Roberto Rossellini: Neorealizm bez granic

- Neorealizm lata 40., 50.; „miało to być samo życie na ekranie”, „płaty życia”, naturalne środowisko, ludzie grający samych siebie, autentyczne problemy dnia, fabuły pisane przez rzeczywistości, idea prezentowania prawdy, naturalne oświetlenie, zdjęcia na ulicy, w plenerze, szeroki, nieskrępowany gest aktora, brak troski o kompozycje zdjęcia, potok codziennej mowy, montaż jako sposób porządkowania materiału; twórcy: Roberto Rossellini, Michelangelo Antonioni, Federico Fellini, Luchino Visconti, Aldo Vergano, Luigi Zampa, Pietro Germi, Giuseppe de Santis, Vittorio de Sica

- „obcy wśród swoich, swój wśród obcych”

- społeczno-epickie panoramy ukazały cierpienia narodu włoskiego i jego solidarną postawę w walce z faszyzmem, krytycy wspominają o prowizorycznej ideologii

- ważna dla reżysera Ingrid Bergman

- tworzy filmy spod znaku ideologii chrześcijańskiej z humanistycznym przesłaniem

- wczesny okres twórczości to filmy Biały statek 1941, Pilot powraca 1942, Człowiek z krzyżem 1943, Pragnienie 1943

- rok 1945 Rzym miasto otwarte

- rok 1946 Paisa, zrealizowany techniką dokumentalną, zabiegi rekonstrukcyjne, inscenizacyjne, zbiorowość bohaterem filmu, tytuł oznacza chłopa, tubylca, film składa się z 6 części, żołnierze alianccy odkrywają prawdziwe oblicze wojny we Włoszech, długie ujęcia, synteza eposu i poezji, kina politycznego i lirycznego, zawiera komentarz narratora, epizod florencki i klasztorny wolny od puenty, neapolitański i rzymski odwołują się do emocji

- rok 1947 Niemcy, rok zerowy

- rok 1949 Stromboli, historia Karin, sceny połowu tuńczyków, zdjęcia na wulkanie, zabawy dzieci w wodzie, filmowym mężem Ingrid Bergman został Mario Vitale, pod koniec wojny Litwinka Karin Bjorsen trafia do włoskiego obozu dla uchodźców, chce stamtąd wyjechać do Ameryki Południowej, ale władze odmawiają przyznania jej argentyńskiej wizy, gdy poznaje włoskiego żołnierza, Antonia, w cywilu rybaka, zgadza się wyjść za niego i w ten sposób opuścić zamknięty obóz, Karin towarzyszy mężowi na jego rodzinną wyspę Stromboli, wśród obcych, często wrogich, a w większości nie rozumiejących jej ludzi, czuje się jak w więzieniu, szuka pomocy u księdza i latarnika, w finale wspina się na szczyt wulkanu, ale słabnie, woła Boga, doznaje łaski,

- rok 1950 Franciszek kuglarz boży

- lata 1947-1948 Miłość, składa się z dwóch niezależnych od siebie części, skonstruowanych w ten sposób, by ukazać pełnię aktorskich możliwości Anny Magnani (prostoduszna wieśniaczka), Fellini zagrał tajemniczego nieznajomego, zaczyna się krótkim wstępem, monologiem pt. „Głos ludzki” napisanym przez Jeana Cocteau, wypowiedzianym przez samotną kobietę usiłującą porozumieć się telefonicznie ze swoim byłym kochankiem, w części drugiej pt. „Cud”, której współautorem jest Federico Fellini, prosta dziewczyna spotyka w górach przystojnego podróżnika, ulega złudzeniu, że mężczyzna jest świętym Józefem i zgadza się napić z nim wina, budzi się jakiś czas później i wraca do miasta, gdzie po kilku miesiącach okazuje się, że jest w ciąży, przekonana o tym, że nosi dziecko świętego wkrótce staje się przedmiotem pośmiewiska wszystkich sąsiadów

- rok 1953 Podróż do Włoch, małżeństwo Joyce udaje się do Włoch, aby sprzedać niedawno odziedziczoną posiadłość w pobliżu Neapolu, przechodzą kryzys małżeński, film o zderzeniu kultur, obrazuje ich turystyczną trasę, kolebka śródziemnomorskiej cywilizacji jawi się jako kraina śmierci, w finale podczas procesji małżonkowie wyznają sobie miłość, przy krzykach tłumu: Cud!,

