1.Zakres pojęcia „Prawo własności intelektualnej”
Prawo własności intelektualnej (prawo na dobrach niematerialnych) obejmuje elementy różnych działów prawa, regulujące zasady korzystania z tzw. własności intelektualnej. W różnych jurysdykcjach termin ten rozumiany jest mniej lub bardziej szeroko, w Polsce najczęściej do praw własności intelektualnej zalicza się regulacje dotyczące praw autorskich (w ramach prawa cywilnego) oraz patentów i znaków towarowych (w ramach prawa własności przemysłowej). W niektórych krajach do praw własności intelektualnej zaliczane są także tajemnice handlowe. Tak rozumiane prawa własności intelektualnej dają uprawnionym osobom możliwość zakazania innym pełnego korzystania z utworów, koncepcji lub znaków będących przedmiotem ochrony.
2. Zakres pojęcia (przedmioty regulacji) „prawo własności przemysłowej”
Własność przemysłowa - rodzaj praw wyłącznych wynikających z narodowego, międzynarodowego lub regionalnego ustawodawstwa. Własność przemysłową należy rozumieć nie tylko w stosunku do przemysłu i handlu, ale także do przemysłów rolnych (wino, ziarno, owoce, zwierzęta, itd.) i górniczych (minerały, wody mineralne. Itd. Zgodnie z polskim prawem do przedmiotów własności przemysłowej zaliczamy:
ochrona konkurencji,
zwalczanie nieuczciwej konkurencji.
3.Podstawowe akty prawne (ustawy) z obszaru prawa własności intelektualnej
Podstawowymi aktami prawnymi regulującymi prawo własności intelektualnej w Polsce są:
ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
ustawa "Prawo własności przemysłowej",
ustawa o ochronie baz danych,
ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
4. Różnica między prawem autorskim a prawem własności przemysłowej pod względem metody udzielenia ochrony prawnej.
Zakres ochrony Zakres ochrony poszczególnych praw własności intelektualnej w Polsce jest różny w zależności od charakteru tych praw: Prawo autorskie Dobra objęte prawem autorskim są chronione począwszy od momentu ich powstania, bez konieczności dokonywania ich rejestracji. Na podstawie umów międzynarodowych ochrona ta obowiązuje w prawie wszystkich krajach świata. Prawo własności przemysłowej W przypadku przedmiotów własności przemysłowej dla większości z nich celu uzyskania pełnej ochrony prawnej wymagane jest zgłoszenie do Urzędu Patentowego RP, oraz wydanie przez ten organ decyzji w sprawie udzielenia patentu, praw ochronnych lub praw z rejestracji. Zakres tej ochrony jest ograniczony do terytorium RP, a ewentualne jej rozszerzenie wymaga zgłoszeń w urzędach patentowych krajów, w których prawa mają być objęte taką ochroną.
5. Utwór (dzieło) jako przedmiot prawa autorskiego - definicja (art. 1)
Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
plastyczne;
fotograficzne;
lutnicze;
wzornictwa przemysłowego
Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną.
Ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności
6. Utwór zbiorowy (art. 9 + 11).
Utwór zbiorowy - utwór, który składa się szeregu odrębnych części, połączonych w jedną całość spójną pod względem redakcyjnym, wyboru i układu części; poszczególne części utworu zbiorowego nie muszą stanowić samodzielnych utworów (ale mogą)
Współtwórcom przysługuje prawo autorskie wspólnie. Każdy ze współtwórców może wykonywać prawo autorskie do swojej części utworu mającej samodzielne znaczenie. Do wykonywania prawa autorskiego do całości utworu potrzebna jest zgoda wszystkich współtwórców. Do autorskich praw majątkowych przysługujących współtwórcom stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego o współwłasności w częściach ułamkowych.
Autorskie prawa majątkowe do utworu zbiorowego, w szczególności do encyklopedii lub publikacji periodycznej, przysługują producentowi lub wydawcy, a do poszczególnych części mających samodzielne znaczenie - ich twórcom. Domniemywa się, że producentowi lub wydawcy przysługuje prawo do tytułu.
Jeżeli twórcy połączyli swoje odrębne utwory ( to tzw. Utwór połączony) w celu wspólnego rozpowszechniania, każdy z nich może żądać od pozostałych twórców udzielenia zezwolenia na rozpowszechnianie tak powstałej całości.
