Wykład 26.02.2015r.
dr Cichorska
info ze stron giełd
Rynek publiczny: oferta skierowana do nieznanego odbiorcy (wystąpienie na rynku dla osoby chcącej i mającej kapitał), powyżej 150 osób (akcji bez innych zastrzeżeń), jest regulowany, zdematerializowany (nie są drukowane) i scentralizowany (Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych prowadzi ewidencję wszystkich papierów, by nie było sytuacji, że papiery się dublują).
Papiery muszą być ewidencjonowane (przez to inwestorzy muszą mieć założony rachunek w domie maklerskim), muszą być pod ścisłą kontrolą.
Giełda - osoba, która chce wystąpić na giełdzie może być i kupcem i sprzedawcą (a np. na targu sprzedawcą jest osoba, która zajmuje się tym profesjonalnie)
Giełda - rynek regulowany, na którym dokonuje się transakcji kupna i sprzedaży instrumentów finansowych dopuszczonych do obrotu (muszą być zbywalne).
UZANS - regulacje, których trzeba przestrzegać
Giełda - instytucja organizująca obrót instrumentami finansowymi, zapewniająca koncentrację w jednym miejscu i czasie ofert kupujących i sprzedających w celu wyznaczenia kursu papieru wartościowego i realizacji transakcji. Giełda może być prowadzona wyłącznie przez spółkę akcyjną. Przedmiotem działalności tej spółki może być wyłącznie prowadzenie giełdy lub innej działalności w zakresie organizowania obrotu instrumentami finansowymi oraz działalności związanej z tym obrotem.
Dobro zamienne - to produkt lub instrument, który może być zamieniony na inny tego samego asortymentu bez szkody dla nabywcy, czyli wystandaryzowane (w tej samej ilości i jakości).
Ceduła giełdowa - informacja nt. przebiegu giełdy
Cechy giełdy:
- płynność - ciągłość sprzedaży, możliwość zawierania transakcji w każdej chwili, zapewniona przez masowość obrotu (duży popyt i duża podaż)
- bezpieczeństwo - wynika z równego dostępu do informacji, weryfikacja emitentów, mechanizm równoważenia rynku, giełdowe fundusze gwarancyjne
- powszechny dostęp do informacji - przebiegu sesji, instrumentów i emitentów
16.04.1991r. pierwsza sesja, 5 spółek
akcje są zbywalne = są na okaziciela
Animatorzy rynku - zajmują się regulowaniem rynku (szczególnie w okresie bessy), wyznaczone domy maklerskie, jak jest za dużo papierów, to wykupują je, jak za mało papierów, sprzedają je, by zachować równowagę rynku (by nie było zbyt wysokich wahań rynku)
Przedmiot działalności giełdy:
- organizowanie obrotu instrumentami finansowymi i działalność związana z tym obrotem
- organizowanie alternatywnego systemu obrotu
- punktowa - koncentracja ofert kupujących i sprzedających w celu wyznaczenia kursu i realizacji transakcji w jednym miejscu i czasie
- edukacja, promocja i informacja nt. rynku kapitałowego
Klasyfikacja giełd:
1. Forma prawna:
- państwowe - europejskie non profit
- korporacyjne - anglosaskie for profit
2. Przedmiot:
- kapitałowe
- towarowe
- usług - uzupełniające do towarowych
3. Na znaczenie:
- o zasięgu krajowym
- o znaczeniu międzynarodowym
*światowe
*regionalne
Funkcje giełdy:
- mobilizacja kapitału - gromadzenie i mobilizowanie pieniądza do zarabiania
- alokacja kapitału - podmioty nadwyżkowe i deficytowe
- transformacja - formy, czasu, ryzyka
- wycena kapitału - "Giełda jest barometrem gospodarki", bo wyniki finansowe spółek wpływa na ceny rynkowe
Rynek wszystko dyskontuje
Rynek pozagiełdowy: nie ma miejsca transakcji, transakcje pomiędzy inwestorami lub za pośrednictwem biur maklerskich, nie ma ściśle określonych regulacji (mają, ale nie tak rygorystycznie jak w przypadku rynku giełdowego), nie ma instytucji nadzorującej, zawierane są transakcje natychmiastowe SPOT i terminowe, nie ma ograniczeń czasowych (np. Forex) z wykluczeniem weekendów
O-T-C.
Wykład 12.03.
Wykład 26.03.
Charakterystyka giełd światowych
Największe giełdy światowe:
New York Stock Exchange - Nowy Jork
Nasdaq OTC
Rynek amerykański
Trzy odrębne parkiety, ale ściśle ze sobą powiązane (np. mają te same indeksy)
Historia NYSE: najstarsza (1792r.), od października 1934 oficjalnie zarejestrowana jako giełda papierów wartościowych, siedziba NY - róg Broad Street i Wall Street, drugi co do wielkości obrotów (po NASDAQ), kapitalizacja 25 bilionów dolarów (2006), jest spółką publiczną
Giełda zarabia na organizacji transakcji, nie na samym handlu
Wartość obrotu - ilość transakcji w danym dniu * cena akcji
Wartość kapitalizacji (wartość rynkowa) - wszystkie wypuszczone akcje na giełdzie * cena jednostkowa
Np. 1.000.000 akcji po 2zł - kapitalizacja 1mln*2zł, a obrót: sprzedane akcje w danym dniu*cena
Obrót odbywa się w całości elektronicznie - chodzi o zlecenia elektroniczne, parkiet i ringi fizycznie istnieją w siedzibie
Walor - sztuka papieru wart.
