SOCJOLOGIA - WYK PROF. JAN MACIEJEWSKI
22.06.2012 - TEST Z CAŁOŚCI
02.03.2012
* Socjologia jako nauka humanistyczna ukazuje temporalny wymiar ewolucji bytów społecznych.
* BYTY: jednostka, grupa, społeczeństwo.
* Ludzkie życie jest życiem grupowym.
* Jednostka związana jest z: rodziną, grupą zawodową, społeczną, wypoczynkową, szkolną, itd.
Każda osoba rodzi się w grupie społecznej, zdobywa pierwsze doświadczenia. Dorasta, uczy się, zarabia na życie.
* Definicja grupy:
To 2 i więcej osób o poczuciu wspólnej tożsamości i strukturalnie uporządkowanych interakcjach opartych na zestawie oczekiwań co do zachowania się partnera.
* ROLA SPOŁECZNA:
- Rola to wszystko czego oczekujemy od jednostki mającej określony status.
- Na rolę składają się zachowania jednostki o konkretnym statusie.
- Cechy roli: przepisy (wymogi formalne), oczekiwania (wykonanie - odgrywanie ról).
- Rola a status - są powiązane ze sobą ale różne. Osoba „ma” status „ale” odgrywa, wykonuje rolę.
- Status nie miałby sensu bez związanych z nim przepisów roli.
- Przepisy roli definiują też pewne prawa związane ze statusem.
* PRZYWÓDZTWO:
- Większość grup ma przywódcę, osobę, która dzięki zaletom osobowości, osiągnięciami lub pozycji odgrywa główną rolę w kierowaniu działaniem grupy.
- Przywództwo instrumentalne sprawuje osoba, która mobilizuje grupę do osiągania celów.
- Przywództwo ekspresywne natomiast wiąże się z tworzeniem harmonii i solidarności w grupie (poziom moralny).
- Bardzo często w grupach istnieje grupowe podejmowanie decyzji.
- Istnieje też typ reakcji nazywany myśleniem grupowym.
* KONFLIKT JAKO ELEMENT DZIAŁANIA GRUPY:
~ Są dwa różne aspekty zróżnicowania form konfliktu:
1) Konflikt postaci - „wszystko albo nic” oraz postaci mieszanych motywów ani wszystko przegrać, ani wygrać.
2) W drugim aspekcie przeciwstawić można konflikty osobowościowe konfliktom sytuacyjnym.
~ Rozróżniamy następujące rodzaje konfliktów:
- Konflikty osobowościowe wywoływane są przez różnice osobowościowe zaangażowanych w nie osób (charakter).
- Konflikty sytuacyjne zaś powodowane są przez kontekst społeczny w jakim się partnerzy znaleźli (podział zasobów pieniężnych).
- Pod trzecim względem można wyróżnić konflikty fundamentalne i nie fundamentalne.
- Konflikt fundamentalny toczy się wokół podstawowych norm związanych z daną sytuacją (angażowanie się w grę zespołu, prace porządkowe).
- Konflikt nie fundamentalny dotyczy zastosowania uzgodnionych już norm w konkretnej sytuacji np. wybór drużyny przeciwnej - „wyjście do cioci na imieniny”.
- Nie wszystkie konflikty są negatywne (niektóre mogą pomóc w ustaleniu celów grupy i jej granic oraz jej członków).
* MYŚLENIE GRUPOWE:
- Podzielane przez większość członków grupy złudzenie niezniszczalności („nic złego nie może nam się przytrafić”), które rodzi nadmierny optymizm i zachęca do podejmowania skrajnie ryzykownych decyzji.
- Tendencyjna selekcja informacji, która chroni członków grupy przed niepomyślnymi informacjami, w tym o negatywnych skutkach podjętej decyzji.
- Zbiorowe wysiłki w kierunku racjonalizacji tych informacji, które podważają trafność podjętej decyzji i nakazują jej powtórne rozważenie.
