1.Budowa maszyny indukcyjnej. Pierścieniowa i klatkowa (silnik zwarty). Uzwojenie wirnika maszyny pierścieniowej wykonane z przewodów izolowanych takie samo jak uzwojenie stojana. Uzwojenie wirnika trzyfazowe (w maszynach małych mocy dwufazowych). Silnik pierścieniowy - uzwojenie wirnika połączone na stałe z pierścieniami ślizgowymi (możliwość włączenia w obwód wirnika urządzeń rozruchowych i regulacyjnych). Pobierają duże prądy przy rozruchu. Silnik kątowy - klatka stanowi uzwojenie wirnika. Składa się ona z całego szeregu nie izolowanych prętów zwartych na swoich czołach. Klatkę możemy traktować jako uzwojenie wielofazowe o liczbie faz równej liczbie prętów klatki.

2.Zasada działania maszyny indukcyjnej. Symetryczne uzwojenie trzyfazowe w stojanie zasilane z sieci symetrycznym prądem trójfazowym wytwarza pole wirujące kołowe n_s (prędkość n_s zależy od częstotliwości f prądu zasiania i liczby par biegunów p uzwojenia). n_s=60f/p. Pole przecina pręty wirnika indukując w nich napięcia i płyną w nich prądy. Pręty klatki z prądem znajdują się w polu magnetycznym stojana - powstaje moment elektromagnetyczny M_e. Jeżeli M_e>M_m(moment obciążenia pochodzący od przyłączonej maszyny roboczej i tarcia) to wirnik rusza ↑n_r tak długo jak M_e>M_m. Ze zwiększaniem się prędkości wirnika napięcie indukowane i prąd w prętach wirnika maleją a następnie maleje M_e działający na wirnik. Poślizg silnika: s=(n_s-n_r)/n_s (prędkość pola wirującego względem wirnika) lub s=(n_s-n_r)/n_s *100% gdy Me<Mm-silnik się zatrzyma; gdy Me>Mm -tędęcja do ciągłego przyspieszania (rozbiegania). Skrajne stany pracy: 1.wirnik zatrzymany: n_r=0; s=1; 2.bieg synchroniczny: n_r=n_s; s=0. Prędkość obrotowa wirnika: n_r=(1-s)n_s; Częstość napięć indukowanych w uzwojeniu wirnika: f_r=p(n_s-n_r)=pn_s (n_s-n_r)/n_s; f_r=f_ss; f_s=pn_s-czestotliwość napięć zasilających stojan; s=f_r/f_s. Strumień magnetyczny wytworzony przez uzwojenie stojana wiruje względem niego z prędkością n_s natomiast strumień magnetyczny wytworzony przez prądy płynące w uzwojeniu wirnika będzie wirował z prędkością n^#. n^#=f_r/p=f_ss/p=n_ss. Prędkość pola wirnika w stosunku do stojana będzie równa: n^#+n_r=n_ss+n_r=n_s(n_s-n_r)/n_s +n_r; n_s=n^#+n_r-predkosć wypadkowa. Oznacza to że strumień magnetyczny wytworzony przez prądy płynący w uzwojeniu wirnika wiruje w przestrzeni z taką sama prędkością jak strumień magnetyczny wytworzony prądami stojana. Prędkość ta jest niezależną od prędkości wirnika. Żeby silnik mógł pracować musi wystąpić poślizg. Prędkość synchroniczna dla silników indukcyjnych: dla p=1, n_s=50obr/s⇒n_s=3000obr/min- graniczna; dla p=2, n_s=25obr/s⇒n_s=1500obr/min; Im silnik wiekszy tym tym mniejsze poślizgi: p=3 n_s=16 2/3obr/s⇒n_s=1000obr/min; p=4, n_s=12,5obr/s⇒n_s=750obr/min; p=5, n_s=10obr/s⇒n_s=600obr/min

