ROZDZIAŁ 1

DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA

Wg art.2. działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, usługowa oraz poszukiwanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Słowa klucze:

*Zarobkowość- czyli cel w postaci zysku i osiągnięte w tym efekcie nadwyżki przychodów nad świadomie poniesionymi kosztami. Zarobkowość świadczy o udziale podmiotu w obrocie gospodarczym. Została ona uznana za pozytywną cechę przez Sąd w Bydgoszczy.

*Zorganizowanie- to dokonanie wyboru formy prawnej przedsiębiorczości.

*Ciągłość- zamiar powtarzania określonych czynności. Ma to być względnie stały zamiar, co nie wyklucza sezonowego prowadzenia działalności lub do czasu osiągnięcia postanowionego sobie celu.

Rodzaje, dziedziny działalności gospodarczej:

1) Wytwórcza- to fizyczne lub chemiczne przetwarzanie surowców, materiałów lub produktów. Z Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacja Działalności (PKD)

2) Budowlana- polega na prowadzeniu budowy lub robót budowlanych.

Z przepisów ustawy prawa budowlanego

3) Usługowa- wszelkie czynności świadczone na rzecz jednostek gospodarczych prowadzących działalność o charakterze produkcyjnym.

4) Handlowa- działalność obejmująca sprzedaż hurtową i detaliczną wszystkich rodzajów towarów oraz świadczenie usług związanych ze sprzedażą towarów; sprzedaż niewymagająca przetwarzania

5) Poszukiwanie i wydobywanie kopalin ze złóż - Prawo geologiczne i górnicze

6)Działalność zawodowa- wykonywanie działalności opartej na posiadanych umiejętnościach faktycznych lub wymaganych kwalifikacji zawodowych. Polega na wykonywaniu zawodu, w tym także wykonywania tzw. wolnych zawodów.

ZASADY PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Wolność , równość gospodarcza. (Art.6.) !!!

- Każdy z nas ma prawo do autonomicznej decyzji o podjęciu działalności gospodarczej, jej wykonywaniu czy zakończeniu.

Przekonującym faktem jest również ustrój demokratyczny, tj. zasada równości wobec prawa.

O tej zasadzie stanowi art. 32 Konstytucji RP, mianowicie, że wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władzę publiczną.

Art. 32.

1. Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.

2. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.

- Organy regulujące podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalność gospodarczą nie mogą żądać dodatkowych dokumentów czy podania innych danych, których nie wymaga ustawa. Nie mogą uzależniać swoich decyzji od jakiś dodatkowych aspektów, które nie są normowane przez ustawę. Organy te nie mogą żądać niczego więcej niż to co w prawe jest określone. To co w ustawie, to zrazem minimum jaki i maksimum.

Pomoc gospodarcza. (Art.7.)

- Państwo może udzielać przedsiębiorcy pomocny ale tylko na warunkach określonych w ustawie. Pomoc jest regulowana w osobnych przepisać takich jak Ustawa o postępowaniu w sprawach pomocy publicznej.

Pomoc publiczna- świadczenie na rzecz przedsiębiorstwa pochodzące od państwa bądź źródeł państwowych, które przynosi temu przedsiębiorstwu korzyść, jakie nie mogłyby uzyskać w ramach normalnej działalności gospodarczej.

Wspieranie przedsiębiorczości (Art.8.)

-Organy administracji państwowej wpierają przedsiębiorczość np. tworząc korzystne warunki do podejmowania, prowadzenia działalności gospodarczej a także wdrażają programy pomocowe w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. Mówimy tu o zasadzie przychylności dla przedsiębiorców w ramach prowadzonej przez nich działalności. Nakłada także na organy powinność informacyjną. Mają one przekazać drogą elektroniczną wszelkie dane dotyczące warunków i form udzielania pomocy. W tym aspekcie wszystko ma być transparentne.

Nadzór i kontrola (Art.9.)

Mam prawo oczekiwać, że organ, który będzie mnie kontrolował, będzie to robił lege artis, według przepisów prawa.

Zasada szybkości w urzędach (Art.11.)

Organy mają załatwiać sprawy przedsiębiorców bez zbędnej zwłoki.

Z Kodeksu Postępowania Administracyjnego (KPA) wynika zasada szybkości.

