SCENARIUSZ spotkania z cyklu Cała Polska Czyta Dzieciom - PRAWA DZIECKA
1. Powitanie zebranych i przedstawienie tematu spotkania
Chciałabym serdecznie powitać naszego gościa - panią Małgorzatę Koc. Pani Małgosia pracuje z dziećmi, jest też metodykiem wychowania przedszkolnego, pomaga innym nauczycielkom w pracy, prowadzi warsztaty dla nauczycielek, uczy ich ciekawych i często śmiesznych zabaw, które panie wykorzystują w swej pracy.
,,Piosenka jeżeli ci wesoło”
Jeżeli ci wesoło i dobrze bawisz się
-uśmiechnij się do wszystkich i zaklaszcz w ręce swe
-to podnieś brwi do góry i dotknij czoło swe
-to otwórz teraz usta i zamknij oczy swe
-to pokaż najpierw język a potem zęby swe
-nabierz w usta powietrze i klep policzki swe
-uśmiechnij się do wszystkich i zaklaszcz w ręce swe
Spotkaliśmy się, aby uczcić dzień 10 grudnia - bardzo ważny dzień dla każdego z nas. Jest to
data uchwalenia Deklaracji Praw Człowieka.
2. Wprowadzenie
10 grudnia 1948 roku (56 lat temu), uchwalono Powszechną Deklarację Praw Człowieka. Jest to dokument, który zawiera prawa, dotyczące wszystkich ludzi na całym świecie, także dzieci, bo dziecko to także człowiek, tyle że mały. Jednak nie wszyscy dorośli o tym pamiętali. W związku z tym 18 lat temu tj. 20 listopada 1989r. Organizacja Narodów Zjednoczonych spisała prawa dzieci, które umieszczono w Konwencji o Prawach Dziecka. Państwo, które do konwencji przystąpi, tzn. podpisze ją zobowiązuje się do przestrzegania zawartych w niej praw. Prawa zawarte w tym dokumencie dotyczą wszystkich dzieci na świecie, bez względu na płeć, kolor skóry, pochodzenie, status majątkowy czy niepełnosprawność. W Polsce Konwencja obowiązuje od 1991 roku.
3.Czytanie wierszy
-M.Brykczyński: ,,Prawa dziecka” - gość
- Marcin Przewoźniak: „Krzyknij nie!” - p. Ania
-„Dzieci na łąkach świata”
- Danuta Wawiłow - Szybko
-W.Melzacki: ,,Co lubią dzieci?'', s.245
J.Wasilewski: ,,Wstyd”, s.306
S.Grabowski: ,,Wiersz o zmarnowanym czasie”, s.308
-E.Szelburg-Zarembina: ,,Mamy kochać”, s.328
4.Zabawa
5.Taniec do piosenki M.Jeżowskiej
„Prawa Dziecka” - M. Brykczyński
Niech się wreszcie każdy dowie
i rozpowie w świecie całym,
że dziecko to także człowiek,
tyle, że jeszcze mały.
Dlatego ludzie uczeni,
którym za to należą się brawa,
chcąc wielu dzieci los odmienić
stworzyli dla Was mądre prawa,
więc je, na co dzień i od święta
spróbujcie dobrze zapamiętać.
Nikt mnie siłą nie ma prawa zmuszać do niczego
a szczególnie do zrobienia czegoś niedobrego.
Mogę uczyć się wszystkiego, co mnie zaciekawi
i mam prawo wybierać, z kim się będę bawić.
Nikt nie może mnie poniżać, krzywdzić, bić, wyzywać
i każdego mogę zawsze na ratunek wzywać.
Jeśli mama albo tata już nie mieszka z nami,
nikt nie może mi zabronić spotkać ich czasami.
Nikt nie może moich listów czytać bez pytania,
mam też prawo do tajemnic i własnego zdania.
Mogę żądać, żeby każdy uznał moje prawa,
a gdy różnię się od innych, to jest moja sprawa.
Tak się tu wiersze poukładały w prawa dla dzieci na całym świecie,
byście w potrzebie z nich korzystały najlepiej jak umiecie.
„Krzyknij nie!”
autor: Marcin Przewoźniak
Dzieckiem być w dorosłym świecie nie jest łatwo. To nie żarty.
Ty człowiekiem jesteś przecież ważnym i szacunku wartym.
Gdy ci ludzie zagrażają pełni złości i przemocy,
jeśli ci się dzieje źle - krzyknij NIE!
Gdy koledzy na boisku pobić chcą lub skrzywdzić cię
myślą, że im wolno wszystko - krzyknij NIE!
Gdy w przedszkolu ktoś postępuje bardzo źle,
znęca się nad tobą czasem - krzyknij NIE!
Może czasem ktoś z twych bliskich chce ci robić rzeczy złe.
Nie wstydź się i powiedz wszystkim - krzyknij NIE!
Jeśli ktoś, gdy nikt nie widzi, dziwnie chce dotykać cię,
a ty boisz się i wstydzisz - krzyknij NIE!
