WYKŁAD XIII ZAGOSPODAROWANIE 08.01.2007r
W-D 4. Baza żywieniowa
1. Podziału bazy gastronomicznej na:
- otwartą - ogólnodostępną
- zamkniętą - środowiskową
2. Podstawowym rodzajem urządzeń umożliwiających żywienie turystów, są zakłady gastronomiczne prowadzące sprzedaż potraw i napojów, czyli:
- restauracje
- bary szybkiej obsługi
- bary uniwersalne
- bary mleczne
- bistra
- jadłodajnie
3. Urządzenia uzupełniające i stwarzające warunki do wypoczynki, rozrywki i spotkań towarzyskich. Zakłady te są związane organizacyjnie z gastronomią, ale w z punktu widzenia potrzeb turysty mają charakter bazy towarzyszącej, takie jak:
- kawiarnie
- bary kawowe
- herbaciarnie
- cukiernie
- koktajl-bary
- winiarnie
- piwiarnie (puby), itp.
4. Elementem bazy gastronomicznej jest tzw. „mała gastronomia”:
- bufety
- smażalnie
- pijalnie
- lodziarnie
5. Układ funkcjonalny obiektów bazy gastronomicznej:
- sprzężone z noclegowymi obiektami turystycznymi
- samodzielne zakłady gastronomiczne
a) część handlowa
- hol z szatnią i węzłem sanitarno-higienicznym
- sala konsumpcyjna
- bufet
b) część produkcyjna
- ekspedycja //tak było na slajdzie, ale wydaje mi się że chodziło o „ekspozycję” - co za moron
to pisał?//
- zmywalnia naczyń stołowych
- kuchnia właściwa
- przygotowalnia II (obróbka wstępna czysta)
- przygotowalnia I (obróbka wstępna np. warzyw i owoców)
c) część magazynowa
- magazyny chłodnicze (nabiał, mięso, ryby, niewygodni goście )
- magazyny produktów suchych
- magazyn warzyw i owoców
- magazyny gospodarcze
- magazyn na odpady
d) część administracyjna i socjalna
- węzeł sanitarno-higieniczny dla pracowników
6. Sposoby organizowania żywienia turystów
- wycieczki jednodniowe //czy to znaczy że żywią się wycieczkami?//
- wycieczki kilkudniowe
Sposób organizacji może być następujący:
śniadania i kolacje w miejscu noclegowym (hotel, schronisko itp.)
obiady zamówione w restauracji lub barze w miejscowości turystycznej
śniadania i kolacje w miejscu noclegowym
obiady we własnym zakresie
7. Imprezy turystyczne typu: obozy, biwaki, wypoczynek świąteczny itp.
- organizacji //tak było na slajdzie// żywienia turystów różna
8. Obozy wędrowne
- śniadania i kolacje przyrządzane samodzielnie, z zakupionych artykułów spożywczych, w kuchni turystycznej w miejscu …(?) //zasłania mikrofon ale końcówka jest…”-owym”//
- obiad na trasie wędrowania: w zakładach gastronomicznych lub obiektach turystycznych (schroniska, motele, zajazdy itp.).
9. Wypoczynek świąteczny
- wyżywienie jest organizowane na terenie ośrodka wypoczynku świątecznego
a) całodzienne
b) częściowe
Wielkość i struktura przestrzenna bazy gastronomicznej
W jednostce przestrzennej istnieje określonej wielkości baza gastronomiczna dla ruchu turystycznego tylko wtedy, gdy są zaspokojone tzw. Normatywne potrzeby stałej ludności.
- Miejsca konsumencie stanowiące nadwyżkę w stosunku do wyliczonych potrzeb stałych mieszkańców
- określone jako „uwolnione dla turystyki”, zostały porównane z wielkością potrzeb turystycznych wyrażonych liczbą miejsc w bazie noclegowej.
Ocenę stanu bazy gastronomicznej w podstawowych jednostkach administracyjnych opiera się na trzech wskaźnikach:
W1 - liczba miejsc konsumenckich przypadających na 1 tys. Mieszkańców stałych
W2 - stopień zaspokojenia potrzeb stałych mieszkańców wyrażony stosunkiem wartości wskaźnika W1 do ustalonego wskaźnika normatywnego
W3 - liczba „uwolnionych dla ruchu turystycznego” miejsc konsumenckich przypadających na 1 miejsce noclegowe w otwartej bazie noclegowej i prywatnych kwaterach.
