Cykl Człowiek zimy

Zbiórka nr 1 - Stacja Badawcza

1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki

2. Gawęda list- po przyjściu do zuchówki, dzieci odnajdują list. Okazuje się, że naukowcy ze Stacji Badawczej „FOKA" z Koła Podbiegunowego proszą zuchy o pomoc. Stacja została zasypana przez śnieg i jej pracownicy nie mogą przeprowadzić zaplanowanych badań w naszej okolicy. Do listu dołączony jest specjalny raport, który należy uzupełnić wynikami obserwacji.

Zuchy postanawiają pomóc naukowcom w przeprowadzeniu badań.

3. Piosenki i pląsy - nauka piosenki badaczy zimy pt. Człowiek Zimy

4. Gry i ćwiczenia

• Pomiar temperatury śniegu i powietrza -

szóstki otrzymują termometry, za pomocą których dokonują pomiaru.

• Pomiar temperatury powietrza - przy użyciu termometru.

• Badanie lepkości śniegu - zuchy w szóstkach lepią bałwana, po wykonaniu zadania starają określają, czy kule bałwanowe lepiły się łatwo, czy też nie.

• Budowa modelu płatka śniegu - zuchy najpierw obserwują płatki śniegu a następnie w szóstkach starają się wybudować ze śniegu własny model płatka

• Szacowanie długości sopli - szóstki wymyślają własną skalę pomiarów długości sopli i wg niej szacują okoliczne sople.

• Obserwacja nieba - szóstki określają, czy niebo jest zachmurzone i jeśli na niebie są chmury to starają się określić, czy będzie z nich padał śnieg.

• Określenie kierunku wiatru - drużynowy rysuje na śniegu różę wiatrów, zaznacza na niej wszystkie kierunki świata, zadaniem zuchów jest określenie kierunku wiatru.

1. Majsterka - uzupełnienie raportu wynikami badań i obserwacji w formie graficznej.

2. Piosenki i pląsy - ze Stacją Badawczą „FOKA" sąsiadują całe pingwinie rodziny, zuchy pląsają Pingwina

3. Krąg Rady - zuchy podejmują decyzję

• założeniu własnej Stacji Badawczej „SZRON"

• zawiadamiają o tym listownie naukowców z „FOKI". Drużynowy wpada na pomysł, że mogliby również zdobywać sprawność „Człowieka Zimy". Zuchy z entuzjazmem przyjmują propozycję drużynowego.

• Obrzędowe zakończenie zbiórki

Zbiórka 2 - Szkoła Badaczy Zimy

1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki przyjęte na czas zdobywania sprawności.

2. Gawęda - drużynowy bardzo podekscytowany opowiada o tym, jak przedstawiciele Stacji Badawczej „FOKA" skontaktowali się z nim i wyrazili zgodę na założenie własnej stacji badawczej. Zuchy muszą tylko przejść odpowiednie przeszkolenie i wykazać się pewnymi umiejętnościami.

3. Piosenki i pląsy - powtórzenie piosenki badaczy zimy pt. Człowiek Zimy i przyjęcie jej za hymn Stacji Badawczej „SZRON".

4. Gry i ćwiczenia

• Wyścig narciarski - każdy badacz, aby dotrzeć do miejsca pomiarów, musi dobrze jeździć na nartach. Konkurencja polega na tym, że związujemy dwóm zuchom nogi skakanką (prawa z prawą, lewa z lewą) i urządzamy wyścigi. Utrudnieniem może być tor slalomowy.

• Szlaki - szlaki są często zaznaczone różnymi znakami, każdy badacz musi się wykazać znajomością tych oznaczeń. Zuchy muszą dopasować znaki szlaków turystycznych do ich opisów.

• Rzut śnieżką - badacze muszą wykazać się celnością i szybkością. Każdy musi wykonać sobie 3 śnieżki z gazety. Konkurencja polega na rzucie do celu (kosza) śnieżką z różnych odległości. Utrudnieniem może być rzut z zamkniętymi oczami - na wyczucie - czyja śnieżka będzie bliżej celu.

• Czego brakuje? - każdy badacz musi być bardzo spostrzegawczy. Konkurencja polega na tym, że zuchy przez krótką chwilę obserwują ułożone na stole przedmioty potrzebne naukowcom (termometr, długopis itp.), następnie jedna rzecz jest chowana przez drużynowego. Zadaniem zuchów jest odgadnięcie, czego brakuje. Utrudnieniem może być zmiana położenia przedmiotów na stole, zuchy muszą odtworzyć stan pierwotny.

