Płyny ustrojowe
1. Przedziały płynów ustrojowych
Całkowita woda ustroju 60/52% wagi ciała
Płyn wewnątrzkomórkowy 66% całości płynów
Płyn pozakomórkowy - reszta
osocze krwi - 25%
płyn śródkomórkowy - 75%
objętość krwi około 5 l
Właściwości płynów ustrojowych
Obojętność elektryczna
Wyrównane ciśnienie osmotyczne (280-295mmol/l)
Różny skład elektrolitowy
Bilans wodny ustroju
Dostawa = wydalanie
Zapotrzebowanie dobowe na wodę - 2600ml
Dostawa płynów |
Wydalanie |
Płyny - 1300ml |
Mocz - 1500ml |
Pokarmy stałe - 1000ml |
Skóra - 600ml |
Woda metaboliczna - 300ml |
Płuca - 400ml |
|
Stolec - 100ml |
Razem - 2600ml |
Razem - 2600ml |
Straty niewidoczne 1000ml/dobę
zależne od warunków
upał
wysiłek
Straty patologiczne
wymioty
biegunki
przetoki
drenaż
zlewne poty itp.
Wydalanie moczu
Minimum 500ml
Maksimum - kilkadziesiąt litrów
moczówka prosta
cukrzyca
Osmolarność moczu
do 1400mmol/l
Cw. - powinien osiągnąć 1.025
Cw. 1.010 - osmolarność osocza
5. Skład elektrolitowy płynów
a. Płyn pozakomórkowy (osocze) mmol/l
b. Obojętność elektryczna płynów ustrojowych
diagram
stężenia w mEq/l
c. Płyn komórkowy (mmol/l)
6. Odwodnienie
Izotoniczne
Hipertoniczne
Hipotoniczne
Odwodnienie izotoniczne
Proporcjonalna utrata wody i sodu
Dominuje oligowolemia
Przyczyny
biegunki
wymioty
wielomocz po ONN
krwotok
Objawy
spadek RR
tachykardia
- spadek diurezy
zapaść naczyniowa
Badania laboratoryjne
zagęszczenie krwi
pozostałe parametry prawidłowe
Rozpoznanie
wywiad
utrata wagi ciała
Leczenie
płyn fizjologiczny
PWE
krew
g. Dożylnie
spadek RR w pozycji leżącej
zaburzenia świadomości
biegunki i wymioty
h. Doustnie w pozostałych przypadkach
Odwodnienie hipertoniczne
Przewaga utraty wody
Wysokie stężenie sodu
Przyczyny
chorzy nieprzytomni
żywieni zgłębnikiem
z uszkodzonym ośrodkiem pragnienia
hyperwentylacja
gorączka
nadmierne pocenie się
cukrzyca
Objawy
z odwodnienia komórek (OUN)
silne pragnienie
osłabienie
senność
drgawki
śpiączka
Badania laboratoryjne
wysoki Cw. moczu
zagęszczenie krwi
spadek V erytrocytów
Rozpoznanie
wywiad
wysokie stężenie Na+
objawy mózgowe
g. Leczenie
5% glukoza
woda do picia
herbata
Odwodnienie hipotoniczne
Najczęściej jatrogenne
podawanie płynów bezelektrolitowych
osobom z odwodnieniem izotonicznym
Utrata sodu i wody przez:
nerki
przewód pokarmowy
leki moczopędne
skórę
Objawy
związane z przewodnieniem komórek
hipowolemią
obrzękiem mózgu
Rozpoznanie
niskie stężenie Na+
wywiad
Leczenie
bezobjawowa >120mEq/l nie leczyć
wyrównanie dobowe do 20mEq/l (ostra)
przewlekła 10-12mEq/l na dobę
co godzinę pomiar Na+
osiągnąć 125mEq/l (cel leczenia)
Przewodnienie
Izotoniczne
Hipertoniczne
Hipotoniczne
Przewodnienie izotoniczne - obrzęki
Umiejscowione
Uogólnione
Obrzęki umiejscowione
Zapalne
Limfatyczne
Żylne
Alergiczne
Obrzęki uogólnione
Sercowe
Wątrobowe
Nerkowe
Hormonalne
Ciężarnych
Niedoborowe
Obrzęki sercowe
Retencja wody i sodu
RAA
Zastój krwi na obwodzie
Obrzęki wątrobowe
Niedobór białek
Nadciśnienie wrotne
Wzrost przepuszczalności naczyń
toksyny jelitowe
brak odtruwania wątrobowego
Retencja wody i sodu
Obrzęki nerkowe
Nefrytyczne (pierwotne)
uszkodzenie naczyń
retencja Na i wody
z powodu uszkodzenia nefronów
wysokie RR
tkanki wiotkie (pod oczami)
Nefrotyczne (wtórne)
spadek ciśnienia onkotycznego
spowodowany utratą białek
hipowolemia
RAA i wazopresyny
Retencja Na i wody
Obrzęki hormonalne
Glikokortykoidy
Zespół Cushinga
Niedoczynność tarczycy
mukopolisacharydy
ADH
Obrzęk przedmiesiączkowy
estrogeny
niedobór progesteronu
twarz
kostki
sutki
