Hrabina von Reden, dokumenty


Johanne Juliane Friederike urodziła się 12 maja 1774 roku w Wolfenbüttel jako druga córka brunszwickiego pułkownika, późniejszego generała, Friedricha Adolfa von Riedesel, barona na Eisenbach, którego rodową siedzibą był zamek Lauterbach w Hesji, i jego małżonki Friederike, córki ministra Joachima Ewalda von Massow. Wczesne dzieciństwo spędziła w Ameryce Północnej i Kanadzie, gdzie jej ojciec dowodził brunszwickimi wojskami po stronie angielskiej. Po powrocie do kraju młoda baronówna odebrała na życzenie ojca staranne wykształcenie. Od 14 roku życia uczestniczyła w życiu towarzyskim, podróżowała, dużo czytała i korespondowała na temat literatury, filozofii, botaniki, z drugiej zaś strony dyskutowała o problemach społecznych i politycznych. W 1802 roku 28-letnia Friederike von Riedesel wyszła za mąż za 50-letniego hrabiego Friedricha Wilhelma von Redena. Nowożeńcy osiedli w Berlinie, okresy letnie spędzając w swojej posiadłości w Bukowcu w Kotlinie Jeleniogórskiej. Hrabina wkrótce rozpoczęła prowadzenie działalności socjalnej i oświatowej - częściowo charytatywnej - wśród ubogich górników i ich rodzin. Szczęśliwe i zgodne małżeństwo zakończyło się w 1815 roku śmiercią hrabiego Redena, który krótko wcześniej założył Towarzystwo Biblijne w Bukowcu. Jego przewodniczącą uczynił swoją żonę, która rozwinęła działalność religijną, oświatową i społeczną. Działaniom tym sprzyjały kontakty towarzyskie z królem Fryderykiem Wilhelmem IV, ministrem Karlem von Steinem, teologiem Theophilusem Reichelem czy angielską reformatorką życia społecznego Elisabeth Fry. Obok codziennych zajęć, obejmujących prowadzenie przynoszącego dochód gospodarstwa w typie angielskiego ornamented farm z browarem, cegielnią i zarybionymi stawami, hrabina kontynuowała rozpoczętą przez męża rozbudowę parku angielskiego w Bukowcu oraz organizowała spotkania biblijne we własnym pałacu i przyjmowała licznych, chętnie odwiedzających ją gości, wśród których znaleźli się tacy luminarze literatury i sztuki, jak Theodor Körner i Caspar David Friedrich. Cieszyła się szacunkiem nie tylko wśród okolicznej szlachty i miejscowej ludności, lecz także na dworze berlińskim. Dowodem tego było powierzenie hrabinie dwóch znaczących przedsięwzięć podjętych przez kolejnych królów pruskich Fryderyka Wilhelma III i Fryderyka Wilhelma IV: osiedlenie emigrantów z Zillertal w Mysłakowicach w latach 1837-1840 oraz sprowadzenie kościółka Wang w Karpaczu Górnym w latach 1841-1844. Hrabina Friederike von Reden zmarła 14 maja 1854 roku w Bukowcu w wieku 80 lat.

W ciągu swojego długiego życia była świadkiem nie tylko brzemiennych w skutkach momentów historycznych tj. Rewolucja Francuska, wojny napoleońskie czy Wiosna Ludów, ale także przemian w obrębie kultury oświeceniowej, romantycznej i doby biedermeieru. Jako kobieta mogła z powodzeniem przyjąć bierną pozycję obserwatora wydarzeń politycznych i społecznych tymczasem jej korespondencja wskazuje, iż była aktywną komentatorką ówczesnego życia publicznego. W ten sposób w osobie i postawie hrabiny Reden wyraźnie scaliły się spuścizny oświeceniowa i romantyczna, które w dobie biedermeieru przybrały wymierny efekt w postaci aktywności w obrębie szeroko pojętej kultury. Wydaje się przy tym, że przebadanie całokształtu aktywności hrabiny Friederike von Reden może przynieść nowe spojrzenie na obraz kobiety I połowy XIX wieku. Tymbardziej, że jej życiorys jest przykładem ważnego dla terenu Śląska zjawiska asymilacji napływowej szlachty niemieckiej, która wydaje się, że z poszanowaniem zastanych więzi kulturowych wprowadzała nowe idee.

19. czerwca 1815 roku Fryderyk Wilhelm Hrabia von Reden założył na zamku w Buchwald Towa-rzystwo Biblijne. Krótko później zmarł ten wielki Ślązak. Jego żona Fryderyka Hrabina von Reden przejęła na życzenie męża, stanowisko Prezesa stowarzyszenia, które prowadziła dożywotnie. Wydała ona 6000 biblii, rozdając je wśród ludności śląskiej. Z bogactwa męża próbowała Hrabina von Reden przelewać fortunę dla potrzebujących opieki i pomocy.

Założyła i kierowała z własnych pieniędzy Dom Starców i Sierociniec.

- płaciła swoim urzędnikom wszystkie koszty związane ze ślubem..

- uczyła dzieci pochodzących z rodzin jej służby,

-w latach głodowych 1817 - jej kuchnie żywie-niowe wydawały zupę i chleb potrzebującym

-zaopiekowała się w 1827 roku biednymi prząśniczkami, sprzedając im tanio len, i kupując od nich gotową przędzę po cenach wyższych jak na rynku, darowała im też drzewo opałowe i ubrania;

-działała podczas epidemii cholery w 1833 i 1837 jako aktywna siostra szpitalna;

Miała otwarty dom dla wielu gości, często szukających u niej na wsi wypoczynku, do gości należał również król..

Wszyscy myślący socjalnie i po chrześcijańsku gromadzili się wokół hrabiny von. Reden.

Jej ostatnim czynem było przygotowanie i rozpoczęcie starań o przejecie 700-letniego kościoła Wang z Norwegii (1842-44). Król Fryderyk Wilhelm IV zakupił kościół i poprosił Hrabinę o radę przy poszukaniu odpowiedniego miejsca do budowy. Otrzymała grunt blisko odległych szałasów, od hrabiego Christiana L. Schaffgotscha - śląskiego magnata.

Poprosiła Prezydenta Regionu Śląskiego Ferdynanda Stolberg-Wernigerode o rozpoczęcie budowania kościoła.

Do tego wybudowano dom parafialny i szkołę dla leżących wokół kościoła wiosek, szałasów i schronisk!

Fryderyka umarła 14.5.1854 r., król polecił postawić jej pomnik przy kościółku Wang.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Referat Hrabina von reden, dokumenty
Fryderyk Wilhelm von Reden
DOKUMENTACJA OBROTU MAGAZYNOWEGO prawidł
Proces pielęgnowania Dokumentacja procesu
dokumentacja 2
Wykład 3 Dokumentacja projektowa i STWiOR
CHOROBA VON WILLEBRANDA
20 Rysunkowa dokumentacja techniczna
dokumentacja medyczna i prawny obowiązek jej prowadzenia
W 5 dokumentacja ZSJ
Dokumentacja pracy na kąpielisku
Dokumenty aplikacyjne CV list
Dokumentacja pracy fizjoterapeuty
Dokumentacja medyczna bloku operacyjnego
W 5 Dokumentacja operacji gospodarczych ZAZ
DOKUMENTOWANIE GEOTECHNICZNE kurs
3)kontrola dokumentˇw
Opracowanie dokumentacji powypadkowej BHP w firmie

więcej podobnych podstron