S. Bortnowski, Metodyka SUM


10. Publicystyka w szkole

Stanisław Bortnowski „Polonistyka po dziennikarsku”

ŻARTOBLIWY PRZEGLĄD PRASY SZKOLNEJ

Autor analizuje tytuły gazetek szkolnych (tematycznych) - dotyczących np. wiersza „Spóźniony słowik”, „Balladyny”, „Pana Tadeusza”; podaje przykłady notek i artykułów z gazetek szkolnych np. sprawozdanie z koncertu „Skowroniątka kontra słowik”, artykuł „Detektyw Wróbelek na topie”, sprawozdanie ze ślubu księcia Kirkora z Balladyną, zaproszenie Jankiela do karczmy przy kaplicy, sprawozdanie z koncertu Jankiela jako wydarzenie miesiąca, ogłoszenia etc.

NAJPIERW TYTUŁ!

Bortnowski podkreśla rolę nagłówka w felietonach, reportażach i wywiadach, niezatytułowane tracą istotny element rozpoznawczy. Tytuł prasowy powinien zachęcać i prowokować. Ważny jest stylistyczny wyróżnik tytułu.

Podział tytułów, które proponuje Bortnowski:

informacyjne („Sprzedaż do krajów Unii wzrosła”)

oceniające, komentujące („Chcemy silnego rządu”)

apelujące („Pomóżmy bezrobotnym z Radomia”)

intrygujące, wciągające, tajemnicze, niejasne („Cztery razy ja”)

oparte na metaforze, poetyckie, symboliczne („Lot ku Nirwanie”)

stylizowane, aluzyjne, oparte na grze słów, kalamburach, aliteracjach („Kto PITa, nie błądzi”)

LID (LEAD) - krotka, atrakcyjnie sformułowana zapowiedź pod tytułem prasowym, może zawierać wypunktowanie najważniejszych informacji, streszczenie tekstu, tezę, cytat, krótką prezentację postaci.

Można za pomocą tytułu prasowego i lidu odświeżyć i uatrakcyjnić tematy lekcji lub zadania domowe, np:

Jak zrobić coś z niczego?

TAJEMNICZE TABLETKI I SMAKOŁYKI AMBROŻEGO KLEKSA

Ambroży K. jest bardzo dziwnym człowiekiem -

Jeśli w ogóle nim jest?

Jego ręce wyczyniają cuda, lecz jak on to robi?

Spróbujmy znaleźć odpowiedź na to trudne pytanie.

Bortnowski proponuje zadanie uczniom ćwiczeń na przekształcanie w ten sposób tytułów napisanych przez nich wcześniej wypracowań.

JAK DZIELIĆ TEKST?

Ważna rola śródtytułów w artykułach prasowych. Można je jednak pominąć, ale nie da się napisać dłuższego tekstów bez akapitów. Długi tekst bez przerw nie zachęca do czytania. Podaje za W. Pisarkiem: „(…) dobry akapit stanowi odrębną całość treściowo - składniową, na którą składają się zwykle co najmniej trzy zdania (lub równoważniki)”. Rodzaje akapitów:

• opisowe

• argumentujące

• rozwijające

Bortnowski proponuje ćwiczenia dla uczniów polegające na sprawdzeniu swoich zadań domowych pod kątem przejrzystości tekstu i rozkładu akapitów, a także napisanie krótkich teksów na dany temat ze szczególnym zwróceniem uwagi na podział na akapity.

TYLKO INFORMACJA!

Jak redagować informacje prasowe?

Zasady:

informacja ma być tylko informacją - bez komentarza, oceny i interpretacji

→ trzeba odpowiedzieć na pytania: kto? co? gdzie? kiedy? jak? dlaczego? z jakim skutkiem?

reguła odwróconej piramidy - najważniejsze informacje na początku

Ćwiczenia dla uczniów: przekształcanie streszczenie lektury w kilka depesz agencyjnych, zredagowanie informacji o odnalezieniu na balu pantofelka zgodnie z zasadą odwróconej piramidy, przekształcenie informacji o danej epoce z podręcznika w informacje, które maja być odczytane jako dziennik radiowy etc.

PORTRET ZAMIAST CHARAKTERYSTYKI

Np. opis postaci w określonej sytuacji, niekoniecznie pełny, skrótowy, jej słowa, monolog wewnętrzny, komentarz autorski, wypowiedź w mowie pozornie zależnej. Prócz tytułu wyróżnia się lidem i przerywnikami drukowanymi w środku strony lub na marginesach, np.:

16 lat nie ruszył się z jednego miejsca. Cierpliwie znosi, jak wylewają na niego kubły pomyj. Ale kiedy przypomina sobie jej oblicze i spojrzenie pełne miłości, wie, że swojego życie nie zmarnował. [św. Aleksy]

Młody, wysportowany (świetnie jeździ konno), po studiach, nieco nieśmiały i nieobyty towarzysko. Kobiety robią na nim wielkie wrażenie, choć przyznaje się do braku doświadczenia w kontaktach z płcią przeciwną. [Pan Tadeusz]

Bortnowski zachęca do przeglądania szkolnych gazetek świadomie nawiązujących do materiału literackiego i przekształcają go w formy dziennikarskie.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
S. Bortnowski, Metodyka SUM
S. Bortnowski, Metodyka SUM
bortnowski, Metodyka SUM
S. Bortnowski, Metodyka SUM
S. Bortnowski, Metodyka SUM
S. Bortnowski, Metodyka SUM
Jedliński Gatunki publicystyczne w szkole średniej(1), Metodyka SUM
I, Metodyka SUM
Ćwiczenia smaku (2), Metodyka SUM
glowiński, Metodyka SUM
Stanis3aw Bortnowski, metodyka
Dlaczego retoryka, Metodyka SUM
A. Pilch, Metodyka SUM
II, Metodyka SUM
A, Metodyka SUM

więcej podobnych podstron