SOCJALIZACJA to proces nabywania przez jednostkę systemu wartości, norm oraz wzorów zachowań, obowiązujących w danej zbiorowości. Socjalizacja trwa przez całe życie człowieka, lecz w największym nasileniu występuje, gdy dziecko rozpoczyna życie w społeczeństwie. Największą rolę na tym etapie odgrywają jego rodzice, później także wychowawcy i rówieśnicy oraz instytucje (takie jak szkoła czy kościół).Na drodze socjalizacji człowiek uczy się podstaw interakcji społecznych, poznaje społeczne normy postępowania, wartości, nabywa umiejętność posługiwania się przedmiotami i kształtuje swoją osobowość. Wyróżniono trzy mechanizmy socjalizacji: wzmacnianie - wynagradzanie i karanie, naśladowanie - przejmowanie wzorców, przekaz symboliczny - pouczenia słowne i pisemne Procesy socjalizacji można podzielić na pierwotne i wtórne. NIEDOSTOSOWANIE SPOŁECZNE jest pojęciem węższym od niedostosowania. W znaczeniu socjologicznym niedostosowana społecznie jest każda jednostka godząca swoim postępowaniem w interes całości społeczeństwa, nie respektująca przyjętych norm społeczno-moralnych RODZAJE NIEDOSTOSOWANIA 1. Manifestowanie w postaci zahamowania jednostki w środowisku - brak zaufania do ludzi, nowych sytuacji, brak pewności siebie - depresja (różnorodność i zmienność poziomu reakcji) - wycofanie się (izolacja, wyobcowanie, niechęć do kontaktów) - niekonsekwentne postępowanie (dziecko takie żyje chwilą obecną) 2. Manifestowanie postawą demonstracyjno-bojową - wrogość w stosunku do dorosłych (chce przez to zwrócić na siebie uwagę) - otwarta wrogość (kary dla takiego dziecka potwierdzają, że jest niekochane) - wrogość w stosunku do dzieci (pokazanie się lub manifestacja) - łagodniejsze formy aspołecznego zachowania się (brak pragnienia by zadowolić dorosłych, autyzm, obojętność wobec dorosłych) 3. Manifestacja w postaci "skrajnej aspołeczności": PRZEJAWY NIEDOSTOSOWANIA 1. Względem własnej osoby-autoagresja(samookaleczenie, samobójcze próby) 2. W rodzinie: - kłamstwo (jednostki niedostosowane kłamią nieświadomie, z przyzwyczajenia) - kradzieże (zaczynają się od zabierania) - niechęć do nauki i pracy - agresywność młodocianych . 3. W szkole i w placówkach opiekuńczo-wychowawczych 4. W szerszym środowisku społecznym (w nieformalnych grupach negatywnych) - klika (manifestuje swoją działalność w określonym środowisku) - gang (grupa otwarta, brutalność, agresja, działa w ukryciu) - szajka (nieliczna grupa, skupia członków o zbliżonych zainteresowaniach patologicznych) MORALNOŚĆ - zbiór zasad (norm), które określają co jest dobre, a co złe, którymi zgodnie z danym światopoglądem religijnym bądź filozoficznym powinni kierować się ludzie.

