PODSTAWY TURYSTYKI
pojęcia:
Turysta-osoba, która podróżuje do innej miejscowości poza swoim miejscem zamieszkania na okres nie przekraczający 12 miesięcy, dla której celem podróży nie jest podjęcie stałej pracy w odwiedzanej miejscowości i która korzysta z noclegu przynajmniej przez jedną noc.
turystyka-to całość zjawiska społ-ekon i przestrzennych związanych z przemieszczaniem się poza miejsce stałego zamieszkania *dobrowolne *nie zarobkowy(sprawy służbowe wyjątek).Turystyka obejmuje ogol działań ludzi, którzy podróżują i przebywają na wypoczynku, w interesach i w innych celach przez nie więcej niż 1 rok bez przerwy w miejscach znajdujących się po za ich zwykłym otoczeniem.
rekreacja- odpoczynek, wytchnienie, rozrywka.
atrakcyjność turystyczna- Atrakcyjność turystyczna regionu lub miejscowości. to suma walorów turystycznych., dostępność komunikacyjna, zagospodarowanie turystyczne.
odwiedzający-osoba podróżuję do miejsca znajdującego się poza jej codziennym otoczeniem na czas nie dłuższy niż 1 rok. Podstawowy cel nie jest zarobkowy!.
wycieczkowicz-to podróżni, nie korzystający z obiektów zakwaterowania.
historia turystyki:
daty graniczne:
-przełom w transporcie XIX w.
*1919-referat tur w ministerstwie robót Publ.
*1989- po II wojnie światowej
.
-Okres prekursorski do 1873 r.
*Wędrówki o char. Religijnym, dyplomatycznym, handlowym, edukacyjnym
*Od XIII w wyjazdy do uzdrowisk- Cieplice Śląskie, Lądek, Kudowa
*Od XVI w - wyjazdy do kąpielisk nadmorskich (Sopot)
*XIX w - rozwój turystyki o char. Poznawczym, zainteresowanie obszarami górskimi, zwłaszcza Tatrami
-Lata 1873- 1918
*1873 powołanie Galicyjskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (od 1919r Polskie...)
*1873-Chałubiński „odkrywca” Zakopanego
*1906r- powstało Towarzystwo. Krajoznawczego
*rozwój miejsc turyst. Za sprawą lini kolejowej np. Zakopane, Karpacz, Krynica , Szklarska Poręba
*rozwój uzdrowisk nadmorskich ( głównie Świnoujście)
-Lata 1918-1939
8podst forma wypoczynku - wyjazdy do uzdrowisk i letnisk ( Karpaty, region krakowski)
*wycieczki poznawcze po kraju
*imprezy turystyczno - kulturalne np. dni morza, święto gór
*1919 referat tur z ministerstwie robót publicznych
*1920(23) założenie orbisu
*mecenat państwa
*rozwój turyst. Międzynarodowej
-Okres 1945 - 1989
*1949- powołanie funduszu Wczasów Pracowniczych
*1950- powołanie Pol Tow Turystyczno-krajoznawczego przez połączenie PTT i PTK
*ograniczenie tur miedzynar.
-Okres po 1990
*wprowadzenie zasad gospodarki rynkowej
*rozwój tur zagranicznej
rodzaje turystyki:
-kryteria podziału:
*dominujący motyw podróży,* liczba uczestników, *czas pobytu,* pora roku, *rodzaj zakwaterowania, *środki transportu, *aspekt socjalny, *sposób zorganizowanie podróży, *pochodzenie turystyczne.
-oraz opis każdego rodzaju:
*tur kwalifikowana- umiejętność posługiwania się jakimś określonym sprzętem np. kolarska-rower. To turystyka powiązaną ze sportem. może być : piesza, wodna, narciarska, kolarska, motorowa, speleologiczna-zajmuje się badaniem jaskiń. stanowi element wychowania fizycznego, zdrowotnego, politechnicznego, estetycznego, moralnego, resocjalizującego.
*tur krajoznawcza- krajoznawstwo jest to zbiór wiadomości o danym kraju.
Rodzaje: bierne, czynne, tworcze.
Diaspora. Ważne sa tu duże walory kulturowe.
*tur alternatywna- preferuje ścisły związek turystów ze społecznością miejscowa. Wykorzystuje walory turystyczne, regiony recepcyjne, oraz instytucje zabudowy w taki sposób aby w największym stopniu zachować środowisko przyrodnicze.
Rodzaje turystyki alternatywnej: ekoturystyczna, kulturowa, agroturystyka.
