Wykład 10 17.12.2007

Wysłuchanie publiczne

Uchwała o wysłuchaniu publicznym podejmowana przez komisję na wniosek co najmniej 1 posła, do której został skierowany wniosek o przeprowadzenie postępowania ustawodawczego. Uchwała ta może mieć miejsce między zakończeniem pierwszego czytania a przed rozpoczęciem drugiego czytania.

W wysłuchaniu publicznym mogą wziąć udział podmioty, które z odpowiednim wyprzedzeniem zgłosiły swoje zainteresowanie. Muszą one zwrócić się do Sejmu (co najmniej 10 dni przed dniem wysłuchania publicznego). Dodatkowo:

- grupa lobbingowa - musi przedstawić zaświadczenie o prowadzeniu działalności lobbingowej w Sejmie

- w imieniu osoby prawnej - wyciąg z krajowego rejestru sądowego w którym dany podmiot na rzecz którego występuje jest zarejestrowany

- odbywa się na jednym posiedzeniu komisji

- porządek obrad komisji może zawierać tylko wysłuchanie publiczne

Procedury szczególne

Procedury szczególne mogą dotyczyć:

1. możliwości skrócenia postępowania

-

- przystąpienie do drugiego czytania bez odsyłania do komisji

- przystąpienie do drugiego czytania niezwłocznie po otrzymaniu sprawozdania komisji

2. postępowania w przypadku pilnych projektów ustaw

Klauzulę pilności może nadać Rada Ministrów uchwalonym przez siebie projektom ustaw z wyjątkiem:

- podatkowych

- ordynacji wyborczej

- regulujących ustrój i właściwości władz publicznych

- projektów kodeksów

Marszałek Sejmu ma obowiązek sprawdzić, czy zgłoszony przez Radę Ministrów projekt jest zgodny z wymogami formalnymi. Jeśli przyjmie ustawę w trybie pilnym musi ustalić orientacyjny kalendarz prac nad tym projektem w trybie pilnym.

Marszałek zarządza:

- pierwsze czytanie bez zachowania terminu 7 dniowego

- kierując projekt do komisji ustala termin otrzymania sprawozdania (nie dłuższy niż 30)

- można zarządzić wysłuchanie publiczne

- wprowadza projekt do porządku pierwszych obrad po zakończeniu prac w komisji

- uchwaloną ustawę niezwłocznie (w ciągu 3 dni) musi przesłać Marszałkowi Senatu

Senat ma na wprowadzenie poprawek jedynie 14 dni.

Prezydent ma 7 dni na podpisanie ustawy.

Rada Ministrów może wycofać klauzulę pilności przed II czytaniem.

3. zmiany w kodeksach oraz wprowadzające kodeksy w życie

Termin postępowania ustawodawczego jest wydłużony. Ustawodawca wymaga szczególnej dokładności i ostrożności. Tu także istnieje możliwość przeprowadzenia wysłuchania publicznego.

I czytanie

- projekt nowego kodeksu i przepisy wprowadzające nowy kodeks w życie- nie wcześniej niż 30 dzień od dostarczenia druku posłom

- zmiany w kodeksie i przepisy wprowadzające w życie zmiany w kodeksie - nie wcześniej niż 14 dzień od dostarczenia posłom druku projektu

Sejm może powołać Komisję Nadzwyczajną przed lub po I czytaniu projektu.

Komisja Nadzwyczajna może tworzyć podkomisje stałe i zespoły robocze. Członek Komisji Nadzwyczajnej nie może wchodzić w skład więcej niż dwóch podkomisji. Komisja Nadzwyczajna powołuje zespół stałych ekspertów (1/3 z nich jest wskazywana przez ustawodawcę).

II czytanie - nie wcześniej niż 14 dzień od doręczenia Posłom sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej

4. uchwalanie prawa, które będzie wypełniać postanowienia UE

Rada Ministrów - ma obowiązek wyraźnego zaznaczenia, że zgłoszony przez nią projekt ma za zadanie wykonywać postanowienia UE.

Marszałek ustalając terminarz prac nad projektem musi pamiętać aby zachowana były także terminy UE.

Poprawkę na posiedzeniu komisji może zgłosić grupa co najmniej 3 posłów.

Projekt może być odrzucony na posiedzeniu komisji bezwzględną większością głosów.

II czytanie - odbywa się na posiedzeniu sejmu najbliższym po doręczeniu posłom sprawozdania komisji chyba, że Marszałek po zasięgnięciu opinii komisji zarządzi inaczej.

5. projekt ustawy budżetowej

Inicjatywa ustawodawcza przypada tylko Radzie Ministrów.

Projekt jest kierowany do Komisji Finansów Publicznych. Poszczególne części projektu ustawy budżetowej są rozpatrywane przez inne komisje. Sprawozdania są przekazywane Komisji Finansów Publicznych, która rozpatruje je jako sprawozdania cząstkowe.

Rada Ministrów przedkłada Sejmowi projekt ustawy budżetowej nie później niż 3 miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego. Po zakończeniu prac Sejmu ustawa przekazywana jest do Senatu, który ma na rozpatrzenie ustawy budżetowej 20 dni. Senat może jedynie wnieść do ustawy poprawki lub ją przyjąć - nie może jej odrzucić.

Poprawki Senatu są przekazywane do Komisji Finansów Publicznych (która je przyjmuje lub odrzuca).