3.Uzwojenie maszyn prądu przemiennego. a-liczba żłobków na obwodzie maszyny , 2p-liczba par biegunów , m-liczba faz , q-liczba żłobków na biegun i fazę , Ya-rozpietość ze zwoju (doskok uzwojenia) wyrażona w żłobkach ; q=Q/2pm , q-oznacza ile żłobków na podziałce biegunowej jest zajętych na uzwojenie jednej fazy.Liczba q może być całkowita bądź ułamkowa; Ya≤Q/2p jeżeli Ya=Q/2p-zezwój średnicowy ,Ya<Q/2p-uzwojenie skrócone.Grupa zezwoju-stanowi kilka zezwojów ułożonych w sąsiednich żłobkach i połączonych ze sobą.Pasmo fazowe-otrzymuje się poprzez połączenie ze sobą kilku grup.Podział uzwojeń ze względu na liczbę faz:jednofazowe,dwufazowe,trójfazowe,wielofazowe.Uzwojenia jednowarstwowe:a)piętrowe(2i3piętrowe)b)wzornikowe(grupowe o jednakowych zezwojach, koszykowe).Uzwojenia dwuwarstwowe:a)pętlowe b)faliste. Uzwojenie jednowarstwowe zajmuje cały żłobek. W uzwojeniu bok zezwoju zajmuje połowę żłobka. Uzwojenia dwuwarstwowe są najczęściej stosowane w maszynach prądu przemiennego.Wykonane są jako pętlicowe lub faliste.Wszystkie zezwoje tego uzwojenia mają jednakową rozpiętość w związku z czym można wykonywać na wzorniku z tego względu montaż jest łatwy. Uzwojenie to pozwala na budowę zezwojów skróconych w celu wyeliminowania wyższych harmonicznych. Uzwojenia dwuwarstwowe są najczęściej stosowanymi uzwojeniami maszyn prądu przemiennego.Wszystkie zezwoje tego uzwojenia są jednakowe wiec można wykonać je na wzorniku co ułatwia ich montaż.Moc pobierana przez silnik z sieci:określona jest jako moc wewnętrzna bądź idealna. Jest to moc jaka strumien magnetyczny przenosi ze stojana do wirnika; P_d=P_IN-P_Ts; P_IN=3U_pkscosφ_s;WIRNIK:-straty podstawowe w uzwojeniu wirnika P_wr=μ_rR_rI_r²;-straty dodatkowe obciążeniowe w wirniku P_aLr;-straty obciążeniowe P_Lr P_Lr=P_wr+P_aLr; straty obciążeniowe można określic z zależności: P_Lr=P_δs, to s=P_Lr/Pδ; Moc mechaniczna P_mech P_mech=P_δ-P_Lr=Pδ-P_δs=P_δ(1-s); P=Ω_μT_s; Straty jałowe(zaleza od obciążenia) P₀=P_Fe+P_Fea+P_aLr; straty w wirniku P_Tr-P_wr+P_aLr+P_m; starty całkowite P_t P_t=P_ts+P_tr; moc wydawana P=P_IN_P_t; sprawność silnika η=P?P_IN=P_IN-P_t/P_IN=1-P_t/P_IN;

Stan obciążenia - charakterystyki: Najczęściej interesuje nas praca maszyny indukcyjnej przy stałym napięciu zasilania (U₁=U_1N=const) i stałej częstotliwości (f₁=f_1N=const). Straty w maszynie-wykres Saukey'a STOJAN:-straty w rdzeniu P_Fe podstawowe;-straty dodatkowe P_Fea;-straty podstawowe w uzwojeniu P_ws P_ws-3R_sI_pks² R_s-rezystancja jednej fazy dla pradu stalego;-straty dodatkowe obciążeniowe P_aLs;-straty całkowite w stojanie P_Ts P_Ts=P_Fe+P_Fea+P_ws+P_aLs:

Współczynniki grupy, skrótu , uzwojenia. Współczynnik grupowy (współczynnik rozłożenia) -napięcie grupy uzwojenia składa się z kilku szeregowo połączonych zezwojów rozłożonych w sąsiednich żłobkach wskutek rozłożenia każdy zwój grupy zajmuje inne położenie względem pola i dlatego poszczególne boki zezwojów nigdy nie znajdują się równocześnie w amplitudzie pola. Wartość współczynnika k_g zależy od liczby żłobków na biegun i fazę oraz kształtu fali pola. Współczynnik grupy określa stosunek amplitudy napięcia grupy rozłożonej do amplitudy napięcia jakie wystąpiłoby w przypadku skupienia wszystkich q zezwojów grupy w jednej parze żłobków o doskoku średnicowym. k_g=E_mgrupy rozłożonej/E_mgrupy skupionej=E_mgrupy/qE_mzezwoju; Współczynnik grupy przybiera zatem wartości liczbowe: dla q>1, k_g<1 dla q=1, k_g=1, dla przebiegów sinusoidalnych k_g=Egrupy/qEzezwoju; k_g=sin(qα_e/2)/qsin(α_e/2); dla ν-tej harmonicznej k_gν=sin(νqα_e/2)/qsin(να_e/2); Współczynnik skrótu-(zależy od poskoku uzwojenia i od kształtu fali pola) -stosunek amplitudy napięcia indukowanego się w zezwoju o poskoku skróconym do amplitudy napięcia jakie indukowałyby się w tym zezwoju wykonanym jako średnicowy: k_s=E_{mzezwoju cięciwowego}/E_{mzezwoju średnicowego} =E_{m zezwoju cieciwowego}/2z₂E_mboku; E_l-napiecie indukowane w lewym zezwoju cięciwowego; E_p-napiecie indukowane w prawym zezwoju cięciwowego; E_l=E_p=E_m; k_s=E_zezwoju/2E_#; E_zezwoju/2=E_#cosβ/2 ⇒E_zezwoju=2E_#cosβ/2; k_s=2E_#cosβ/2/2E_#=cosβ/2; β=π-y/τ_p *π; β/2=1/2(π-πy/τ_p); k_s=cos(π/2 -πy/2τ_p)=sinyπ/2τ_p⇒ k_s=sinyπ/2τ_p; dla ν-tej harmonicznej k_sν=sin(νy/τ_p* π/2); Poprzez zastosowanie odpowiedniego skrótu uzwojenia możemy wyeliminować bądź wydatnie ograniczyć wyższą harmoniczne. Współczynnik uzwojenia k_u=k_gk_s dla ν-tej harmonicznej: k_uν=k_gνk_sν

Schemat zastepczej maszyny indukcyjnej:R_s-rezystancja jednej fazy uzwojenia stojana; X_s-reaktancja rozproszenia uzwojenia stojana;R_r^'-rezystancja jednej fazy uzwojenia wirnika sprowadzona na stronę stojana; X_r^'-reaktancja rozproszenia jednej fazy uzwojenia wirnika odniesiona do stojana;X_μ-reaktancja magnesujaca zwiazana ze strumieniem szczelinie;R_Fe-rezystancja reprezentujaca straty w obwodzie magnetycznym maszyny(glownie w rdzeniu stojana); -moc mechaniczna wydawana ;f_s=f_r;U_ir^'=U_is^';U_ir^'=U_irk_u;k_u-przekladnia napieciowa; Równanie przepływu:;Θ_pks-zwiazane z przplywem prądu w stojanie;; μ_sN_sk_wsI_s=μ_rN_rk_wrI_r+μ_sN_sk_wsI₀ | μ_sk_wsN_s→;=I_r^';I_r^'-prad uzwojenia wirnika odniesiony do obwodu stojana;I_s=I_r^'+I₀:

