Rozwój
Rozwój - proces przechodzenia organizmu w fazy większego stopnia równowagi między jednostką a otoczeniem.
Procesy rozwojowe:
adaptacja środowiska - asymilacja (przyswajanie pojęć już istniejących, potwierdzanie stereotypów) i akomodacja (tworzenie nowych pojęć do już istniejących, łamanie stereotypów)
przekształcanie środowiska
Rozwój człowieka dąży do większej obiektywności poznania. Największy rozwój świadomości dokonuje się w okresie młodości, dorastania.
Nurty rozwoju:
obiektywizacja - szukanie własnych poglądów, porównywanie
autonomizacja - usamodzielnienie, odpowiedzialność
Zasady rozwoju ze względów:
ilościowych - wcześniejszy okres rozwoju warunkuje późniejszy
jakościowych - rozwój jest wynikiem dojrzewania i uczenia się
Okres szczególnej podatności na procesy rozwojowe to ten, w którym dziecko jest ciekawe, wykazuje zdolności w danym kierunku i robi postępy.
Okresy:
prenatalny
niemowlęcy - do 1,5 roku życia
poniemowlęcy - 3-4 rok życia
przedszkolny - 5-6 rok życia
szkolny - 6-12 rok życia
dorastanie - 11-19 rok życia
wczesna dorosłość - 18-35 rok życia
średni - 35-60 (65) rok życia
starość - powyżej 65. roku życia
Każda faza rozwojowa muzyka jest okresem krytycznym kształtowania się pewnych cech, sprawności, dyspozycji osobowościowych i artystycznych, których pominięcie lub zaniedbanie może odbić się niekorzystnie na przebiegu kariery zawodowej, niekiedy całkowicie ją uniemożliwiając. Również okresy graniczne między poszczególnymi fazami są momentami kryzysów emocjonalnych. Uwzględnić należy fakt, że artyści - w tym muzycy - jako osoby o podwyższonej neurotyczności, są szczególnie wrażliwi na takie stany kryzysowe. Stąd szczególna rola otoczenia (nauczyciela-mistrza, rodziny, przyjaciół) we wspieraniu młodego artysty, aby problemy emocjonalne nie przekreśliły jego przyszłości.