Istnieją dwa powody gdzie zachowujemy się konformistycznie i takie zachowanie wywołuje normatywny i informacyjny wpływ społeczny.
Normatywny wpływ społeczny mówi nam o tym, że często zmieniamy swoje zachowania by dorównać innym, nie dlatego, że inni wiedzą więcej od nas, ale dlatego, że chcemy zostać członkami danej grupy, chcąc czerpać korzyści wynikające z uczestnictwa w niej. Jesteśmy gotowi zachowywać się konformistycznie gdy zależy nam na grupie. Wykorzystujemy innych jako źródło informacji gdy jesteśmy niepewni, w takich sytuacjach jesteśmy bardziej otwarci na informacje od innych osób, i wówczas to co mówią inni bierzemy za pewną informację.
Informacyjny wpływ społeczny pojawia się wtedy gdy ludzie nie wiedzą co zrobić albo co powiedzieć. Tak zachowujemy się zwykle w nowych, zaskakujących albo kryzysowych sytuacjach a więc wówczas gdy definicja sytuacji nie jest jasna, wtedy gdy nie mamy „ułożonego schematu” do danej sytuacji. Ludzie patrzą na zachowanie innych jak na ważne źródło informacji i wykorzystują je do wywierania właściwych kierunków swojego zachowania. Informacyjny wpływ społeczny kończy się zwykle prywatną akceptacją, gdy ludzie prawdziwie wierzą w to co mówią i robią. Jednak wykorzystywanie innych jako źródła informacji może być mylące. Dzieje się tak wtedy gdy ludzie popadają w panikę dlatego, że inni poddają się tej panice. Dochodzi wtedy do zjawiska psychozy tłumu.
W odpowiedzi na żądania wyrażone wprost albo i nie, ludzie zmieniają swoje zachowanie i podporządkują się oczekiwaniom innych. Postępujemy w ten sposób, ponieważ nie wiemy, co robić w zaskakującej i niezwykłej sytuacji. Zachowanie innych traktujemy jako użyteczną informację i decydujemy się reagować tak samo. Być może podporządkujemy się, gdyż nie chcemy być ośmieszeni lub ukarani za odmienność. Wybieramy taki sposób działania, jakiego oczekuje od nas grupa, aby nie być odrzuconym bądź źle potraktowanym przez jej członków.
Gdy ulegamy wpływom innych ludzi, przez co prowadzi nas do konformizmu, gdyż spostrzegamy te osoby jako źródło informacji, dające wskazówki dla naszego zachowania; dostosowujemy się, ponieważ wierzymy, że cudza interpretacja niejasnej sytuacji jest bardziej poprawna niż nasza. Ogromną rolę dogrywają środki masowego przekazu. Trzeba pamiętać, że sprzeciwienie informacyjnemu wpływowi społecznemu jest możliwe. Zamiast sugerować się zachowaniem innych ludzi, już złapanych w pułapkę, sami mamy szukać informacji.
Publiczny konformizm - dostosowanie się publiczne do zachowania innych ludzi, bez konieczności wiary w to, co robimy lub mówimy, ponieważ istnieje wzajemne zaufanie, jeśli chodzi o definiowanie rzeczywistości i uleganie ocenie wypracowanej przez grupę.
jednostka podporządkowała się systemowi przekonań nowej grupy odniesienia. Dramatyczna forma informacyjnego wpływu społecznego pojawić się może w czasie kryzysów. Człowiek staje wówczas w obliczu niepokojącej, potencjalnie i niebezpiecznej sytuacji i nie ma wystarczającej wiedzy jak na nią zareagować. Może po prostu nie wiedzieć, co się właściwie dzieje albo jak powinien postąpić. Kiedy zagrożone jest bezpieczeństwo jednostki, uzyskanie informacji staje się konieczne.
Normatywny wpływ społeczny można inaczej nazwać potrzebą bycia zaakceptowanym.
Normy społeczne to nic innego jak ukryte albo jasne sprecyzowane reguły grupy dotyczące odpowiednich zachowań i wartości osób. Znajdujących się w danej grupie.
Grupa ma pewne oczekiwania, co do zachowań jej członków. Osoby, które zachowują się inaczej, są odbierane jako inne, trudno dostępne albo nawet dewiacyjne.
Normatywny wpływ społeczny to inaczej chęć do tego aby być lubianym i akceptowanym przez innych. Normatywnym zachowaniom ulegają osoby, które wiedzą, że postępują niewłaściwie, ale zachowują się tak, by nie czuć się dziwacznie albo nie wyjść na głupców nawet w oczach obcych sobie ludzi. Możemy również mówić o tym, że uleganie wpływom innych ludzi jest oznaką słabości. Czasem normy społeczne są tak zakorzenione, że zostają zinternalizowane i uznane za poprawne sposoby zachowania. Ludzie są posłuszni tym normom, gdy nikt nie wywiera na nich żadnej presji Jednak czasem, nie obserwujemy uważnie, co się wokół dzieje, czasem podporządkowujemy się nieodpowiednim normom społecznym. W rezultacie zachowujemy się niewłaściwe i wpędzamy się w kłopoty.
