a1 kom. mm. gładkich naczyń skóry skurcz fenylefryna, metoksamina prazosyna

terazosyna

a2 część presynaptyczna ukł. cholinergicznego przywspółczulnego uuwalniania NA,A NA, A,

klonidyna

guanabenz

johimbina

na trombocytach agregacja guanfacyna

b1 serce tsiły i n skurczu noradrenalina acebutolol

aparat przykłębkowy nerki treniny adrenalina dobutamina atenolol metoprolol

b2 kom. mm. gładkich oskrzeli rozszerzenie oskrzeli A i NA (słabo)

fenoterol

butoksamina

kom. naczyń mm. szkieletowych rozkurcz klenbuterol

salbutamol

b3 kom. tk. tłuszczowej tlipolizy NA i A (słabiej) nie znane

Parasympatykomimetyki

Leki pobudzające bezpośrednio receptory muskarynowe

0. Betanechol (Ureocholine) - tabl. 5mg, 10mg, 25mg, 50mg 3xdz, fiol. 5mg/1ml 5mg s.c. co 30 min

0. Metacholina

0. Acetylocholina (Acetylocholium ophtalmicum) - amp. 100mg; do przygot. 1% roztworów

0. Muskaryna

0. Karbachol (Carbachol) - tabl. 2mg; amp. 0,25mg 0,25mg s.c. co 0,5 h gtt. 3% 1-2 co 8 h

0. Pilokarpina (Pilocarpinum hydrochloricum) - amp. 10mg/1ml 5mg s.c.; 2% maść i krople

Leki hamujące odwracalnie aktywność acetylocholinoesterazy

0. Fizostygmina (Physostigminum salicylicum) - amp. 0,5mg/1ml 0,5mg s.c.

0. Neostygmina (Polstigminum) - tabl. 15mg 30mg-60mg p.o.; amp. 0,5mg/1ml 0,5mg-2mg s.c., i.v., i.m.; krople 3% 1-2 krople do worka; maść do oczu i nosa 1%

0. Pirydostygmina (Mestinon) - tabl. 10mg, 60mg 30mg-240mg p.o.; amp. 1mg/1ml, 1mg/2ml 1mg-5mg s.c., i.v., i.m.; fiol. 25mg/5ml; syrop 60mg/5ml

0. Edrofonium (Tensilon) - amp. 10mg/1ml 2mg-10mg i.v.; fiol. 100mg/10ml

leki hamujące nieodwracalnie aktywność acetylocholinoesterazy

0. Fluostygmina (Diflupyl) - krople 0,01% 1 kropla do worka 3xdziennie ; (Floropryl)- maść do oczu 0,025% do worka 3xdziennie

0. Ekotiopat (Phospholine) - fiol. 1,5mg, 3mg, 6,5mg, 12,5mg substancja sucha do sporządzania kropli do oczu

Reaktywatory acetylocholinoesterazy

Obidoksym (Obidoxim) - amp. 500mg/5ml 250mg i.v.

Pralidoksym ( Toksobidin) - amp. 250mg/1ml

(Toksogonin) - amp. 250mg/1ml

Zastosowanie leków parasympatykomimetycznych

1. Atonia przewodu pokarmowego - po operacjach jamy brzusznej i w przebiegu chronicznych zaparć ŕ betanechol, karbachol, neostygminę, pirydostygminę

2. Refluks żołądkowo-przełykowy - zwiększenie napięcia ŕ betanechol

3. Atonia pęcherza moczowego - betanechol, karbachol, neostygmina, pirydostygmina

4. Nużliwość mięśni - wzrost stężenia Ach przez podanie inhibitorów AchE - neostygminy, pirydostygminy. Edrofonium służy do diagnostyki nużliwości.

