ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE

Program wykładów (30 godz.) i ćwiczeń (30 godz.) dla studentów III roku (stosunki międzynarodowe) - 2008/2009

Kod Sokratesa: 14600

Prowadzący: prof. nadzw. dr hab. Mirosław Sułek

dr Justyna Nakonieczna

mgr Karina Jędrzejowska

WYKŁAD

1. WPROWADZENIE DO NAUKI ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA

1. Definicja i cechy organizacji

2. Znaczenie czynnika organizacyjnego

3. Typy i rodzaje organizacji

4. Mechanizmy i koszty koordynacji

5. Interdyscyplinarność nauki organizacji i zarządzania

2. ZARZĄDZANIE I PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ

1. Pojęcie przedsiębiorczości

2. Doktryny przedsiębiorczości

3. Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania przedsiębiorczości

4. Formy prawno-organizacyjne przedsiębiorstw

5. Partnerstwa publiczno-prywatne

6. Zarządzanie i przedsiębiorczość w cyklu życia przedsiębiorstwa

7. Intelektualizacja przedsiębiorczości

8. Warunki prowadzenia biznesu w Polsce. Bariery przedsiębiorczości

3. ZARZĄDZANIE JAKO PROCES PODEJMOWANIA DECYZJI

1. Decyzje i ich rodzaje

2. Sposoby podejmowania decyzji

3. Bariery w podejmowaniu racjonalnych decyzji

4. System informacyjny organizacji

5. Techniki analityczne w podejmowaniu decyzji

4. ORGANIZACJA - CELE I MIERNIKI EFEKTYWNOŚCI

1. Cele organizacji, funkcje i rodzaje celów

2. Organizacja w ujęciu systemowym

3. Organizacja w ujęciu czynnościowym

4. Metodyka postępowania organizacyjnego

5. Synergia i efekt organizacyjny

6. Wdrażanie nowych rozwiązań i ocena ich efektywności

5. MODELE ORGANIZACJI

1. Pojęcie modelu organizacji

2. Model T. Pszczołowskiego

3. Model H. Mintzberga

4. Model H.J. Leavitta

5. Model 7-S firmy McKinsey

6. Model D.Boddy'ego i R.Patona

7. Obrazy organizacji G. Morgana

6. STRUKTURY I PROCEDURY ORGANIZACYJNE

1. Czynniki strukturotwórcze

2. Zasady budowy struktur organizacyjnych

3. Organizacja stanowisk pracy

4. Rodzaje struktur

5. Kryteria opisu struktur organizacyjnych

7. WŁADZA I POLITYKA W ORGANIZACJI

1. Pojęcie władzy i polityki w organizacji

2. Źródła władzy

3. Delegowanie władzy

4. Analiza sceny politycznej w organizacji

5. Rozwiązywanie konfliktów

8. STRATEGIE ZARZĄDZANIA ORGANIZACJAMI

1. Cele i misje w zarządzaniu

2. Proces zarządzania

3. Znaczenie, elementy i typy strategii organizacyjnej

4. Podstawowe metody analizy strategicznej

5. Wywiad gospodarczy w strategii organizacji

9. STYLE KIEROWANIA

1. Pojęcie stylu kierowania

2. Teoria X i teoria Y

3. Klasyczne typologie stylów kierowania

4. Jedno- i wielowymiarowe klasyfikacje stylów kierowania

5. Efektywność stylów kierowania

10. KULTURA ORGANIZACJI

1. Pojęcie kultury organizacji

2. Modele kultury organizacji

3. Kultura organizacji a efektywność jej funkcjonowania

4. Współczesne ujęcie kultury organizacji

5. Zarządzanie międzykulturowe

11. ETYKA I SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ ORGANIZACJI

1. Zasady etyczne w organizacjach

2. Etyczność a efektywność

3. Kodeksy etyczne

4. Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstwa

5. Formy społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa

6. Współpraca przedsiębiorstw z organizacjami międzynarodowymi

12. ZARZĄDZANIE LUDŹMI. KOMUNIKACJA

1. Rozwój zasobów ludzkich

2. Motywowanie do pracy

3. Komunikacja i style komunikacji

4. Role kierownicze

5. Zarządzanie zmianami

13. MIĘDZYNARODOWY KONTEKST ZARZĄDZANIA

1. Istota międzynarodowej działalności gospodarczej

2. Poziomy działalności międzynarodowej przedsiębiorstw

3. Kulturowe problemy zarządzania

4. Polityczne problemy zarządzania

5. Globalizacja zarządzania

LITERATURA

• M. Bielski, Podstawy teorii organizacji i zarządzania, C.H.Beck, Warszawa 2002.