1. Teatrzyk samorodny - w każdej zimowej stacji badawczej panują trudne warunki i aby im sprostać trzeba kierować się pewnymi zasadami. Zadaniem szóstek jest przedstawienie kilku z nich i skutków ich nie przestrzegania.

• nie wrzucaj śniegu kolegom za kołnierz,

• Nie liż sopli i nie jedz śniegu,

6. nie baw się na zamarzniętej jezdni, jeziorze lub rzece, Gry i ćwiczenia - zuchy wykonują galerię figur śnieżnych zwierząt, które nie zapadły w sen zimowy.

7. Gry i ćwiczenia: Tropienie Yeti - zuchy docierają do miejsca, w którym Leśniczy ostatnio widział Yeti. Bezszelestnie skradają się po leśnych dróżkach, dochodzą do miejsca, gdzie znajdują odciśniętą Wielką Stopę i czekoladę (wysokokaloryczna pożywka najlepsza na mroźne wyprawy) z życzeniami od Yeti.

8. Obrzędowe zakończenie zbiórki

kart pomiarów meteorologicznych

• nie śpiewaj na mrozie,

• nie ruszaj się nigdzie bez czapki, szalika i rękawiczek.

6. Majsterka - drużynowy stwierdza, że zuchy przeszły wszystkie testy pomyślnie i mogą stać się prawdziwymi badaczami. Każdy badacz posiada swój identyfikator. Zuchy wykonują identyfikatory określające, że należądo Stacji Badawczej „SZRON".

7. Krąg Rady - zuchy w Kręgu Rady podejmują decyzję, że będą prowadzić dziennik obserwacji meteorologicznych, w którym będą zapisywać stany pogody.

8. Obrzędowe zakończenie zbiórki

9. Zadanie międzyzbiórkowe - każdy zuch codziennie obserwuje zachmurzenie nieba, temperaturę powietrza i siłę wiatru. Dokonane obserwacje zapisuje na specjalnej karcie pomiarów otrzymanej od szefa stacji (drużynowego).

Zbiórka 3 - Ekspedycja Polarna

1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki przyjęte na czas zdobywania sprawności - odebranie wykonanych kart pomiarów meteorologicznych i uroczyste wpięcie do dziennika obserwacji.

2. Gawęda rozmowa z gościem - gromadę odwiedza pan leśniczy, który opowiada, jak ciężkie życie mają zwierzątka w lesie w czasie zimy. Pokazuje zuchom ślady, jakie mogą zostawić zwierzęta i zasady ich tropienia. Pan leśniczy opowiada zuchom w tajemnicy, że podobno w naszym lesie pokazał się Yeti, który broni zimowego lasu.

3. Krąg Rady - zuchy postanawiają wybrać się z wizytą do lasu (parku) i spróbować odnaleźć Yeti.

4. Piosenki i pląsy

hymnu stacji badawczej

5. Zuchowy zwiad - zuchy podglądają zwierzęta, które nie zapadły w sen zimowy, jak żyją, oglądają ich tropy, dokarmiają pokarmem otrzymanym od leśniczego.

9. Zadanie międzyzbiórkowe

dalszych obserwacji.

Zbiórka 4 - Obchody Dnia Płatka Śniegu

1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki przyjęte na czas zdobywania sprawności - odebranie wykonanych kart pomiarów meteorologicznych i uroczyste wpięcie do dziennika obserwacji.

2. Gawęda - drużynowy opowiada zuchom o tym, skąd się bierze śnieg na ziemi i proponuje, żeby zuchy zorganizowały Święto Płatka Śniegu.

3. Krąg Rady - zuchy podejmują decyzję o zorganizowaniu Balu Płatka Śniegu.

4. Majsterka - wycinanki, zuchy wycinają płatki śniegu, które wykorzystajądo ustrojenia zuchówki.

Po przystrojeniu zuchówki drużynowy ogłasza uroczyste rozpoczęcie Balu Płatka Śniegu.

5. Gry i ćwiczenia - odbywające się podczas balu (wyróżnieniem w każdej konkurencji będą płatki śniegu wcześniej przygotowane przez drużynowego):

• Jazda figurowa na lodzie - Na cześć płatka śniegu zuchy urządzają pokaz jazdy figurowej na lodzie. W rytm muzyki prezentować się będą: solistki, soliści, pary taneczne i pary sportowe (zuchy do butów mają przywiązane deseczki zamiast łyżew).

• Kto dłużej utrzyma śnieżynkę - Konkurencja polega na jak najdłuższym utrzymaniu w powietrzu upadającego płatka śniegu. Zuchy dmuchając starają się utrzymać w powietrzu piórko.

