Praca zaliczeniowa z przedmiotu „Praca wychowawcy klasy”
Miniprogram wychowawczy
Przygotowała: Ewelina Krzysztofowicz
Efektywne sposoby uczenia się
klasa I gimnazjum
Młodzież rozpoczynająca naukę w gimnazjum musi zmierzyć się z nauką nowych przedmiotów, których nie było w szkole podstawowej lub były w bardzo okrojonej formie. Poza tym, uczeń gimnazjum ma bardzo dużo zajęć lekcyjnych w związku z czym, na naukę własną pozostaje mu mało czasu. Aby efektywnie ten czas wykorzystać i ułatwić uczniowi start w nowej szkole, warto byłoby za zapoznać go z technikami efektywnego uczenia się. Wydaje się, że najbardziej korzystne byłoby uczenie tych technik już w pierwszej klasie, aby uczniowie mogli od samego początku uczyć się szybko i efektywnie.
Liczba jednostek lekcyjnych- 5
Sprzyjające środowisko do nauki- Gdzie, kiedy i w jaki sposób się uczyć?
Świadomość celu uczenia się- „Nagromadzenie danych to nie jest jeszcze nauka”, czyli jak świadomie się uczyć?
Właściwe nastawienie- Pozytywne nastawienie do przedmiotu gwarancją sukcesu.
Wyobraźnia- Jak wykorzystać wyobraźnię podczas uczenia się?
Mapy myśli- „Na pamięć”- wiedza na chwilę.
Cele ogólne:
Uczeń zna techniki efektywnego uczenia się.
Dostrzega różnicę pomiędzy tradycyjnymi sposobami uczenia się a metodami prezentowanymi na lekcjach.
Podwyższenie jakości pracy ucznia.
Wzrost poczucia kontroli nad uczenie się i podwyższenie samooceny.
Cele szczegółowe:
Uczeń wie jak zorganizować sobie miejsce i czas do nauki.
Uświadomienie uczniom motywów uczenia się.
Wzmocnienie u uczniów naturalnej motywacji do uczenia się.
Uczeń wie jak wykorzystać własną wyobraźnię, aby ułatwić sobie proces uczenia się.
Lekcja 1
Temat: Gdzie, kiedy i w jaki sposób się uczyć?
Cele ogólne:
Uczeń zna sposoby organizacji procesu uczenia się.
Uczeń wie jakie składniki odżywcze należy dostarczyć do organizmu, aby ułatwić sobie przyswajanie wiedzy.
Cele szczegółowe:
Uczeń potrafi zorganizować sobie czas i miejsce do nauki.
Uczeń potrafi dobrać dietę najbardziej odpowiednią dla swojego wieku i stylu życia.
Metody nauczania:
pogadanka,
dyskusja,
praca z tekstem, Internetem,
praktyczna.
Formy pracy- praca indywidualna, grupowa i zbiorowa.
Środki pracy: kartony formatu A1 i kolorowe markery.
Organizacja przestrzeni:
Wstęp:
Zapoznanie uczniów z celami lekcji.
Pogadanka na temat odpowiedniego odżywiania:
Prawidłowa dieta jest ważna w każdym wieku, jednak w wieku szkolnym szczególnie. Dostarczenie odpowiednich składników odżywczych jest istotne dla prawidłowego rozwoju fizycznego i umysłowego. Jakie znacie składniki odżywcze? (jeśli uczniowie nie wymienią nauczyciel podaje; białka, tłuszcze, węglowodany, witaminy, sole mineralne).
Jakie produkty spożywcze dostarczają największe ilości tych składników?- uczniowie pracują w kilkuosobowych grupach. Każdej grupie zostaje przydzielony jeden ze składników odżywczych. Każda grupa otrzymuje karton i markery. Uczniowie wypisują produkty spożywcze, w których występuje: białko, tłuszcze, węglowodany, witaminy, sole mineralne.
Uczniowie mogą przy tym korzystać z książek, Internetu. Po wykonaniu zadania, każda grupa wyznacza osobę, która przedstawi przygotowane zadanie.
