NORWEGIA
Otoczenie demograficzne
Liczba ludności: 4748300 (dane z 2008r.) - 114 na świecie
Przyrost naturalny: 0.7%
Struktura wiekowa:
0 - 14 lat - 19.3%
15 - 64 lat - 65.9%
ponad 64 lata - 14.8 %
Średnia długość życia:
Kobiety - 82.5 roku
Mężczyźni - 77.7 roku
Struktura płci:
przy narodzeniu - 1.05 mężczyzny na kobietę
poniżej 15 lat - 1.05 mężczyzny na kobietę
od 15 do 64 lat - 1.03 mężczyzny na kobietę
powyżej 64 lat - 0.73 mężczyzny na kobietę
Ludność miejska: 74%
Struktura zatrudnienia:
rolnictwo - 6%
przemysł - 23%
usługi - 71%
Współczynnik urodzeń: 11.46 urodzeń na 1000 mieszkańców
Współczynnik zgonów: 9.4 zgonów na 1000 mieszkańców
Gęstość zaludnienia: 14 osób na km²
Współczynnik migracji: 1.73 migrantów na 1000 mieszkańców
Grupy etniczno - rasowe:
Norwegowie (96,6%)
Duńczycy (0,4%)
Szwedzi (0,3%)
pozostali (2,7% gł. Finowie, Lapończycy)
Otoczenie ekonomiczne
Bezrobocie: 2.4% ( z 2007r)
PKB: 369.3 mld. USD
PKB per capita: 55600 USD
PKB według parytetu siły roboczej: 257.4 mld. USD
Wzrost PKB: 4.9%
Inflacja: 2.3%
W 2006r w 6 na 10 domów rodzinnych znajdował się samochód, a w 2 na 10 więcej niż 2 samochody.
W 2006r w 3 na 4 domach znajdował się komputer.
Telefony: stacjonarne - 2.055 mln, komórkowe - 5.041 mln
Użytkownicy Internetu: 4.074 mln
Wskaźnik Big Mac: 6.63 USD (drugi najdroższy na świecie)
Średnie roczne zarobki: 42500 Euro
Otoczenie polityczno-prawne
prowadzenie działalności gospodarczej w Norwegii
Obywatele polscy mogą bez ograniczeń rejestrować w Norwegii działalność gospodarczą.
W większości przypadków rejestracja w przypadku samozatrudnienia jest opcjonalna; można
także świadczyć usługi w oparciu o rejestrację dokonaną za granicą - np. w Polsce. Pozostając w Norwegii powyżej 3 miesięcy, osoby samozatrudnione zobowiązane są uzyskać zezwolenie na pobyt, którego podstawą jest wykazanie osiągania z tytułu prowadzonej działalności odpowiednich dochodów.
Polskie przedsiębiorstwa mogą bez ograniczeń delegować pracowników do pracy w Norwegii. W przypadku, gdy pobyt pracowników nie przekracza 3 miesięcy, nie ma wymogu zawiadamiania o tym organów imigracyjnych ani uzyskiwania zezwoleń na pobyt. W przypadku pobytu pracowników przez okres przekraczający 3 miesiące, są oni zobowiązani do złożenia wniosków o zezwolenie na pobyt. Pracownicy powinni mieć zaświadczenie o zatrudnieniu w macierzystej firmie oraz uzyskane przed wyjazdem zaświadczenie E101, które potwierdza, że odprowadzane są składki na ich ubezpieczenie społeczne. W przypadku pewnych usług (m.in. budowlanychi montażowych) wymagane jest powiadomienie norweskich organów podatkowych.
Podatki w Norwegii
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Wysokość podatków uzależniona jest od wysokości dochodu (progresywna stawka podatkowa).
Kiedy już zaczniesz pracować, będziesz oczywiście potrzebował karty podatkowej. Kartę tę
otrzymasz dopiero wtedy, kiedy będziesz miał swój numer identyfikacyjny.