• Toczenie śnieżnej kuli - zuchy w szóstkach starają się jak najszybciej utoczyć kulę śnieżną - podając sobie z rąk do rąk w jednym szeregu piłeczkę ponad głowami. Osoba, która otrzyma ją jako ostatnia - biegnie na początek szeregu i podaje ją dalej.

• Bieg z kulą śnieżną - wyścigi szóstek z kulą śnieżną umieszczoną miedzy kolanami (piłka).

• Taniec z kulą śniegu - zuchy mają za zadanie zatańczyć z kulą śniegu umieszczoną między brzuszkami. Wygrywa ta para, która najdłużej utrzyma kulę (balon).

• Wybór Króla i Królowej Balu - osób, które mają największą ilość zdobytych śnieżynek. Król i królowa uroczyście kończą bal.

1. Obrzędowe zakończenie zbiórki - rozdanie kart pomiarów meteorologicznych.

2. Zadanie międzyzbiórkowe - prowadzenie dalszych obserwacji, przyniesienie sanek i innego sprzętu do sportów zimowych na następnązbiórkę.

Zbiórka nr 5 - Turniej sportów zimowych

1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki przyjęte na czas zdobywania sprawności - odebranie wykonanych kart pomiarów meteorologicznych i uroczyste wpięcie do dziennika obserwacji.

2. Gawęda - drużynowy opowiada zuchom o tym, jak wielcy badacze stawali się również wielkimi odkrywcami i sugeruje zuchom, że mogą dokonać również własnych odkryć, np. wynaleźć nowe zimowe konkurencje sportowe.

3. Gry i ćwiczenia

• Prezentacja zuchowych konkurencji sportowych - każda szóstka przedstawia swoją wymyśloną konkurencję.

• Saneczkowy tor przeszkód - zuchy na sankach omijają ustawione na torze zjazdu śnieżne kule.

• Zjazd kontrolowany - zuchy muszą się zatrzymać jak najbliżej wyznaczonego miejsca.

• Niekonwencjonalny zjazd - niekonwencjonalne formy zjazdu z górki.

• Wyścigi zaprzęgów - jeden zuch ciągnie sanki z siedzącym na nich zuchem, do wyznaczonego miejsca, w którym następuję zmiana ról. Wygrywa para, która będzie najszybsza.

• Wyścig gąsienic - uczestnicy zabawy dzielą się na dwie równe liczebnie grupy, każda z grup wiąże swoje sanki w długi pociąg. Pociągi kolejno zjeżdżają z górki, tak, aby żadne sanki się nie przewróciły.

• Połóż obok - zawodnicy z sankami ustawiająsię na szczycie górki, wzdłuż trasy zjazdu po jednej stronie ułożone są drobne przedmioty takie jak szyszka, rękawiczka, kamyk. Zuchy startują kolejno i starają się podnieść jak najwięcej przedmiotów znajdujących się wzdłuż trasy i położyć je po przeciwnej stronie. Zwycięża zuch, któremu udało się podczas jazdy zebrać jak najwięcej przedmiotów.

• Labirynt - konkurencja powinna być przeprowadzona na świeżym śniegu. Zuchy dzielą się na dwie drużyny i w odległości kilku metrów od siebie stają rzędem. Na sygnał drużynowego obie grupy biegną po śniegu i klucząc w różne strony wydeptują kretą ścieżkę. Ślady nie mogą w żadnym miejscy się przecinać. Następnie obie drużyny wracając po linii prostej idądo punktów wyjściowych. Tu następuję zmiana miejsc. Na sygnał drużynowego ruszają biegiem po labiryncie wydeptanym przez kolegów. Wygrywa drużyna, która pierwsza wróci na start.

Bitwa na śnieżki - na śniegu zaznaczamy dwie równoległe linie rzutu oddalone od siebie o ok. 5 m.

Ustawiamy na nich rywalizujące szóstki. Z tyłu w odległości ok. 2 m. od linii rzutu każda szóstka zaznacza drugą równoległą linię. Zuchy mogą się poruszać po polu między liniami, natomiast podczas bitwy nie wolno przekroczyć linii rzutu. Każda szóstka przygotowuje po 5 śnieżek dla każdego uczestnika. Na znak drużynowego rozpoczyna się bitwa na śnieżki. Trafiony zuch wycofuje się z pola bitwy. Zwycięża szóstka, w której po upływie określonego czasu pozostanie więcej zawodników.