- Złudzenie posiadania siły moralnej, uprawiającej członków grupy do ignorowania etycznych konsekwencji ich decyzji.
- Przekonanie o wszechmocy grupy i jednoczesne stereotypowe postrzeganie opozycji (konkurentów czy przeciwników) jako słabej, niekompetentnej, złej, głupiej.
- Intensywny nacisk na każdego członka grupy, który nie zgadza się ze stereotypami, złudzeniami lub decyzjami grupy.
- Samo cenzura członków grupy, za pomocą której minimalizują oni własne wątpliwości i zastrzeżenia dotyczące decyzji.
- Złudzenie jednomyślności, które wynika z samo cenzury oraz przekonania, że milczenie oznacza zgodę.
- Złudzenie inicjatywy, która polega na przekonaniu, że grupa ma inicjatywę rozwiązywaniu różnych problemów i że od jej decyzji zależą losy jednostek lub organizacji.
* STRUKTURALNE WŁAŚCIWOŚCI GRUP:
- Strukturalne właściwości grup są expressis verbis (dobitnie, wyraźnie) podstawowym ośrodkiem naszego zainteresowania, gdyż współ wyznaczają zmiany otaczającej poszczególne byty społeczne rzeczywistości życia codziennego. Właściwości interpretacyjne grup, zespolone w brzegowe oraz peryferyjne ich elementy nie mogą być rozważane w stanie izolacji od innych grup społecznych.
* WARTOŚCI PERYFERYJNE GRUP:
a) STRUKTURA GRUPY PROSTEJ:
- quantum - diada,
- normy, wartości,
- konsensus postaw,
- interakcje osobiste, bezpośrednie,
- jednowładztwo,
- silne działania indywidualne,
- indywidualizm,
- więź na poziomie grupy,
- członkostwo aktywne,
- cechy homogeniczne,
- socjalizacja pierwotna,
- reprodukcja grup,
- inkluzyjność,
- ograniczona ilość ról,
- wspólna historia, komunikacja, kultura;
b) STRUKTURA GRUPY ZŁOŻONEJ:
- quantum - triada i więcej,
- prawo,
- radykalizm postaw,
- interakcje masowe,
- hierarchiczny układ rządzenia,
- silne działania zbiorowe,
- kolektywizm,
- więź na poziomie społeczeństwa,
- członkostwo pasywne,
- cechy heterogeniczne,
- socjalizacja wtórna,
- biologiczna odnowa grup,
- ekskluzywność,
- wielość pełnionych ról,
- wspólna historia, komunikacja, kultura.
* Grupa społeczna uważana jest za podstawową formę życia zbiorowego, która kształtuje społeczne cechy jednostki. Wynika to przede wszystkim z charakteru stosunków społecznych, jakie występują w grupie. Każda osoba już od chwili narodzin należy do jakieś grupy społecznej. Na początku jest to rodzina, w której człowiek zdobywa pierwsze doświadczenia, rozwija się i dojrzewa.
* W miarę upływu czasu poszerza się krąg grup w których człowiek uczestniczy. Możne należeć do grup koleżeńskich, zawodowych, partii politycznych, czy też przede wszystkim zakłada własną rodzinę, która jest najbardziej znaną grupą społeczną.
* CECHY CHARAKTERYSTYCZNE GRUP
-Składa się z minimum trzech osób, w niektórych przypadkach zakłada się , że do utworzenia grupy społecznej wystarczą dwie osoby jednakże dopiero przy trzech osobach występować może struktura społeczna i niektóre typy stosunków społecznych (m.in. tworzenie koalicji).
- Zachodzą w niej trwałe, częste i bezpośrednie interakcje nastawione na wspólne osiąganie wyznaczonego celu. Socjologami, którzy podkreślali tę cechę jako konstytuującą grupę społeczną byli przede wszystkim Merton.