Powinniśmy dostać pakiet wyczerpujących odpowiedzi. Organy administracji publicznej są zobowiązane do podania nam wszelkich, należytych informacji. Ignorantia Iuris nocet.

Ten obowiązek nie zwalnia jednak przedsiębiorców z powinności zaznajomienia się z wymaganiami prawnymi samodzielnie. Działa tu zasada prawdy obiektywnej czyli należy zebrać wszystkie informacje aby mieć dobry podgląd na całość.

ROZDZIAŁ2

ZASADY PODEJMOWANIA I WYKONYWANIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

NIP (Art.16)

Przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców albo do ewidencji jest zobowiązany posługiwać się numerem NIP, umieszczać na oświadczeniach itp…

Zasada działania przedsiębiorcy (Art.17)

Przedsiębiorca jest zobowiązany do wykonywania działalności gospodarczej w oparciu o

-zasadę uczciwej konkurencji, -poszanowania dobrych obyczajów, -poszanowania słusznych interesów konsumentów.

Sformułowanie dobre obyczaje to klauzula generalna. Zespół norm etyczno prawnych postępowania działalności gospodarczej, ich naruszenie oznacza podjęcie takich działań przez przedsiębiorcę, które są uważane za nieetyczne.

Warunki wykonywania działalności gospodarczej (Art.18.)

Przedsiębiorca chcąc wykonywać działalność gospodarczą musi spełniać warunki prawem określone. Zasady te są zamieszczone nie tylko w przepisach prawa ale także np. w uchwałach radnych. Szczególną uwagę zwraca się na ochronę przed zagrożeniem życia i zdrowia ludzkiego, ochronę środowiska oraz moralności publicznej.

Ustawodawca miał na uwadze sytuacje, w których swobodne co do zasady wykonywanie tej działalności, miałoby stanowić zagrożenie dla życia ludzkiego bądź też powodować szkody materialne lub moralne.

Uprawnienia zawodowe (Art.19)

Czasem do wykonywania określonej działalności gospodarczej potrzebne są uprawnienia zawodowe. Przedsiębiorca wtedy zobowiązany jest zapewnić, aby odpowiednie czynności były wykonywane przez osobę legitymującą się tymi uprawnieniami.

Przykładem takiej sytuacji jest zawód lekarza. Uprawnień nie musi mieć przedsiębiorca, może je mieć osoba zatrudniona, np. właściciel apteki zatrudniający farmaceutę.

Pod pojęciem odpowiednich uprawnień zawodowych rozumieć należy zespół wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych, potwierdzony przez uprawniony organ w formie odpowiedniego dokumentu.

Informacja o towarze i dane firmy (Art.20.)

Przedsiębiorca wprowadzający towar do obrotu w Polsce musi na jego opakowaniu zamieścić etykietę, instrukcję lub w inny sposób dostarczyć konsumentowi informacji identyfikujących towar oraz firmę, dodając jej adres.

Ma to chronić konsumenta, zapewniać mu dostęp do prawdziwych rzetelnych informacji.

Elementy oferty (Art.21.)

Przedsiębiorca jest zobowiązany do podania w swojej ofercie danych dotyczących firmy, NIP, siedzimy i adresu.

Ten zapis chroni konsumenta przed nieuczciwym sprzedawcą.

Transakcje z wykorzystaniem rachunku bankowego (Art.22.)

Dokonuje się ich gdy -stroną zainteresowaną jest przedsiębiorca

- jednorazowa wartość transakcji przekracza 15.000 euro.

Ten artykuł walczy z tzw. szarą strefą. Jeśli robi się przelewy o zostaje ślad, można sprawdzić przebieg transakcji. Dzięki temu operacji płatności nie są transparentne.

PRZEDSIĘBIORCA

Art.4. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Kryteria określające zakres :

-podmiotowe: osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna, prowadząca we własnym imieniu

-funkcjonalne: prowadzenie działalności gospodarczej

*Os. fizyczna- Posiadająca obywatelstwo polskie jak i osoba zagraniczna zdefiniowana w art.5.pkt2.

*Os. prawna- Art.33.KC; Skarb Państwa oraz jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają zdolność prawną.

*Jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną.

