ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE
Program wykładów (30 godz.) i ćwiczeń (30 godz.) dla studentów III roku (stosunki międzynarodowe) - 2008/2009
Kod Sokratesa: 14600
Prowadzący: prof. nadzw. dr hab. Mirosław Sułek
dr Justyna Nakonieczna
mgr Karina Jędrzejowska
WYKŁAD
WPROWADZENIE DO NAUKI ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA
Definicja i cechy organizacji
Znaczenie czynnika organizacyjnego
Typy i rodzaje organizacji
Mechanizmy i koszty koordynacji
Interdyscyplinarność nauki organizacji i zarządzania
ZARZĄDZANIE I PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ
Pojęcie przedsiębiorczości
Doktryny przedsiębiorczości
Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania przedsiębiorczości
Formy prawno-organizacyjne przedsiębiorstw
Partnerstwa publiczno-prywatne
Zarządzanie i przedsiębiorczość w cyklu życia przedsiębiorstwa
Intelektualizacja przedsiębiorczości
Warunki prowadzenia biznesu w Polsce. Bariery przedsiębiorczości
ZARZĄDZANIE JAKO PROCES PODEJMOWANIA DECYZJI
Decyzje i ich rodzaje
Sposoby podejmowania decyzji
Bariery w podejmowaniu racjonalnych decyzji
System informacyjny organizacji
Techniki analityczne w podejmowaniu decyzji
ORGANIZACJA - CELE I MIERNIKI EFEKTYWNOŚCI
Cele organizacji, funkcje i rodzaje celów
Organizacja w ujęciu systemowym
Organizacja w ujęciu czynnościowym
Metodyka postępowania organizacyjnego
Synergia i efekt organizacyjny
Wdrażanie nowych rozwiązań i ocena ich efektywności
MODELE ORGANIZACJI
Pojęcie modelu organizacji
Model T. Pszczołowskiego
Model H. Mintzberga
Model H.J. Leavitta
Model 7-S firmy McKinsey
Model D.Boddy'ego i R.Patona
Obrazy organizacji G. Morgana
STRUKTURY I PROCEDURY ORGANIZACYJNE
Czynniki strukturotwórcze
Zasady budowy struktur organizacyjnych
Organizacja stanowisk pracy
Rodzaje struktur
Kryteria opisu struktur organizacyjnych
WŁADZA I POLITYKA W ORGANIZACJI
Pojęcie władzy i polityki w organizacji
Źródła władzy
Delegowanie władzy
Analiza sceny politycznej w organizacji
Rozwiązywanie konfliktów
STRATEGIE ZARZĄDZANIA ORGANIZACJAMI
Cele i misje w zarządzaniu
Proces zarządzania
Znaczenie, elementy i typy strategii organizacyjnej
Podstawowe metody analizy strategicznej
Wywiad gospodarczy w strategii organizacji
STYLE KIEROWANIA
Pojęcie stylu kierowania
Teoria X i teoria Y
Klasyczne typologie stylów kierowania
Jedno- i wielowymiarowe klasyfikacje stylów kierowania
Efektywność stylów kierowania
KULTURA ORGANIZACJI
Pojęcie kultury organizacji
Modele kultury organizacji
Kultura organizacji a efektywność jej funkcjonowania
Współczesne ujęcie kultury organizacji
Zarządzanie międzykulturowe
ETYKA I SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ ORGANIZACJI
Zasady etyczne w organizacjach
Etyczność a efektywność
Kodeksy etyczne
Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstwa
Formy społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa
Współpraca przedsiębiorstw z organizacjami międzynarodowymi
ZARZĄDZANIE LUDŹMI. KOMUNIKACJA
Rozwój zasobów ludzkich
Motywowanie do pracy
Komunikacja i style komunikacji
Role kierownicze
Zarządzanie zmianami
MIĘDZYNARODOWY KONTEKST ZARZĄDZANIA
Istota międzynarodowej działalności gospodarczej
Poziomy działalności międzynarodowej przedsiębiorstw
Kulturowe problemy zarządzania
Polityczne problemy zarządzania
Globalizacja zarządzania
LITERATURA
M. Bielski, Podstawy teorii organizacji i zarządzania, C.H.Beck, Warszawa 2002.
R. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, WN PWN, Warszawa 2004.
