Opis sylwetki psychofizycznej pacjenta.

Pacjentka, lat 34, została przyprowadzona do poradni zdrowia psychicznego przez swoją matkę, z którą obecnie mieszka. Pacjentka rok stała się ofiarą wypadku samochodowego. Była wtedy w 7 miesiącu ciąży. Poważne obrażenia miednicy sprawiły, że dziecka nie dało się uratować. Pojazd prowadzony był przez narzeczonego, który nie ucierpiał podczas zderzenia.

Początkowo pacjentka chodziła na spotkania z psychologiem, stopniowo jednak ich zaniechała, nie podając konkretnej przyczyny.

Kobieta po 2 miesiącach od wypadku rozstała się ze swoim partnerem. Nie potrafiła wybaczyć mu wypadku, mimo, że nie był on sprawcą. Sama również zaczęła obwiniać się o śmierć dziecka, tłumacząc, że gdyby nie wsiadła wtedy do pojazdu i została w domu, tak jak miała w planach, do całego zdarzenia by nie doszło.

Pojawiła się w poradni po licznych namowach matki, która zaczęła poważnie się martwić o stan psychiczny córki. Poza ciągłym obniżeniem nastroju, zaczęła dużo mówić o śmierci. Coraz częściej wspominała: „Gdybym umarła w wypadku, wszystkim byłoby lepiej. Teraz tylko każdy musi się o mnie martwić” lub „nie chcę już żyć, bez mojego dziecka to nie ma sensu”. W nerwowych chwilach wielokrotnie wykrzykiwała, że chce iść do swojego dziecka. Pacjentka przestała dbać o swój wygląd zewnętrzny, zaniedbuje się. Całe dnie spędza w domu, nie utrzymuje kontaktu ze znajomymi, ponieważ twierdzi, że jej nie rozumieją. W nocy ma problemy ze snem, za to większość dnia przesypia. Pacjentka twierdzi, że boi się spać w nocy, ponieważ wtedy śnią się jej zwłoki córeczki. Samoocena pacjentki znacząco spadła, uważa, że nie osiągnie nic w życiu, a wszystko czego się podejmie zakończy się niepowodzeniem.

Pacjentka jest świadoma co do miejsca i czasu, zdarzają się jednak problemy ze skupieniem uwagi. Ciśnienie tętnicze w normie (110/75mmHg), tętno 72 ud./min.