Może ktoś ci proponuje: „Zapal sobie! Napij się!”
Czymś niezdrowym cię częstuje - krzyknij - NIE!
Jeśli jakiś nieznajomy nagle cię zaprosić chcę,
Mówi, by z nim iść do domu - krzyknij - NIE!
Gdy ci ktoś warunek stawia, byś coś ukradł w sklepie gdzieś,
Do przestępstwa cię namawia - krzyknij - NIE!
Nie wstydź się na alarm dzwonić.
Krzyknąć NIE CHCĘ! Nie bój się.
Ty masz prawo by się bronić przed przemocą oraz złem.
Jeśli ci się dzieje źle - krzyknij NIE!
„Dzieci na łąkach świata”
Dla wszystkich dzieci
Słońce świeci,
Jak kolorowe kwiaty
Rosną wszystkie dzieci,
Na łąkach świata rosną dziś,
By dużym być i mądrym być
I. Gdyby tak różdżkę mieć,
co spełnia dobre sny
to by się śmiały wciąż
te dzieci tak jak ty …
Dla wszystkich byłby miód
i czekolady w bród,
i tresowany słoń,
i na biegunach koń…
Gdyby tak różdżkę mieć,
to jeszcze różdżką tą ktoś wyczarowałby
Tym dzieciom piękny dom,
A w domu mamę i siostrzyczki jeszcze trzy…
Musi być tata brat
I wielkie drzwi na świat…
Danuta Wawiłow - Szybko
Szybko, zbudź się, szybko, wstawaj!
Szybko, szybko, stygnie kawa!
Szybko, zęby myj i ręce!
Szybko, światło gaś w łazience!
Szybko, tata na nas czeka!
Szybko, tramwaj nam ucieka!
Szybko, szybko, bez hałasu!
Szybko, szybko, nie ma czasu!
Na nic nigdy nie ma czasu?
A ja chciałbym przez kałuże
iść godzinę albo dłużej,
trzy godziny lizać lody,
gapić się na samochody
i na deszcz, co leci z góry,
i na żaby, i na chmury,
cały dzień się w wannie chlapać
i motyle żółte łapać
albo z błota lepić kule
i nie spieszyć się w ogóle...
Chciałbym wszystko robić wolno,
ale mi nie wolno?
Co to są prawa dziecka?
Każdy człowiek ma swoje prawa, normy, które go chronią i pozwalają funkcjonować w społeczeństwie, państwie.
Prawa mamy również my - dzieci, młodzież czyli wszyscy, którzy nie ukończyli 18 roku życia.
Nie jesteśmy własnością Rodziców.
Jesteśmy młodymi ludźmi, którzy oczekują szacunku i godnego traktowania przez Dorosłych.
Czasami Dorośli nie zdają sobie z tego sprawy lub po prostu zapominają, że my też jesteśmy ludźmi, że czujemy i bardzo łatwo nas jest skrzywdzić, zranić.
Aby uniknąć podobnych sytuacji niezbędna jest znajomość własnych praw, praw dziecka, które pozwolą nam godnie i z szacunkiem żyć.
Prawa dziecka
Przedstawiamy Wam wybrane prawa dziecka. Czasami Dorośli zapominają o nich lub nie traktują ich poważnie.
Warto jest zapoznać się i znać swoje prawa, choćby nawet dlatego żeby przypomnieć o nich Rodzicom, Nauczycielom.
Przecież Świat nie należy tylko do Dorosłych! My dzieci, młodzież też mamy swoje prawa i chcielibyśmy żeby były one respektowane!!!
Wszystkie dzieci, młodzież do 18 roku życia mają prawo do:
- wypowiedzi własnego zdania w ważnych dla nich sprawach, w których dorośli powinni ich wysłuchać,
- szanowania ich godności i prywatności np. respektowania prywatności korespondencji,
- życia beż przemocy i poniżania,
- ochrony przed złym traktowaniem i krzywdzeniem fizycznym oraz psychicznym,
- życia i prawidłowego rozwoju fizycznego, psychicznego i umysłowego,
- miłości i wychowania przez oboje rodziców, także gdy rodzice nie mieszkają razem,
- nauki, wypoczynku i pełnej opieki medycznej,
- aby wszystkie sprawy w sądach i urzędach, dotyczące dzieci, uwzględniały najpierw ich dobro, a potem interesy dorosłych.
Prawa dziecka, Wasze prawa do godnego życia powinny być przestrzegane w domu, szkole, na ulicy - wszędzie.
Jeżeli są one łamane powinniście się zwrócić do odpowiednich osób - kogoś z rodziny, pedagoga czy lekarza.
Jeżeli chcecie pozostać anonimowi to możecie zadzwonić lub napisać do Komitetu Ochrony Praw Dziecka - specjalnej instytucji, która pomaga dzieciom.
Co to jest konwencja o prawach dziecka?
Konwencja o prawach dziecka jest międzynarodową umową, która zawiera zbiór praw.
Państwo, które ją podpisze jest zobowiązane do przestrzegania zawartych w niej praw.