Nauczyciel wyjaśnia znaczenie odpowiedniej diety na rozwój człowieka i na jego możliwości poznawcze:
Bardzo ważne jest spożywanie posiłków o odpowiednich porach, gdyż wieczorne objadanie może się przyczynić do nadwerężenia układu pokarmowego i może doprowadzić nawet do trudności z zasypianiem. Masa ciała może się wydawać prawidłowa, ale nie będzie odzwierciedlać prawidłowego odżywiania. Powinno spożywać się przynajmniej pięć posiłków w ciągu dnia, a każdy z nich powinien dostarczyć organizmowi gimnazjalisty około 350-400 kcal. Częstsze spożywanie posiłków mniej obciąża nasz układ pokarmowy, pozwala łatwiej dostarczyć odpowiedniej ilości energii w odpowiednim czasie i chroni przed objadaniem. Bezkarnie, niezależnie od pory dnia można spożywać owoce i warzywa np. marchewki czy jabłka, które są dodatkowo bogate w witaminy. Śniadanie to najważniejszy posiłek dnia, ponieważ to co zjemy rano wpływa na nasze funkcjonowanie, samopoczucie i kondycję fizyczną w ciągu całego dnia. Powinno zawierać produkty, które są bogate w białko, błonnik, witaminy, składniki mineralne. Niekorzystne jest spożywanie bardzo słodkich produktów np. drożdżówek. Podsumowując, śniadanie powinno być obfite, urozmaicone, o niedużej zawartości tłuszczu, lekkostrawne, a także powinno być zjedzone w spokoju, co dobrze wpływa na trawienie. To zapewni nie tylko niezbędne składniki, ale także poprawi wygląd cery, wpłynie dobrze na zęby, kości, a także nasze samopoczucie.
Faza realizacyjna:
Uczniowie projektują pokój, który ich zdaniem sprzyja efektywnemu uczeniu się.
Omówienie projektów- zwrócenie uwagi na oświetlenie, ustawienie mebli, kolorystykę.
Uczniowie pracują w kilkuosobowych grupach, projekt pokoju rysują na kartonie. Po przygotowaniu projektu każda grupa prezentuje go przed klasą i uzasadnia, dlaczego właśnie w ten sposób wyobraża sobie ten pokój.
Faza końcowa:
podsumowanie lekcji, pytania, uwagi i komentarze uczniów na temat formy zajęć.
Lekcja 2
Temat: „Nagromadzenie danych to nie jest jeszcze nauka”, czyli jak świadomie się uczyć?
Cele ogólne:
Rozwijanie u uczniów prawidłowej motywacji.
Cele szczegółowe:
Uczniowie w oparciu o swoje zainteresowania wyznaczają sobie cele, których osiągnięcie będzie możliwe dzięki odpowiedniej organizacji procesu uczenia się.
Metody nauczania:
pogadanka,
dyskusja.
Formy pracy- indywidualna, zbiorowa.
Faza wstępna:
Zapoznanie uczniów z celami lekcji
Określenie przez uczniów tego, co chcieliby robić w przyszłości
Faza realizacyjna:
Określenie możliwych sposobów realizacji celów obranych przez uczniów.
Wskazywanie pozytywnych i negatywnych aspektów nauki szkolnej.
Faza końcowa:
odpowiedź na pytanie- Czym kierować się w określaniu celów i sposobach motywacji?
Lekcja 3
Temat: Pozytywne nastawienie do przedmiotu gwarancją sukcesu.
Cele ogólne:
Uczeń poznaje różne sposoby wprowadzania się w odpowiedni nastrój ułatwiający zapamiętywanie: relaksacja, wyciszenie, wiara we własne siły, optymizm.
Uczeń jest świadomy wpływu, jaki wywiera nastawienie (pozytywne/negatywne) na procesy poznawcze.
Cele szczegółowe:
Uczeń stosuje poznane metody.
Metody nauczania:
pogadanka,
dyskusja,
oglądowa- film.
Formy pracy- zbiorowa.
Faza wstępna:
Zapoznanie z celami lekcji.
Faza realizująca:
Pogadanka na temat stresu.
Dyskusja dotycząca osobistych doświadczeń stresowych uczniów.