7. Opracowanie cudzego utworu - czy chroni je prawo autorskie i na czym polega zależność opracowania cudzego utworu (art. 2).
Opracowanie cudzego utworu to w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego.
Rozporządzanie i korzystanie z opracowania zależy od zezwolenia twórcy utworu pierwotnego (prawo zależne), chyba że autorskie prawa majątkowe do utworu pierwotnego wygasły.
Twórca utworu pierwotnego może cofnąć zezwolenie, jeżeli w ciągu pięciu lat od jego udzielenia opracowanie nie zostało rozpowszechnione.
Na egzemplarzach opracowania należy wymienić twórcę i tytuł utworu pierwotnego.
( czyli odpowiedź brzmi: tak- chroni je prawo autorskie i zależność polega na udzieleniu zezwolenia przez twórcę utworu pierwotnego temu kto utwór opracowywuje)
8. Utwór inspirowany - czy jest zależny?(art.2).
Przepisy ustawy nie definiują wprost utworu inspirowanego. Artykuł 2 ust. stwierdza jedynie, że „za opracowanie nie uważa się utworu, który powstał w wyniku inspiracji cudzym utworem”. Odwołując się do generalnej definicji utworu z art. 1 można jednak powiedzieć, że dziełem inspirowanym jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia, posiadający tę dodatkową cechę, że asumpt twórczy do jego powstania dał cudzy utwór.
Uważam , że nie zachodzi tu zależność jak w przypadku opracowywania cudzego utworu
9. Podmioty prawa autorskiego (art. 8, 9, 11, 12)
Powyższe artykuły wymieniają następujące podmioty praw autorskich:
Twórca- Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.
Współtwórcy -przysługuje im prawo autorskie wspólnie. Domniemywa się, że wielkości udziałów są równe.
Producent lub wydawca- Autorskie prawa majątkowe do utworu zbiorowego, w szczególności do encyklopedii lub publikacji periodycznej, przysługują producentowi lub wydawcy, a do poszczególnych części mających samodzielne znaczenie - ich twórcom. Domniemywa się, że producentowi lub wydawcy przysługuje prawo do tytułu.
Pracodawca -Jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.
10. Jaka jest zasadnicza różnica między autorami i współautorami a pracodawcą, wydawcą i producentem - jako podmiotami praw autorskich? (art. 11,12) Autorskie prawa osobiste -.Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem.
Autor - współautor, pracodawca Art. 12. 1. Jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron. 2. Jeżeli pracodawca, w okresie dwóch lat od daty przyjęcia utworu, nie przystąpi do rozpowszechniania utworu przeznaczonego w umowie o pracę do rozpowszechnienia, twórca może wyznaczyć pracodawcy na piśmie odpowiedni termin na rozpowszechnienie utworu z tym skutkiem, że po jego bezskutecznym upływie prawa uzyskane przez pracodawcę wraz z własnością przedmiotu, na którym utwór utrwalono, powracają do twórcy, chyba że umowa stanowi inaczej. Strony mogą określić inny termin na przystąpienie do rozpowszechniania utworu. 3. Jeżeli umowa o pracę nie stanowi inaczej, z chwilą przyjęcia utworu pracodawca nabywa własność przedmiotu, na którym utwór utrwalono.
Pracodawca
Wydawca - producent. Autorskie prawa majątkowe do utworu zbiorowego, w szczególności do encyklopedii lub publikacji periodycznej, przysługują producentowi lub wydawcy, a do poszczególnych części mających samodzielne znaczenie - ich twórcom. Domniemywa się, że producentowi lub wydawcy przysługuje prawo do tytułu.
11. Czemu służą - co chronią autorskie prawa osobiste? (art. 16)
Autorskie prawa osobiste -.wg Art. 16. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i nie podlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności prawo do: 1) autorstwa utworu, 2) oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo, 3) nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania, 4) decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności, 5) nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.
12. Najważniejsze autorskie prawa osobiste (art. 16)
Autorskie prawa osobiste to prawa do :
autorstwa utworu;
oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo;
nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania;
decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności;
nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.