Napięcie indukowane w uzwojeniu. U_i=Bl_iv; zakłada się ze w maszynie pole magnetyczne kołowe; B_śr=2/π B_m; Rozpatrujemy bok (pręt) znajdujący się w polu magnetycznym wirującym. Max. wartość napięcia indukowanego w boku; U_im=B_ml_iv; v-predkość przemieszczania pola w stosunku do boku. Wartość skuteczna napięcia indukowanego w boku: U_ib=1/√2 B_ml_iv; b-dotyczy jednego boku; Strumień na podziałce biegunowej: ϕ=B_śrl_iτ_p=2/πB_ml_iτ_p; Prędkość kątowa wirowa fali indukowanej: Ω=2πn_s; n_s-predkość wirowa fali indukcji; Prędkość obwodowa: v=ΩD/2=πDn_s; Prędkość wirnika pola: fala indukcji indukuje w uzwojeniu napięcie o częstotliwości f_s (częstotliwość napięcia zasilania): n_s=f_s/p; v=πDf_s/p=f_s 2πD/2p; πD/2p-podziałka biegunowa; v=2τ_pf_s⇒τ_p=v/2f_s; Wyrażenie na strumień: ϕ=2/π B_ml_i* v/2A; Wyznaczamy wartości max. indukcji B_m; B_m= πϕf_s/l_iv=πϕf_s *1/l_iv; Podstawiamy do U_i: U_ib=1/√2 *B_ml_iv=π/√2 *f_sϕ; Napięcie indukowane w jednym boku: U_ib=π/√2 *f_sϕ; W uzwojeniu maszyny mamy -N zwojów więc -2N boków czyli: U_i=2π/√2 *Nf_sϕ; Ostatecznie po uwzględnieniu współczynnika uzwojenia napięcie indukowane w jednej fazie uzwojenia: U_i=4,44Nf_sϕk_u;ϕ - wypadkowa wartość strumienia; U_i- dla całej fazy; k_u -współczynnik uzwojenia;

Ogranicze3nie wyższych harmonicznych napięć indukowanych. W przypadku generatorów synchronicznych trzecią harmoniczną napięcia i jej wielkości w napięciu międzyprzewodowym likwidujemy łącząc ich uzwojenia w gwiazdę. Napięcia trzeciej harmonicznej i ich wielkości są ze sobą w fazie i dlatego nie pojawiają się w napięciu międzyprzewodowym. Innym sposobem eliminacji może być połączenie w trójkąt. Napięcie trzeciej harmonicznej i jej wielkości nie pojawiają się wtedy na zaciskach generatora lecz powstają prądy trzeciej harmonicznej w zwartym obwodzie trójkąta. Najczęściej ogranicza się 5 i 7-harmoniczna .Projektując uzwojenie poprzez stosowanie odpowiednio dobranego współczynnika grupy i skrótu można wyeliminować bądź ograniczyć nieporządne harmoniczne. Oprócz harmonicznych przestrzennych (sferycznych) istnieją również harmoniczne żłobkowe wywołane obecnością żłobków na stojanie i wirniku. Pola harmonicznych żłobkowych wytwarzają napiecia w uzwojeniach i powodują powstanie momentów pasożytniczych. W celu ich ograniczenia należy dobierać odpowiednio liczbę żłobków stojana i wirnika. Dodatkowo często stosuje się skoszenie żłobków które najczęściej wynosi 1 podziałkę żłobkową.

