Problem badawczy

-to pytanie o naturę badanego zjawiska, o istotę związków między zdarzeniami lub istotami i cechami procesów ,cechami zjawiska,

inaczej deklaracja o naszej niewiedzy zawarta w gramatycznej formie pytania.

Rodzaje problemów badawczych

Wszyscy metodologowie sądzą ,że z pytań badawczych należy wykluczyć wszystkie pytania, których celem jest otrzymanie gotowych odpowiedzi od innych osób, a nie na drodze własnych poszukiwań i badań.

Przykład: czy dany uczeń zaniedbujący aktualnie swoje obowiązki szkolne ma ku temu jakieś obiektywne powody, czy też zaniedbuje je wyłącznie z przyczyn subiektywnych.

Pytania stawiamy z zamiarem otrzymania na nie gotowych odpowiedzi od innych osób, w odróżnieniu od problemów badawczych nazywamy je problemami informacyjnymi.

Problemy badawcze są to pytania , na które szukamy odpowiedzi na drodze badań naukowych.

Problemy naukowo-badawcze zmierzające do całkowicie nowych odkryć ,nie znanych dotąd w pedagogice , czy też podnoszące znane w niej zagadnienia, lecz dotąd nie zbadane.

Problemy subiektywno-badawcze mogą niekiedy w równej mierze okazać się doniosłe, co problemy naukowo-badawcze ma to miejsce wtedy, gdy rozwiązuje się je za pomocą bardziej trafnych i rzetelnych badań.

Inny podział problemów badawczych jest wyodrębnienie wśród nich pytań rozstrzygnięcia i pytań dopełnienia jest to podział ze względu na ich strukturę logiczno- gramatyczną. Problemy badawcze mają postać pytań rozstrzygnięcia jeśli rozpoczynają się od partykuły „czy” poprzedzającej zdanie oznajmiające :

Przykład

Czy skuteczność nauczania problemowego zależy także od podstawy demokratycznej nauczyciela. Pytania takie dopuszczają jedynie 2 możliwe odpowiedzi Tak lub Nie.

Problemy badawcze w postaci pytań dopełnienia rozpoczynają się od przysłówków i zaimków pytających jak „” KTO” ,”CO” ,”ILE', ”GDZIE”, ”DLACZEGO”,

Np.” jakie czynniki wpływają na integrację stosunków społecznych w klasach V- VIII?

Geneza problemów badawczych.

W metodologii badań naukowych podkreśla się trzy podstawowe źródła wyłaniających się problemów badawczych. Są nimi osobiste preferencje badacza, potrzeby społeczne, znajomość aspektów naukowo- metodologicznych.

Zakres problemów badawczych.

Problemy badawcze w pedagogice mają szczególne znaczenie jeśli dotyczą zwłaszcza wykrywania „zależności sprawczych, w których rolę zmiennych niezależnych spełniają działania wychowawcze zaś zmiennymi zależnymi są określone cele wychowania.

Kryteria poprawności problemów badawczych.

Wg. F.N. Kerlingera istnieją następujące trzy kryteria poprawnie sformułowanych problemów badawczych:

1.problem ma wyrażać relację zachodzącą między dwiema lub więcej zmiennymi, co może przybrać postać takich pytań , jak:

Czy A pozostaje w relacji z B?

W jakiej relacji A i B pozostają do C?

W jakiej relacji A pozostaje do B w warunkach C i D?

2.problem ma być sformułowany jasno i jednoznacznie i to koniecznie w formie pytania, a nie stwierdzenie ,że „Problem badania jest.”

3.Problem ma dotyczyć zmiennych ,dających się zbadać (zmierzyć) ,pozbawiony takiej możliwości przestaje być problemem badawczym.

---