13. Triada autorskich praw majątkowych (art. 17)
Na autorskie prawa majątkowe składa się triada uprawnień:
prawo do korzystanie z utworu na wszystkich polach eksploatacji,
prawo rozporządzania utworem na wszystkich polach eksploatacji,
prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu
14. Co to są tantiemy? (art. 17)
Tantiema - umowna opłata ustalana procentowo płacona uprawnionemu z tytułu praw autorskich majątkowych (kompozytorowi, filmowcowi, tłumaczowi, producentowi lub organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi), a uzyskana od użytkowników za odtworzenie dzieła - utworu muzycznego, audialnego (np. słuchowiska) lub wizualnego (np. filmu)
15. Co znaczy rozporządzać utworem?
Uprawnienie do udzielania zezwolenia na korzystanie z opracowania i i rozporządzania nim, przysługuje twórcy utworu pierwotnego, jest pochodną majątkowych praw autorskich do tego utworu. W sytuacji kiedy prawa autorskie wygasną, np. tłumacz nie musi ubiegać się o zezwolenie na dokonanie takiej publikacji. Wg ust. 3 zd 2 twórca utworu może zwrócić się o udzielenie stosownego wynagrodzenia.
Prawo do rozporządzania to majątkowe prawo autorskie, którego istota sprowadza się do możności dysponowania przez podmiot wyłącznie uprawniony utworem poprzez udostępnianie go innym podmiotom. Udostępnienie takie może mieć charakter definitywny, jeśli podmiot wyłącznie uprawniony zdecyduje się na zbycie majątkowych praw autorskich do utworu, zawierając w tym celu odpowiednią umowę rozporządzającą, albo też charakter tymczasowy, gdy podmiot wyłącznie uprawniony ograniczy się do udzielenia innemu podmiotowi stosownej licencji na korzystanie z utworu na określonych polach eksploatacji.W praktyce zatem powyższe majątkowe prawo autorskie realizowane jest przed podmioty wyłącznie uprawnione w drodze zawierania przez nie z innymi poddanymi umów - odpowiednio rozporządzających albo licencyjnych.
16. Co to są licencje ustawowe? (wykł., podręcz.)
Co do zasady korzystanie z cudzych dzieł wymaga zgody autora tego dzieła. Ustawa przewiduje jednak szereg tzw. licencji ustawowych.
W niektórych sytuacjach zwracanie się do podmiotu wyłącznie uprawnionego przez podmiot zainteresowany eksploatacją danego utworu o udzielenie licencji nie jest jednak konieczne, zezwolenie w tym zakresie wynika bowiem wprost z przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W takich właśnie sytuacjach mamy do czynienia z tzw. licencjami ustawowymi. Najwięcej licencji ustawowych przewiduje regulacja dozwolonego użytku prywatnego i publicznego (por. art. 23-25PrAut) i licencje w systemie prawa autorskiego (por.np.art.21 PrAut) Licencje ustawowe mają służyć rozpowszechnianiu dóbr kultury, stanowią ingerencję w prawa wyłączne (monopol) twórcy, są wyjątkiem od reguły. Muszą pogodzić interes twórcy z interesem społecznym.
17. Jakie znasz licencje ustawowe? (art. 23 - 33)
Licencje wyłączne- zastrzegają wyłączność korzystania z utworu w określony sposób w określonym czasie i terytorium. Umowa licencyjna wyłączna wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. Licencje niewyłączne- udzielenie licencji jednej osobie nie ogranicza udzielenia przez twórcę upoważnienia innym osobom do korzystania z utworu na tym samym polu eksploatacji.