Norwegia podpisała bilateralną umową podatkową z innymi państwami EOG (Europejskiego
Obszaru Gospodarczego) w celu uniknięcia wielokrotnego opodatkowania. Aby rozwiać wszelkiewątpliwości co do swojej indywidualnej sytuacji podatkowej, należy przed wyjazdem nawiązać kontakt z urzędem skarbowym w swoim własnym kraju. Norweskie urzędy skarbowe automatycznie rozpowszechniają aktualizowaną raz do roku broszurę na temat podatków (”Hva blirskatten”). Pracodawca jest zobligowany do potrącenia podatku przed wypłaceniem wynagrodzenia.
W Norwegii we właściwym urzędzie skarbowym należy złożyć wniosek o wydanie karty
podatkowej. Kartę tę należy następnie przekazać pracodawcy. Tak długo, jak długo pracodawca nie otrzyma od Ciebie karty podatkowej, będzie on zobowiązany do potrącenia 50% Twego wynagrodzenia z tytułu należnego podatku. Jest to kwota znacznie większa, niż ta, jaką trzeba by zapłacić na podstawie karty podatkowej.
W Norwegii podatek dochodowy płaci się w roku bieżącym. Oznacza to, iż zaliczki potrącane
z wynagrodzenia wynikają z kalkulacji oczekiwanego dochodu.
Z grubsza licząc, jedną trzecią dochodu pochłaniają podatki, przy czym w kwocie podatku
zawarte jest już ubezpieczenie chorobowe i społeczne. W Norwegii ”folketrygden” pokrywa
większość wydatków związanych z opieką lekarską, wypadkami, urodzeniem dziecka, zasiłkami dla bezrobotnych, zasiłkami chorobowymi oraz z emeryturami i rentami rodzinnymi. Składki z tego tytułu stanowią 7,8% dochodu rocznego brutto nie przekraczającego 340.700 NOK i potrącane
są bezpośrednio z dochodu.
Dla cudzoziemców podczas pierwszych 4 lat pobytu w Norwegii stosuje się 15-procentową
standardową ulgę, na który można się zdecydować zaraz przy wystawianiu karty podatkowej.
Dzięki temu w znaczący sposób zmniejszają się miesięczne należności podatkowe.
Standardowo podatnik klasyfikowany jest do kategorii podatkowej pierwszej. Sklasyfikowanie podatnika w kategorii drugiej zamiast w pierwszej ma miejsce tylko wtedy, gdy pozostaje on w związku małżeńskim, a jego współmałżonek nie pracuje zawodowo. Kto nie korzysta ze standardowej ulgi i jest sklasyfikowany w kategorii pierwszej, tego obowiązuje tabela podatkowa 7100 z najwyższymi stawkami podatkowymi. Ulgę w maksymalnej wysokości 43.000 NOK otrzymuje każdy, kto w Norwegii zarabia pieniądze.
Każdy zatrudniony cudzoziemiec może w pierwszych czterech latach otrzymać dodatkowo 15% ulgi standardowej. Nie ma tutaj znaczenia to, czy po tych czterech latach cudzoziemiec
wyjedzie z Norwegii, czy pozostanie. Nie musi on również niczego zwracać w przypadku
wyjazdu z Norwegii po czterech latach pobytu, tak że większość cudzoziemców korzysta z tej
15-procentowej ulgi. Wpisanie tej ulgi do karty podatkowej pociąga jednak za sobą rezygnację z niektórych innych kwot wolnych od podatku, które można zastosować np. w odniesieniu do dzieci, własności mieszkaniowej i długów.
Osoby, którym wysokość płaconych podatków nie jest rzeczą obojętną, mogą sobie obliczyć, która z opcji jest dla nich korzystniejsza i w jaki sposób najlepiej oszczędzać na podatkach. Z końcem czerwca każdy otrzymuje drogą pocztową „rozliczenie podatkowe”, w którym wykazana jest ostateczna wysokość jego podatków (likning) za ubiegły rok podatkowy. Jeżeli w dokumencie tym
są jakieś nieścisłości lub nie zostały w nim uznane jakieś np. zwolnienia, wówczas składa się skargę do „Kemmnerkontoret”.
