GLIKOKORTYKOIDY
NATURALNE/SYNTETYCZNE
podwzgórze KORTYKOLIBERYNY-> PRZYSADKA kortykotropina-> nadnercza GLIKOKORTYKOIDY (regulacja 24h wydzielania rano 6-9 godz. Dużo, najmniejsza prod ok. 24 godz)
905 kortyzolu transportowana jest z trans kortyną (alfa glikoproteina), gdy kortyzolu jest powyżej 20mikrog/100ml z powodu wyczerpania kortyzol niespecyficznie wiąże się z albuminami. Kortyzol ulega szybko inaktywacji, głownie w wątrobie, wydalany jest z moczem, czas półtrwania 1,7 h
FUNKCJA:
Wzrost glikogenu w wątrobie i glukozy we krwi
Dzial. Immunosupresyjne ( spadek prod. Limfocytów T) i zaburzenie prod IL1 w makrofagach i IL2 w limfocytach T
Hamuja prod. Cytokin np. interferon i TNF alfa, białka adhezyjne
Dział. Przeciwzapalne ( hamują syntezę prostaglandyn przez blokowanie COX 2)
Reakcja alergiczna
Zmniejszają skurcz oskrzeli wywołany histaminą
Znosza reakcje nacz włosowatych na histaminę
Spadek krążących ezynocytów
Wstrząs anafilaktyczny
Nie działają natychmiastowo ale zapobiegają nawracaniu objawów anafilaksji. Podajemy półbursztynian hydrokortyzonu czy prednizolon
We wstrząsie podajemy żeby:
Poprawić mikrokrążenie podczas wstrząsu: wzrost reakcji naczyń na katecholaminy
Pokonują ciężki stan stresowy ( operacje, zakażenia, urazy) przez wzrost reakcji na katecholaminy i obniżają uszkodzenie organizmu przez wywołanie nadmiernego wytwarzania cytokin
Obecnie w wstrząsie się już od nich odchodzi
Płuco wstrząsowe ARDS- nagłe powstająca ostra niewydolność oddechowa potencjalnie nieodwracalna, oprocz tlenoterapii, mechanicznego wspomagania oddychania w zależności od przyczyny można stosowac glikokortykosteroidy (sepsa)
LECZENIE:
HEMIBURSZTYNIAN HYDROKORTYZONU: rozpuszczalny w wodzie, wstrzykiwany i.v., we wlewie dożylnym w izotonicznym roztworze glukozy lub NaCl, tez i.m..
Stosowany jest w ostrej niewydolności nadnerczy, wstrząs, ciężki stan astmatyczny, wstrząs anafilaktyczny.
Podajemy 100-150 mg/ w ostrych stanach 100-150mg co 4 h przez 2 doby. Po poprawie podajemy estry hydrokortyzonu doustnie ( nie można gwałtownie odstawiać leków- niewydolność nadnerczy może powstać)
PREDNIZOLON: Iv, im, dosunie, zewnętrznie stosowany. Do wstrzyknięć i.v. uzywamy soli sodowych bursztynianu lub fosforanu prednizolonu jako dobry rozpuszczalnik w wodzie.