KRYTERIA PODZIAŁU WYDATKÓW PUBLICZNYCH, Studia, III semestr, Finanse publiczne, Ćwiczenia


KRYTERIA PODZIAŁU WYDATKÓW PUBLICZNYCH :

W teorii i w praktyce występuje wiele klasyfikacji wydatków publicznych. Na wyróżnienie zasługuja następujące kryteria podziału:

  1. wpływ na stan majątku publicznego

  2. związek z ostatecznym wykorzystaniem produktu krajowego brutto

  3. wpływ na bilans płatniczy

  4. powtarzalność w czasie

  5. charakter związku z zadaniami państwa

  6. przeznaczenie

Podział na wpływ, jaki wydatki wpływają na stan majątku publicznego jest chyba najstarszy i najbardziej rozpowszechniony. Sprowadza się do wyodrębnienia wydatków, których efektem jest przysporzenie majątku publicznego: wydatki te nazywa się wydatkami majątkowymi bądź kapitałowymi, a wszystkie pozostałe wydatkami bieżącymi. Przysporzenie majątku publicznego może następować bądź w formie wznoszenia obiektów majątku trwałego bądź w formie nabywania aktywów finansowych: stąd dalszy podział wydatków majątkowych na wydatki inwestycyjne i pozostałe. Wydatki majatkowe stanowią zazwyczaj niewielką cześć wydatków publicznych, raczej nie przekraczają 10%. W polsce w latach 2004-2006 poniżej 4%

Z punktu widzenia związku z ostatecznym wykorzystaniem PKB wydatki publiczne dzieli się na :

- nabywcze (realne, rzeczywiste, finalne)

- transferowe

Wydatki nabywcze to wydatki przeznaczone na zakup towarów i usług ( zarówno na cele bieżące, jak i te związane z przysporzeniem majątku), natomiast wydatki transferowe to wydatki polegają na przekazaniu siły nabywczej innemu podmiotowi. Pewien problem stwarza zakwalifikowanie wydatków na wynagrodzenia pracowników sektora finansów publicznych: często uważa się je za wydatki nabywcze gdyż stanowią zapłatę za usługe pracy. Nie jest to jednak słuszne. Wydatki na wynagrodzenia sektora publicznego stanowią przesunięcie siły nabywczej z sektora finansów publicznych do sektora godp. Domowych a decyzję o ich wykorzystaniu podejmują podmioty tego ostatniego sektora. Mogą je przeznaczyć zarówno na konsumpcję jak i na inwestycje i oszczędności. Dlatego też SA to wydatki transferowe.

Według przyjętej powszechnie klasyfikacji wydatki nabywcze obejmują najczęściej środki na: obronę narodową, bezpieczeństwo publiczne, oświatę i ochronę zdrowia. Warto jednak zauważyć, że wydatki na szeroko pojętą oświatę nie są wydatkami konsumpcyjnymi, lecz powinny być traktowane jako inwestycje w człowieka, które omówię późńiej. Głównymi składnikami wydatków transferowych są natomiast: transfery socjalne, subsydia oraz odsetki od długu publicznego.

Zgodnie z kryterium wpływu na bilans płatniczy należy wyróżnić wydatki :

- krajowe

- zagraniczne

Na bilans płatniczy tzn. rachunek obrotów bieżacych mają wpływ wydatki zagraniczne. Obejmują one zarówno płatności nabywcze ( import towarów i usług) jak i transferowe ( odsetki od długu zagranicznego, wpłaty do budżetu UE, składki dla org. Międzynarodowych, misje wojskowe itp.)

Kryterium powtarzalności w czasie prowadzi do podziału wydatków publicznych na :

- zwyczajne(stałe, powtarzalne)

- nadzwyczajne ( zmienne)

Przyjmuje się, że stałymi są te wydatki, które nakładają na państwo ustawowe zobowiązania wobec obywateli oraz wydatki związane z obsługą długu publicznego.

Typowymi wydatkami nadzwyczajnymi są wydatki finansujące wybory sejmu, senatu, wybory prezydenckie czy spis powszechny.

Ze względu na charakter związku z zadaniami państwa wydatki dzielimy na :

- podstawowe- bieżąco finansujące zadania władz państwowych

- koszty długu publicznego (płatności odsetkowe łącznie z dyskontem i prowizjami)

Ostatnim kryterium podziału wydatków publicznych jest ich przeznaczenie, wyróżnia się :

- związane z podstawowymi funkcjami państwa- obejmują wydatki na utrzymanie władz państwowych, administracji rządowej, samorządowej wymiaru sprawiedliwości, policji i innych służb zapewniających bezpieczeństwo wewnętrzne.

- wydatki socjalne - obejmują z jednej strony wypłaty świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych, a z drugiej świadczeń o charakterze pomocowym ( zasiłki rodzinne, wychowawcze itp.)

- wydatki prorozwojowe - to wydatki, mające stwarzać warunki rozwoju gospodarczego kraju. Zalicza się tu w szczególności wydatki na edukacją na wszystkich poziomach ( inwestycja w kapitał ludzki) badania naukowe, infrastrukturę przede wszystkim komunikacyjną i komunalną, restrukturyzację gospodarki, promocję eksportu, poradnictwo itp.

- wydatki na obsługę długu publicznego - to przede wszystkim płatności odsetkowe związane z tym długiem. Nie zalicza się do nich natomiast spłat rat kapitałowych zaciągniętych pozyczek, ponieważ spłaty te SA traktowane nie jako wydatki lecz jako rozchody publiczne.

Bibliografia : Finanse Publiczne - Andrzej Wernik



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Równowaga budżetowa, Studia, III semestr, Finanse publiczne, Ćwiczenia
Quiz 2 (II wersja), Studia, III semestr, Finanse publiczne
Finanse publiczne - 1. kolos, Studia, III semestr, Finanse publiczne, Ćwiczenia
Finanse publiczne - opracowane pytania, Studia, III semestr, Finanse publiczne
QUIZ 3 Z FIN PUB, Studia, III semestr, Finanse publiczne
Pytania FINANSE Publiczn 2010-2011 dla II roku, Studia, III semestr, Finanse publiczne
finanseIIKOLOS, Studia, III semestr, Finanse publiczne, Ćwiczenia
Fundusze celowe, Studia, III semestr, Finanse publiczne, Ćwiczenia
Quizy (II wersja), Studia, III semestr, Finanse publiczne
Dług publiczny, Studia, III semestr, Finanse publiczne, Ćwiczenia
finanse opracowane pytania, Studia, III semestr, Finanse publiczne
Równowaga budżetowa, Studia, III semestr, Finanse publiczne, Ćwiczenia
Kopia Wykład 6 folie (word 97-2003), Studia - Gospodarka Przestrzenna UEP, I stopień, III semestr, F
uzupelnione zadaniez inwestycji, Studia - Gospodarka Przestrzenna UEP, I stopień, III semestr, Finan
Kopia Wykład 6 folie (word 97-2003), Studia - Gospodarka Przestrzenna UEP, I stopień, III semestr, F
Ćwiczenia I. Wartość pieniądza w czasie - zadania, WZR, III semestr, Finanse Przedsiębiorstw, Ćwicze
SEKTOR FINANSOW PUBLICZNYCH, Studia Administracja, III semestr, Finanse publiczne i prawo finansowe,
Zagadnienia podatki + ordynacja, Administracja - studia, III semestr, Prawo finansowe i finanse publ

więcej podobnych podstron