Pole magnetyczne wirujące kołowe, eliptyczne i pulsujące. Kłowe - cechuje stła wartość amplitudy przepływu. Pole to można otrzymać w przypadku zasilania uzwojenia 3-fazowego symetrycznego symetrycznym prądem 3-fazowym. Pole magnetyczne kołowe można uzyskać tez przez zasilanie symetrycznego uzwojenia 2-fazowego prądem symetrycznym 2-fazowym. n_s=f/D; Eliptyczne-może ono powstać w przypadku zasilania symetrycznego uzwojenia 3-fazowego prądem 3-fazowym niesymetrycznym. Jeżeli zastosuje się do analizy tego pola metodę składowych zgodną i przeciwną prądu wywołująca składową zgodną θ₁oraz przeciwnąθ₂. W wyniku otrzymuje się wypadkowy wektor przepływu którego koniec będzie zakreślał elipsę. Pole eliptyczne można uzyskać zasilając symetryczne 2-fazowe uzwojenie prądem 2-fazowym niesymetrycznym. Pulsacja (przesunięcie)- wytwarzane jest przez uzwojenie jednofazowe. Można je rozłożyć na dwa przepływy wirujące w przeciwnych kierunkach i posiadające taka samą amplitudę.Bieg jałowy silnika. Jest to stan pracy kiedy maszyna pracuje nieobciążona momentem zewnętrznym. Biegnąca jałowo maszyna wytwarza moment elektromagnetyczny równoważąc moment pochodzący od strat tarcia w łożyskach i strat zewnętrznych. W takim stanie pracy prąd w uzwojeniu wirnika jest bardzo mały. Straty w rdzeniu wirnika z uwagi na niewielki poślizg są do pominięcia. Moc pobierana przez silnik przy biegu jałowym idzie na pokrycie następujących strat: 1.Straty w uzwojeniu stojana P_ws=3I²_sR_s; 2.Straty w rdzeniu stojana P_Fe; 3.Straty mechaniczne P_w; 4.Straty dodatkowe w żelazie przy biegu jałowym P_Fea (dzielimy je na pulsacyjne i powierzchniowe). Straty powierzchniowe występują w przyszczelinowych warstwach rdzeni stojana i wirnika - związane są one z istnieniem wyższych harmonicznych żłobkowych w krzywej indukcji przy biegu jałowym. Straty pulsacyjne - wywiązują się w całej objętości zębów wskutek zmian strumienia w zębach. Prąd biegu jałowego w maszynie indukcyjnej jest relatywnie duży (0,2-0,5)I_N spowodowane jest to dużym udziałem składowej magnesującej. Wynika to z tego że silnik przedstawia sobą obwód magnetyczny ze szczeliną i w związku z tym opory magnetyczne dla strumienia głównego są znacznie większe niż w przypadku transformatora. Mniejsze wartości prądu osiągane są dla maszyn dużych i szybkobieżnych. Współczynnik mocy przy biegu jałowym osiąga wartość 0,1-0,2. Mały współczynnik mocy oraz duże wartości prądu stanowią zasadniczą wadę silnika indukcyjnego. W celu poprawy właściwości tego silnika stosuje się niekiedy urządzenia kompensacyjne. Aby nie obciążyć sieci mocą bierną pobierana przez silnik stosuje się niekiedy baterie kondensatorów. I₀=(0,2-0,5)I_SN; 0,2 -duże, szybkobierzne; 0,5- małe wolnobierzne; Mała wartość cosϕ ze względu na składową magnesującą prądu I_μ.

Stan zwarcia maszyny indukcyjnej. Stan, w którym wirnik jest unieruchomiony, a do stojana jest doprowadzone napięcie. Rezystancja zwarcia: R_k=R_s+R_r'; Reaktancja zwarcia: X_k=X_s+X_r; Impedancja zwarcia: Z_k=R_k+jX , Z_k=|R_k+jX_k| ;. Prąd zwarcia: Napięcie zwarcia - wartość napięcia zasilającego maszynę pod wpływem, której w uzwojeniu stojana będzie płyną prąd zwarciowy. U_k=U_k/U_n=(0,1÷0,25) -wartości względne;i_k^*=I_k^*/ I_N=(4÷10)J_SN -zwarcie awaryjne(przy napięciu znamionowy).W trakcie rozruchu silników indukcyjnych prąd rozruchowy nie przekracza ośmiokrotnej wartości prądu znamionowego. W przypadku maszyny indukcyjnej zmiany prądu I_k jak również zmiany cosϕ_k wynikają z nasycenia się części zębów umieszczonych w pobliżu szczeliny pod wpływem strumieni rozproszonych. Maleje wówczas przewodność magnetyczna (rośnie opór magnetyczny) dla strumieni rozproszonych, w rezultacie czego mamy spadek reaktancji rozproszenia. Można założyć, że X_S≈X_r'=X_k/2;Straty jakie powstają w trakcie próby zwarcia w głównej mierze są stratami w uzwojenach. P_k=3I_k²*R_k⇒ R_k=P_k/3I_k²(dla prądu przemiennego); Rezystancja ta będzie się różniła od rezystancji wyznaczonej przy prądzie stałym wskutek występowania strat dodatkowych: - straty dodatkowe w uzwojeniach wywołane wypieraniem prądu; - straty w częściach konstrukcyjnych wywołane istnieniem strumienia rozproszonych; - straty pulsacji i powierzchniowe; Można przyjąć że straty dodatkowe obciążeniowe przyjmują podobne wartości w stojanie i wirniku. P_aLs=P_aLs- P_aL/2 Rozruch silników klatkowych: Zjawiskom rozruchu towarzyszy najczęściej duże udary(7-8)I_N i w związku z tym mogą pojawić się duże udary momentu negatywnie wpływające na trwałość samej matrycy jak i urządzenia napędowego. Ze względu na te zjawiska dąży się do ograniczenia prądów rozruchowych. Silniki klatkowego 5,5kW można włączać bezpośrednio do sieci. Silniki do 15kW wyposaża się w przełącznik gwiazda-trójkąt. Zastosowanie przełącznika gwiazda-trójkąt jest równoważne z obniżaniem napięcia w uzw. fazowych silnika ;Dla zastosowania przełącznika momęt elektromagnetyczny silnika przy połączeniu w gwiazdę będzie trzykrotnie mniejszy niż przy połączeniu w trójkąt. I_{ph gw}=I_{ph trojk}/pierw3=I trojk/3;Przy zastosowaniu przełącznika w gwiazdę pobór prądu z sieci trzykrotnie mniejszy niż w przypadku trójkąta .I_{ph gw}=I trojk=1/3 Ten sposób rozruch stosuje się tylko do rozruchów lekkich. Rozruch przez obniżenie napięcia zasilania stojana można również dokonac przez włączenie szeregowo dodatkowych rezystancji lub dławików. W tym przypadku należy również liczyc się z obniżeniem wartości momentu rozruchowego. Współcześnie coraz powszechniejsze jest stosowanie rozruszników elektronicznych, które są tyrystorowymi sterownikami prądu przemiennego

