Prezenter telewizyjny
Kod klasyfikacji: 347205
Rozdział klasyfikacji: Rozrywka, rekreacja, turystyka
Klasa klasyfikacji: Radio, telewizja, film
Zadania i czynności
Prezenter telewizyjny zapowiada kolejne punkty programu i uprawia małe formy publicystyki. Często wchodzi w rolę dziennikarza i prowadzi rozmowy w studio na temat propozycji programowych lub aktualnych wydarzeń kulturalnych czy społecznych. Jego domeną są też krótkie formy telewizyjne, takie jak np. konkursy.
Prezentera telewizyjnego można określić jako „gospodarza” dnia lub wybranego czasu emisyjnego - jego rolą jest zająć uwagę telewidzów pomiędzy audycjami i być ich przewodnikiem po programie telewizyjnym.
Zadania prezentera telewizyjnego są więc dość różnorodne. Raz może występować tylko w roli spikera telewizyjnego, odczytującego lub wygłaszającego zapowiedzi programowe i komunikaty, innym razem (w innym wejściu) może też grać rolę dziennikarza prowadzącego w studio rozmowy z gośćmi lub komentatora zjawisk pokazywanych w programie telewizyjnym. Powierza się mu również prowadzenie różnych form pokrewnych inscenizacjom estradowym, jak np. krótkie teleturnieje, itp.
Prezenter telewizyjny przedstawia przed kamerą teksty napisane dla niego przez autorów (np. redaktora programowego) i realizuje gotowe scenariusze (np. rozmowy czy konkursu). Często sam bywa autorem pomysłu tych krótkich form telewizyjnych, w których występuje. Ostateczne sprecyzowanie pomysłu wymaga od niego prac dokumentacyjnych - a więc działań właściwych dla warsztatu dziennikarskiego, potem naszkicowania scenariusza i dokładnego przygotowania formy wizualnej. Prezenter współpracuje wtedy z redaktorem programowym i realizatorem obrazu (którym jest często reżyser).
Zawód ten łączy w sobie zadania typowe dla spikera, konferansjera, aktora i dziennikarza.
Prezenter telewizyjny najczęściej występuje w tzw. bezpośrednich wejściach ekranowych lub innych formach programowych emitowanych na żywo. Wykonywanie tej profesji wymaga zatemznacznych umiejętności improwizacji. Nawet najbardziej drobiazgowe wcześniejsze ustalenia (scenopis) nie mogą przewidzieć wszelkich wydarzeń na planie. Charakterystycznym przykładem jest np. rozmowa z gościem w studio. Choć uprzednio prezenter umawia się z gościem co do zakresu poruszanych problemów i często nawet ustala kolejne pytania, to przecież w czasie rozmowy różne wypowiedzi wydłużają się lub skracają, a ich treść podlega rozmaitym nieprzewidzianym zmianom. Prezenter musi natychmiast umiejętnie reagować na owe odstępstwa od założeń, ale nie powinien zaskakiwać gościa tematami wcześniej nie ustalonymi. Rozmowa na żywo z gościem w studio jest bardzo trudnym zadaniem. Prezenter musi być dobrze przygotowany do jej przeprowadzenia - orientować się ogólnie w problematyce i precyzyjnie wyznaczyć cel rozmowy. Istotnym zadaniem prezentera jest również wytworzenie w studiu przyjaznej atmosfery, która nie stresuje rozmówcy. Można powiedzieć, że prezenter swoim zachowaniem w pewnym sensie inscenizuje również zachowanie swojego rozmówcy.
