FILTR SZARY
Filtr szary, przepuszcza promienie o wszystkich barwach w sposób jednakowy i nie wprowadza w obrazie fotograficznym żadnych dodatkowych zróżnicowań w zakresie jasności oddawania określonych barw. Nie wpływając w sposób zasadniczy na obraz fotograficzny, filtr szary ma za zadanie równomiernie osłabić promienie świetlne wpadające do wnętrza aparatu poprzez równomierne absorbowanie całego widzialnego zakresu tych promieni. Filtry szare są optycznie neutralne czyli nie mają zabarwienia. Oznacza to w praktyce, że mogą być używane również w fotografii barwnej, niewnoszą bowiem do zdjęć żadnego ubocznego zabarwienia.
Filtry szare stosujemy wówczas, gdy konieczne jest przedłużenie czasu ekspozycji bez zbytniego zmniejszania otworu przysłony w obiektywie aparatu. Czasem chcemy wykonać zdjęcie przy stosunkowo dużym otworze przysłony obiektywu, tak aby nie powiększać nadmiernie głębi ostrości. Sytuacje takie zdarzają się często przy wykonywaniu portretów w plenerze, gdzie zależy nam specjalnie na pozostawieniu tła nieostrego. Warunek ten możemy spełnić jedynie przez zastosowanie dużego, czasem nawet maksymalnego otworu przysłony. Z drugiej znowu strony, przy silnym oświetleniu słonecznym, musimy w jakiś sposób skompensować światło wpadające do obiektywu przez duży otwór, by nie otrzymać zdjęć prześwietlonych. Skracanie czasu naświetlania ma też swoje granice i może się zdarzyć, że nawet najkrótszy czas otwarcia migawki nie wystarczy, aby uchronić zdjęcia przed prześwietleniem i uzyskać prawidłową ekspozycję. Wówczas to ratuje nas filtr szary, który osłabiając równomiernie wszystkie promienie świetlne wpadające do obiektywu, pozwala na prawidłowe naświetlenie zdjęć nawet przy maksymalnym otworze przysłony.
Filtry szare zastosujemy również w przypadkach, kiedy zależy nam na wielokrotnym przedłużeniu czasu naświetlania (nawet do kilkudziesięciu minut) i to przy pełnym oświetleniu słonecznym. Sposób ten sprawdzi się na przykład wtedy, gdy chcemy wykonać zdjęcie domu stojącego przy ruchliwej ulicy (na zdjęciu zarejestrowany będzie tylko dom, natomiast wszystkie przedmioty ruchome - pojazdy na ulicy i przechodnie zostaną niewidoczne). Wreszcie filtry szare znajdują zastosowanie w tych aparatach, których obiektywy mają ograniczoną skalę przysłon, nie pozwalają np. zamknąć przysłony bardziej niż do wartości 11. Założenie na taki obiektyw odpowiedniego filtru szarego umożliwia nam praktycznie zwiększenie okresu potrzebnej regulacji.
Jeżeli nie posiadamy filtrów szarych, możemy, ale tylko w fotografii czarno-białej, przedłużyć czas ekspozycji używając jakiegokolwiek innego filtru barwnego o odpowiednio dużej gęstości optycznej. Nie zapominajmy jednak przy tym, że filtr taki (w przeciwieństwie do filtru szarego) zmieni nam charakter plastyczny obrazu, rozjaśni bowiem jedne, a przyciemni inne barwy.
Filtry szare bywają o trzech a nawet czterech gęstościach optycznych. Każdy następny stopień gęstości filtru tłumi światło dwukrotnie silniej niż poprzedni. Stąd więc współczynniki tych kolejnych filtrów rosną w postępie geometrycznym, a mianowicie:
2, 4, 8, 16