1. Krąg Rady - rozdanie nagród dla zwycięzców, wybranie najciekawszej konkurencji sportowej.

2. Obrzędowe zakończenie zbiórki -

rozdanie kart pomiarów meteorologicznych

6. Zadanie międzyzbiórkowe - prowadzenie dalszych obserwacji, przyniesienie sanek.

Zbiórka 6 - Wyprawa do Krainy Śniegu

1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki przyjęte na czas zdobywania sprawności - odebranie wykonanych kart pomiarów meteorologicznych i uroczyste wpięcie do dziennika obserwacji.

2. Gawęda list - drużynowy pokazuje zuchom list, który przyszedł na adres gromady. W liście naukowcy ze Stacji Badawczej „FOKA" zapraszają zuchy na spotkanie. Spotkanie ma się odbyć w Krainie Śniegu. Po zuchy ma przyjechać specjalny transport, który dowiezie je na spotkanie. Naukowcy ze stacji „FOKA" proszą również, aby zuchy zabrały ze sobą dziennik obserwacji meteorologicznych.

3. Piosenki i pląsy - zuchy przygotowują się do podróży i pląsają: Do dalekiej długiej drogi przygotował zuch dwie nogi.

4. Zabawa tematyczna -po zakończeniu pląsania okazuje się, że przed zuchówką czeka na zuchy transport - sanie . Zuchy jednak stwierdzają, że cała gromada nie zmieści się do nich i postanawiają do sań podłączyć swoje sanki, aby dojechać na umówione miejsce. Po przyjechaniu na miejsce pali się ognisko i czeka na zuchy gość ze stacji „FOKA" (pamiętać o zasadach bezpieczeństwa!!!).




5. Gawęda gościa - gość rozmawia z zuchami

• tym, co robili podczas ostatnich zbiórek. Wypytuje, jakie badania przeprowadzili i czy pomagali komuś, kto podczas zimy potrzebuje ich pomocy. Pan naukowiec chętnie przegląda wyniki obserwacji meteorologicznych

• gratuluje godnej podziwu postawy wobec zwierząt.

6. Krąg Rady - decyzja o zdobyciu sprawności, uroczyste nadanie sprawności.

Po nadaniu sprawności gość zaprasza na pieczenie kiełbasek przy ognisku.

7. Obrzędowe zakończenie zbiórki.

Piosenki I pląsy wykorzystane w cyklu

PINGWIN - Słowa i muzyka: autorzy nieznani

O, jak przyjemnie i jak wesoło W pingwina bawić się, się, się.

Raz nóżka lewa, raz nóżka prawa, Do przodu, do tyłu i raz, dwa, trzy!

Opis pląsu

Ustawienie: zuchy stoją „gęsiego", kładąc ręce na ramionach kolegów stojących przed nimi.

„O, jak... Wesoło...bawić" - zuchy maszerują gęsiego,

na „sięx3" - trzy skoki obunóż do przodu,

„raz nóżka lewa" - wkop lewą nogą,

• wkop prawą nogą, skok obunóż do przodu, skok obunóż do tyłu,

• zuch znajdujący na początku biegnie na koniec,

a cały ogonek prowadzi druga osoba w kolejności.

CZŁOWIEK ZIMY - Słowa i muzyka: H.R. Żukowski

W domu siedzą dziś piecuchy,

Przy piecu się grzeją.

A inaczej nasze zuchy,

Te z zimna się śmieją.

Ref. My, ludzie zimy,

Zimę lubimy,

Śniegu i mrozu

Się nie boimy.

Przypinamy do nóg narty,

Każdy ma po parze.

I pomkniemy niczym charty.

Tacy z nas narciarze.

Ref. My, ludzie...

Zuchy zrobią lodowisko,

Niespodziankę sprawią.

Dzieciom starczy, że jest ślisko,

Zuchy je zabawią.

Ref. My, ludzie...

ZIMA ZŁA - Słowa: M. Konopnicka Muzyka: Z. Noskowski

Ref. Hu, hu, ha! Hu, hu, ha!

Nasza zima zła.

Hu, hu, ha! Hu, hu, ha!

Nasza zima zła.

Szczypie w nosy, szczypie w uszy,

Mroźnym śniegiem w oczy prószy,

Wichrem w polu gna!

Ref. Hu, hu, ha!

Płachta na niej długa biała,

W ręku gałąź oszroniała,

A na plecach drwa...

Ref. Hu, hu, ha! A my się zimy nie boimy,

Dalej śnieżkiem w plecy zimy,

Niech pamiątkę ma.

NIE DLA PINGWINA CIEPŁA PIERZYNA - Słowa: W. Chotomska Muzyka: A. Markiewicz

Wystarczy trochę śniegu i mrozu odrobina,

Rodzina siedzi w domu i chwali ciepły kąt,

A ciebie już tam niema, zmieniłeś się w pingwina

I zwiedzasz z pingwinami biały ląd.