A.K. Koźmiński, Zarządzanie międzynarodowe, PWE, Warszawa 1999.
A. K. Koźmiński, W. Piotrowski (red.), Zarządzanie, WN PWN, Warszawa 2005.
M.K. Nowakowski, Wprowadzenie do biznesu międzynarodowego, Difin, Warszawa 1999.
S. P. Robbins, D. A. Cenzo, Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa 2002.
M. Strużycki (red.), Podstawy zarządzania, SGH, Warszawa 2008.
TEMATY, ZAGADNIENIA I LITERATURA DO ĆWICZEŃ
Przedmiot, miejsce i znaczenie teorii organizacji i zarządzania wśród dyscyplin prakseologicznych
Prakseologia i dyscypliny prakseologiczne
Organizacja i zarządzanie jako dyscyplina prakseologiczna
Organizacja i zarządzanie a praktyka zarządzania
Literatura:
M. Bielski, Podstawy organizacji i zarządzania, C.H.Beck, Warszawa 2002, rozdz. 1.
T. Kotarbiński, Traktat o dobrej robocie, Ossolineum, Wrocław 1982, Aneks 12.
L. Krzyżanowski, Podstawy nauk o organizacji i zarządzaniu, WN PWN, Warszawa 1992, rozdz. 1.
L. von Mises, Ludzkie działanie. Traktat o ekonomii, Instytut Ludwiga von Misesa, Warszawa 2007, rozdz. I i II.
Intelektualizacja zarządzania i przedsiębiorczości
Rodzaje zasobów przedsiębiorstwa
Wiedza jako zasób. Intelektualiści jako jej posiadacze
Intelektualizacja przedsiębiorstw i jej przejawy
Literatura:
F. Bławat, Przedsiębiorca w teorii przedsiębiorczości i praktyce małych firm, Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Gdańsk 2003, rozdz. 1.
S. Kwiatkowski, Organizacja i przedsiębiorczość w świetle metafory mózgu, „Prakseologia” 2001, nr 141, s. 441-452.
S. Kwiatkowski, Przedsiębiorczość intelektualna, WN PWN, Warszawa 2000, rozdz. 1, 2, 3.
S. Kwiatkowski, Przedsiębiorczość XXI wieku (intelektualizacja przedsiębiorczości, intelektualizacja przedsiębiorstw), (w:) J. Kotwicz-Jawor (red.), Przedsiębiorczość i konkurencyjność, Bellona, Warszawa 2001, s. 61-76.
Główne szkoły i kierunki w organizacji i zarządzaniu
Przesłanki powstania i rozwoju naukowej refleksji nad zarządzaniem
Kierunki ewolucji nauki o organizacji i zarządzaniu
Współczesne kierunki nauki o organizacji i zarządzaniu
Literatura:
R. W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, WN PWN, Warszawa 1996 (lub nowsze), rozdz. 2.
K. Koźmiński, W. Piotrowski (red.), Zarządzanie. Teoria i praktyka, WN PWN, Warszawa 1997 (lub nowsze), rozdz. XIV.
K. Koźmiński (red.), Współczesne teorie organizacji, PWN, Warszawa 1983.
P. M. Senge, Piąta dyscyplina, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2006
Efektywność organizacji
Cele, misja i strategia organizacji
Oceny efektywności
Mierniki efektywności
Literatura:
M. Bielski, Podstawy organizacji i zarządzania, C.H.Beck, Warszawa 2002 (lub nowsze), rozdz. 5.
W. Kieżun, Sprawne zarządzanie organizacją, SGH, Warszawa 1997, rozdz. 1.
Modele organizacji
Model Pszczołowskiego
Model Mintzberga
Model Leavitta
Model Krzyżanowskiego
Model 7-S firmy McKinsey
Model Boddy'ego-Pattona
Literatura:
