Nie pozwólmy głodować ptakom

Dziecko I:
(recytuje wiersz)
Nakarm ptaki, które marzną,
które mokną.
Głodne ptaki co pukają
w twoje okno.
Tę serdeczną, tę przyjazną
dobrą myśl zamień w czyn
i zrób to zaraz.
Zrób to dziś.

Dziecko II:
Gruba warstwa śniegu, mróz i częste zadymki w czasie zimy utrudniają, a często nawet uniemożliwiają zwierzętom dotarcie do pokarmu. Corocznie ginie z głodu wiele tysięcy jeleni, saren, dzików i zajęcy, nie wspominając już o ptakach.

Dziecko III:
Zima jest najtrudniejszym okresem dla ptaków – sprzymierzeńców rolników, ogrodników i działkowców. Warto wiedzieć o tym, że na przykład jedna mała sikorka zjada rocznie około stu tysięcy gąsienic, szkodników naszych drzew.

Dziecko IV:
Małe ptaszki łatwo giną z zimna i głodu. Niezmiernie ruchliwy tryb życia ptaków powoduje, że tracą one ogromne ilości energii, a więc muszą jeść często i obficie. Nieprzyjmowanie pokarmu w ciągu 16 godzin, a tyle trwa przecież najdłuższa noc zimowa, grozi im śmiercią głodową.

Dziecko V:
Pamiętajmy, że każdej zimy na pomoc ze strony człowieka oczekują tysiące głodnych i zziębniętych ptaków, a także osłabione i podatne na choroby zwierzęta leśne. Niesiona przez człowieka pomoc pozwala przetrwać dziko żyjącym zwierzętom niesprzyjające warunki atmosferyczne.

Dziecko VI:
Jak więc dokarmiać ptaki?

Dziecko VII:
Niezmiernie ważny jest dobór odpowiedniego karmnika. Takiego, który zapewniałby dobrą osłonę przed śniegiem, deszczem i wiatrem. Powinien on być umieszczony w bezpiecznym miejscu, w którym ataki drapieżników i niepokojenie przez człowieka zredukowane są do minimum. Karmniki powinny być umieszczone wysoko, poza zasięgiem kocich pazurów.

Dziecko VIII:
(recytuje wiersz)
Gil i jemiołuszka
Przyfrunęły do nas
z dalekiej północy.
Przed głodem,
przed chłodem
szukają pomocy.
Ziąb przenika
skrzydła ptakom,
trzeba pomóc
tym biedakom.
Może ziarno,
Może siemię
wysypiemy im na ziemię?

Dziecko IX:
Nie należy wysypywać karmy wprost na ziemię, gdyż pokarm taki nie spełnia swojego zadania – staje się szybko bezużyteczny.

Dziecko X:
Zaraz ptaki zaprosimy
I w karmniku nakarmimy.
A czym?

Dziecko I:
Podstawę jesienno-zimowej karmy powinny stanowić składniki wysokokaloryczne – tłuszcz zwierzęcy i nasiona oleiste. Pokarm dla ptaków musi być świeży i niesłony. Słone produkty powodują nadmierne pragnienie, które ptaki gaszą śniegiem, co z kolei zagraża ich życiu.

Dziecko II:
Ptaki trzeba dokarmiać koniecznie suchą karmą i dawać im wodę do picia. Ale w niedużych pojemnikach, tak by się w nich nie zamoczyły. Mokre piórka mogą bowiem zamarznąć.

Dziecko III:
Trzeba pamiętać, że ptakom szkodzą resztki obiadowe, solone ziemniaki, słone mięso i tłuszcz, same ziemniaki, ciemny chleb, zepsute białe pieczywo, zzieleniała wędlina, zjełczały tłuszcz, jak również pokarmy zalegające w karmniku. Dlatego karmnik czyścimy codziennie.

Dziecko IV:
Kuropatwom i bażantom podaje się karmę soczystą: buraki pastewne i cukrowe, kapustę, marchew, jarmuż, owies i nasiona.

Dziecko V:
Pamiętajmy, że raz rozpoczętego dokarmiania nie wolno przerywać. Przyzwyczajone do regularnie wykładanego pokarmu, ptaki zachowują się inaczej. Są mniej samodzielne niż te, które nie liczą na pomoc człowieka.

Dziecko VI:
Ptaki przyzwyczajają się do odwiedzania swojej stołówki. Jeżeli nie będzie w niej jedzenia, będą długo czekać i w końcu mogą umrzeć z głodu i zimna. Nie zapominajmy więc o regularnym dokarmianiu.

Dziecko VII:
Codzienne dożywianie ptaków powinno być rozpoczęte jeszcze przed nastaniem mrozów i śniegu, i trwać aż do ustalenia się wiosny (zwykle w kwietniu).

Dziecko VIII:
Jeżeli się ociepli, nie przerywajmy raptownie dokarmiania, gdyż ptaki nie potrafią szybko przestawić się na szukanie pokarmu. Niespodziewana przerwa w dokarmianiu może stać się wyrokiem śmierci na część naszych skrzydlatych przyjaciół.

Dziecko IX:
(recytuje wiersz)
Dzięciołowe mieszkanie
Przyszła zima.
Mróz skuł rzeki,
z nieba pada
śnieżek lekki.
Stuk puk!
Kto tam
o tej porze?
Wróbel
Zimno mi na dworze.... .
Chodź tu do nas,
Chodź, prosimy.
Zostań tu
Do końca zimy!
Zastukały
Do drzwi gile,
szczygieł, sójka.
Gości tyle!
A gospodarz
tak zaprasza:
Chociaż ciasna
izba nasza,
dobrze jest nam,
goście, z wami.
Nie będziemy
w zimie sami!

Dziecko X:
(recytuje wiersz)
Gdyby na Ziemi zabrakło drzew,
Gdyby na zawsze ucichł ptasi śpiew,
Gdyby motyle fruwać przestały,
A wieczorami żabki nie kumkały,
Gdyby zniknęły słonie, tygrysy,
Lwy, antylopy, małpki, ibisy.
Gdyby ostatni mały usechł kwiat,
Smutną pustynią stałby się nasz świat.
Nas na tym świecie także by nie było!
Tak by się życie na Ziemi skończyło!
Lepiej przed szkodą zmądrzeć
niż po szkodzie.
Więc nie pozwólmy zginąć
przyrodzie!
Nigdy nikomu niszczyć jej nie dajmy
Wszystko co żyje razem ochraniajmy.
(Cz. Janczarski,
"Dzięciołowe mieszkanie")

Opracowała:
Ewa Ficoń
Nauczycielka przyrody w SP
w Kamionce Małej

---