- Grupa społeczna charakteryzuje się względnie trwałą strukturą społeczną. Każdy jej członek zajmuje określoną pozycję i między nim a innymi członkami występują więzi społeczne. Miejsce w strukturze jest powiązane z przestrzeganiem przez jednostkę przyjętych w grupie norm społecznych.
- Grupę społeczna ująć można więc jako system statusów społecznych a także jej strukturę można ujmować jako powiązane ze sobą role społeczne wynikające z pozycji społecznych odgrywających je członków.
- Członkowie należący do grupy społecznej mają świadomość przynależności do grupy oraz istnieją mniej lub bardziej wyrażne kryteria wyodrębniające te grupę szerszego otoczenia.
- Aspekt świadomościowy podkreślany był przede wszystkim w socjologii humanistycznej m.in. przez Floriana Znanieckiego. Ponadto każdą grupę charakteryzują takie cechy jak: wielkość, cel i normy, typ struktury.
* MINIMUM QUANTUM GRUPY
Dwoje aktorów społecznych tworzy diadę, a troje triadę, zarówno jedni jak i drudzy stanowią grupę. Pytanie tylko czy taka grupa jest samowystarczalna poprzez wielość ról, jakie te osoby odgrywają. Trzy osoby odgrywają minimalną strukturę społeczną.
* GRUPY R.A. PODGÓRSKIEGO
Liczebność minimum trzech osobników
Wspólnota dążeń i celów które umacniają poczucie jedności wewnątrz grupy
Istnienie struktury organizacyjnej
Jedność w łonie członków grupy, która umożliwia jej identyfikację na tle innych zbiorowości.
Istnienie ośrodka - centrum grupy- symboliki zasad i wartości.
* RODZAJE GRUP SPOŁECZNYCH
-grupy formalne (zorganizowane)
-grupy nieformalne
-grupy małe
-grupy duże
-grupy pierwotne
-grupy wtórne
-grupy nietrwałe
-grupy trwałe
-grupy odniesienia
* GRUPY FORMALNE (ZORGANIZOWANE)
-To grupy, których struktura, cel i normy są ściśle określone, często zewnętrznie wyznaczone.
-Piotr Sztompka grupy formalne określa jako konglomeraty powiązanych pozycji społecznych, w takich grupach człowiek uczestniczy jako bezosobowy personel zajmujący się pewne pozycje jako wykonawca pewnej roli.
-Osobiste zalety czy wady człowieka, poza tymi które wiążą się z wykonywaniem ról, nie maja dla grupy znaczenia.
-W grupach zorganizowanych bardzo często nawiązują się między członkami takiej grupy stosunki nieformalne.
-Przenikanie się organizacji formalnej i sieci kontaktów nieformalnych jest bardzo typowe dla wielu organizacji w dzisiejszym społeczeństwie.
-Grupami formalnymi SA stowarzyszenia, związki zawodowe, partie polityczne. Jednak najlepszym przykładem grupy formalnej jest rodzina.
-RODZINA w ujęciu socjologicznym jest podstawową grupą pierwotną złożoną z małżonków i dzieci( także adoptowanych), oraz ogółu krewnych każdego z małżonków. Istota rodziny są dwa rodzaje więzi społecznych : małżeńska i rodzicielska.
-Rodzina jest grupą, która odgrywa szczególnie doniosła rolę w życiu społecznym, ponieważ spełnia funkcję prokreacyjne i socjalizacyjne. Zapewnia ciągłość biologiczną społeczeństwa.
* GRUPY FORMALNE (ZORGANIZOWANE) C.D.
-Zadanie resocjalizacyjne rodziny polega na przekazywaniu dzieciom dziedzictwa kulturowego szerszych grup, takich jak klasy społeczne, naród.
-Mimo , iż rodzina nie jest jedyną grupą w której odbywa się socjalizacja, to jest grupa o decydującym znaczeniu dla kształtowania się osobowości człowieka.