2.2 Podatek Vat
Podatek VAT (merverdiavgift) wynosi 24% w odniesieniu do większości towarów i usług. Kto uchyla się od płacenia wymaganego podatku VAT, może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej.
2.3 Inne podatki i opłaty lokalne
Podatki firm i oddziałów
Norweskie firmy i oddziały firm zagranicznych płacą następujące podatki od dochodu do
opodatkowania netto: podatek komunalny w wysokości 11%, podatek wyrównawczy w wysokości 17%.
Obecnie norweskie firmy i ich oddziały (w tym oddziały firm zagranicznych) nie mają obowiązku płacenia żadnych podatków majątkowych.
wskiażnik korupcji wd. Transperency International- 9 (skala od 1[najwyższa] do 10[najniższa])
wskażnik rozwoju społecznego(HDI) - 0.968 ( 2 miejsce 2007r)
wskażnik jakości życia- 1 miejsce
wskażnik dyskryminacji płciowej(GDI)-1,75
normy bezpieczeństwa- PN-N-18001-normy bezpieczeństwa i higieny pracy
normy jakościowe-IS0 9001, ISO 14001
Ustawodawstwo dotyczące ochrony konsumentów, konkurencji, praw autorskich
9.1 . Polityka konsumencka
Podstawowym celem norweskiej polityki konsumenckiej jest ochrona praw, interesów i bezpieczeństwa konsumentów. Polityka ta ma charakter wielopłaszczyznowy i obejmuje zagadnienia z zakresu właściwości wielu różnych ministerstw i powiązanych z nimi agencji. Ministerstwo ds. Dzieci i Równości ma za zadanie zapewnić spójne wdrażanie polityki konsumenckiej w administracji rządowej. Zewnętrzne instytucje i agencje konsumenckie również odgrywają znaczącą rolę w kształtowaniu ogólnej polityki konsumenckiej.
Ministerstwo ds. Dzieci i Równości odpowiedzialne jest za kluczowe akty prawne dotyczące ochrony konsumentów. Inne ministerstwa, w tym w szczególności Ministerstwo Sprawiedliwości, również odpowiadają za ważne dla konsumentów uregulowania prawne. Ministerstwo ds. Dzieci i Równości uczestniczy w międzynarodowej współpracy dotyczącej spraw konsumentów, będąc szczególnie aktywnym na forum krajów nordyckich oraz państw Unii Europejskiej.
Działania zmierzające do zredukowania komercyjnej presji wywieranej na dzieci i młodzież zyskały wysoki priorytet polityczny, podobnie jak podniesienie poziomu świadomości dzieci i rodziców w celu wzmocnienia ich zdolności do radzenia sobie z wpływami, na jakie narażeni są np. poprzez reklamy. Działania koncentrowane są również na takich obszarach jak zasady rozwiązywania sporów oraz ograniczanie ryzyka i kosztów ponoszonych przez konsumentów w związku ze sprzedażą domów.
Rzecznik Praw Konsumenta
Rzecznik Praw Konsumenta (RPK) kontroluje działania marketingowe dotyczące towarów i usług z perspektywy konsumenta, aby zapewnić, że działania takie prowadzone są zgodnie z Ustawą o kontroli marketingowej.
Rzecznik Praw Konsumenta jest również odpowiedzialny za monitorowanie zgodności z Ustawą o radiofonii i telewizji, w tym z jej postanowieniami mówiącymi, że reklamy nie mogą być kierowane bezpośrednio do dzieci, oraz że nie mogą być nadawane z związku z programami dla dzieci. Rzecznik Praw Konsumenta wyznaczany jest przez Króla podczas posiedzenia Rady Państwa. Urząd ten powołano do życia w roku 1973. Jest on niezależną agencją rządową zachęcającą podmioty konsumenckie do przestrzegania ograniczeń prawnych. Biuro Rzecznika Praw Konsumenta ma 24 pracowników i rozpatruje około 3.500 spraw rocznie. O ile większość z nich to skargi złożone przez konsumentów lub podmioty komercyjne, to biuro podnosi pewne kwestie również z własnej inicjatywy.