Kulturowa: w obrębie działalności turystycznej można wyodrębnić dobra kulturowe takie jak- 1.podmioty miejsca i zabytki zw. z historia.2. sztuka.3. zjawiska życia będące wykładnikiem typu i poziomu współczesnej kultury.4. kultura ludowa.
Ekoturystyka: to świadomą podróż do naturalnych miejsc przyrodniczych, która z jednej strony chroni środowisko naturalne a z drugiej jest źródłem dodatkowego dochody dla lokalnych mieszkańców. Ekoturystyka to: poznawcza , na terenach „dzikich”, przygodowa. Agroturystyka: to rodzaj wypoczynku odbywający się na terenach wiejskich, oparta o bazie noclegowa i aktywności rekreacyjne zw z gospodarstwem rolnym.
*tur wiejska- odbywa się na obszarach wiejskich, jest dostosowana do panujących tam warunków i racjonalnie wykorzystuje naturalne zasoby miejscowe.
*tur zdrowotna - może być tylko realizowana w środowisku sprzyjającym przyrodniczym i społecznym. Sa to - uzdrowiska . - Wellnes & spa.
*tur morska - SA to rejsy statków wycieczkowych.
Formy: wycieczki pełnomorskie, żegluga, pasażerską żeglugą przybrzeżną, żeglugą przybrzeżna, żegluga promowa, kajakarstwo, tu. Podwodna.
*tur socjalna- dofinansowywana przez państwo.
Działania: tworzenie sieci publicznych obiektow tur. , pomocy finansowej, dopłaty indywidualne dla wyjeżdżających, ulgi w środkach transportu.
*tur biznesowa - spełnia następujące warunki: jest dobrowolna, nie podejmowanie rutynowych czynności służbowych na wyjeżdzie. Tur. Biznesowa to: 1 spotkania grupowe, seminaria, konferencje - tur.kongresowa. 2 podroze motywacyjne grupowe rodzinne( wyjazd jest nagroda dla najlepszego pracownika). 3 wystawy, targi. 4 (wyjazd dla najlepszego klienta) - tur.korporacyjna.
* tur motywacyjna- mobilizacja do lepszej pracy, zmniejszanie zjawisk sazonowosci, potrzeby wyższego rzedu.
4.funkcje rozwoju turystyki,
Klasyfikacja:
1.pozytywne, negatywne
2.oczekiwane, postulowane, rzeczywiste
Tur pełni funkcje w stosunku do:
1.turysty i mieszkańców terenów odwiedzanych w zakresie:
*poziomu życia
*jakości życia
*sensu życia
2.środowiska przyrody
3.gospodarki
Funkcje:
1.wypoczynkowa
2.zdrowotna
3.wychowawcza
4.kształceniowa
5.miastotwórcza
6.edukacji kulturowej
7.ekonomiczna
8.etniczna
9.kształtowania świadomości ekologicznej
10.polityczna
5.czynniki rozwoju turystyki,
Klasyfikacja czynników rozwoju :
1.obiektywne, subiektywne
2.popytowe, podażowe, uniwersalne
3.ekonomiczne, pozaekonomiczne
1.Czas wolny od pracy
Turystyka zaspokaja potrzebę racjonalnego wykorzystania „czasu poza pracą zawodową”
Składniki czasu poza ... :
·praca w godz. Nadliczbowych
·dojazdy
·prowadzenie gosp domowego
·doskonalenie zawodowe
·zaspokajanie potrzeb bil
·czas wolny
Czas wolny ma do spelniania 3 funkcje :
·reprodukcja sił człowieka
·rozrywka
·rozwój kulturalny
2. Siła nabywcza ludności.
Struktura wydatków indywidualnych
Wydatki na turystykę uzależnione są :
·od stopnia koszyści uzyskiwanych z tytułu tych wydatków
·norm spol-kultyroych turyst
·postawy
·nawyków
·przynależności do grupy spol- zawod
·doświadczenia
·skuteczności reklamy tur
3. Urbanizacja
Proces kulturowy unowocześniający społeczeństwo, który przejawia się w 4 płaszczyznach:
·ekonomicznej
·demograficznej
·technicznej
·społecznej
4. Walory turystyczne
Naturalne elementy :
Litosfery
Atmosfery
Hydrosfery
Pokrywy glebowej
Szaty roślinnej
Świata zwierzęcego
Krajobrazu nat
Antropogeniczne:
Historyczne współczesne
5. Polityka turystyczna
Swiadome popieranie i kształtowanie tur przez różnego rodzaju organizacje i instytt wpływające na swoją dokładność na wszytsko to, co jest ważne dla tur
Stosunek państwa do pol może być;
Pozytywny negatywny neutralny
Cele polityki turystycznej:
*Ogólny- maksymalizacja korzyści z rozwoju tur i minimalizacja kosztów z nim zwiazanych
*Cykl turystyczny:
a. Badanie rozwoju tur
b. Planowanie rozwoju
c. Budowa infrastruktury turystycznej
d. Formułowanie wniosków
*Ekonomiczno - finansowy:
a. Ceny podatki kredyty kursy walut
6.cechy rynku turystycznego,
*obecnośc elementów niematerialnych *Częściowo niekomercyjny charakter związany z nakładami pracy własnej i wolontariatu. *Silne związki z aspektami socjalnymi ekologicznymi, kulturowymi i politycznymi przesłanki interwencji państwa. *Rozproszenie podaży. *Usługowy charakter
7.jakie usługi zaliczamy do usług turystycznych?