*Spółki- wg Krajowego Kodeksu Spółek (KSH)

kapitałowe: akcyjna, zoo

osobowa: jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna

Przedsiębiorca (def.):

Definicja wg Kodeksu Postępowania Cywilnego

art. 479² KCP

Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Definicja wg Kodeksu Cywilnego

art. 43 ¹ KC

Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w np. 33 ¹ § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

ROZDZIAŁ 4

OGRANICZENIE WOLNOŚCI GOSPODARCZEJ:

1. KONCESJA

2. WPIS DO REJESTRU DZIAŁALNOŚCI REGULOWANEJ

3. ZEZWOLENIE

Wszystkie te formy stanowią wyjątek od zasady, że podjęcie działalności gospodarczej nie jest ograniczane (reglamentowane).

Koncesja jest najdalej idącą formą reglamentacji, która może być stosowana jedynie w przypadku zaistnienia szczególnych okoliczności.

KONCESJA

Art.22. Konstytucji RP

Ograniczenie wolności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny

Czyli wprowadzenie koncesji musi być uzasadnione potrzebą ochrony ważnego interesu publicznego.

W ustawie nie ma definicji koncesji. Z innych źródeł dowiadujemy się, iż jest to indywidualny akt uchylający zakaz swobodnego podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej w danej dziedzinie i tym samym dopuszczający adresata tego aktu (koncesjonariusza) do legalnego wykonywania takiej działalności.

Trzy podstawowe instrumenty prawne mające realizować cel, jaki państwo wiąże z koncesjonowaniem danej działalności:

- nadanie uznaniowego charakteru decyzji administracyjnej wydawanej w sprawie koncesji

- przyznanie organowi koncesyjnemu uprawnienia do określenia w koncesji szczególnych warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją

- możliwość ograniczenia liczny wydawanych koncesji

Zakres objęty koncesją (Art.46.) !!!

Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
1) poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych;
2) wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
3) wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;
4) ochrony osób i mienia;
5) rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych, z wyłączeniem programów rozpowszechnianych wyłącznie w systemie teleinformatycznym, które nie są rozprowadzane naziemnie, satelitarnie lub w sieciach kablowych;
6) przewozów lotniczych;
7) prowadzenia kasyna gry.

1.1. Można szukać złóż ale jak się je znajdzie, to należy państwu należy się %.

1.2. Ograniczenie w celu zapewnienia bezpieczeństwa.

1.3. Ograniczenia wprowadzone dla bezpieczeństwa państwa

1.4. Państwo ochrania ludzi ale możemy też korzystać z innych form ochrony np. z usług firm ochroniarskich.

1.5. Programy radiowe i telewizyjne są objęte koncesją, gdyż to media kształtują opinię publiczną, istnieje potencjalne niebezpieczeństwo manipulacji ludźmi, kreowania informacji.

Nowością jest tu wyłączenie z tej tematyki telewizji internetowej. Jeśli dany program jest emitowany tylko za pomocą telewizji internetowej, to koncesja jest zbędna.

W 1992r. koncesja nakładała pewne dodatkowe obowiązki, mianowicie regulowała godziny nadawania odpowiednich tematyk.

1.6. Koncesja w przypadku przewozów lotniczych jest szczególnie istotna, sprawdza bezpieczeństwo lotów.

1.7. Stanowi prawną konsekwencje „Afery hazardowej”. Jak wiadomo koncesja jest w prowadzana w przypadku konieczności prawnej ochrony interesu publicznego. A przecież państwo na kasynach zarabia. Mamy tu do czynienia z pewną nieścisłością.

2.Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają przepisy odrębnych ustaw.

Przepisy poniższych ustaw normują sprawy szczegółowe o których mowa w Art.46.2.

(Lex generalis lex specialis)

-Prawo geologiczne i górnicze

-Ustawa o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym i policyjnym

-Prawo energetyczne

-Ustawa o ochronie osób i mienia

-Ustawa o radiofonii i telewizji

-Prawo lotnicze

-Ustawa o grach hazardowych

3. Wprowadzenie innych koncesji w dziedzinach działalności gospodarczej mających szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy działalność ta nie może być wykonywana jako wolna lub po uzyskaniu wpisu do rejestru działalności regulowanej albo zezwolenia oraz wymaga zmiany niniejszej ustawy

Jak widać, liczba koncesjonowanych dziedzin może ulegać powiększeniu. (Art.46.3.)