Rada Konsumentów
Rada Konsumentów jest niezależną organizacją reprezentującą interesy wszystkich norweskich konsumentów towarów i usług. Rada ma na celu zapewnienie, że politycy, władze rządowe oraz sektor handlowy i przemysłowy poszukiwać będą rozwiązań promujących właściwe traktowanie odbiorców końcowych. Wyposaża ona społeczeństwo w narzędzia pozwalające konsumentom dokonywać właściwych wyborów i rozpatruje spory pomiędzy konsumentami a dostawcami towarów i usług. Rada Konsumentów jest największą norweską organizacją oferującą bezpłatną pomoc prawną. Co roku udziela ona odpowiedzi na około 140.000 zapytań kierowanych przez społeczeństwo.
Działania Rady Konsumentów polegają na wywieraniu wpływów, edukacji oraz na wspomaganiu konsumentów. Rada formułuje założenia polityki konsumenckiej mające na celu zachęcenie władz oraz sektora biznesowego do poprawy warunków dla konsumentów. Przeprowadza ona kampanie informacyjne pozwalające poszczególnym osobom na samodzielne rozwiązywanie swoich problemów konsumenckich i odgrywa ważną role w edukowaniu opinii publicznej. Rada pomaga również osobom prywatnym w składaniu skarg i apelacji oraz zapewnia informacje przydatne przed dokonaniem zakupu.
Krajowy Instytut Badań Konsumenckich
Krajowy Instytut Badań Konsumenckich (SIFO) stanowi dla konsumentów źródło informacji. Instytut jest publicznym organem administracyjnym, któremu Ministerstwo ds. Dzieci i Równości przyznało specjalne uprawnienia. SIFO prowadzi badania i testy stanowiące podstawy do dalszych badań dotyczących najważniejszych spraw konsumenckich i propaguje działania dotyczące produktów dostępnych na rynku. Badania konsumenckie stanowią podstawę do osiągania celów polityki konsumenckiej, ochrony potrzeb konsumentów i generowania wiedzy niezbędnej do wprowadzania innowacji oraz opracowywania nowych towarów i usług.
Norweska fundacja na rzecz znakowania produktów przyjaznych dla środowiska
Norweska fundacja na rzecz znakowania produktów przyjaznych dla środowiska zarządza zarówno oficjalnymi programami oznakowania ekologicznego dostępnymi w Norwegii, jak również programami Swan oraz EU Ecolabel. Fundacja powstała w roku 1989, na mocy uchwały parlamentarnej, w ramach działań zmierzających do uruchomienia oficjalnego nordyckiego programu oznakowania produktów przyjaznych dla środowiska. Fundacja działa pod auspicjami Ministerstwa ds. Dzieci i Równości i kierowana jest przez zarząd składający się z przedstawicieli wyznaczonych przez Ministerstwo ds. Dzieci i Równości, Ministerstwo Środowiska / Norweską Agencję Kontroli Zanieczyszczeń, Konfederację Przedsiębiorców Norweskich, Federację Norweskich Przedsiębiorstw Komercyjnych i Usługowych, Norweską Konfederację Związków Zawodowych, Radę Konsumentów, promującą zielony styl życia organizację Grønn Hverdag oraz spółdzielnię Coop.
Otoczenie techniczne
Infrastruktura techniczna:
Drogi - 92,513 km
71,832 km z twardą nawierzchnią,
20,681 km bez twardej nawierzchni
Lotniska - 98 w tym 67 z asfaltową nawierzchnią
Kolej - 4,043 km
Dostęp do Internetu:
Użytkownicy Internetu: 4.074 mln
W 2006r w 3 na 4 domach znajdował się komputer.
Wydatki na sferę badawczo rozwojową:
1,75% PKB (2003r.)
43% badań jest przeprowadzanych z funduszy prywatnych.