• R. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, WN PWN, Warszawa 2004.

• A.K. Koźmiński, Zarządzanie międzynarodowe, PWE, Warszawa 1999.

• A. K. Koźmiński, W. Piotrowski (red.), Zarządzanie, WN PWN, Warszawa 2005.

• M.K. Nowakowski, Wprowadzenie do biznesu międzynarodowego, Difin, Warszawa 1999.

• S. P. Robbins, D. A. Cenzo, Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa 2002.

• M. Strużycki (red.), Podstawy zarządzania, SGH, Warszawa 2008.

TEMATY, ZAGADNIENIA I LITERATURA DO ĆWICZEŃ

1. Przedmiot, miejsce i znaczenie teorii organizacji i zarządzania wśród dyscyplin prakseologicznych

• Prakseologia i dyscypliny prakseologiczne

• Organizacja i zarządzanie jako dyscyplina prakseologiczna

• Organizacja i zarządzanie a praktyka zarządzania

Literatura:

M. Bielski, Podstawy organizacji i zarządzania, C.H.Beck, Warszawa 2002, rozdz. 1.

T. Kotarbiński, Traktat o dobrej robocie, Ossolineum, Wrocław 1982, Aneks 12.

L. Krzyżanowski, Podstawy nauk o organizacji i zarządzaniu, WN PWN, Warszawa 1992, rozdz. 1.

L. von Mises, Ludzkie działanie. Traktat o ekonomii, Instytut Ludwiga von Misesa, Warszawa 2007, rozdz. I i II.

2. Intelektualizacja zarządzania i przedsiębiorczości

• Rodzaje zasobów przedsiębiorstwa

• Wiedza jako zasób. Intelektualiści jako jej posiadacze

• Intelektualizacja przedsiębiorstw i jej przejawy

Literatura:

F. Bławat, Przedsiębiorca w teorii przedsiębiorczości i praktyce małych firm, Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Gdańsk 2003, rozdz. 1.

S. Kwiatkowski, Organizacja i przedsiębiorczość w świetle metafory mózgu, „Prakseologia” 2001, nr 141, s. 441-452.

S. Kwiatkowski, Przedsiębiorczość intelektualna, WN PWN, Warszawa 2000, rozdz. 1, 2, 3.

S. Kwiatkowski, Przedsiębiorczość XXI wieku (intelektualizacja przedsiębiorczości, intelektualizacja przedsiębiorstw), (w:) J. Kotwicz-Jawor (red.), Przedsiębiorczość i konkurencyjność, Bellona, Warszawa 2001, s. 61-76.

3. Główne szkoły i kierunki w organizacji i zarządzaniu

• Przesłanki powstania i rozwoju naukowej refleksji nad zarządzaniem

• Kierunki ewolucji nauki o organizacji i zarządzaniu

• Współczesne kierunki nauki o organizacji i zarządzaniu

Literatura:

R. W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, WN PWN, Warszawa 1996 (lub nowsze), rozdz. 2.

1. K. Koźmiński, W. Piotrowski (red.), Zarządzanie. Teoria i praktyka, WN PWN, Warszawa 1997 (lub nowsze), rozdz. XIV.

1. K. Koźmiński (red.), Współczesne teorie organizacji, PWN, Warszawa 1983.

P. M. Senge, Piąta dyscyplina, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2006

4. Efektywność organizacji

• Cele, misja i strategia organizacji

• Oceny efektywności

• Mierniki efektywności

Literatura:

M. Bielski, Podstawy organizacji i zarządzania, C.H.Beck, Warszawa 2002 (lub nowsze), rozdz. 5.

W. Kieżun, Sprawne zarządzanie organizacją, SGH, Warszawa 1997, rozdz. 1.

5. Modele organizacji

• Model Pszczołowskiego

• Model Mintzberga

• Model Leavitta

• Model Krzyżanowskiego

• Model 7-S firmy McKinsey

• Model Boddy'ego-Pattona

Literatura:

J. Bank, Zarządzanie przez jakość, Gebethner i ska, Warszawa 1996, s. 137.

M. Bielski, Podstawy…, op. cit., rozdz. 5.

L. Krzyżanowski, Podstawy nauk o organizacji i zarządzaniu, WN PWN, Warszawa 1992, s. 170 - 176.

A. K. Koźmiński, W. Piotrowski, (red.), Zarządzanie, …op. cit., s. 283-303.

T. Pszczołowski, Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, Ossolineum, Wrocław 1978, s. 150 - 153.

6. Projektowanie struktur organizacyjnych

• Typologia organizacji (między systemem zamkniętym a systemem otwartym)

• Wymiary organizacji wg szkoły astońskiej

• Kryteria grupowania stanowisk

• Więzi organizacyjne

Literatura:

J.D. Antoszkiewicz, Z. Pawlak, Techniki menedżerskie, Poltext, Warszawa 2000, rozdz. 6.

M. Bielski, Formalna i rzeczywista struktura organizacyjna, PWE, Warszawa 1973.

B. Glinka, P. Hensel, Projektowanie struktur organizacyjnych, WSPiZ, Warszawa 1999.

W. Kieżun, Sprawne zarządzanie organizacją, SGH, Warszawa 1997, rozdz.11; 12.

A. K. Koźmiński, W. Piotrowski, (red.), Zarządzanie…op. cit., rozdz. VII (bez pkt.6).

7. Władza i polityka w organizacji

• Pojęcie władzy i polityki w organizacji

• Źródła władzy

• Rozkład władzy i odpowiedzialności

• Komunikacja i style komunikacji

• Konflikty w organizacji i ich rozwiązywanie

Literatura:

J.D. Antoszkiewicz, Z. Pawlak, Techniki menedżerskie, Poltext, Warszawa 2000, rozdz. 17.

J. Miroński, Władza i polityka w przedsiębiorstwie, Difin, Warszawa 2000, rozdz. 1; 4; 9.

B. Kaczmarek, Organizacje. Polityka. Władza. Struktury, Warszawa 2006, rozdz IV. Pkt. IV.1-IV.3; IV.5; (jako uzupełnienie pkt. IV.7)

8. Style kierowania

• Role kierownicze

• Pojęcie stylu kierowania

• Kryteria podziału stylów kierowania

• Style kierowania a rodzaj organizacji

Literatura:

W. Kieżun, Sprawne zarządzanie organizacją, SGH, Warszawa 1997,rozdz. 6; 7.

A. K. Koźmiński, W. Piotrowski, (red.), Zarządzanie…op. cit., rozdz. II.; VIII. pkt.2

9. Etyka i społeczna odpowiedzialność organizacji

• Etyka w działalności gospodarczej

• Etyka w działalności administracyjnej

• Społeczna odpowiedzialność organizacji

• Kodeksy etyczne w działalności organizacji

Literatura:

W. Gasparski (red.), Europejskie standardy etyki i społecznej odpowiedzialności biznesu, Wyd. WSPiZ, Warszawa 2003, część pierwsza.

J. Nakonieczna, Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw międzynarodowych, Difin, Warszawa 2008, r. 3

T. Pietrzkiewicz, Systemy wartości i kodeksy etyczne, ORGMASZ, Warszawa 1997.

Służba cywilna a etyka w życiu publicznym, KSAP, Warszawa 1996.

M. Rybak, Etyka menedżera - społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstwa, WN PWN, Warszawa 2004, rozdz. 7

J. Symonides, Odpowiedzialność korporacji wielonarodowych za przestrzeganie i promocję praw człowieka, (w:) E. Haliżak, R. Kuźniar, J. Symonides (red.), Globalizacja a stosunki międzynarodowe, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Warszawa 2004, s. 264-282.

10. Zarządzanie międzykulturowe

• Istota kulturowej różnorodności

• Wpływ różnorodności na organizację

• Kierowanie różnorodnością w organizacji

Literatura:

R. W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, WN PWN, Warszawa 1996 (lub nowsze), rozdz. 22.

A.K. Koźmiński, Zarządzanie międzykulturowe, PWE, Warszawa 1999.

A. K. Koźmiński, W. Piotrowski, (red.), Zarządzanie.…op. cit., rozdz. XIII.

Rozdziały i strony na podstawie wydania z 2005 r.

2

---