Warunki ewentualnego nałożenia koncesji:

-ma charakter materialno-prawny, dodatkowa koncesja jest uzasadniona szczególnym znaczeniem dla ochrony państwa, obywatela czy interesu publicznego

-koncesja ma być środkiem ostatecznym, gdyż najpierw bada się czy działalność nie może być prowadzona jako wolna, po wpisie do KRS-u czy po uzyskaniu zezwolenia.

Ten zapis stanowi wyraz swoistej „zasady pomocniczości koncesji”

- „wymaga zmiany niniejszej ustawy”

Art.47.

Minister właściwy (d.s. tematycznie związanych z przedmiotem koncesji) udziela, odmawia udzielenia, zmienia, cofa, ogranicza koncesję.

Art.48.

Organ koncesyjny ma prawo do uszczegółowienia warunków działalności gospodarczej objętej koncesją

Wniosek (Art.49.)

Wniosek o udzielenie lub zmianę koncesji ma zawierać : dane firmy (nazwa, oznaczenie, adres), numer w rejestrze przedsiębiorcy, ewidencji, NIP, rodzaj i zakres wykonywania planowanej działalności; plus dodatkowe określone dokumenty.

Możliwości organu koncesyjnego (Art.50.)

Może wezwać do uzupełnienia brakujących elementów w złożonych dokumentach.

Ma prawo do sprawdzenia rzetelności podanych faktów.

Art.51.

Organ koncesyjny w „Monitorze Polskim” ogłasza udzielone koncesje.

Tam podaje szczegółowe informacje.

REGULOWANA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA

Definicja (Art.64.)

Definicja jest bardzo uogólniona, szczegóły widzimy w następnych artykułach.

To lżejsza forma reglamentacji.

W tym przypadku prawodawca staje się ufny w stosunku do nas. Wpisuje nas do rejestru na nasz wniosek, po złożeniu przez nas oświadczenia o spełnieniu warunków do wykonywania działalności. Istotny jest fakt, że rzetelność tego oświadczenia w początkowych etapach nie jest sprawdzana. Oczywiście później możemy być poddani kontroli.

Warunki, które należy spełnić chcąc prowadzić działalność regulowaną. (Art.65.)

-złożenie wniosku

- spełnienie warunków wymaganych przepisami prawa; prawodawca ma tu na myśli szczególne przepisy ustaw.

---> uzyskuję wpis; Wpis ten, to nie jest zgoda, w przeciwieństwie do koncesji. W koncesji organ mnie sprawdzał czy spełniam warunki. W działalności regulowanej tego nie robi.

*Dane na rok 2010r. - 29 dziedzin działalności regulowanej.

Przykłady: (!)

-prowadzeniu usług dentystycznych

-usługi detektywistyczne

-działalność kantorowa

-obrót materiałem siewnym

-ośrodek doskonalenia technik jazdy

-rozlewnia spirytusu

-organizacja wyścigów konnych

Nie ma jednego ogólnego rejestru działalności regulowanej, jest ich tyle ile rodzajów działalności gospodarczej; ten rejestr nie jest powszechny.

Przykłady organów regulujących, prowadzących rejestr:

-Okręgowa Rada Pielęgniarek i Położnych - Okręgowa Rada Lekarska

-Starostwo -Marszałek województwa

-Prezes NBP -Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji

Rejestr (Art.66.)

Rejestr działalności regulowanej jest jawny, każdy ma prawo dostępu.

Wpis do rejestru może być wykreślony wyłącznie w przypadkach przewidzianych przez ustawę. (Art.66.3.) Możemy sami złożyć wniosek o wykreślenie nas gdy np. nie chcemy prowadzić już działalności detektywistycznej. Prawodawca może nas też odgórnie wykreślić, w przypadkach przewidzianych przez ustawę.

Odmowa wpisu (Art.68.)