J. Bank, Zarządzanie przez jakość, Gebethner i ska, Warszawa 1996, s. 137.
M. Bielski, Podstawy…, op. cit., rozdz. 5.
L. Krzyżanowski, Podstawy nauk o organizacji i zarządzaniu, WN PWN, Warszawa 1992, s. 170 - 176.
A. K. Koźmiński, W. Piotrowski, (red.), Zarządzanie, …op. cit., s. 283-303.
T. Pszczołowski, Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, Ossolineum, Wrocław 1978, s. 150 - 153.
Projektowanie struktur organizacyjnych
Typologia organizacji (między systemem zamkniętym a systemem otwartym)
Wymiary organizacji wg szkoły astońskiej
Kryteria grupowania stanowisk
Więzi organizacyjne
Literatura:
J.D. Antoszkiewicz, Z. Pawlak, Techniki menedżerskie, Poltext, Warszawa 2000, rozdz. 6.
M. Bielski, Formalna i rzeczywista struktura organizacyjna, PWE, Warszawa 1973.
B. Glinka, P. Hensel, Projektowanie struktur organizacyjnych, WSPiZ, Warszawa 1999.
W. Kieżun, Sprawne zarządzanie organizacją, SGH, Warszawa 1997, rozdz.11; 12.
A. K. Koźmiński, W. Piotrowski, (red.), Zarządzanie…op. cit., rozdz. VII (bez pkt.6).
Władza i polityka w organizacji
Pojęcie władzy i polityki w organizacji
Źródła władzy
Rozkład władzy i odpowiedzialności
Komunikacja i style komunikacji
Konflikty w organizacji i ich rozwiązywanie
Literatura:
J.D. Antoszkiewicz, Z. Pawlak, Techniki menedżerskie, Poltext, Warszawa 2000, rozdz. 17.
J. Miroński, Władza i polityka w przedsiębiorstwie, Difin, Warszawa 2000, rozdz. 1; 4; 9.
B. Kaczmarek, Organizacje. Polityka. Władza. Struktury, Warszawa 2006, rozdz IV. Pkt. IV.1-IV.3; IV.5; (jako uzupełnienie pkt. IV.7)
Style kierowania
Role kierownicze
Pojęcie stylu kierowania
Kryteria podziału stylów kierowania
Style kierowania a rodzaj organizacji
Literatura:
W. Kieżun, Sprawne zarządzanie organizacją, SGH, Warszawa 1997,rozdz. 6; 7.
A. K. Koźmiński, W. Piotrowski, (red.), Zarządzanie…op. cit., rozdz. II.; VIII. pkt.2
Etyka i społeczna odpowiedzialność organizacji
Etyka w działalności gospodarczej
Etyka w działalności administracyjnej
Społeczna odpowiedzialność organizacji
Kodeksy etyczne w działalności organizacji
Literatura:
W. Gasparski (red.), Europejskie standardy etyki i społecznej odpowiedzialności biznesu, Wyd. WSPiZ, Warszawa 2003, część pierwsza.
J. Nakonieczna, Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw międzynarodowych, Difin, Warszawa 2008, r. 3
T. Pietrzkiewicz, Systemy wartości i kodeksy etyczne, ORGMASZ, Warszawa 1997.
Służba cywilna a etyka w życiu publicznym, KSAP, Warszawa 1996.
M. Rybak, Etyka menedżera - społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstwa, WN PWN, Warszawa 2004, rozdz. 7
J. Symonides, Odpowiedzialność korporacji wielonarodowych za przestrzeganie i promocję praw człowieka, (w:) E. Haliżak, R. Kuźniar, J. Symonides (red.), Globalizacja a stosunki międzynarodowe, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Warszawa 2004, s. 264-282.
Zarządzanie międzykulturowe
Istota kulturowej różnorodności
Wpływ różnorodności na organizację
Kierowanie różnorodnością w organizacji
Literatura:
R. W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, WN PWN, Warszawa 1996 (lub nowsze), rozdz. 22.
A.K. Koźmiński, Zarządzanie międzykulturowe, PWE, Warszawa 1999.
A. K. Koźmiński, W. Piotrowski, (red.), Zarządzanie.…op. cit., rozdz. XIII.
Rozdziały i strony na podstawie wydania z 2005 r.
4