W skrócie jest na ściądze
Dodatkowo:
wg art. 23 - przekazu utworu w systemie teleinformatycznym pomiędzy osobami trzecimi przez pośrednika lub zgodnego z prawem korzystania z utworu. wg art. 24 - za pomocą anteny zbiorowej oraz sieci kablowej utwory nadawane przez inną organizację radiową lub telewizyjną drogą satelitarną albo naziemną wg art. 25 - Wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie, radiu i telewizji( już rozpowszechnione) wg art.26 - Wolno w sprawozdaniach o aktualnych wydarzeniach przytaczać utwory udostępniane podczas tych wydarzeń, jednakże w granicach uzasadnionych celem informacji. Wg art. 27 - Instytucje naukowe i oświatowe mogą, w celach dydaktycznych lub prowadzenia własnych badań, korzystać z rozpowszechnionych utworów w oryginale i w tłumaczeniu oraz sporządzać w tym celu egzemplarze fragmentów rozpowszechnionego utworu. wg art. 28 - Biblioteki, archiwa i szkoły mogą: do celó dydaktyczno naukowych do celów badawczych, itp. wg. art. 29 - Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości. wg art. 30 Ośrodki informacji lub dokumentacji mogą sporządzać i rozpowszechniać własne opracowania dokumentacyjne oraz pojedyncze egzemplarze, nie większych niż jeden arkusz wydawniczy, fragmentów opublikowanych utworów. wg art.31 - Wolno nieodpłatnie wykonywać publicznie rozpowszechnione utwory podczas ceremonii religijnych, imprez szkolnych i akademickich lub oficjalnych uroczystości państwowych, jeżeli nie łączy się z tym osiąganie pośrednio lub bezpośrednio korzyści majątkowych i artyści wykonawcy nie otrzymują wynagrodzenia, z wyłączeniem imprez reklamowych, promocyjnych lub wyborczych. Wg art. 32 - Właściciel egzemplarza utworu plastycznego może go wystawiać publicznie, jeżeli nie łączy się z tym osiąganie korzyści majątkowych. Wg art. 33 - wolno rozpowszechniać: utwory wystawione na stałe na ogólnie dostępnych drogach, ulicach, placach lub w ogrodach, jednakże nie do tego samego użytku, utwory wystawione w publicznie dostępnych zbiorach, takich jak muzea, galerie, sale wystawowe, lecz tylko w katalogach i w wydawnictwach publikowanych dla promocji tych utworów, a także w sprawozdaniach o aktualnych wydarzeniach w prasie i telewizji, jednakże w granicach uzasadnionych celem informacji. W encyklopediach i atlasach - opublikowane utwory plastyczne i fotograficzne, o ile nawiązanie porozumienia z twórcą celem uzyskania jego zezwolenia napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody. Twórcy przysługuje wówczas prawo do wynagrodzenia.
18 Czy ochrona autorsko-prawna jest wieczna ? (art. 16 + 36)
Czas trwania autorskich praw osobistych jest wieczna .
Mówi o tym artykuł 16 „Autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem.
Czas trwania autorskich praw majątkowych
Z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, autorskie prawa majątkowe gasną z upływem lat siedemdziesięciu:
od śmierci twórcy, a do utworów współautorskich - od śmierci współtwórcy, który przeżył pozostałych;
w odniesieniu do utworu, którego twórca nie jest znany - od daty pierwszego rozpowszechnienia, chyba że pseudonim nie pozostawia wątpliwości co do tożsamości autora lub jeżeli autor ujawnił swoją tożsamość;
w odniesieniu do utworu, do którego autorskie prawa majątkowe przysługują z mocy ustawy innej osobie niż twórca - od daty rozpowszechnienia utworu, a gdy utwór nie został rozpowszechniony - od daty jego ustalenia;
w odniesieniu do utworu audiowizualnego - od śmierci najpóźniej zmarłej z wymienionych osób: głównego reżysera, autora scenariusza, autora dialogów, kompozytora muzyki skomponowanej do utworu audiowizualnego.
19. Jakie są prawa pokrewne prawu autorskiemu? (art. 85, 94, 97, 99prim)
1) Prawa do artystycznych wykonań
Każde artystyczne wykonanie utworu lub dzieła sztuki ludowej pozostaje pod ochroną niezależnie od jego wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Artystycznymi wykonaniami, w rozumieniu są w szczególności: działania aktorów, recytatorów, dyrygentów, instrumentalistów, wokalistów, tancerzy i mimów oraz innych osób w sposób twórczy przyczyniających się do powstania wykonania.
2) Prawa do fonogramów i wideogramów
Fonogramem jest pierwsze utrwalenie warstwy dźwiękowej wykonania utworu albo innych zjawisk akustycznych.
Wideogramem jest pierwsze utrwalenie sekwencji ruchomych obrazów, z dźwiękiem lub bez, niezależnie od tego, czy stanowi ono utwór audiowizualny.
Prawa do nadań programó
3) Prawa do nadań programów
Bez uszczerbku dla praw twórców, artystów wykonawców, producentów fonogramów i wideogramów, organizacji radiowej lub telewizyjnej przysługuje wyłączne prawo do rozporządzania i korzystania ze swoich nadań programów w zakresie:
utrwalania;
zwielokrotniania określoną techniką;
nadawania przez inną organizację radiową lub telewizyjną;
reemitowania;
wprowadzania do obrotu ich utrwaleń;
odtwarzania w miejscach dostępnych za opłatą wstępu;
udostępniania ich utrwaleń w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
4) Prawa do pierwszych wydań oraz wydań naukowych i krytycznych
Wydawcy, który jako pierwszy w sposób zgodny z prawem opublikował lub w inny sposób rozpowszechnił utwór, którego czas ochrony już wygasł, a jego egzemplarze nie były jeszcze publicznie udostępniane, przysługuje wyłączne prawo do rozporządzania tym utworem i korzystania z niego na wszystkich polach eksploatacji przez okres dwudziestu pięciu lat od daty pierwszej publikacji lub rozpowszechnienia.