Uchwaloną ustawę Prezydent musi podpisać w ciągu 7 dni. Nie przysługuje mu prawo weta ale może on zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego o sprawdzenie konstytucyjności ustawy. TK ma obowiązek orzec w sprawie zgodności z Konstytucją w terminie nie później niż 2 miesiące od momentu złożenia ustawy. Ustawa budżetowa musi być przedłożona prezydentowi do podpisu nie później niż 4 miesiące od momentu wpłynięcia ustawy do Sejmu. Jeśli to nie nastąpi może w ciągu 14 dni zarządzić skrócenie kadencji Sejmu.

ustawa o prowizorium budżetowym - uchwala budżet na okres krótszy niż rok budżetowy.

W Polsce rok budżetowy = rok kalendarzowy.

Postępowania w komisjach

Ogólne zasady dotyczące postępowania przed komisjami sejmowymi:

Aby obrady miały charakter prawomocny musi wziąć w nich udział co najmniej 1/3 składu komisji. Na czele każdej komisji stoi prezydium komisji (przewodniczący i dwóch wiceprzewodniczących). Komisje rozpatrują

- projekty ustaw i uchwał

- uchwały senatu o wniesieniu poprawek do ustawy uchwalonej przez sejm

- wnioski prezydenta o ponowne rozpoznanie ustawy

- opiniują projekty

- sprawozdania i informacje kierowników urzędów centralnych

- analizują działalność administracji

- opiniują wnioski w sprawach personalnych

Prezydium Komisji:

- opracowuje projekty planów prac

- czuwa nad przygotowaniem posiedzeń

- zapewnia członkom komisji materiały

Posiedzenia odbywają się:

- gdy ustali Prezydium

- gdy ustali Przewodniczący

- …

Na wniosek co najmniej ¼ członków przewodniczący jest zobowiązany do zwołania posiedzenia o charakterze nadzwyczajnym, które ma się odbyć w ciągu 14 dni o złożenia wniosku.

W posiedzeniach mogą brać udział:

- członkowie komisji

- europosłowie

- osoby zaproszone

- osoby prywatne (w szczególnych wypadkach)

Na posiedzenia komisji zaprasza Przewodniczący lub członek komisji przy akceptacji Przewodniczącego.

Przewodniczący obradom posiada prawo:

- wyrażania zgody na zabranie głosu

- zwrócenia Posłowi uwagi, że zbytnio odbiega od tematu

Komisje obradują na posiedzeniach, które mają charakter otwarty jednakże mogą wystąpić posiedzenia zamknięte - Komisja określa osoby, których udział w posiedzeniu jest niezbędny.

Komisje wypowiadają się w następujących formach:

- dezyderat - postulat komisji w określonej sprawie, może być skierowany do Prezesa NIK, NBP, Rady Ministrów, Prokuratora Generalnego, Głównego Inspektora Pracy. Dezyderat nie ma mocy obowiązującej jednakże ustawodawca wymaga aby organ do którego został wystosowany ustosunkował się do niego w ciągu 30 dni (chyba że inaczej postanowi Marszałek na wniosek adresata).

- rezolucja - stanowisko sejmu przygotowane przez komisję - gdy sejm przyjmie rezolucję Marszałek wysyła ją do adresata dezyderatu. Adresat staje się zobowiązany do wypełnienia postanowień rezolucji.

- opinia - stanowisko w określonej sprawie. Może przedstawić opinię tym samym podmiotom, do których był skierowany dezyderat, centralnym urzędom i instytucjom państwowym. Opinia jest przesyłana przez Marszałka do adresata opinii.

- sprawozdanie - obowiązkowe z prac nad projektami skierowanymi do komisji

- projekty uchwał, apeli, oświadczeń, deklaracji

Uchwały podejmowane są większością głosów przy obecności 1/3 członków

W Senacie regulamin wskazuje na obowiązek pracy w przynajmniej 1 komisji natomiast w regulaminie Sejmu nie ma takiej pozycji.

Odrębne regulacje

- komisje śledcze - projekt uchwały o powołaniu komisji może być wniesiony przez co najmniej 40 posłów lub prezydium sejmu. Wniosek musi być zawierać uzasadnienie powołania takiej komisji.

Komisja śledcza ma obowiązek przedstawienia sprawozdania ze sprawy, do rozpatrzenia której została powołana. Członkowie komisji mogą zgłaszać zdania odrębne (które muszą być dołączone do sprawozdania z prac komisji).

- komisja ds. służb specjalnych - nie więcej niż 9 posłów

Posiedzenia tej komisji mają charakter posiedzeń zamkniętych chyba że są to połączone posiedzenia z innymi komisjami.

W obradach mogą uczestniczyć ministrowie
- MON

- MSWiA

- komisja ds. etyki poselskiej - po 1 przedstawicielu ( o nieposzlakowanej opinii) każdego z klubów parlamentarnych. Jeżeli zgłoszona osoba nie spełnia wymogu nieposzlakowanej opinii klub musi wystawić innego kandydata - jeśli tego nie zrobi traci prawo do posiadania swojego przedstawiciela w tej komisji. Posiedzenia tej komisji są objęte tajemnicą.

Komisja może:

- zwrócić uwagę

- dać upomnienie

- udzielić naganę

- komisja ds. UE - nie więcej niż 46 członków, powinien odzwierciedlać proporcjonalnie skład Sejmu.

1

---