Podstawy postępowania w nagłych stanach ortopedycznych
Skręcenia - więzadła są strukturami których gojenie się może trwać do 8 tygodni, powinno się być ostrożni przy formułowaniu stwierdzeń: ,,to tylko skręcenie", gdyż stan taki daje pacjentowi nierealne oczekiwania szybkiego i całkowitego powrotu do zdrowia.
a. Pierwszy i drugi stopień skręceń. Wstępne leczenie wymaga oszczędzania kończyny, unieruchomienia, uciśnięcia i zimnych okładów, uniesienia kończyn, a także leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Skręcenia pierwszego i drugiego stopnia zazwyczaj nie powodują długotrwałych następstw.
b. Trzeci stopień skręceń. Pacjenci z trzecim stopniem skręcenia wymagają pilnych konsultacji ortopedycznych, gdyż urazy te mogą prowadzić do trwałego upośledzenia funkcji stawu. Skręcenia te są czasami unieruchamiane w okrężnych opatrunkach gipsowych na kilka tygodni i mogą wymagać leczenia operacyjnego
Złamania i zwichnięcia
a. Ustabilizowanie stanu pacjenta. Chociaż ortopedyczne stany nagłe rzadko powoduje zagrożenie życia pacjenta, mogą współistnieć inne obrażenia zagrażające życiu chorego. Dlatego w pierwszej kolejności należy ocenić drożność dróg oddechowych, wydolność oddychania i krążenia, a następnie wdrożyć właściwe postępowanie. W urazach wielonarządowych, przed zaopatrzeniem urazów ortopedycznych zaopatrywane są urazy dróg oddechowych, głowy, klatki piersiowej i brzucha,
b. Zmniejszenie obrzęku. Obrzęk występujący wcześnie po złamaniu lub zwichnięciu może zwiększyć dolegliwości bólowe pacjenta i opóźnić założenie ostatecznego unieruchomienia. Skutecznym sposobem zapobiegającym narastaniu obrzęku jest uniesienie kończyny i stosowanie zimnych okładów. Z urażonej kończyny należy zdjąć biżuterię.
c. Czasowe unieruchomienie. Przy podejrzeniu złamań lub zwichnięć należy zastosować unieruchomienie już po zgłoszeniu się na oddział pomocy doraźnej. Unieruchomienie zmniejsza ból pacjenta, minimalizuje potencjalne uszkodzenie pęczka naczyniowo-nerwowego, zmniejsza obrzęk i krwawienie, ułatwia transport pacjenta, w razie istniejących złamań zmniejsza ryzyko przebicia skóry przez ostre odłamy kostne i zamiany złamania zamkniętego na otwarte.
W złamaniach czasowe unieruchomienie jest uzyskiwane poprzez szynowanie złamania i stawów leżących
proksymalnie i dystalnie do złamania.
(2) W zwichnięciach staw można unieruchomić w szynie lub na temblaku.
d. Postępowanie przeciwbólowe. Większość pacjentów ze złamaniami lub zwichnięciami czuje się względnie dobrze w spoczynku, przy wystarczającym unieruchomieniu i niewielkim obrzęku. Pacjenci, którzy w późniejszym okresie będą wymagać znieczulenia ogólnego, powinni na oddziale pomocy doraźnej otrzymywać leki przeciwbólowe jedynie pozajelitowe.
e. Repozycja to przywrócenie pierwotnego kształtu złamanej kości lub zwichniętego stawu. Wczesna repozycja zmniejsza ból, może przywrócić krążenie lub funkcja nerwu i zapobiega narastaniu obrzęku. Nie wszystkie złamania wymagają nastawiania — decyzja o repozycji zależy od wieku chorego, od złamanej kości, od umiejscowienia złamania i wielkości deformacji (szybkiej repozycji wymagają duże deformacje i te przy których następuje brak tętna na obwodzie celem przywrócenia krążenia w kończynie). Przy repozycjach wymagających stosowania powolnego, silnego, podłużnego wyciągu zazwyczaj stosowane są leki przeciwbólowe i środki uspokajające.
Po repozycji zawsze wykonywane jest kontrolne badanie radiologiczne celem udokumentowania powodzenia działania oraz w celu oceny, czy współistnieją inne obrażenia i czy konieczne będzie dodatkowe leczenie. Także po każdej repozycji powinno być wykonane badanie naczyń i nerwów kończyny.
f. Unieruchomienie po repozycji. Złamania nastawione, złamania nie nastawiane i nastawione zwichnięcia muszą być unieruchomione, zanim pacjent opuści oddział pomocy doraźnej.
Szyny lub okrężne opatrunki unieruchamiające zazwyczaj są stosowane do unieruchamiania złamań. Stosowanie szyn daje mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia odleżyn, upośledzenia krążenia czy nauropraksji niż stosowanie okrężnych opatrunków unieruchamiających. Dopiero po zmniejszeniu się obrzęku zakładany jest opatrunek okrężny. Szyny są wykonywane zazwyczaj z opasek gipsowych lub włókien syntetycznych. Woda powoduje powstanie reakcji egzotermicznej, w następstwie czego w ciągu kilku minut dochodzi do stwardnienia materiału. W czasie tego procesu szyna jest układana wzdłuż jednej strony kończyny. utrzymywanej w prawidłowej pozycji. Pomiędzy szyną a skórą układana jest miękka podściółka. Szynę mocuje się do kończyny za pomocą bandaża elastycznego, zawijanego okrężnie ponad kończyną i szyną.
Opatrunki unieruchamiające. W uzupełnieniu szyn na oddziale pomocy doraźnej zwykle stosowane są także inne opatrunki unieruchamiające, np. temblak, temblak z dodatkowym obandażowaniem
Wypisanie do domu. Większość pacjentów z. nagłymi stanami ortopedycznymi może być leczona na oddziale pomocy doraźnej, a następnie wypisywana cło domu z zaleceniami dotyczącymi dalszego postępowania.