Organ może też odmówić wpisu gdy wydano już prawomocne orzeczenie, które zakazuje przedsiębiorcy prowadzenia danej działalności. Drugą sytuacją w której organ może odmówić wpisu jest ta o której mowa w osobnym art.71., mianowicie:

- oświadczenie złożone przez przedsiębiorcę mijało się z prawdą

-przedsiębiorca nie usunął wytkniętych mu naruszeń

-rażąco narusza warunki wykonywania działalności

ROZDZIAŁ 5

KONTROLA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ PRZEDSIĘBIORCY

Kontrolą jest:

Obserwowanie, ustalanie czy wykrywanie stanu faktycznego i porównywanie rzeczywistości z zamierzeniami. CO ISTOTNE: Bez decydowania o zmianie kierunku działania jednostki kontrolowanej!

Zadania kontroli: -wykrywanie błędów w działaniach celem umożliwienia ich zapobieganiu w przyszłości (pro futuro)

Etapy:

1)ustalenie stanu faktycznego

2)rzetelne jego udokumentowanie

3)dokonanie oceny wykonywanej działalności pod względem określonych kryteriów

4)Wyciągnięcie wniosków

Nadzór a kontrola:

Nadzór to kontrola kontroli.

Ustawowe upoważnienie do stosowania aktów lub czynności prawnych wiążących podmiot nadzorowany. Ma na celu przywrócenie stanu zgodnego ze wzorcem. Nadzór obejmuje kontrolę.

Postaci kontroli:

-inspekcja- wykonywana przez bezpośrednią obserwację zachowania się podmiotu

-lustracja- skierowana na określony przedmiot, na jego rzeczywisty stan

-rewizja- kontrola w dziedzinie finansów

-wizytacja- wgląd w działalność jednostki w jej całokształcie

Kryteria kontroli:

-legalność- zgodność działań z obowiązującymi przepisami prawnymi

-gospodarność- optymalne dysponowanie środkami finansowymi, materialnymi; optymalizacja stosowanych w jej toku zabiegów organizacyjnych

-celowość- ocena przez pryzmat realizacji celów

-rzetelność- ocena pod kontem należytej staranności co do prowadzenia działalności

- i inne…

Rodzaje kontroli

Podział według kryterium:

*Zakresu

-ograniczona -obejmuje fragment działalności kontrolowanej jednostki

-zupełna- obejmuje całość działań kontrolowanej jednostki

*Etapu wchodzenia do działania

-uprzednia ex ante- bada zamierzenia podjęcia określonych działań

-faktyczna- bada w trakcie działania

-następna ex post- kontrola zakończonych działań

*Sposobu inicjowania kontroli

-wewnętrzna

-zewnętrzna

Art.77.

Kontrola powinna być przeprowadzana na zasadach określonych w ustawie lege artis.

Art.79.

Przedsiębiorca dostaje informacje o zamiarze kontroli. A dokładniej zawiadomienie w którym są wyszczególnione dane np. dotyczące zakresu przedmiotowego kontroli.

Od tej zasady prawodawca przewiduje wyjątki.

Kontrola jest przeprowadzana według określonych przepisów.

Art.79a.

Osoba kontrolująca na prośbę musi się wylegitymować np. legitymacją służbową. Mamy prawo uczestniczenia w kontroli a wręcz chodzenia za kontrolerem, gdy jesteśmy podejrzani o przestępstwo skarbowe. Gdy jednak jesteśmy o coś oskarżani, to nie mamy takiego prawa. Te i inne przypadki są wyszczególnione przez ustawodawcę.

Art.80a.

Kontrola jest przeprowadzana w siedzibie kontrolowanego lub w miejscu wykonywania kontrolowanej działalności gospodarczej. Kontrola ma miejsce w godzinach pracy lub w czasie faktycznego wykonywania działalności gospodarczej przez kontrolowanego.

Art.80.

Czynności kontrolne powinny być przeprowadzane tak aby nie zakłócać funkcjonowania przedsiębiorcy. Mówi się o sprawnym przeprowadzaniu kontroli.

Art.81.

Przedsiębiorca powinien prowadzić książeczkę kontroli gdzie zawrze dane o liczbie i czasie kontroli.

Art.82.

Nie więcej niż jedna kontrola w określonym czasie.

Od tej zasady ustawodawca również przewiduje pewne wyjątki. Np. gdy przeprowadzenie drugiej kontroli jest niezbędne do przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa.

Art.83.

Ten artykuł wyszczególnia czas trwania kontroli organu kontroli przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym.

Tu również prawodawca przewiduje wyjątki.

---