10. Rodzaje i charakter usług świadczonych w zakładach gastronomicznych:
- jest uzależniony od kategorii zakładu
- im kategoria zakładu jest wyższa tym oferowany jest większy zakres usług, szerszy asortyment potraw i napojów
- z kategorią zakładu wiąże się również cena świadczonych usług
11. Chcąc w pełni zabezpieczyć wyżywienie turystom przebywających w ośrodku turystycznym, należy przyjąć następujące założenia:
- stałe obiekty gastronomiczne powinny zapewnić wyżywienie dla co najmniej 25% stanu ogólnego przebywających w obiekcie turystów
- zwiększenie krotności rotacji i powiększenie ilości miejsc konsumenckich na tarasach i pod zadaszeniem pozwoli zwiększyć ilość żywionych osób do 50% stanu ogólnego.
W-d 6. Urządzenia sportowo-rekreacyjne
Obiekty przestrzennego zagospodarowania występują jako urządzenia kubaturowe i terenowe służące rekreacji czynnej i biernej.
1. Rekreacja
- Różnorakie formy aktywności, podejmowane poza obowiązkami zawodowymi, domowymi i społecznymi dla odpoczynki, rozrywki i samodoskonalenia.
- Formy działania podejmowane nie ze względu na efekty, lecz dla samego działania, które stwarzają człowiekowi ujście dla jego sił fizycznych, umysłowych i twórczych
- Pojęcie rekreacja nie odnosi się do zajęć i ćwiczeń fizycznych o charakterze sportowo-wyczynowym, a jedynie do popularnych zajęć i ćwiczeń fizycznych, uprawianych dla poprawy własnej sprawności fizycznej, rozrywki i wypoczynki.
- Zajęcia rekreacyjne obejmują zajęcia typowo wypoczynkowe, poznawcze, artystyczne, działalność amatorską i społeczną.
2. Z uwagi na ukształtowanie krajobrazu wyróżniamy następujące zakresy wypoczynku:
1) Zajęcia rekreacyjne w najbliższym sąsiedztwie miejsca zamieszkania
2) Zajęcia rekreacyjne w okolicy miejsca zamieszkania
3) Zajęcia rekreacyjne na terenach turystycznych
W planowaniu terenów rekreacyjnych przyjmowano zwykle, że około 30-40% mieszkańców miast wypoczywa codziennie, a 30-50% uczestniczy w rekreacji całotygodniowej.
3. Podział strefowy terenów rekreacyjnych wyznaczają następujące elementy:
- czas przeznaczony na wypoczynek
- dostępność terenów rekreacyjnych
- rodzaj wypoczynku
4. Na obszarze miasta wyodrębnia się strefy:
Strefa położona w zasięgu 10 minut dojścia pieszego, strefa powszechnej dostępności - wypoczynek codzienny
Strefa dalszej dostępności osiągana w czasie 15-30 minut miejskimi środkami komunikacji.
5. W obrębie terenów podmiejskich:
1) strefa wypoczynki jednodniowego
- w promieniu do 50km od centrum (odległość umożliwiająca dojazd i powrót z miejsca
wypoczynki w ciągu jednego dnia)
Strefa dłuższych wyjazdów weekendowych (1,5-2,5 dniowych)
- połączonych z nocowaniem
- położona zależnie od wielkości miasta, w zasięgu od 50-120km
6. Elementy wyposażenia obszarów turystycznych
- baza komunikacyjna
- baza recepcyjna
- baza żywieniowa
- zespoły obiektów i urządzeń turystycznych i paraturystycznych
- obiekty i urządzenia bazy podstawowej - turystyczne, sportowe i wypoczynkowe (np. ścieżki zdrowia, wyciągi itp.)
- czynnościowo-rozrywkowe (np. muszle koncertowe //nie klozetowe //, kręgi taneczne itp.)
- usługowe: informacja turystyczna
7. Programując bazę urządzeń rekreacyjnych należy zwrócić szczególną uwagę na:
- ruch turystyczny i jego ukierunkowanie,
- równomierne rozmieszczenia przeciwdziałające zbytniej koncentracji
8. Urządzenia sportowo-rekreacyjne występują jako:
- urządzenia kubaturowe (przykryte, zadaszone)
- terenowe
9. Usługi rekreacyjne zapewniające odpoczynek bierny to:
- zapewnienie możliwości oglądania programów TV
- zapewnienie dużego wyboru prasy krajowej i zagranicznej
- udostępnienie pomieszczeń do gier cichych
10. Usługi rekreacyjne zapewniające odpoczynek czynny to:
- Zapewnienie możliwości zabawy przy muzyce
- udostępnienie gier mechanicznych
- udostępnienie możliwości gry w bilard, tenisa stołowego i kręgle
- udostępnienie możliwości kąpieli w basenie oraz użytkowania sauny.