20. Co to jest plagiat - na czym polega? (art. 115)
Definicja ustawowa:
Plagiat- przywłaszczenie sobie autorstwa albo wprowadzanie w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu albo artystycznego wykonania. Rozpowszechnianie bez podania nazwiska lub pseudonimu twórcy cudzego utworu w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, artystycznego wykonania albo publiczne zniekształcanie takiego utworu, artystycznego wykonania, fonogramu, wideogramu lub nadania.
*odpowiedzialność karna: grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.
Definicja „potoczna”
Plagiat (łac. plagium - kradzież) - skopiowanie cudzej pracy/pomysłu (lub jej części) i przedstawienie pod własnym nazwiskiem, np. obrazu, grafiki, fotografii, odkrycia, piosenki, wiersza, wynalazku, pracy magisterskiej, pracy doktorskiej, publikacji naukowej.
Plagiat oznacza - w języku potocznym - kradzież utworu lub pomysłu. Plagiatem jest przywłaszczenie sobie autorstwa cudzego utworu lub jego fragmentu (cudzych elementów twórczych), to znaczy ukrycia źródła ich pochodzenia. Oznacza więc kradzież intelektualną[1]. Plagiat z założenia jest umyślny, plagiator (osoba, która dopuściła się plagiatu) przypisuje sobie cudzą twórczość[2]. Plagiator świadomie zataja źródło pochodzenia istotnych zapożyczeń.
21. Co to jest piractwo na gruncie prawa autorskiego? (art. 116 - 119, wykł, podręcz)
Piractwo
rozpowszechnianie cudzego utworu w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, artystycznego wykonania, fonogramu, wideogramu lub nadania bez uprawnienia albo wbrew warunkom uprawnienia.
utrwalanie lub zwielokrotnianie w celu rozpowszechnienia cudzego utworu w wersji oryginalnej lub w postaci opracowania, artystycznego wykonania, fonogramu, wideogramu lub nadania bez uprawnienia albo wbrew warunkom uprawnienia.
Nabywanie, pomaganie w zbyciu albo przyjmowanie lub pomaganie w ukryciu przedmiotu będącego nośnikiem utworu, artystycznego wykonania, fonogramu, wideogramu rozpowszechnianego lub zwielokrotnionego bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom
22. Czy autor czyjegoś wizerunku (fotograficznego, malarskiego, graficznego) może nim rozporządzać bez ograniczeń? (art. 81)
Rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. W braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie.
(Zezwolenie jest ograniczeniem)
Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku:
osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych;
osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza.
23. W jaki sposób prawa autorskie (jakie?) mogą przejść z autora na inną osobę? ( art. 41)
Przejście autorskich praw majątkowych- tylko takie mogą przejść na inną osobę
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej:
autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy;
nabywca autorskich praw majątkowych może przenieść je na inne osoby, chyba że umowa stanowi inaczej.
24. Jaka jest cywilnoprawna odpowiedzialność za naruszenie czyichś autorskich praw osobistych i autorskich praw majątkowych? (art. 78, 79)
Ochrona autorskich praw osobistych
W razie dokonanego naruszenia uprawniony może żądać :
aby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności aby złożyła publiczne oświadczenie o odpowiedniej treści i formie.
Jeżeli naruszenie było zawinione, sąd może przyznać twórcy odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub - na żądanie twórcy - zobowiązać sprawcę, aby uiścił odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez twórcę cel społeczny.
Ochrona autorskich praw majątkowych
Uprawniony, którego autorskie prawa majątkowe zostały naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła te prawa:
zaniechania naruszania;
usunięcia skutków naruszenia;
naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych albo poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności, a w przypadku gdy naruszenie jest zawinione - trzykrotności stosownego wynagrodzenia, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z utworu;
wydania uzyskanych korzyści.