Oglądanie fragmentu filmu przedstawiający negatywny wpływ stresu na procesy poznawcze (np. Miodowe lata- odcinek przedstawiający głównego bohatera biorącego udział w teleturnieju)
Faza końcowa:
omówienie fragmentu filmu i podsumowanie.
Lekcja 4
Temat: Jak wykorzystać wyobraźnię podczas uczenia się?
Cele ogólne:
Cele szczegółowe:
Uczeń poznaje różne sposoby wykorzystywania wyobraźnie w procesie uczenia się.
Kształcenie umiejętności wykorzystywania wyobraźni i kreatywnego myślenia.
Metody nauczania:
pogadanka,
dyskusja,
praktyczna,
praca z tekstem,
prezentacja.
Forma pracy: indywidualna, zbiorowa.
Środki pracy: kartki, kolorowe markery, tekst przygotowany przez nauczyciela.
Faza wstępna:
Zapoznanie z celami lekcji.
Zaprezentowanie przez nauczyciela wybranych mnemotechnik.
Faza realizująca:
Uczniowie opracowują (wybraną metodą) tekst przygotowanych przez nauczyciela.
Prezentacja przygotowanych zadań na forum klasy.
Faza końcowa:
Głosowanie na najciekawsze opracowanie tematu.
Dyskusja dotycząca praktycznego wykorzystania przedstawionych technik w codziennej nauce.
Lekcja 5
Temat: „Na pamięć”- wiedza na chwilę.
Cele ogólne:
Cele szczegółowe:
Metody nauczania:
pogadanka,
dyskusja,
praktyczna,
prezentacja.
Formy pracy: indywidualna, grupowa, zbiorowa.
Organizacja przestrzeni:
Środki pracy: podręczniki do historii przyniesione przez uczniów, kartony formatu A1, kolorowe markery.
Faza wstępna:
Zapoznanie uczniów z celami lekcji- pogadanka:
Mapa myśli to szczególny rodzaj notowania, który zwiększa efektywność pracy i zapamiętywania a także aktywuje intuicję dzięki wykorzystaniu obu półkul mózgowych. Do tworzenia mind map używa się rysunków i krótkich haseł. Mapa powinna być przejrzysta, czytelna, kolorowa, zwracająca uwagę na najważniejsze rzeczy- istotne dla twórcy. Należy pamiętać, że najlepsze będą pierwsze skojarzenia które przychodzą do głowy. Mankamentem tego rodzaju pracy jest to że jest ona czytelna tylko i wyłącznie dla autora.
Czy ktoś wie, jak się tworzy mapy myśli? Czy robił kiedyś coś takiego?- jeśli nie, nauczyciel podaje wytyczne do przygotowania mapy myśli:
- akcentuj: w środku umieszczaj rysunek, używaj więcej niż 3 kolorów, porządkuj odstępy między elementami,
- używaj skojarzeń, łącz strzałkami elementy mapy, które chcesz ze sobą powiązać,
- pisz przejrzyście.
Faza realizacyjna:
Uczniowie przygotowują mapy myśli i tradycyjne notatki.
Uczniowie zostają podzieleni na 4 grupy- 2 grupy przygotowują tradycyjne notatki a 2 mapy myśli. Korzystając z podręcznika do historii opracowują według wskazanych metod ostatnio omawiany temat. Swoje zadania uczniowie wykonują na kartonach, które następnie prezentują na forum klasy.
Uczniowie oceniają przedstawione metody z punktu widzenia praktycznego zastosowania.
Uczniowie dokonują oceny i wybierają metodę, która wydaje im się bardziej przystępna.
Faza końcowa:
określenie wad i zalet przedstawionych na lekcji metod uczenia się. Dyskusja na temat wykorzystanie tych metod podczas codziennej nauki.
Bibliografia:
Buzan, T., Buzan, B., Mapy Twoich myśli, Ravi, Łódź, 2004
Taraszkiewicz, M. Jak uczyć lepiej?, CODN, Warszawa, 1996
Maruszewski, T. Psychologia poznania, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2002
Micińska, H. Techniki efektywnego uczenia się, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, 2011