-Rodzina powstaje w sposób naturalny, wskutek zaspokajania podstawowych potrzeb człowieka: potrzeby miłości, bezpieczeństwa, przynależności a także potrzeby seksualnej..
- Rodzina stwarza własny styl życia, własne zwyczaje, sposoby wyrażania się, nawyki.
- To rodzinne środowisko kulturowe kształtuje w procesie socjalizacji osobowość dzieci.
- Rodzina przekazuje tradycje kulturowe kolejnym pokoleniom.
-Stosunki między członkami rodziny są wynikiem wzajemnych więzi uczuciowych, ale określa je również prawo, obyczaj, religia, tradycja.
-Rodzina mimo dużego zakresu autonomii i prywatności podlega znacznej kontroli społecznej. Różne instytucje państwowe, kręgi towarzyskie i sąsiedzkie sprawują bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad prawidłowym wykonywaniem zadań.
-Spoistość rodziny jest ważna dla istnienia społeczeństwa jako całości. Jest ona utrzymywana dzięki wewnętrznym silom tzn. wzajemnym uczuciom, stwarzanemu przez nią poczuciu bezpieczeństwa i wzajemnej akceptacji , poczuciu wartości, ale także wskutek nacisków zewnętrznych.
* GRUPY NIEFORMALNE
-Powstają w drodze spontanicznych interakcji zachodzących między ludżmi.
-Podstawę pojawienia się grup nieformalnych stanowi wzajemna atrakcyjność osób tworzących taką grupę.
-Struktura takiej grupy i zasady jej funkcjonowania nie są zewnętrznie określone, lecz powstają jako efekt wzajemnego oddziaływania pomiędzy jej członkami.
-Są to grupy złożone zwykle z małej liczby osób, połączonych wspólnotą interesów pozostającą w bezpośrednich interakcjach których obowiązują niesformalizowane zasady i kryteria członkostwa, kierownictwa i kontroli.
-Grupy nieformalne istnieją poza lub wewnątrz grup formalnych a ich cele mogą być zgodne lub sprzeczne z działaniami tychże grup. Przykładem tego rodzaju grupy są grupy koleżeńskie.
* GRUPY MAŁE
-Obok rodziny grupy małe to krąg znajomych czy sąsiadów, grupy koleżeńskie, dziecięca grupa zabawowa, młodzieżowy gang uliczny, mała wioska lub parafia, oddział wojskowy, brygada robocza, drużyna sportowa, komitet badawczy, komisja parlamentarna, więźniowie w jednej celi.
-W małych grupach ludzie się znają, potrafią się rozpoznać z wyglądu, a nawet nazwać z imienia i nazwiska.
-Ich interakcje maja charakter bezpośredni, najczęściej polegający na rozmowie.
-Pozostają w bliskości przestrzennej i dzięki temu ich działania są dla wszystkich widoczne.
* GRUPY DUŻE
- W grupach dużych kształtuje się hierarchia służbowa ( niekiedy złożona o skomplikowanym stopniu wzajemnych zależności jej ogniw)
-W miejscu dominującej w małych grupach więzi osobistej występuje w nich więż formalna.
-W dużych grupach ludzie nie potrafią się już dokładnie rozpoznać, znaja się tylko z widzenia.
-Mieszkańcy wielkiego bloku albo studenci jednego wydziału to przykłady takiej sytuacji pośredniej. A stają się zupełnie anonimowi w grupach wielkich.
-Przykładem takiego rodzaju grup są subkultury młodzieżowe.
* GRUPY PIERWOTNE
-Są małymi grupami, których członkowie mają bliskie, osobiste i trwałe związki.
- Z powodu bliskości i trwałości związków, grupy te mają duże znaczenie dla jednostki.
-Nazwano je PIERWOTNYMI dlatego , że stanowią podstawę rozwoju społecznego jednostki.