Obrzęk ciężarnych
Łożysko - przetoka
Nadmiar prostaglandyn
Spadek RR
RAA
Wazopresyna
Retencja Na i wody
Obrzęki niedoborowe
Z niedoboru białek
głód
katabolizm
utrata z wydalinami lub wydzielinami
Z niedoboru
witaminy B1
Fe, K
Rozpoznanie obrzęków
Waga i bilans wodny
Mocz
ciężar właściwy
białko
krwinki
Białko całkowite i elektroforeza białek
Morfologia krwi
Rtg klp
EKG
Leczenie obrzęków
Przyczynowe
niewydolności krążenia
immunosupresja
Objawowe
leki moczopędne
ograniczenie soli i wody
albuminy
antagoniści aldosteronu
inhibitory ACE
drenaż płynu
Przewodnienie hipertoniczne
Nadmiar płynów u chorych z niewydolnością nerek
hipertonicznych
normotonicznych
Patogeneza
odwodnienie komórek
przewodnienie V pozakomórkowej
Objawy
obrzęki obwodowe
przewodnienie płuc
pragnienie
zaburzenia świadomości
Leczenie
ograniczyć sól
leki moczopędne
roztwory bezelektrolitowe
Przewodnienie hipotoniczne ( zatrucie wodne)
Nadmierna podaż płynów bezelektrolitowych
glukoza 5%
woda
Niewydolność nerek
spadek diurezy
Objawy
obrzęk mózgu
wzrost ciśnienia krwi
Leczenie
ograniczenie podaży wody
5% NaCl
przy hiponatremii <120mEq/l
Pytania z Interny
1. Omów gospodarkę lipidową ustroju
2. Patomechanizm procesu miażdżycowego
3. Zasady prawidłowego odżywiania się
4. Omów regulację ciśnienie krwi
5. Nadciśnienie tętnicze - ogólnie
6. Nadciśnienie tętnicze objawowe
7. Profilaktyka nadciśnienie
8. Leczenie nadciśnienia
9. Omów chorobę niedokrwienną serca
10. Mechanizm powstawania blaszki miażdżycowej
11. Zapobieganie miażdżycy
12. Omów zawał mięśnia sercowego
13. Niewydolność mięśnia sercowego - rodzaje
14. Wady serca nabyte
15. Stenoza mitralna
16. Omów ogólnie wrodzone wady serca
17. Zapalenie mięśnia sercowego
18. Zatrzymanie krążenia - mechanizmy, postępowanie
19. Choroba wrzodowa żołądka
20. Choroba wrzodowa 12-nicy
21. Kamica żółciowa - ogólnie
22. Powikłania kamicy żółciowej
23. Patomechanizm ostrego zapalenia trzustki
24. Wirusy hepatotropowe
25. Omów WZW B
26. Omów WZW C
27. Epidemiologia WZW
28. Marskość wątroby - ogólnie
29. Biegunki ostre
30. Astma atopowa
31. Patomechanizm astmy atopowej
32. Postacie kliniczne gruźlicy
33. Leczenie i zapobieganie gruźlicy
34. Przewlekła obturacyjna choroba płuc
35. Typy niedokrwistości
36. Omów niedokrwistości niedoborowe
37. Niedokrwistość hemolityczna
38. Niedokrwistości płytkowe
39. Typy żółtaczek
40. Istota białaczek
41. Typy białaczek
42. Omów skazy krwotoczne
43. Hemofilia
44. Omów ostrą niezapalną niewydolność nerek
45. Przewlekła mocznica - ogólnie
46. Zasady leczenia przewlekłej niewydolności nerek
47. Objawy chorób nerek
48. Omów kłębkowe zapalenia nerek
49. Ostre kłębkowe zapalenia nerek
50. Przewlekłe kłębkowe zapalenia nerek
51. Przyczyny zakażeń dróg moczowych
52. Typy cukrzycy
53. Patogeneza cukrzycy typu II
54. Leczenie cukrzycy
55. Bilans płynów
56. Omów zatrucie tlenkiem węgla
57. Zatrucie alkoholem metylowym
58. Zatrucie glikolem
59. Postępowanie przy zatruciu kwasami
60. Zatrucie barbituranami
61. Zatrucie muchomorem sromotnikowym
Literatura przedmiotu
Kokot Franciszek - Choroby Wewnętrzne. Podręcznik dla studentów. PZWL.
Susan J. Garrison - Podstawy rehabilitacji i medycyny fizykalnej. PZWL 1997r.
1
Płyn pozakomórkowy
13 l
Płyn wewnątrzkomórkowy
27 l
Osocze erytrocyty
3 l 2 l
Płyny ustrojowe 70kg mężczyzny
142
Na+
101
Cl-
26
HCO3-
4
K+
2,5
Ca++
1
Mg++
Aniony
153
Kationy
153
Na+
142
Cl-
101
HCO3-
26
K+ - 4
Białczany
16
Aniony r.
10
Mg++ - 2
Ca++ - 5
K+
160
H3PO4-
55
10
HCO3-
13
Mg++
9
Cl-
10
Na+