Można zastanowić się kiedy i w jakich sytuacjach ludzie podporządkowują się normatywnemu wpływowi społecznemu? Jest wiele czynników, które na to wpływa. Wszystko zależy od siły bezpośredniości i liczby innych ludzi w grupie. Duże znaczenie ma również to, że im bardziej osoby w grupie są dla nas ważne, tym częściej będziemy się z nią spotykać wówczas będziemy się podporządkowywać jej naciskom. W wielu sytuacjach bardzo chętnie poddajemy się wpływom innych wiedząc, że jesteśmy obdarzeni miłością i szacunkiem, bo wtedy wzrasta możliwość ich utraty. Również społeczeństwo, w którym wzrastamy ma wpływ na częstość pojawiania się normatywnego wpływu społecznego, np. wtedy gdy mamy niską samoocenę oraz występuje to również przy różnicach płciowych. Możemy uchronić się przed bezrefleksyjnym konformizmem poprzez zwrócenie baczniejszej uwagi na to co robimy, podjęcie działania, by posiadać sprzymierzeńca, kredyt zaufania - zdobywa je człowiek w ciągu długiego czasu, dostosowując się do norm grupowych, kiedy już zdobędzie dość zaufania, może - jeżeli jest ku temu sposobność - zachować się niezgodnie z normami, bez groźby odwetu ze strony grupy.
Konformizm oznacza zmienianie naszego zachowania w taki sposób, aby było ono zgodne z reakcjami lub działaniami innych osób. Ma on na celu dostosowanie się do otoczenia. O konformizmie mówimy w sytuacji, gdy jednostka albo część członków grupy skłania się do zmiany zachowania w wyniku nacisku grupy pomimo braku jawnych żądań dostosowania się skierowanych pod adresem innych. Konformizm powoduje, że zachowanie w grupie staje się bardziej jednorodne.
Można wyróżnić dwa rodzaje konformizmu: zewnętrzny i wewnętrzny. Pierwszy rodzaj konformizmu polega na upodabnianiu się do innych pomimo odmienności własnego, lecz nieujawnianego zdania. Konformizm wewnętrzny przejawia się z kolei w podporządkowaniu się zachowania jednostki naciskowi innych osób, wynikającemu z przekonania, że mają one rację.
W książce E. Aronsona informacyjny wpływ społeczny zdefiniowano jako "potrzebę wiedzy o tym, co jest słuszne". Informacyjny wpływ społeczny pojawia się wtedy, gdy ludzie nie wiedzą, jak należy postąpić lub co należy powiedzieć i opiera się na dążeniu człowieka do tego, by mieć słuszność. Taka reakcja zachodzi zazwyczaj w warunkach nowych, niezrozumiałych lub kryzysowych, gdy sytuacja nie jest jednoznacznie rozpoznana. Ludzie przyglądają się zachowaniom innych, traktując je jako ważne źródło informacji, którym posługują się przy wyborze właściwego postępowania. Informacyjny wpływ społeczny powoduje zazwyczaj prywatną akceptację, która polega na tym, że ludzie naprawdę wierzą w to, co robią i mówią inni, stając się otwarci na wpływy innych. Silnym źródłem wpływu są eksperci, ponieważ na ogół mają najwięcej informacji dotyczących właściwego reagowania. Posługiwanie się innymi jako źródłem informacji może jednak przynieść skutek przeciwny do zamierzonego, jeśli na przykład tak jak inni popadamy w panikę. Nieuzasadnionemu wykorzystywaniu innych jako źródła informacji można się oprzeć, sprawdzając własne informacje, odwołując się do zdrowego rozsądku i poczucia moralnego.
Normatywny wpływ społeczny można z pewnym uproszczeniem zdefiniować jako po prostu potrzebę akceptacji. Polega on na uleganiu jednostki temu, co uważa ona za normę społeczną, w szczególności za normę wyznawaną przez grupę odniesienia, czyli grupę, z którą jednostka się utożsamia. Ten rodzaj wpływu ma różne przyczyny: ludzie dostosowują swoje zachowanie do zachowania innych nie dlatego, że oni zdają się wiedzieć lepiej, ale dlatego, że chcą pozostać w grupie, nadal korzystać z przywileju przynależności i uniknąć bólu z powodu ośmieszenia lub odrzucenia. Ludzie także podporządkowują się normom społecznym grupy, czyli jawnym lub domniemanym regułom wskazującym akceptowane zachowania, wartości i postawy. Normatywny wpływ społeczny może występować również w sytuacjach, które nie są wieloznaczne. Ludzie podporządkowują się innym z przyczyn normatywnych, nawet gdy wiedzą, że postępują źle - przykładem mogą być tutaj sytuacje mające miejsce w warunkach wojennych. Normatywny wpływ społeczny powoduje zazwyczaj publiczny konformizm bez prywatnej akceptacji poglądów i zachowań innych.