Środowisko pracy
materialne środowisko pracy
W zawodzie tym występują różne miejsca pracy: pokoje redakcyjne, studio telewizyjne. Pracuje się także tam, gdzie rejestrowane są nagrania telewizyjne, a więc w teatrach, filharmonii, w plenerach miejskich, itp.
warunki społeczne
Wykonywanie zawodu prezentera telewizyjnego wymaga codziennej współpracy i dobrego porozumienia z cały zespołem realizującym jego „wejścia” na wizję. Prezenter telewizyjny musi również łatwo nawiązywać kontakty z ludźmi zapraszanymi do udziału w programach telewizyjnych.
warunki organizacyjne
Zanim prezenter telewizyjny pokaże się na wizji, wszelkie szczegóły jego wystąpienia ustalane są z redaktorem programowym i reżyserem. Jego praca jest dokładnie kontrolowana i oceniana.
Wymagania psychologiczne
Osoba wykonująca zawód prezentera telewizyjnego powinna kojarzyć ze sobą uzdolnienia aktorskie i dziennikarskie. Elementarnymi warunkami podjęcia pracy są bezbłędna dykcja, przyjemna barwa głosu (fonogeniczność), umiejętne panowanie nad ekspresją ciała i gestów oraz dobra pamięć. Istotna jest znajomość obcych języków. Prezenter telewizyjny musi również mieć dar słowa, budować zwięzłe i ciekawe wypowiedzi, formułować trafne pytania. Do wykonywania tego zawodu niezbędna jest więc wszechstronna wiedza i ciekawość różnych sfer cywilizacji. Ciekawość i wyczucie pulsu współczesnego świata, łatwość wnikania w różnorodne problemy i ich syntetycznego ujmowania to właśnie najcenniejsze cechy w tej profesji. Prezentera musi również charakteryzować wyczucie tempa i zmienności zdarzeń właściwe dla specyficznego medium jakim jest telewizja.
Prezenter telewizyjny musi znakomicie kontrolować swoje emocje, być wolnym od tremy, błyskawicznie reagować na różnorodne sytuacje - np. błyskawicznie znaleźć brakujące słowo w rozmowie. Praca na planie telewizyjnym wymaga dużej koncentracji i podzielności uwagi, np. trzeba natychmiast reagować na różnorodne wskazówki realizatorów, dotyczące np. formy ruchu czy wypowiedzi. Doskonały refleks i samodyscyplina są więc w tym zawodzie niezbędne. Prezenter telewizyjny powinien również mieć dużą łatwość nawiązywania kontaktu z innymi ludźmi - powinien umieć wytworzyć przyjazną atmosferę, która pomaga innym ludziom występować przed kamerą.
Wymagania fizyczne i zdrowotne
Prezenter telewizyjny powinien być człowiekiem dość sprawnym fizycznie. Niezbędny jest sprawny układ oddechowy (głos), dobry słuch i niezły wzrok. Koniecznym warunkiem jest dobra prezencja.
Warunki podjęcia pracy w zawodzie
Zawód prezentera wymaga dość dużych kwalifikacji i warunkiem kandydowania do tego zawodu są studia wyższe. Dobrym wstępnym przygotowaniem są studia aktorskie lub dziennikarskie. Ale szansę znalezienia pracy mają wszyscy ludzie dobrze wykształceni, o rozległych zainteresowaniach i wykazujący konieczne zdolności.
Drogą do zawodu są organizowane co pewien czas przez stacje telewizyjne konkursy na prezenterów. Po pozytywnym werdykcie komisji konkursowej kandydat poddawany jest szkoleniu (w telewizji publicznej istnieje specjalny ośrodek szkolenia kadr), następnie po korzystnej ocenie jego przygotowania zawodowego jest angażowany do pracy.
Możliwości awansu w hierarchii zawodowej
Najlepsi prezenterzy, ujawniający swój talent kreacyjny - np. jako autorzy pomysłów małych form telewizyjnych, błyskotliwi komentatorzy lub rozmówcy, mają przed sobą szansę właściwie nieograniczonego awansu w hierarchii telewizyjnej - aż do funkcji dyrektora programu.
Możliwości podjęcia pracy przez dorosłych
Zawód ten można zacząć wykonywać również w późniejszym wieku - nie tylko zaraz po studiach
Polecana literatura
Źródło danych: Przewodnik Po Zawodach, wyd. II, MPiPS
1