- rok 1958 India, Matri Bhumi, zrealizowany w Indiach, zderzenie z nowym medium telewizją, składa się z kilku epizodów, podkreślona więź człowieka z przyrodą, w komentarzu mowa o tolerancji Hindusów, historia pierwszej miłości, medytacja nad etapami ludzkiego życia, krytyka efektów jakie przynosi modernizacja,

- realizacja filmów komercyjnych: Noc nad Rzymem 1960, Niech żyją Włochy 1960, Vanina Vanini 1961 oraz :

1959 Generał Della Rovere, Złoty Lew Wenecja, finansowy sukces, Giovanni Bertone (Vittorio de Sica) to oszust, żyjący z wyłudzania łapówek od rodzin ludzi uwięzionych przez gestapo, w zamian za pieniądze obiecuje zwolnienie aresztowanych, zatrzymany i zdemaskowany przez gestapo, dostaje szansę uniknięcia procesu, idzie z Niemcami na układ: jego zdolności aktorskie będą wykorzystane do politycznej gry, pod nazwiskiem della Rovere, jednego z generałów niepodległościowego rządu, zostaje zamknięty w celi więźniów politycznych, ma zdobyć zaufanie więźniów i wskazać znajdującego się wśród nich przywódcę ruchu oporu, ostatecznie odmawia wykonania rozkazu, wybiera śmierć, zdjęcia w studio, do filmu dołączone materiał dokumentalny (rozmowy partyzantów, alarm zapowiadający bombardowanie, widok tragedii)

Francois Truffaut: między pożądaniem, a żałobą

- wywoływał sprzeczne emocje,

- urodzony 1932 roku, zaczynał karierę od zawodu recenzenta

- autsajder eksponujący marginalność, wyobcowanie postaci

- człowiek-instytucja, zaangażowany w kariery otaczających go ludzi, założyciel wytwórni filmowej, producent

- styl tworzenia jako nieprzerwana rozmowa

- system inwencji (praca nad kilkoma projektami naraz)

- rok 1958 Prześladowcy, adaptacja opowiadania Maurice Ponsa,

- rok 1959 400 batów, zanurzony w prywatnych i traumatycznych doświadczeniach reżysera z okresu dzieciństwa i dojrzewania, triumf w Cannes, film-terapia, Antoine Doinel parte parole autora,

- rok 1960 Strzelajcie do pianisty, film z nurtu noir, klasy B, film improwizacja/sen/pułapka, egzystencjalny

- rok 1962 Jules i Jim, z Jeanne Moreau, adaptacja twórczości literackiej Henri-Pierre Roche,

- rok 1964 Gładka skóra, o kryzysie małżeńskim (wątek autobiograficzny), przypadkach i pułapkach rządzących życiem osobistym, film chłodny, sentymentalny, bohaterka wymierza karę za wiarołomstwo, zabójstwo jako źródło ulgi,

- rok 1966 Fahrenheit 451, baśni w kostiumie s-f, uczuciowa moc książek, miłosny trójkąt, postacie: Klarysa i Linda,

- rok 1970 Dzikie dziecko, autobiograficzny, osobisty, uderza w intymność widza, adaptacja dziennika lekarza-obywatela doktora Itarda, proces edukacji, przywracania cywilizacji, muzyka Vivaldiego, mężczyzna wychowujący głuchoniemego Wiktora z lasu, zawiera komentarz z off-u, ważna scena komunikacji przy oknie, teatralna w sypialni zakładu, na końcu stop-klatka

- rok 1977 Mężczyzna, który kochał kobiety, utkana z dwóch narracji retrospekcja,

- rok 1979 Uciekająca miłość, motyw pojednania z matką, jej pośmiertny obraz nabiera rysów małej anarchistki, zamyka bohatera w cyklu wiecznych powtórzeń i powrotów

- rok 1981 Kobieta z sąsiedztwa, zawiera zabieg mówionego wprost do widza parareporterskiego komentarza (postać pani Jouve), intryga miłosna, retrospekcja, autoironia,

- rok 1983 Aby do niedzieli, kino klasy B, adaptacja amerykańskiej książki z serii noir, film prowokujący, zrealizowany na czarno-białej taśmie, wiele dygresji, aluzji do własnej twórczości oraz cudzej

---