Ref. Nie dla pingwina ciepła pierzyn,

Nie dla pingwina piecyk.

Dla nas zimowa, mroźna kraina

I wiatr co dmucha w plecy.

Dla nas wiatr, dla nas cały świat w śniegu.

Dla nas bieg przez ten świat, aż na biegun.

Dla nas radość i uciecha, Bo słoneczko się uśmiecha

I każdego chce obdzielić porcją piegów.

A może i rodzina namówić się da na to,

Nie warto siedzieć w domu, gdy śnieg puszysty spadł.

Wiatrówkę włoży mama, wiatrówkę włoży tato

I razem z pingwinami ruszą w świat.

Ref. Nie dla pingwina ...

Opracowanie: Aldona Kasza i Ania Piekarz

Wymagania sprawności:

CZŁOWIEK ZIMY

1. Przebywaliśmy w Krainie Śniegu lub urządziliśmy śnieżną bazę, w której wykonaliśmy ze śniegu potrzebne sprzęty.

2. Zorganizowaliśmy turniej sportów zimowych.

3. Bawiliśmy się w bitwę na śnieżki.

4. Obchodziliśmy dzień szaleństw na lodzie.

5. Zorganizowaliśmy zawody saneczkowe na przygotowanym przez siebie torze. Przygotowaliśmy pokaz bezpiecznych, niekonwencjonalnych sposobów zjeżdżania z górki.

6. Zorganizowaliśmy kulig.

7. Obchodziliśmy dzień płatka śniegu.

8. Urządziliśmy wyprawę w poszukiwaniu najpiękniejszych sopli.

9. Przygotowaliśmy galerię figur śnieżnych.

10. Tropiliśmy Yeti.

11. Byliśmy z wizytą u niektórych zwierzaków niezapadających w sen zimowy. Podpatrywaliśmy, jak żyją, oglądaliśmy ich tropy.

12. Zorganizowaliśmy patrole pogotowia zimowego ( systematycznie dokarmialiśmy zwierzęta, karmiliśmy ptaki, naprawialiśmy sprzęt zimowy itp.).

13. Zorganizowaliśmy w klasie, na podwórku lub we własnym domu minikurs pierwszej pomocy.

14. Założyliśmy dziennik obserwacji meteorologicznych, w którym zapisywaliśmy stan pogody.

UWAGI

•  "Człowiek zimy" to zuch, który wie jak można w zimie zorganizować zabawy na świeżym powietrzu i jednocześnie zdaje sobie sprawę z zimowych niebezpieczeństw ( choroby, odmrożeń, niebezpieczne górki, pękający lód). "Człowiek zimy" to zuch, który potrafi w sposób bezpieczny korzystać z uroków zimy. Sprawność ta poprawia kondycję, fizyczną dziecka, daje szansę "wyżycia" się na śniegu, rozwija wyobraźnię, uczy rozsądku. Uczy koleżeńskości, wyrabia silna wolę i umiejętność przegrywania z honorem.

•  Zbiórki cyklu można ułożyć w ten sposób, aby zuchy kolejno poznawały inną dyscyplinę sportów zimowych, pamiętając o tych najdziwniejszych, najstarszych i najnowszych.

•  Wszystkie zbiórki powinny odbywać się na świeżym powietrzu, ale tylko wtedy, kiedy temperatura nie przekracza -10 stopni i nie wieje silny, mroźny wiatr. Planując cykl drużynowy powinien pamiętać o tym, że śnieg w Polsce występuje najczęściej w styczniu i lutym. Układając plan cyklu należy przewidzieć zbiórki w razie niepogody lub chwilowego braku śniegu.

•  Przy okazji zbiórek należy zwrócić zuchom uwagę na zimowe zjawiska przyrodnicze - różnorodność płatków śniegu, malowidła na szybach wykonane przez mróz, różne formy wody (śnieg, lód) itp. Drużynowy musi zwracać uwagę na właściwy ubiór zuchów.

•  Sprawność „człowiek zimy" można zdobywać na zimowisku.

BIBLIOGRAFIA

1. Andersen J. Ch., Baśnie

2. Borowiecki S., Klimowa M., Gry i zabawy na koloniach i zimowiskach..

3. Maszczak T., Szatański A., Sport w Szczepie, drużynie, zastępie.

4. Szklarski A., Tomek na tropach Yeti.

5. Trześniowski R., Gry i zabawy ruchowe.

6. „Zuchowe Wieści" nr 12/1984 , 1/1992 ,11/1993 , 12/1993 , 1/1994

---