http://www.ise.polsl.pl/strony/czasowe/kurs_dla_kandydatow_2007/a.%20powt%C3%B3rka%20materia%C5%82u%20z%20chemii/p%201%20analiza%20elementarna.doc

P. 1. Analiza elementarna - węgiel, wodór, azot i siarka

Pod pojęciem analiza elementarna, rozumie się czynności zmierzające do stwierdzenia z jakich pierwiastków zbudowana jest dana substancja, bez próby określenia jej składu ilościowego. Czynność taka jest ważna, gdyż umożliwia zorientowanie się z jakiego typu substancją ma się do czynienia. Ponadto w chemii organicznej, właśnie skład pierwiastkowy, stanowi podstawę klasyfikacji połączeń organicznych. Podstawą tego typu analizy jest utlenieni próbki za pomocą czarnego tlenku miedzi (tlenku miedzi(II)), który dosypuje się do probówki zawierającej badaną substancję i następnie ogrzewa. Zachodzi wówczas łagodne utlenianie substancji. W produktach utlenienia stwierdza się obecność interesujących nas pierwiastków w sposób pośredni, stwierdzając obecność połączeń tych pierwiastków.

1. węgiel - wykrywając w gazach odlotowych obecność dwutlenku węgla - próba zmętnienia wody wapiennej

2. wodór - stwierdzając na chłodniejszych ściankach probówki zroszoną parę wodną

3. azot - badaną próbkę ogrzewa się z dodatkiem stężonego roztworu wodorotlenku sodu, do wylotu probówki zbliża się zwilżony papierek uniwersalny. Zielona barwa papierka wskazuje na charakter zasadowy gazów odlotowych a więc na obecność amoniaku (związku chemicznego zawierającego azot)

4. siarka - do wylotu probówki, w której wykonywano próbę na obecność azotu zbliża się tzw. papierek ołowiowy (nasycony azotanem ołowiu(II)) wystąpienie barwy czarnej pochodzącej od tworzącego się czarnego siarczku ołowiu(II) świadczy o obecności w badanej próbce siarki.

Uwaga: Proszę zauważyć, że wśród wymienionych prób nie podano próby na obecność tlenu. Stało się tak dlatego, że tlen został przez nas wprowadzony w celu utlenienia próbki co stanowi podstawę proponowanej analizy.

---