25. Co to jest wynalazek i co go chroni? (art. 24 - 28)
Wynalazek podlega ochronie patentowej. Patent trwa dwadzieścia lat od daty dokonania zgłoszenia wynalazku w Urzędzie Patentowym.
Warunkiem trwania patentu ]jest uiszczenie opłat okresowych za ochronę wynalazków
Przez uzyskanie patentu nabywa się prawo wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
Prawo do uzyskania patentu na wynalazek przysługuje twórcy; a współtwórcom prawo to przysługuje wspólnie.
Wynalazek- na wynalazki, które są nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania udzielane są patenty - bez względu na dziedzinę techniki.
Wynalazek uważa się za nowy, jeśli nie jest on częścią stanu techniki. ( Przez stan techniki rozumie się wszystko to, co przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania patentu, zostało udostępnione do wiadomości powszechnej w formie pisemnego lub ustnego opisu, przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób.
Wynalazek uważa się za posiadający poziom wynalazczy, jeżeli wynalazek ten nie wynika dla znawcy, w sposób oczywisty, ze stanu techniki.
Wynalazek uważany jest za nadający się do przemysłowego stosowania, jeżeli według wynalazku może być uzyskiwany wytwór lub wykorzystywany sposób, w rozumieniu technicznym, w jakiejkolwiek działalności przemysłowej, nie wykluczając rolnictwa.
Za wynalazki, w rozumieniu ustawy nie uważa się w szczególności:
odkryć, teorii naukowych i metod matematycznych;
wytworów o charakterze jedynie estetycznym;
planów, zasad i metod dotyczących działalności umysłowej lub gospodaczej oraz gier
wytworów, których niemożliwość wykorzystania może być wykazana w
świetle powszechnie przyjętych i uznanych zasad nauki;
programów do maszyn cyfrowych;
przedstawienia informacji.
26. Co to jest wzór użytkowy i co go chroni? (art. 94 - 95)
Wzorem użytkowym jest nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci.
Na wzór użytkowy może być udzielone prawo ochronne
Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego korzystania ze wzoru użytkowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
Czas trwania prawa ochronnego wynosi dziesięć lat od daty dokonania zgłoszenia wzoru użytkowego w Urzędzie Patentowym.
27. Co to jest wzór przemysłowy (zdobniczy) i co chroni? (art. 102 - 107)
Wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację.
Wytworem jest :
każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego, z wyłączeniem programów komputerowych
przedmiot składający się z wielu wymienialnych części składowych umożliwiających jego rozłożenie i ponowne złożenie (wytwór złożony);
część składowa, jeżeli po jej włączeniu do wytworu złożonego pozostaje widoczna w trakcie jego zwykłego używania, przez które rozumie się każde używanie, z wyłączeniem konserwacji, obsługi lub naprawy;
część składową, jeżeli może być przedmiotem samodzielnego obrotu.
Wzór przemysłowy uważa się za nowy, jeżeli przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania prawa z rejestracji, identyczny wzór nie został udostępniony publicznie przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób, z zastrzeżeniem ust. Wzór uważa się za identyczny z udostępnionym publicznie także wówczas, gdy różni się od niego jedynie nieistotnymi szczegółami.
Wzór przemysłowy odznacza się indywidualnym charakterem, jeżeli ogólne wrażenie, jakie wywołuje na zorientowanym użytkowniku, różni się od ogólnego wrażenia wywołanego na nim przez wzór publicznie udostępniony przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo.
Na wzór przemysłowy udziela się prawa z rejestracji. ( to prawo go chroni)
Przez uzyskanie prawa z rejestracji uprawniony nabywa prawo wyłącznego korzystania z wzoru przemysłowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
Prawa z rejestracji wzoru udziela się na 25 lat od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym, podzielone na pięcioletnie okresy
Praw z rejestracji nie udziela się na wzory przemysłowe, których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami; korzystania z wzoru przemysłowego nie uważa się za sprzeczne z porządkiem publicznym tylko dlatego, że jest zabronione przez prawo.
28. Co to jest znak towarowy i co go chroni? (art. 120 - 121, 129, 131-132)
Znakiem towarowym ( rozumie się przez to również znaki usługowe) może być każde oznaczenie przedstawione w sposób graficzny lub takie, które da się w sposób graficzny wyrazić, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżniania w obrocie towarów jednego przedsiębiorstwa od tego samego rodzaju towarów innych przedsiębiorstw.