Diagnoza: Zaburzenia depresyjne

PLAN OPIEKI

Problemy pielęgnacyjne	Cel działania	Działania pielęgniarskie
Myśli samobójcze jako wynik bezradności i poczucia winy.	Stworzenie chorej warunków bezpieczeństwa, zwiększenie możliwości samokontroli	Okazywanie zrozumienia dla przeżyć chorej, akceptacja Poznanie przyczyn pogorszenia zdolności do samokontroli Stymulowanie u chorej woli życia, pomoc w znalezieniu celu, akcentowanie osiągnięć Pokazanie możliwości rozwiązania problemów Odwrócenie uwagi od depresyjnego sposobu myślenia za pomocą opisywania przez pacjenta wrażeń zmysłowych przy pojawianiu się przykrych myśli, a następnie zaprzeczanie tym myślom. Wyjaśnienie pacjentce związku między sposobem myślenia o sobie, swojej przyszłości, a samopoczuciem, Wzbudzanie nadziei, optymizmu Rozmowa z matką: wyjaśnienie potrzeby ścisłej obserwacji córki przez całą dobę, szczególnie nocą Zabezpieczenie leków znajdujących się w domu Poinformowanie o potrzebie zwracania uwagi na objawy związane z nasileniem tendencji samobójczych (silny lęk, niepokój psychoruchowy, poczucie beznadziejności i winy, nagła zmiana nastroju)
Trudności w zaspokajaniu podstawowych potrzeb z powodu urojeń depresyjnych, obniżenia aktywności ruchowej, poczucia bezradności i braku sił.	Pomoc w zaspokajaniu potrzeb chorego	obserwowanie i rozpoznawanie trudności w zaspokajaniu potrzeb (wykonywanie toalety) mobilizowanie chorej do dbałości o higienę i estetykę wyglądu, zaproponowanie matce, aby pomogła córce w trudnościach przy wykonywaniu toalety, dostrzeganie i akcentowanie pozytywnych zachowań pacjentki.
Trudności w nawiązywaniu kontaktu z otoczeniem z powodu obniżenia nastroju, lęku, niskiej samooceny, tendencji samobójczych i trudności z przetwarzaniem informacji, a także poczucia niezrozumienia.	Zorganizowanie pacjentce warunków sprzyjających nawiązywaniu oraz utrzymywaniu kontaktów z innymi osobami	oferowanie swojej obecności, czasu i uwagi, uważne słuchanie i utrzymywanie kontaktu wzrokowego, okazywanie akceptacji, zainteresowania, koncentrowanie się na tym, co przeżywa pacjentka, okazywanie zrozumienia i wczuwanie się w doznania pacjentki, zachęcanie do opisu przeżyć, ich werbalizacja, odwracanie uwagi od negatywnych myśli, identyfikowanie mocnych stron, wspieranie, budowanie nadziei, dokonywanie podsumowań, używanie gestów, mimiki i ruchów ciała w celu nawiązania kontaktu na poziomie pozawerbalnym, zachęcenie do odnowienia kontaktów ze znajomymi
Przeżywanie negatywnych emocji i negatywne myślenie jako wynik obniżonego nastroju, lęku, poczucia winy i beznadziejności.	Pomoc w odzyskaniu pozytywnych emocji i kontrolowaniu myślenia	aktywne słuchanie zachęcanie do opisu przeżyć, poszukiwanie źródeł negatywnych emocji i umożliwienie ich odreagowania, analizowanie negatywnych myśli, ich wpływu na nastrój, stymulowanie myśli pozytywnych, wzmocnienie poczucia własnej wartości, poczucia przydatności, pomoc w dostrzeganiu i podtrzymywaniu pozytywnych zmian nastroju, zachęcanie do udziału w indywidualnej i grupowej psychoterapii, okazywanie wsparcia w trudnych dla chorego momentach, dokonywanie oceny i zachęcanie do samooceny osiągnięć chorego.
Obniżona aktywność ruchowa, brak inicjatywy i spontaniczności jako wynik obniżonego napędu psychoruchowego i spowolnienia procesów intelektualnych	Umożliwienie aktywności ruchowej i wyzwalanie inicjatywy	poznanie i obserwowanie możliwości pacjentki, proponowanie i planowanie wraz z pacjentką codziennej aktywności, mobilizowanie do aktywności związanej z zainteresowaniami i uzdolnieniami pacjentki, zwracanie uwagi na znaczenie podejmowanej aktywności dla pozyskiwania pozytywnych doświadczeń i poprawy samopoczucia,
Występowanie urojeń depresyjnych jako zaburzeń treści myślenia, takich jak urojenia winy.	Osłabienie doznań urojeniowych i ułatwienie kontaktu z rzeczywistością	nawiązanie kontaktu z pacjentką, udzielenie wsparcia, wysłuchanie, rozpoznanie rodzaju i stopnia nasilenia urojeń, wykazywanie zgodności w zachowaniu werbalnym i niewerbalnym, uczenie pacjentki zachowania w związku z urojeniami (przeniesienie uwagi, zachowania bezpośrednie: konfrontacja, ignorowanie symptomów).
Zaburzenia snu - niewystarczająca ilość snu w nocy jako wynik depresji połączonej z niepokojem i lękiem	Zapewnienie wystarczającej ilości snu nocnego	rozpoznanie charakteru i stopnia nasilenia zaburzeń snu, podjęcie działań w celu zapewnienia pacjentce wystarczającej ilości snu, rozmowa z pacjentką na temat charakteru występujących u niego zaburzeń snu, poznanie sposobów dotychczasowego samodzielnego radzenia sobie pacjentki bezsennością, sugerowanie pacjentce regularnego udawania się na spoczynek, zmniejszenie napięcia emocjonalnego związanego z bezsennością, przeprowadzenie rozmowy terapeutycznej w celu umożliwienia odreagowania emocjonalnego, odradzanie pacjentce spania podczas dnia, aby zwiększyć możliwość snu nocnego, zachęcenie do aktywności w ciągu dnia (duża rola matki) podawanie potencjalnych leków przeciwpsychotycznych w miarę możliwości przed snem, aby pacjentka nie był senny w ciągu dnia, zachęcenie pacjentki do higienicznych warunków snu: - stosowanie przed snem technik relaksacyjnych, takich jak: ciepła kąpiel, ćwiczenia rozluźniające, słuchanie muzyki, czytanie, rozmowa, - picie przed snem ciepłych napojów, jak mleko czy ziołowa herbata, -ograniczenie picia kawy i mocnej herbaty w godzinach wieczornych, - unikanie spożywania przed snem ciężkostrawnych posiłków i dużej ilości płynów, - eliminowanie hałasu, światła - likwidowanie czynników rozpraszających, - jeżeli pacjentka nie może zasnąć lub wybudza się w nocy, nie powinna pozostawać w łóżku, tylko zająć się czymś odprężającym do momentu ponownego wystąpienia uczucia senności, - stosowanie środków farmakologicznych (po uzgodnieniu z lekarzem). - dobra organizacja dnia : spacery, sprzątanie, pójście do kina
Brak poczucia wsparcia spowodowany często niedostatecznym zrozumieniem istoty choroby przez osoby bliskie, zerwaniem relacji interpersonalnych, poczuciem bezradności	pomoc pacjentce w uzyskaniu wsparcia nawiązanie kontaktu emocjonalnego	oferowanie swojej obecności, czasu, empatyczne okazywanie zrozumienia, uważne słuchanie (skupienie na werbalnych i niewerbalnych sygnałach), zachęcanie do opisu przeżyć, werbalizacja uczuć, tworzenie atmosfery poczucia bezpieczeństwa, udzielanie rzetelnych informacji, eliminowanie niejasności, rozmowa z rodziną o znaczeniu i możliwości wspierania chorego, dawanie nadziei i budowanie wiary w siebie.

---