Regulacja prędkości obrotowej; U=(1-s)U_s=(1-s)f_s/p; f_s-czestotliwośc napięcia zasilającego uzw. stojana;p-liczba par biegów; W silnikach indukcyjnychistnieje możliwośc regulacji „n” przez:-zmianę liczby par biegunów-ten sposób regulacji stosowany jest w silnikach katkowych przez stosowanie uzwojeń przełączalnych na różne liczbybiegunów. Najczęściej stosuje się układ Danandera umożliwiający uzyskanie stosunku par biegunów 1:2;-zmianę poślizgu -poślizg można regulować przez:-zmianę napięcia zasilającego;-zasialnie napięciem niesymetrycznym;-wtrącenie rezystancji w obwód wirnika sinika pierścieniowego;-zastosowanie układów kaskadowych umożliwiających odbiór mocy z wirnika maszyny;-zmianę napięcia zasilającego-ten sposów regulacji prędkości obrotowej jest mało efektywny gdyż zakres regulacji wynosi ok. 10%-regulacja w dół. W praktyce można tę regulację przeprowadzić przez zastosowanie autotransformatora bądź szeregowe włączenie dławików lub rezystancji. Wadami są:-mały zakres regulacji;-straty związane z zastosowaniem urządzeń dodatkowych;-zmniejszanie się przeciążalności silnika;

Włączene rezystancji w obwód wirnika silnika pierścieniowego: zakres rezystancji0<n<n_N. Szeroki zakres regulacji, sposób ten na 1 poważną wadę:duże stratna rezyst. P=P_δs-straty w silniku; -zmianę częstotliwości napięcia zasilającego-ten sposób regulacji realizowany jest przez zastosowanie przemienników częstotliwości badrzo ważnym przy tej regulacji jest zachowanie stałości strumienia w maszynie co realizuje się przez zachowanie stałości stosunku U_out/f=const., gdzie U_out-napięcie wyjściowe. W większości stosowanych przemienników częstotliwości występują pewne odkształcenia napięcia sinusoidalnego. sinusoidalnego wyniku tego powstają harmoniczne w prądach jak i wyższe harm pola magn. Powodują one powstawanie strat dodatkowych, ale wzrost tych strat niewiele obniża sprawność silnika jest to najwygodniejszy i najbardziej ekonomiczny sposób regulacji prędkości obrotowej. U_on~U_i; U_i=4,44fN_sΦk_w; U_i/f=4,44N_sΦk_w=kΦ; Zachowanie stałej wartości strumienia w silniku indukcyjnym przy regulacji prędkości obrotowej związane jest z zachowaniem stałej wartości momentu krytycznego, krytycznego, krytycznego tym samym stałej przeciążalności.Rozruch silnikow piescieniowych:Zjawiskom rozruchu towarzysza najczesciej duze udary pradu(7-8)I_N i w związku z tym mogą pojawic się duze udary momentu negatywnie wpływające na trwałość samej maszyny jak i urzadzenia napędzanego. Ze względu na tez zjawiska dazy się do ograniczenia pradow rozruchowych. ; skutki przyłączenia rozrusznika: -zmniejszenie pradu rozruchowego;- wzrost cosφ;-zwiekszenie momentu rozruchowego; Włączenie rozrusznika w przypadku silnika pierścieniowego wywołuje następujące skutki jak wyżej;