Znakiem towarowym, może być w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy.
towary - rozumie się przez to w szczególności wyroby przemysłowe, rzemieślnicze, płody rolne oraz produkty naturalne, zwłaszcza wody, minerały, surowce, a także usługi
znaki towarowe powszechnie znane - rozumie się przez to znaki, które nie są zarejestrowane.
Na znak towarowy może być udzielone prawo ochronne.
Ochronę uzyskuje się poprzez rejestrację znaku towarowego.
Czas trwania prawa ochronnego na znak towarowy wynosi 10 lat od daty zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym.
Może być on przedłużony na wniosek uprawnionego na kolejne okresy dziesięcioletnie.
Rejestracja znaku towarowego może być dokonana na rzecz przedsiębiorstwa i tylko dla towarów będących przedmiotem jego działalności gospodarczej.
Nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, które:
nie mogą być znakiem towarowym;
nie mają dostatecznych znamion odróżniających.
. Nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, których używanie:
narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich;
jest sprzeczne z prawem, porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami lub
może wprowadzać nabywców w błąd, w szczególności co do charakteru towaru, jego jakości, właściwości albo, z uwzględnieniem ust. 3, co do jego pochodzenia.
Nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, jeżeli:
zostały zgłoszone w złej wierze do Urzędu Patentowego w celu uzyskania ochrony;
zawierają nazwę lub skrót nazwy Rzeczypospolitej Polskiej bądź jej symbole (godło, barwy lub hymn), nazwy lub herby polskich województw, miast lub miejscowości, znaki sił zbrojnych, zawierają skróty nazw bądź symbole (herby, flagi, godła) obcych państw, organizacji międzynarodowych
zawierają urzędowo uznane oznaczenia przyjęte do stosowania w obrocie, w szczególności takie, jak: znaki bezpieczeństwa, znaki jakości, cechy legalizacji, w zakresie, w jakim mogłoby to wprowadzić nabywców w błąd co do charakteru takich oznaczeń, o ile zgłaszający nie wykaże, że jest uprawniony do ich używania;
zawierają elementy będące symbolami, w szczególności o charakterze religijnym, patriotycznym lub kulturowym, w zakresie, w jakim obrażałoby to uczucia religijne, patriotyczne lub tradycję narodową;
stanowią formę bądź inną właściwość towaru lub opakowania, która jest uwarunkowana wyłącznie jego naturą, jest niezbędna do uzyskania efektu technicznego lub zwiększa znacznie wartość towaru.
W odniesieniu do wyrobów alkoholowych każdy znak towarowy zawierający elementy geograficzne niezgodne z pochodzeniem wyrobu uważa się za znak wprowadzający nabywców w błąd.
Nie udziela się prawa ochronnego na znak towarowy dla towarów tego samego rodzaju, jeżeli:
jest podobny do zarejestrowanego oznaczenia geograficznego, chyba że zgłaszający jest uprawniony do używania tego oznaczenia, a udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy nie ograniczy nadmiernie możliwości używania zarejestrowanego oznaczenia geograficznego przez innych uprawnionych;
jest identyczny lub podobny do znaku, który przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania prawa ochronnego, był powszechnie znany i używany jako znak towarowy dla towarów pochodzących od innej osoby;
jest podobny do wcześniej zarejestrowanego w Rzeczypospolitej Polskiej znaku towarowego, którego ochrona ustała, jeśli od daty wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy do dnia zgłoszenia podobnego znaku przez inną osobę nie upłynął okres dwóch lat.
Nie udziela się prawa ochronnego na znak towarowy:
identyczny do znaku towarowego zarejestrowanego lub zgłoszonego do rejestracji (o ile znak taki zostanie zarejestrowany) z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz innej osoby dla identycznych towarów;
identyczny lub podobny do znaku towarowego zarejestrowanego lub zgłoszonego do rejestracji (o ile znak taki zostanie zarejestrowany) z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz innej osoby dla towarów identycznych lub podobnych, jeżeli jego używanie spowodować może wśród części odbiorców błąd polegający w szczególności na skojarzeniu między znakami;
identyczny lub podobny do renomowanego znaku towarowego zarejestrowanego lub zgłoszonego z wcześniejszym pierwszeństwem do rejestracji (o ile znak taki zostanie zarejestrowany) na rzecz innej osoby dla jakichkolwiek towarów, jeżeli mogłoby to przynieść zgłaszającemu nienależną korzyść lub być szkodliwe dla odróżniającego charakteru bądź renomy znaku wcześniejszego. Przepis ten stosuje się odpowiednio do znaku powszechnie znanego.