5. Jaskra - dospojówkowo stosuje się: karbachol, neostygminę

6. Zaburzenia rytmu serca

7. Zanikowy nieżyt błony śluzowej nosa - miejscowo karbachol lub neostygminę

8. Zatrucia - w zatruciach cholinolitykami, trójmierścieniowatymi antydepresantami oraz przeciwhistaminowymi stosuje się fizostygminę i pirydostygminę

Przeciwwskazania

1. nadwrażliwość na inhibitory AchE, istnieje niebezpieczeństwo zatrucia

2. dychawica oskrzelowa, ponieważ powodują skurcz oskrzeli i zwiększone wydzielanie śluzu

3. nadczynność gruczołu tarczowego, ponieważ mogą wywołać zaburzenia rytmu serca

4. niewydolność krążenia nie wyrównana ponieważ działają inotropowo ujemnie

5. choroba wrzodowa, ponieważ pobudzają wydzielanie żołądkowe

6. choroba Parkinsona, bo zwiększają przewodnictwo cholinergiczne w mózgu

7. stany zapalne lub uszkodzenie gałki ocznej ŕ nie wolno miejscowo do worka

parasympatykolityki

leki blokujące receptory muskarynowe

atropina	Atropinum sulfuricum	amp. 0,5mg/1ml, 1mg/1ml 0,5-2mg s.c., i.v, i.m.; krople 1% 1-2 krople do worka spojówkowego
	Tinctura Belladonnae	5-20 kropli
	Ex.Belladonnae siccum	10-20mg
	Spasticol (suchy wyciąg z pokrzywku + papaweryna)	czopki 1 czopek 2-3xdziennie
Bromowodorek hioscyny	Scopolaminum hydrobromicum	amp 0,5mh/1ml 0,25mg-0,5mg s.c. 2xdziennie
	Scopolamin	krople i maść 0,25% 1-2 krople do worka
butylobromek hioscyny	Scopolam	draż. 10mg 10mg-20mg 3xdziennie; czopki 10mg 10mg 3xdziennie doodbytniczo
	Buscolysin	draż. 5mg, 10mg 10mg-20mg 3xdziennie p.o.; amp. 20mg/1ml 20mg 3xdziennie i.v., i.m., s.c.; czopki 10mg 10mg 3xdziennie doodbytniczo
ipratropium	Atrovent	aerozol 1 dawka = 0,2mg 1-2 rozpylenia; tabl. 10mg 5mg-20mg 3xdziennie p.o.; amp. 0,5mg/1ml 0,5mg i.v.
pirenzepina	Gastrozepin	tabl. 25mg, 50mg; amp. 10mg 10mg 2xdziennie i.m., i.v.
	Pirengast	tabl. 25mg, 50mg 50mg 3xdziennie p.o.
oksyfenonium	Spasmophen	tabl. 5mg 5mg-10mg 3xdziennie p.o.
	Spasmophen duplex	draż. 10mg 10mg 2-3xdziennie p.o.
adyfenina	Vegantin	draż. 75mg 75mg-150mg 3xdziennie p.o.
	Vegantalgin (adyfenina+allobarbital+aminofenazon) - draż,czopki

zastosowanie leków parasympatykolitycznych

1. Stany skurczowe mięśni gładkich - atropina, bromowodorek hioscyny, butylobromek hioscyny, adyfeninę i oksyfenonium

2. Biegunki - atropina, hioscyna, adyfenina i oksyfenonium

3. Choroba wrzodowa - pirenzepina i telenzepina

4. Stany skurczowe dróg oddechowych - ipratropium

5. Diagnostyka okulistyczna - atropina, bromowodorek hioscyny

6. Zaburzenia rytmu serca - atropina (przyspieszenie rytmu w bradykardii)

7. Premedykacja przedoperacyjna (zmniejszenie napięcia nerwu błędnego i zmniejszenie wydzielania śluzu w drogach oddechowych) - skopolamina

8. Choroba lokomocyjna - atropina i skopolamina

9. Choroba Parkinsona

10. Moczenie nocne - atropina

11. Zatrucia - leczenie zatruć cholinomimetykami, a zwłaszcza inhibitorami AchE

Przeciwwskazania

1. Jaskra

2. Choroba niedokrwienna serca

3. Zaburzenia rytmu z częstoskurczem

4. Przerost gruczołu krokowego

5. Zaparcia, zwężenia przewodu pokarmowego i dróg moczowych

6. Choroby gorączkowe

---