-Najlepszym przykładem grupy pierwotnej jest rodzina. Członkowie tej grupy spędzają razem dużo czasu podejmują wspólne działania i dzielą się doświadczeniami.
-Związki między nimi są głębokie ze względu na ładunek emocjonalny.
-Członkowie grup pierwotnych najczęściej dużo o sobie wiedzą i dbają o wzajemne dobro.
* GRUPY WTÓRNE
-Członkowie grupy wtórnej nie przejawiają chęci pogłębienia wiedzy na swój temat
-Niektóre takie grupy wtórne (np. pracownicze), które łączą swoich członków na dłużej przejmują cechy grup pierwotnych.
- Członkowie takich grup dopuszczają bliższe kontakty osobiste, jadają wspólnie posiłki, organizują wspólne przedsięwzięcia nie związane z pracą (np. zawody sportowe), spotykają się w rodzinnym gronie.
-Zasadniczą różnicą między grupami pierwotnymi a wtórnymi jest stopień zaangażowania emocjonalnego w grupie jako całości wobec jej członków oraz utrzymywanie długotrwałych głębokich związków między członkami.
* GRUPY NIETRWAŁE
-Grupy istniejące krótko oparte na przelotnych kontaktach czy znajomościach.
-Pasażerowie w przedziale kolejowym wciągają się w ciekawą rozmowę, spierają, plotkują, ale na stacji grupa się rozprasza i jej żywot się kończy. Narciarze jadą razem na wycieczkę zorganizowaną przez biuro podróży, mieszkają razem w pensjonacie, uczą się razem jeździć na nartach wieczorami popijają razem piwo Graja w karty. Ale to wszystko trwa tydzień i grupa przestaje istnieć.
- Grupy takie nie są przez ludzi traktowane zbyt poważnie. W związku z tym ludzie nie angażują się, nie wiążą się z grupą.
* GRUPY TRWAŁE
-Świetnym przykładem może być grupa studentów spotykająca się kilka lat, do końca studiów, czy grupa pracowników, którzy zatrudnieni są przez kilka lat w tej samej firmie.
-Na ogół znaczną trwałość posiadają wspólnoty lokalne czy sąsiedzkie. Z samej swojej istoty dożywotnią trwałość ma rodzina. Naród czy Kościół trwają przez stulecia.
-W przypadku grup najtrwalszych spotykamy się z interesującym zjawiskiem: trwają one, zachowują ciągłość i tożsamość, że mają coraz to nowych członków, następuje nieustanna wymiana ich składników.
-Naród trwa, choć umierają i rodzą się obywatele. Kościół istnieje przez wieki, dzięki pojawiającym się nowym pokoleniom wiernych. Uniwersytet świętuje swoje istnienie, mimo że mnóstwo razy zdążyli zmienić się profesorowie studenci. Firma ma długą tradycję, mimo że ciągle zatrudniają się i odchodzą pracownicy.
* GRUPY TRWAŁE C.D
-Wszystkie grupy tego rodzaju to grupy zorganizowane. To właśnie organizacja ma trwałość ponadjednostkową, składa się ze statusów i siatki stosunków społecznych, które mogą nawiązywać różni ludzie, także jedni po drugich.
* GRUPY ODNIESIENIA
Ludzie nie zawsze są członkami grup, które są dla nich ważne i wpływają na ich działanie.To właśnie grupy odniesienia służą do oceny własnych działań.
* GŁÓWNE FUNKCJE GRUP ODNIESIENIA
- Normatywna-polega na określeniu norm postępowania i zachowania
-Porównawcza-zapewnia wzór do naśladowania lub standard według którego osądza się słuszność oczekiwań wyrażonych przez innych w stosunku do jednostki.
-Audytoryjna-polega na ocenie stosowności zachowań jednostki.