Usługi turystyczne to wszystkie społecznie pożyteczne wartości służące zaspokajaniu materialnych i niematerialnych potrzeb człowieka. Odnosza się one do obsługi osoby turystycznej i jego osobowości. Usługi: noclegowe, gastronomiczne, kulturowo-rozrywkowe, transportowe, sportowo-rekreacyjne, pilotowo- przewodnickie, ubezpieczenia, pośrednictwa i organizacji, informacyjne.
8.jakie obiekty zaliczamy do usług hotelarskich?
*hotele *schroniska *pensjonaty *domy wycieczkowe *ośrodki wczasowe *kemping *kwatera agroturystycznego ośrodka *domek turystyczny
9.różnice pomiędzy pilotem a przewodnikiem,
pilot zajmuje się bezpieczeństwem i organizacją wycieczek turystów zaś przewodnik posiada konkretną wiedzę o danych obiektach i oprowadza po nich wycieczki.
10.biura podróży (organizator, pośrednik, agent),
Organizator - ma zezwolenie na działalność turystyczną , organizowanie imprez turystycznych.
Pośrednik - pośredniczy pomiędzy organizatorem który nie posiada zezwolenia na działalność turystyczna w danym kraju a turystą.
Agent - sprzedaje imprezy turystyczne organizatora który ma zezwolenie na działalność w danym kraju.
11.elementy podaży turystycznej (rynek turystyczny):
*Walory przyrodnicze i kult. *Szeroko pojęte środki i urządzenia komp. *Urządzenia i usługi obszaru recepcji turystycznej.
Podaż turystyczna: to wolumen dóbr i usług, który wytwórcy przedstawiają po określonej cenie turystom, natomiast w znaczeniu szerszym to całokształt działań wszystkich podmiotów prowadzących działalność zmierzająca do zaspokojenia popytu turystycznego.
Czynniki wpływające na podaż turystyczna:
System społeczno polityczny i stabilizacja polityczna w danym kraju.
Ułatwienia w ruchu granicznym.
Kursy dewizowe.
Intensywność tworzenia infrastruktury.
12.jak mierzymy podaż turystyczną?
*Rzeczowe: pojemność i wielkość sprzedaży ( baza noclegowa, gastronomia, transport)*Wartościowe: wielkość sprzedaży ( za ile sprzedaliśmy)*Wskaźniki finansowe.
13.czynniki wpływające na popyt, cechy popytu turystycznego,
Czynniki :
*ekonomiczne
*społeczno- psychologiczne
*podażowe
Czynniki decydujące o wielkości popytu turystycznego:
1. strukturalne: demografia , urbanizacja, czas wolny, dochody, wykształcenie, sezonowość turystyki.
2. koniunkturalne: sytuacja makroekonomiczna, kursy walut, koszty i ceny usług cząstkowych.
3. psychologiczne i socjologiczne: zmiana stylu życia, nawyków konsumpcyjnych.
Cechy popytu turystycznego:
*heterogeniczny- niejednorodny
*w budżecie jednostki- występuję w ramach wydatków według upodobania.
* jest elastyczna dochodowo
* jest popytem mobilnym
* ma charakter popytu substytucyjnego
* jest typowym przykładem popytu łącznego.
* jest elastyczny cenowo
* popyt restytucyjny.
14.mierniki popytu turystycznego:
*Rzeczowe: l.os, l. wyjazd. *Wartościowe: wielkość i struktura wydatku *Intensywności tur. Netto i brutto.
15.organizacja turystyki (ważne skróty, np. PTTK, POT, ROT, LOT, PIT, RKIT itd.),
PTTK - Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajobrazowe
POT - Polska Organizacja Turystyczna,
ROT - Regionalna Organizacja Turystyczna
LOT - Lokalna Organizacja Turystyczna
PIT - Polska Izba Turystyki
KIT -Krakowska Izba Turystyki
16.instytut turystyki (czym się zajmuje?)