Zawiera 41 artykułów zawierających: prawa osobiste, socjalne, polityczne i tzw. prawa specjalne dotyczące dzieci mniejszości narodowych, sierot, chorych, kalekich itd.
Historia legalizacji praw dziecka jest krótka.
1924 rok - pierwszy zapis praw dziecka w Deklaracji Genewskiej.
1989 rok - pierwszy pełny katalog praw zapisany w Konwencji o Prawach Dziecka przygotowanej przez ONZ.
1991 rok - w Polsce zaczęła obowiązywać Konwencja Praw Dziecka.
Dziecko ma przypisane, przede wszystkim naturalne prawo człowieka, a więc: prawo do życia. Jednakże, by móc prawidłowo się rozwijać, dziecko potrzebuje do pomocy opiekunów, rodziców. A co za tym idzie, musi mieć zapewnioną opiekę.
W Polsce najważniejszymi stanowionymi aktami prawnymi odnoszącymi się do dziecka są: Konstytucja RP, Konwencja o Prawach Dziecka oraz Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka. Jednakże najważniejszymi z wyżej wymienionych dokumentów dotyczących najmłodszych jest przyjęta w 1989r. przez ONZ i ratyfikowana przez Polskę w 1991r. Konwencja o Prawach Dziecka. Jest to pierwszy dokument międzynarodowy, który mówi, jakie prawa mają dzieci i w jaki sposób ich przestrzegać. Dlatego też okrzyknięto ją „światową konstytucją praw dziecka”.
Jednym z najważniejszych jest prawo dziecka do życia bez przemocy i poniżenia. Jest to bardzo istotne, gdyż złe traktowanie i przykre doświadczenia z dzieciństwa pozostawiają w psychice każdego człowieka ślad na całe życie. Bicie, okrutne traktowanie i znęcanie się nad dzieckiem jest nie tylko niedopuszczalne, ale i karalne.
Dorośli powinni nauczyć dziecko, co jest dobre a co złe.
Każdy chciałby być szanowanym przez bliskich, docenianym za poszczególne postępy w rozwoju i nagradzany za to, niematerialnie oczywiście, lecz słowem lub gestem.
Równie ważne jest prawo do prywatności. Jest ono potrzebne do prawidłowego rozwoju, gdyż zahacza to o indywidualną sferę intymności każdego człowieka. Każdy z nas ma potrzebę prywatności, posiadania tajemnic niedostępnych dla całego świata. Dokładnie prawo to tyczy się dysponowania przez dziecko swoimi rzeczami, czy chociażby posiadania tajemnicy korespondencji.
Kolejna swoboda osobista dziecka, którą jest szczególnie ważna to prawo do swobody myśli. Wynika z tego, że małoletni, będący wystarczająco świadomi mogą sami decydować o swoim światopoglądzie. Wcześniej jedynie jego rodzice mają prawo nim kierować. Wydaje się być to oczywiste, że prawni opiekunowie mogą wpływać na przekonania swojego niedoświadczonego dziecka. O ile ich intencje są dobre, mające na celu sprowadzić podopiecznego na „właściwą drogę”. Oczywiste jest to, że nasze poglądy, przekonania nie mogą być krzywdzące dla innych.
Istotne jest także prawo dziecka do wychowania w rodzinie. Oznacza to, że nikomu nie wolno zabrać dziecka od rodziców, chyba że z bardzo ważnych powodów (tj. w przypadku nadużyć lub zaniedbań ze strony rodziców). Także to, iż gdyby zdarzyło się, że rodzice będą osobno, to dziecko ma prawo do kontaktów z nimi. Oczywiste jest to, że do prawidłowego wzrastania dziecko potrzebuje opieki rodzicielskiej, takiej z prawdziwego zdarzenia. Nic nie zastąpi miłości i atmosfery rodzinnej, czyli czynników wpływających najbardziej na świadomość podopiecznych. Już samo pojęcia „rodzina” kojarzy się z: mamą, tatą i dzieckiem. A są to przecież osoby, które nawzajem uczą się od siebie swych ról: rodzice - opieki na potomstwem, dzieci - wyobrażenia o dorosłym życiu z wprowadzaniem w czyn wszelkich nowopoznanych czynności dotyczących rozwoju. Dlatego też niewyobrażalne jest bezprzyczynowe rozdzielenia dobrze funkcjonującej rodziny. Powoduje to bowiem bezradność opiekunów i brutalnie zakłóca dzieciństwo podopiecznych. Dlatego też zapis o prawie do wychowaniu w rodzinie jest tak ważny.
Jeżeli ci wesoło i dobrze bawisz się
-uśmiechnij się do wszystkich
i zaklaszcz w ręce swe
-to podnieś brwi do góry
i dotknij czoło swe
-to otwórz teraz usta
i zamknij oczy swe
-to pokaż najpierw język
a potem zęby swe
-nabierz w usta powietrze
i klep policzki swe
-uśmiechnij się do wszystkich
i zaklaszcz w ręce swe