* ISTOTNE KRYTERIA KLASYFIKACJI GRUP SPOŁECZNYCH
-Przynależność-(dobrowolna lub narzucona)
-Uczestnictwo w nich-(własny wybór lub nie)
-Intensywność uczestnictwa w grupie-(jednofunkcyjne lub wielofunkcyjne)
-Zbiorowość- (swoja lub obca)
-Zasada celu- (grupy celowe powstałe by realizować konkretny cel)
* STRUKTURA SPOŁECZNA
Jest trwałym układem relacji między elementami społeczeństwa. Należą do nich:
-status społeczny
-rola społeczna
-grupy
-organizacje
-instytucje społeczne
-wspólnoty terytorialne
-wspólnoty regionalne
* STATUS
Potocznie to poziom prestiżu, bogactwa czy władzy.
Status to pozycja danej osoby w strukturze stosunków społecznych( status „matka” określa członka struktury społecznej zwanej ”rodziną” , „dyrektor szkoły” wskazuje na pozycję w systemie edukacji)
Strukturalna etykieta odnosi się do sieci stosunków społecznych i określa konkretne miejsce czy pozycję zajmowaną w tej sieci. Niektóre statusy mają charakter np.: matka-dziecko, nauczyciel-uczeń.
Statusy przypisywane nadawane są jednostce przez społeczeństwo, grupę bez jej woli-przynajmniej na początku ,np. rasa wyznanie religijne, pochodzenie, płeć, klasa społeczna.
Statusy osiągalne- zależą od jakości na które jednostka ma wpływ, (mąż-żona, student-absolwent uczelni).
Status dominujący- to status główny o dużym znaczeniu społecznych interakcjach i społecznej tożsamości. Tradycyjnie dla mężczyzn status dominujący to status zawodowy.
Status jest pojęciem pozycyjnym, umiejscawia osobę w strukturze społecznej.
* ROLA SPOŁECZNA
Rola to wszystko czego oczekujemy od jednostki mającej określony status.
Na role składają się zachowania jednostki o konkretnym statusie.
Cechy roli: przepisy (wymogi formalne), oczekiwania (wykonanie-odgrywanie ról).
Rola a status- są powiązane ze sobą ale różne. Osoba „ma” status „ale” odgrywa, wykonuje rolę.
Status nie miałby sensu bez związanych z nim przepisów roli.
Przepisy roli definiują tez pewne prawa związane ze statusem.
* PRZYWÓDZTWO
Większość grup ma przywódcę, osobę, która dzięki zaletom, osobowości, osiągnięciami lub pozycji odgrywa główna role w sterowaniu działaniem grupy.
Przywództwo instrumentalne sprawuje osoba, która mobilizuje grupę do osiągania celów.
Przywództwo ekspresywne natomiast wiąże się z tworzeniem harmonii i solidarności w grupie (poziom moralny)
Bardzo często w grupach istnieje grupowe podejmowanie decyzji.
Istnieje tez typ reakcji nazywanym myśleniem grupowym.
* KONFLIKT JAKO ELEMENT DZIAŁANIA GRUPY
Są dwa różne aspekty zróżnicowania form konfliktu
-Konflikt postaci- „wszystko albo nic” oraz postaci mieszanych motywów ani wszystko przegrać ani wygrać.
-W drugim aspekcie przeciwstawić można konflikty osobowościowe konfliktom sytuacyjnym.
Rozróżniamy następujące rodzaje konfliktów:
Konflikty osobowościowe- wywoływane są przez różnice osobowościowe zaangażowanych w nie osób (charakter).
Konflikty sytuacyjne- powodowane są przez kontekst społeczny, w jakim się partnerzy znaleźli (podział skąpych zasobów pieniędzy).
Pod trzeci względem można wyróżnić konflikty fundamentalne i niefundamentalne.
Konflikt fundamentalny- toczy się wokół podstawowych norm związanych z daną sytuacją, angażowanie się w grę zespołu prace porządkowe.