Hamowanie silników indukcyjnych: 3 PODSTWOWE RODZAJE HAMOWANIA: -prądnicowe ten rodzaj hamowania jest możliwy kiedy układ napędowy zwiększy prędkość powyżej prędkości synchronicznej istnieje wówczas możliwość oddawania do sieci energii, a moment elektromagnetyczny ma przeciwny zwrot do momentu pracy silnikowej. W punkcie pracy P^' maszyna wiruje prawo z prędkością nadsynchroniczną, a moment Me(ujemny) działa w lewo, co świadczy o pracy harmonicznej;-przeciwprądem (przeciwwłączeniem)-ten rodzaj hamowania wymaga zamiany dwóch faz na zasilaniu, co doprowadza do zmiany kierunku wirowania pola kołowego w silniku. W wyniku tego zmienia się również kierunek działania momentu elektromagnetycznego dążącego do zatrzymania wirnika. Ponieważ przełączeniu towarzyszyłby pobór dużego prądu z sieci. W celu ograniczenia udarów prądu należy włączyć rezystancję do obwodu wirnika; -dynamiczne-uzwojenie stojana zostaje odłączone od sieci prądu przemiennego i przyłączone do źródła napięcia stałego. W maszynie powstaje stały strumień, który indukuje napięcie w obracającym się wirniku. Prądy płynące w wirniku powodują powstawanie momentu elektromagnetycznego, który działa przeciwnie do kierunku wirowania wirnika. Wartość tego momentu zależy od napięcia zasilającego(stałego), prędkości obrotowej wirnika. Energia hamowania zostaje zamieniona na straty w uzwojeniach na rezystancji uzwojeń uzwojeń rezystancji ewentualnie dołączonej. Straty te zamieniają się w ciepło. 13b charakterystyka zewnetrzna prądnicy bocznikowej zmiennosc napiecia pradnicy bocznikowej jest wieksza niż prądnicy obcowzbudnej. W przypadku pradnicy bocznikowej zwarcie zaciskow nie powoduje na negatywnych skutkow .Prąd zwarcia płynący w zwartym wirniku nie odbiega znacznie od wartosci znamionowej. Wiąksza zmiennosc napiecia wynika z : 1 spadki napiec w obwodzie twornika 2.oddzilywanie twornika 3zmniejsaniem się wartosci napiecia na obwodzie wzbudzenie prowadzacym do zmniejsznia prąd wzbudzenia Przyczyny nie wzbudzania się prądnic1.brak strumienia szcątkowego 2.niewłąsciwy kierunek wirowania 3. niewłasciwy sposób przyłaczenia obwodu wzbudzenia wzgl. Obwodu twornika 4. przerwa wobwodzie twornika lub wzbudzenia 5. rezystancja obwodu wzbudzenia wieksza niż krytyczna.z,mniennosc napiecia prądnicy bocznikowej może dochodzic do 20 % w przypadku pradnic obcowzbudnych do 10 % pradnica ta posiada dwa uzwojenia -bocznikowe o znaczącym przpływie -szeregowe o przeplywie mniejszym 9uzwojenie pomocnicze Oba te uzwojenia mogą pracowac na wspóldziałąnie lub przeciwdziałanie(tylko w szceg. Przypadkach)

---