29. Co to jest oznaczenie geograficzne i co je chroni? (art. 174 - 175).
Oznaczeniami geograficznymi, w rozumieniu ustawy, są oznaczenia słowne odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do nazwy miejsca, miejscowości, regionu lub kraju (teren), które identyfikują towar jako pochodzący z tego terenu, jeżeli określona jakość, dobra opinia lub inne cechy towaru są przypisywane przede wszystkim pochodzeniu geograficznemu tego towaru.
Oznaczeniami geograficznymi są:
1) nazwy regionalne jako oznaczenia służące do wyróżniania towarów, które:
pochodzą z określonego terenu oraz
posiadają szczególne właściwości, które wyłącznie lub w przeważającej mierze zawdzięczają oddziaływaniu środowiska geograficznego obejmującego łącznie czynniki naturalne oraz ludzkie - których wytworzenie lub przetworzenie następuje na tym terenie;
2) oznaczenia pochodzenia jako oznaczenia służące do wyróżniania towarów:
pochodzących z określonego terenu oraz
posiadających pewne szczególne właściwości albo inne cechy szczególne przypisywane pochodzeniu geograficznemu, czyli terenowi, gdzie zostały one wytworzone lub przetworzone.
Na oznaczenie geograficzne udziela się prawa z rejestracji, na podstawie którego jest potem chronione.
Zgłoszenia dokonuje się w Urzędzie Patentowym. Może to zrobić organizacja uprawniona do reprezentowania interesów producentów na danym terenie (np. regionalny związek hodowców kóz) bądź organ administracji rządowej lub samorządu terytorialnego (np. gmina) właściwy ze względu na teren, do którego odnosi się oznaczenie.
Udzielenie prawa z rejestracji stwierdza się wydaniem świadectwa rejestracji. UP wpisuje to do rejestru oznaczeń geograficznych. Ochrona jest bezterminowa i trwa od dnia wpisu. Na zagraniczne oznaczenie geograficzne można w Polsce uzyskać ochronę tylko wtedy, gdy korzysta ono z ochrony w kraju jego pochodzenia.
30. Jak się nazywa i jak działa instytucja udzielająca ochrony prawnej w zakresie własności przemysłowej? (art. 259, 261, 264, 228, 232,235, 236 + podręcznik)
Centralnym organem administracji rządowej w sprawach z zakresu własności przemysłowej jest Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej.
Urząd Patentowy wykonuje zadania w sprawach własności przemysłowej, wynikające z ustawy, z przepisów odrębnych oraz z umów międzynarodowych.
Do zadań Urzędu Patentowego należy w szczególności:
przyjmowanie i badanie zgłoszeń dotyczących wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych oraz topografii układów scalonych, dokonanych w celu uzyskania ochrony;
orzekanie w sprawach udzielania patentów na wynalazki i praw ochronnych na wzory użytkowe oraz znaki towarowe, a także praw z rejestracji wzorów przemysłowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych;
orzekanie w sprawach udzielania patentów i dodatkowych praw ochronnych na wynalazki, praw ochronnych na wzory użytkowe oraz znaki towarowe, a także praw z rejestracji wzorów przemysłowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych;
rozstrzyganie spraw w postępowaniu spornym w zakresie określonym ustawą;
wydawanie organu urzędowego pod nazwą "Wiadomości Urzędu Patentowego";
udział w pracach organów międzynarodowych z tytułu zawartych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych w sprawach z zakresu własności przemysłowej, w szczególności Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej;
prowadzenie centralnego zbioru polskich i zagranicznych opisów patentowych.
prowadzenie rejestrów ( podanej niżej)
rejestr patentowy;
rejestr wzorów użytkowych;
rejestr wzorów przemysłowych;
rejestr znaków towarowych;
rejestr oznaczeń geograficznych;
rejestr topografii układów scalonych.
Rejestry są jawne. Domniemywa się, że wpisy w rejestrach są prawdziwe i że każdemu jest znana ich treść.
O udzielonych patentach, prawach ochronnych i prawach z rejestracji ogłasza się w "Wiadomościach Urzędu Patentowego". Nie ogłasza się o wygaśnięciu patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji, jeśli nastąpiło ono na skutek upływu okresu, na jaki prawo zostało udzielone.