Konflikt niefundamentalny- dotyczy zastosowania uzgodnionych już norm w konkretnej sytuacji np. wybór drużyny przeciwnej, wyjście do cioci na imieniny.
Nie wszystkie konflikty są negatywne ( niektóre mogą pomóc w ustaleniu celów grupy i jej granic, oraz jej członkom).
* MYŚLENIE GRUPOWE
Podzielane przez większość członków grupy, złudzenie niezniszczalności( nic złego nie może nam się przytrafić), które rodzi nadmierny optymizm i zachęca do podejmowania skrajnie ryzykownych decyzji.
Tendencyjna selekcja informacji, która chroni członków grupy przed niepomyślnymi informacjami, w tym o negatywnych skutkach podjętej decyzji.
Zbiorowe wysiłki w kierunku racjonalizacji tych informacji które podważają trafność podjętej decyzji i nakazują jej powtórne rozważanie.
Złudzenie posiadania siły moralnej, uprawniającej członków grupy do ignorowania etycznych konsekwencji ich decyzji.
Przekonanie o wszechmocy grupy i jednoczesne stereotypowe postrzeganie opozycji (konkurentów czy przeciwników) jako słabej, niekompetentnej, złej, głupiej.
Intensywny nacisk na każdego członka grupy, który nie zgadza się ze stereotypami, złudzeniami lub decyzjami grupy.
Samocenzura członków grupy za pomocą której minimalizują oni własne wątpliwości i zastrzeżenia dotyczące decyzji.
Złudzenie jednomyślności, które wynika z samocenzury oraz przekonania, że milczenie oznacza zgodę.
Złudzenie inicjatywy, która polega na przekonaniu, że grupa ma inicjatywę w rozwiązywaniu różnych problemów i że od jej decyzji zależą losy jednostek lub organizacji.
* STRUKTURALNE WŁAŚCIWOŚCI GRUP
Strukturalne właściwości grupy są expressis verbis (dobitnie, wyrażnie) podstawowym ośrodkiem naszego zainteresowania, gdyż współwyznaczają zmiany otaczającej poszczególne byty społeczne rzeczywistości życia codziennego. Właściwości interpretacyjne grup zespolone w brzegowe oraz peryferyjne ich elementy nie mogą być rozważane w stanie izolacji od innych grup społecznych.
* WARTOŚCI PERYFERYJNE GRUP
STRUKTURA GRUPY PROSTEJ STRUKTURA GRUPY ZŁOŻONEJ
Quantum -diada quantum-triada i więcej
Normy, wartości prawo
Konsensus postaw radykalizm postaw
Interakcje osobiste, bezpośrednie interakcje masowe
Jednowładztwo hierarchiczny układ rządzenia
Silne działania indywidualne silne działania zbiorowe
Indywidualizm kolektywizm
Więż na poziomie grupy więż na poziomie społeczeństwa
Członkostwo aktywne członkostwo pasywne
Cechy homogeniczne cechy heterogeniczne
Socjalizacja pierwotna socjalizacja wtórna
Reprodukcja grup biologiczna odnowa grup
Inkluzywność ekskluzywność
Ograniczona ilość ról wielość pełnionych ról
Wspólna historia, komunikacja, kultura.
* Grupa społeczna uważana jest za podstawową formę życia zbiorowego, która kształtuje społeczne cechy jednostki. Wynika to przede wszystkim z charakteru stosunków społecznych jakie występują w grupie. Każda osoba już od chwili narodzin należy do jakiejś grupy społecznej. Na początku jest to rodzina, w której człowiek zdobywa pierwsze doświadczenia, rozwija się i dojrzewa.
W miarę upływu czasu poszerza się krąg grup, w których człowiek uczestniczy. Może należeć do grup koleżeńskich, zawodowych, partii politycznych czy też przede wszystkim zakłada własną rodzinę , która jest najbardziej znaną grupą spoleczną.