1.Omów skutki zmiany kulturowej jaka jest akulturacja. Podaj po jednym przykładzie do każdego z nich.

Podstawowa cecha kultury jest zmiana- kultura jest zmienna, dynamiczna, zorganizowana.

Dla ewolucji zmiana miała charakter jednokierunkowy.

Akulturacja - ogół zjawisk powstałych w wyniku bezpośredniego lub pośredniego kontaktu (zderzenie kultur) dwóch grup kulturowych, prowadzący do zmian wzorów kulturowych jednej, drugiej lub obu kultur. Końcowym efektem tego procesu może być unifikacja(ujednolicenie) wzorów kulturowych obu grup, bądź przejęcie wzorów jednej grupy przez drugą. Przez akulturację rozumie się szczególnie proces rozwiązywania problemów związanych ze znalezieniem się w kulturze odmiennej od tej, w której nastąpiła pierwotna kulturalizacja.

Skutkiem zmiany kulturowej są:

1. Asymilacja- gdy zachodzi przejęcie większej części kultury obcej, część wzorów własnej kultury porzucamy.

Najczęściej o asymilacji mówi się w przypadku przystosowania się imigrantów do norm życia społecznego kraju, w którym się osiedlili bądź przedstawicieli mniejszości narodowych do norm zbiorowości (narodu) dominujących w danym kraju lub krainie. Zjawisko to może mieć naturalny, niewymuszony charakter; niekiedy państwa prowadzą aktywną politykę asymilacyjną, która ma prowadzić do wykorzenienia innych wartości kulturowych i narzucenia norm narodu panującego.

2. Adaptacja- zachodzi gdy obce i rodzinne aspekty(elementy) tworzą nowa jakość.

np. religia voo doo- połączenie wierzeń afrykańskich i katolicyzmu( głównie na Haiti i północnej części USA)

3. Konflikt- niechęć przyjęcia nowych wzorów kulturowych, powrót do wzorów tradycyjnych.

Inne skutki zmian kulturowych:

-substytucje- jeden element zastępuje jakiś element rodzinny,

-syndretyzm- elementy stare i nowe łączą się

-dodanie- do dziedziczonej kultury dodane SA nowe elementy

-dekulturacja- zanik części kultury, tradycji

-odrzucenie- gdy zmiana kulturowa jest zbyt gwałtowna, może wywołać protest grupy społecznej

-zapoczątkowanie- pojawiają się nowe potrzeby

2. Wymień i omów czynniki strukturalne, odpowiedzialne za równowagę dynamiczną systemu kulturowego teorii zmiany Talcotta Parsonsa.

Talcott Parsonsa uważał, że pomimo zmian społeczeństwo nie rozpada się.

Szukał czynników tkwiących w kulturze, odpowiedzialnych za zachowanie równowagi.

Wśród tych czynników wymienia:

a)Wartości- utrzymują one wzór kulturowy

b) Normy- odpowiedzialne za integrację systemu

c)Role- mają na celu adaptację systemu

d) Ugrupowania- realizują cele systemu

To co jest nowe przechodzi przez system wartości. Będzie dopasowywane do systemu wartości.

Zmiana następuje wtedy, kiedy wszystkie czynniki nie mogą się uporać ze zmianą. Źródłem zmiany zawsze jest napięcie.

Zmiana następuje w trzech fazach:

1.Proces wzrastającej dyferencjacji (wzrost podziałów)

2.Proces reintegracji (nowej integracji systemu)

3.Nowej adaptacji

4.Co oznacza tradycja w aspekcie przedmiotowym, czynnościowym, podmiotowym?

Tradycja jest to rodzaj selektywnego przekazu skumulowanych wartości kulturowych.

Przekazywane są: gesty, umiejętności manualne, znaki, reakcje na znaki. Tradycja jest środkiem przekazu.

Tradycja w aspekcie przedmiotowym

(dziedzictwo faktów kulturowych, całej przeszłości)

Tradycja w aspekcie przedmiotowym rozumiana jest jako dziedzictwo kulturowe i może być traktowana jako synonim kultury. Stanowi całokształt wszystkich wytworów kulturowych, działalności materialnej i duchowej kolejnych generacji, które oddziałują na współczesne i warunkowane są potrzebami przyszłości.

W życiu społecznym nic bowiem nie zaczyna się od zera i od początków istnienia ludzkości ma miejsce przekazywanie idei i dóbr kultury.

Tradycja w aspekcie czynnościowym

(dziedzictwo wzorów, tradycji, regu- obecność przeszłości w teraźniejszości)

W aspekcie czynnościowym tradycję traktuję jako transmisję czegoś, co raz zostało wytworzone, zdobyło uznanie i stało się czymś, co się przekazuje bezpośrednio lub pośrednio za pomocą symboli.