REEDUKACJA - działalność polegająca na przekształceniu uprzednio wytworzonych i utrwalonych wiadomości, sprawności, motywów, zainteresowań, poglądów, przekonań i postaw; niekiedy proces przekształcania całej osobowości człowieka. Potrzeba reedukacji pojawia się w szkole wówczas, gdy wychowanie rodzinne czy wpływy środowiska okazały dostatecznie silne, a przy tym rozbieżne z celami wychowania realizowanymi przez szkołę. Jeżeli zachowanie osobnika pozostaje w niezgodzie z normami prawnymi, to reedukację przeprowadza się za pomocą środków penitencjarnych. RESOCJALIZACJA proces modyfikacji osobowości jednostki społecznej w celu przystosowania jej do życia w danej zbiorowości, a w węższym rozumieniu w społeczeństwie polegający na tym, iż poprzez odpowiednie zabiegi kształtuje się jej normy społeczne i wartości, których nie miała ona możliwości przyswoić wcześniej w trakcie socjalizacji jednocześnie powodując, iż rezygnuje ona z przyswojonych do tej pory reguł działania będących sprzecznymi z systemem aksjonormatywnym tej zbiorowości/społeczeństwa. W każdym społeczeństwie istnieją odpowiednie instytucje, dzięki którym może odbywać się resocjalizacja. Funkcję osób dokonujących resocjalizacji mogą pełnić zarówno szamani, księża, pedagodzy jak i psychologowie w zależności od typu zbiorowości do której należy jednostka. Sama resocjalizacja może odbywać się na terenie więzienia, w zakładach poprawczych czy w kościele, lecz także w szkole, rodzinie czy w zakładzie pracy. REHABILITACJA - kompleksowe i zespołowe działanie na rzecz osoby niepełnosprawnej fizycznie lub psychicznie, które ma na celu przywrócenie tej osobie pełnej lub maksymalnej do osiągnięcia sprawności fizycznej lub psychicznej, a także zdolności do pracy oraz do brania czynnego udziału w życiu społecznym. Twórcami współczesnej rehabilitacji są: profesor Howard Rusk a w Polsce profesor Wiktor Dega. Rehabilitacja to proces medyczny i społeczny. PATOLOGIA to nauka zajmująca się ogółem zagadnień związanych z chorobami organizmów żywych. Zajmuje się badaniami nad przyczynami, mechanizmami (patogeneza) i skutkami chorób. Odrębnym działem patologii jest patologia zwierząt, traktująca o patofizjologii zwierząt, patomorfologii zwierząt czy też o anatomii patologicznej zwierząt DEWIACJA SPOŁECZNA (PATOLOGIA SPOŁECZNA - PRZEZ NIEKTÓRYCH TYLKO AUTORÓW TAK SAMO ROZUMIANA ) odchylenie od reguł działania społecznego, postępowanie niezgodne z przyjętymi normami lub wartościami. Ogólnie są to wszelkie przejawy zachowania innego niż konformistyczne. Robert Merton wyróżniał 4 typy zachowania dewiacyjnego: innowację, rytualizm, wycofanie oraz bunt. Biorąc pod uwagę stopień akceptacji reguł działania społecznego, można wymienić dodatkowe typy dewiacji: nonkonformizm, negatywizm i oportunizm. Zwana jest również społeczną dezorganizacją, oznacza stan zakłócenia równowagi społecznej, czego przejawem jest osłabienie więzi społecznych, utrudnienia w realizacji pewnych wartości i potrzeb, zachwianie systemu norm, oraz nieskuteczność kontroli społecznej.

PRZEJAWY PATOLOGII SPOŁECZNEJ: -reliktowe -o stałym nasileniu Patologie społeczne mogą mieć charakter: -rzeczywisty -utajony Patologia społeczna: -indywidualna -grupowa, patologia zbiorowości Do form zjawiskowych patologii społecznej zalicza się -przestępczość -alkoholizm -narkomanię -prostytucję -samobójstwa -nieprzystosowanie dzieci i młodzieży (przestępczość nieletnich) -wandalizm -przemoc w życiu codziennym PRZYCZYNY PATOLOGII SPOŁECZNEJ - uwarunkowania genetyczne - nierówny dostęp do dóbr materialnych - uwarunkowania środowiskowe. Osobowość to wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrzną integrację myśli, uczuć i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym (poczucie stabilności). Osobowość jest także definiowana jako charakterystyczny, względnie stały sposób reagowania jednostki na środowisko społeczno - przyrodnicze, a także sposób wchodzenia z nim w interakcje. Osobowość kształtowana jest przez całe życie, szczególnie w okresie dzieciństwa oraz młodości poprzez wpływ bodźców zewnętrznych w procesie socjalizacji, a także własnej aktywności jednostki. Istotną rolę odgrywają tu również wrodzone cechy biofizyczne. DEMORALIZACJA- obniżenie się poziomu moralności, załamanie norm moralnych w sferze obyczajowości, a także upadek dyscypliny społecznej. NORMA w psychologii i psychiatrii to konstrukt naukowy wyznaczający granice zachowań normalnych człowieka. Nie jest jednoznaczna i nie określa jasno jakie zachowania są patologiczne. Ze względu na znaczną szkodliwość społeczną i wartość stygmatyzującą diagnozy psychologicznej i psychiatrycznej określenie, że dane zachowanie jest "nienormalne" wymaga nie tylko fachowej wiedzy, ale także świadomości następstw takiej diagnozy. Czy dane zachowanie jest normalne ocenia się w odniesieniu do następujących wyznaczników: - Norma statystyczna - Norma społeczno-normatywna (kulturowa) - Norma przystosowawcza - Norma teoretyczna DESOCJALIZACJA - jest to termin określający proces odwrotny do socjalizacji - czyli samowolne odrzucenie przez jednostkę wszystkich norm, zachowań, ...

---