Nadzór nad rynkiem:
Nadzór emitentów Issuer Oversight
Nadzór rynku Market Oversight
Nadzór uczestników Member Oversight - w Polsce KNF
NYSE MKT - dawniej AMEX (American Stock Exchange), w wyniku fuzji z NYSE obecnie jest częścią grupy NYSE Euronext, najmniejsza z trzech rynków amerykańskich, głównie spółki sektora wydobywczego, przemysłu ciężkiego i finansowego
Nasdaq National Association of Securities Dealers Automated Quotations - nie jest giełdą (nie ma takich ograniczeń, jakie są na giełdach), od 1971r., w 1999r obroty Nasdaq przekroczyły obroty NYSE, O-T-C Over The Counter rynek pozagiełdowy, regulowany, podlega kontroli NASD National Association of Securities Dealers, Microsoft, Dell, Apple, sektor IT, telekomunikacja, biotechnologia, jest najnowocześniejszą giełdą
Indeksy:
DJIA
S&P500
Russell 2000
Rynek europejski:
Euronext - powstała z połączenia trzech rynków amerykańskich, siedziby w: Lizbona, Bruksela, Amsterdam, Paryż, powstała w 2000r., pierwsza międzynarodowa giełda w Europie, a w czerwcu 2006r. NYSE ogłosiło połączenie. Obejmuje rynki kasowe, instrumenty pochodne, jest giełdą elektroniczną, indeks Euronext 100.
London Stock Exchange - powstała w 1695r. (handlowali akcjami 140 przedsiębiorstw w dwóch kawiarniach przy Exchange Alley), w 1697r. - prawo nakazujące maklerom posiadanie licencji, oficjalna data założenia 1801r. , 1986r deregulacja Margaret Thatcher Big Bang. Największe znaczenie spośród giełd europejskich, indeksy: FTSE 100 i FTSE 250
Deutsche Börse we Frankfurcie, jedna z największych i najbardziej znaczących giełd w Europie, należy do niej też Eurex (instrumenty pochodne) i izba rozliczeniowa Clearstream, indeksy: DAX, MDAX, SDAX, TecDAX, Euro Stoxx 50
Xetra - najbardziej płynny niemiecki rynek kasowy, obroty 40 razy większe od GPW
Rynek azjatycki
Tokyo Stock Exchange - 1878r., początkowo giełda państwowa pod kierownictwem ówczesnego ministra finansów, 1878 pierwsze notowanie, 1945r. zamknięto giełdę po zbombardowaniu Nagasaki, 1949 wznowienie, dysponuje największymi rezerwami walutowymi na świecie, indeks Nikkei 225
Shangai SE - założona w 1990r., w 2002 dopuszczono do rynku zagranicznych inwestorów (ale wybiórczo można kupić niektóre instrumenty), giełda jest własnością państwa, kapitalizacja ok. 280 mld dolarów, są instrumenty dostępne tylko dla chińskich inwestorów i kwalifikowanych zagranicznych inwestorów instytucjonalnych oraz te dostępne dla inwestorów zagranicznych i krajowych indywidualnych, instrumenty rynku pieniężnego niedostępne dla zagranicznych
Hong Kong SE - od 1866r., trzecia pod względem wielkości giełda Chin, kapitalizacja ok 1,3bln dolarów, indeks Hang Seng Index
Wykład 16.04.
Co wpływa na cenę:
- inflacja czynniki makroekonomiczne
- stopy procentowe
- dochody inwestora
- sytuacja spółek/emitenta mikroekonomiczne
- branża, sektor sektorowe
- informacja (inwestorzy mogą się szybciej wycofywać z rynku, gdy nadchodzą złe wiadomości - rynek wszystko dyskontuje)
- profil inwestora i jego skłonność do ryzyka behawioralne
- ryzyko
- oferta
- ceny na rynkach światowych
Indeksy na światowym rynku.
Informacja w zakresie cen i obrotów na giełdzie musi być:
- szybka
- bezpośrednia
- ogólna - cena średnia jakiejś grupy spółek/instrumentów
Indeks giełdowy - syntetyczny wskaźnik będący łączną miarą zmian cen akcji lub innych instrumentów w danym dniu. Zadaniem indeksu jest syntetyczne przedstawianie stanu rynku lub wybranych segmentów. Relacja dotycząca kapitalizacji spółek (wartość rynkowa spółki * wszystkie wyemitowane i notowane na rynku papiery. Kapitalizacja a nie cena, bo na wartość portfela wpływa również ilość wyemitowanych papierów, a nie sama ich cena). Musi być tworzony dla reprezentatywnej grupy spółek, muszą mieć cechy wspólne, musi ich być dużo w indeksie.
Wykorzystanie indeksów: wartości indeksu obliczane dla każdego dnia roboczego giełdy układającą się w ciąg wartości pozwalając na obserwację tendencji na rynku i ocenę efektywności inwestycji.
Dobrze skonstruowany indeks powinien:
- być oparty na reprezentatywnej grupie papierów wartościowych
- zapewnić porównywalność wyników bieżących z wynikami w dowolnie wybranym momencie w przeszłości i z tzw. okresem bazowym
- zmieniać się wraz ze zmianami cen notowanych papierów
- uwzględniać udział poszczególnych walorów w zbiorze emitentów, których papiery są notowane na giełdzie lub jej wybranym segmencie
- zależeć od zmian wartości akcji, a nie od samych wartości
Indeksy łańcuchowe zazębiają się z informacjami z przeszłości.
Indeksy WIG mają charakter łańcuchowy. Formuła ich obliczania polega na porównaniu po danej sesji giełdowej.
Wykład 30.04.
Wykład 14.05.