Dziedzictwo kulturowe może funkcjonować w doświadczeniach członków zbiorowości poprzez przekaz w procesie socjalizacji i wychowania, może być przechowywane w muzeach i innych instytucjach chroniących świadectwa historii cywilizacji, kultur i narodów w celu przekazywania wiedzy i kształtowania zintegrowanych, pełnych postaw wobec dokonań przodków, wywoływania doznań emocjonalnych i estetycznych, integracji grupowej, zachowania ciągłości kulturowej.

Tradycja w aspekcie podmiotowym

(stosunek ludzi do przeszłości-tradycja w najwęższym rozumieniu)

Podmiotowe traktowanie tradycji ma miejsce wówczas, gdy określona społeczność, grupa osób, uważa określone zachowania i działania za pożądane, zapewniające im rozwój i poczucie bezpieczeństwa. Mają więc miejsce wartościujące sądy, określanie aprobowanych i zbędnych idei, różne poziomy zaangażowania emocjonalnego, odmienne wyobrażenia, identyfikacje, dyskusje, wskazujące na szacunek do ciągłości i przemijania w kontekście obowiązywania pewnych reguł od zawsze itp.

5.Jaka jest różnica miedzy grupa etniczną, a narodową?

Grupa etniczna - jest to społeczność, której tożsamość kulturowa związana jest z określonym terytorium etnicznym.

Jest to społeczność przednarodowa, wspólnotą jest kultura, ale nie ma narodu, jest to społeczność o wspólnych losach historycznych i uwarunkowaniach ekologicznych, które złożyły się na wspólną tożsamość kulturową.

Grupa etniczna występuje jako etnik w ramach szerszego społeczeństwa, jako część społeczeństwa.

Grupa narodowa (mniejszość narodowa)- nie posiada własnej formy państwowości lub posiada własne państwo, ale zamieszkuje w granicach innego państwa.

Podstawowe cechy mniejszości narodowej:

• posiada poczucie własnej odrębności etniczno-narodowej i dąży do jej

zachowania (język, kultura, tradycje)

• ma świadomość własnej historycznej wspólnoty narodowej i jest ukierunkowana

na jej wyrażanie oraz ochronę

• za mniejszości narodowe nie uznaje sie tych grup etnicznych, które maja

odrębność kulturowa, lecz nie miały przynależności państwowej

• nie ma autonomii terytorialnej, ale występuje silne przywiązanie do miejsca

zamieszkania

• utożsamia sie z własnym narodem

Grupa etniczna cechuje się świadomością odrębności językowej, czasem również odrębności ekonomicznej. Poszczególne grupy etniczne lokują swoją ideologiczną i prywatną ojczyznę na obszarze zamieszkiwanego przez nich państwa. Mniejszość narodowa to natomiast taka grupa etniczna, która została osiedlona na terenie jakiegoś państwa w wyniku zaistnienia pewnych zdarzeń historycznych. Mogły być to przesunięcia granic na mocy porozumień między państwami lub poprzez zagrabienie siłą jakiś ziem. Przyczyną mogły być również wysiedlenia lub migracje. Ludność należąca do poszczególnych mniejszości narodowych deklaruje przeważnie inną narodowość, niż pozostała większość mieszkańców tego kraju.

6. Jakie są typy grup etnicznych wg. Thomasa Eriksena?

Rodzaje współczesnych grup etnicznych:

1. Miejskie mniejszości etniczne- są to grupy etniczne emigrantów, dostosowane do warunków industrialnych, występują problemy procesów adaptacyjnych(np. Włosi w Nowym Yorku)

2. Ludy tubylcze- miejscowe, które zostały zepchnięte przez obcych. Pojęcie to może odnosić się do każdej grupy etnicznej zamieszkującej region geograficzny, z którym grupa ta posiada najwcześniejszy historycznie związek.

3. Protonarody- inaczej narody bez państwa. Typ grupy etnicznej, która dąży do uzyskania własnej suwerenności politycznej w postaci własnego państwa.

Tego typu grupy etniczne posiadają własne elity polityczne oraz własnych ideologów, którzy starają się generować ruch narodowy. Protonaród można uznać za fazę tworzenia się z grupy etnicznej narodu, co nie oznacza, że każdy protonaród musi stać się w przyszłości uznanym narodem i uzyskać własną niezależność polityczną w postaci państwa.

4. Grupy etniczne w społeczeństwach pluaristycznych-, w państwach postkolonialnych, zróżnicowane kulturowo- Indonezja.

---