Do statutowych zadań Instytutu Turystyki (1972) należy zwłaszcza: * prowadzenie badań naukowych *prowadzenie ośrodku inf. naukowej i działalności wydawnicza *doskonalenie kadr turystycznych. *prac badawczo rozwojowych oraz opracowanie ekspertyz.* analiz i prognoz zleconych przez centralne i terenowe organy administracji państwowej. * przedsiębiorstwa.* organizacje.
17.zadania urzędów marszałkowskich oraz Departamentu Turystyki w MSiT:
* wydaje zezwolenia i kontraktuje organizatora turystyki.
*prowadzi rejestr przedsiębiorstw( którym wydal zezwolenie)
18.samorząd gospodarczy w turystyce:
* Izby Gospodarcze- Regionalne Izby Turystyki, Polska Izba Turystyki.
*Stowarzyszenia
19.gospodarka turystyczna (bezpośrednia i pośrednia):
Gospodarka turystyczna to kompleks:
różnorodnych funkcji gospodarczych i spleconych bezpośrednio i pośrednio rozwijanych w celu zaspokojona wzrastających potrzeb materialnych i kulturowych uczestników ruchu turystycznego.
*Gospodarka bezpośrednia- baza noclegowa wraz z towarzyszącą baza gastronomiczna, uzdrowiska i biura podroży.
*Gospodarka pośrednia- to grupa przedsiębiorstw, instytucji i organizacji których egzystencja opiera się na turystyce, ale które zaspokajają potrzeby i turystów i konsumentów innych kategorii( pozostałe obiekty gastronomiczne, przedsiębiorstwa komunalne, przedsiębiorstwa przemysłu samochodowego, przedsiębiorstwa produkujące wyposażenia dla hoteli, usług zw. Z turystyka.
20.związki turystyki z: rolnictwem, sportem, przemysłem:
Rolnictwem- wieś jako obszar recepcji tur.( tur. Wiejska) zmiany w strukturze rolnej. Zmiany w struk. zagospodarowania przestrzennego.
Sportem - przejawiają się na płaszczyznach: -Wychowawczej -Ekonomicznej.
Przemysłem - rozwój przemysłu dobr konsumpcyjnych powszedniego użytku, rozwój przemysłowo-rzemieslniczej produkcji pamiątek turystycznych.
21.teoria przepływów kaskadowych:
W skład wchodzą: kursy walut, stabilizacja finansowa, ceny usług turystycznych i ogólne koszty, charakter stosunków międzynarodowych.
22.czynniki międzynarodowej migracji turystycznej:
23.Światowa Organizacja Turystyki i inne organizacje międzynarodowe:
Główne:
*Organizacja Narodów Zjednoczonych oraz jej organy (zgromadzenie ogólne, rada gospodarcza i społeczna, regionalne komisje gospodarcze, konferencja narodów zjednoczonych do spraw handlu i rozwoju).
*Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO)
*Organizacja Narodów Zjed. Do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO)
*Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju
*Organizacja Międzynarodowa Lotnictwa Cywilnego
*Międzynarodowa Organizacja Pracy
*Międzynarodowy Fundusz Walutowy
ŚOT [WTO-OMT]- wyspecjalizowana organy. ONZ z siedzibą w Madrycie. 1974. Zrzesza 107 państw,146 członków afiliowanych.
Cele - popieranie i rozwój tur na świecie, słóżenie radą i pomocą rządom państw członkowskich.
24.czy istnieje wspólna polityka turystyczna UE?
NIE. nie istnieje wspólna turystyka UE
25.programy proturystyczne UE:
1988- europejski rok turystyki
1992- planowanie działań wspólnot na rzecz turystyki(program 3 letni)
1995- „zielona ksiega” dotyczaca roli UE w dziedzinie turystyki.
„zielona ksiega” sklada się z 3 czesci:
- przeprowadzone przez wspólnotę dzialania w dziedzinie turystyki.
-dodatkowe atuty wspolnoty .
-mozliwosci zwiekszenia roli UE w dziedzinie turystyki..
„zielona księga” wskazuje, iż turystyka jest ważnym instrumentem realizacji celów wspólnoty, potwierdza fakt stosowanie przez wspólnotę instrumentów bezpośrednich i pośrednich dla wspierania jej rozwoju, poddaje pod rozwagę 3 opcje zarządzania turystyka przez wspólnotę.
26.Instrumenty polityki turystycznej:
*Instytucje i organizacje międzynarodowe
*Państwo tj. jego organy ustawodawcze i wykonawcze.
W UE problematyki turystyki podlegają Dyrekcji Generalnej do spraw przedsiębiorczości. Siedziba w Brukseli.