Chciałabym przedstawić nauczycielom nauczania zintegrowanego scenariusz zajęć dla klasy trzeciej z zakresu edukacji przyrodniczo-polonistycznej. Lekcja ta wymagała od uczniów dużej samodzielności w poszukiwaniu wiadomości oraz umiejętności współpracy w zespole, ponadto uwzględniając różne możliwości uczniów prowadziłam pracę na poziomach. Prezentuję tu również samodzielnie przygotowane karty pracy do lekcji.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ ZINTEGROWANYCH W KLASIE III
AUTORKA: Jolanta Kantypowicz
HASŁO BLOKU: ŻYCIE W WODZIE
HASŁO DNIA: ZWIERZĘTA WODNE
EDUKACJA PRZYRODNICZO - POLONISTYCZNA:
Samodzielne poszukiwanie informacji na temat zwierząt wodnych i prezentowanie zdobytych wiadomości. Wypowiedzi uczniów na temat zwierząt i roślin, które obserwował Sobieradzik. Głośne jednostkowe czytanie wybranych fragmentów tekstu. Wyrazy pokrewne.
CELE OGÓLNE:
Poznawanie środowisk przyrodniczych - środowisko wodne.
Poznanie różnorodności świata zwierząt wodnych - grupy taksonomiczne.
Wdrażanie do poszukiwania różnych źródeł informacji.
Wdrażanie do wielozdaniowej wypowiedzi
Wdrażanie do samodzielności w pracy.
Budzenie wrażliwości na piękno przyrody.
Rozwijanie umiejętności przedstawiania wydarzeń za pomocą dramy.
Wdrażanie do integracji w grupie.
umie korzystać z różnych źródeł informacji;
potrafi ciekawie zaprezentować samodzielnie zdobytą wiedzę;
wyróżnia grupy taksonomiczne zwierząt wodnych i zna ich przedstawicieli;
dostrzega zależność zwierząt wodnych od środowiska, w którym żyją;
czyta tekst cicho ze zrozumieniem;
prowadzi dialogi i dobiera słowa adekwatnie do wypowiedzi;
przedstawia w dramie zdarzenia za pomocą środków werbalnych i pozawerbalnych;
wyszukuje odpowiednie fragmenty z tekstu;
układa odpowiedzi na pytania dotyczące tekstu;
uzupełnia ilustrację nalepkami zgodnie z treścią tekstu;
wypowiada się na dany temat;
umie współpracować w grupie;
METODY:
słowna - czytanie informacji z różnych źródeł, wypowiedzi uczniów nt. zwierząt wodnych, ciche czytanie tekstu, głośne czytanie wybranych fragmentów, udzielanie odpowiedzi na pytania nauczyciela, drama, śpiewanie piosenki
oglądowa - oglądanie plansz i tablic, albumów i atlasów o zwierzętach wodnych, ilustracje z naklejkami w karcie pracy, ilustracje mieszkańców wód w podręczniku
działań praktycznych - ułożenie rozsypanki sylabowej, wykonanie ćwiczeń w karcie pracy, uzupełnianie kart, naklejanie nalepek
FORMY PRACY: zbiorowa, indywidualna, grupowa.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE: odtwarzacz i płyta CD z nagraniem piosenki pt. Żaby, plansze, tablice przyrodnicze, atlasy, albumy, encyklopedie, słowniki, preparat przedstawiający rozwój żaby, rozsypanka sylabowa, karty do pracy na poziomach, podręczniki i karty pracy „Wesoła szkoła” kl.3, naklejki, karta oceny dla każdego zespołu (karta imitująca staw i nalepki żab)
CZAS I MIEJSCE ZAJĘĆ: 2 x 45 min, sala lekcyjna.
PRZEBIEG ZAJĘĆ
I. CZĘŚĆ WSTĘPNA
Zapowiedź tematu:
Wspólne zaśpiewanie znanej dzieciom piosenki pt. Żaby. (ZAŁĄCZNIK 1) (dzieci siedzą w kręgu na dywanie)
Zapowiedź pracy w grupach i omówienie systemu oceniania - za aktywność i współpracę w grupie zbieranie żabek do stawu (naklejki żab i błękitna karta imitująca staw).
Wprowadzenie do tematu.
Ułożenie z rozsypanki sylabowej hasła:
ZWIERZĘTA ŻYJĄCE W WODZIE (ZAŁĄCZNIK 2)
Wyłonienie grup i omówienie ich zadań:
Losowanie przez każde dziecko paska papieru z jednym z haseł:
OWADY, ŚLIMAKI, PAJĄKI I SKORUPIAKI
i uformowanie w ten sposób poszczególnych grup.
Praca w grupach:
Każda grupa podchodzi do stanowiska z hasłem, jakie wylosowała i zapoznaje się z zadaniami:
GRUPA I: RYBY
Na swoim stanowisku ma atlasy, albumy i tablice ryb, encyklopedie przyrodnicze, podręcznik oraz instrukcję z zadaniami.
Korzystając ze zgromadzonych materiałów oraz podręcznika (str.83) zbierzcie jak najwięcej informacji i ciekawostek na temat ryb jako mieszkańców środowiska wodnego, a następnie przygotujcie prezentację dla kolegów (opowiedzcie o rybach i przedstawcie ilustracje).
Pytania i polecenia pomocnicze:
Jakie zwierzęta nie mogą żyć bez wody i dlaczego?
Jak ryby przystosowały się do życia w wodzie?
Gatunki ryb najczęściej spotykanych w rzekach i jeziorach.
GRUPA II: PŁAZY
Na swoim stanowisku ma albumy, tablice, encyklopedie i słowniki przyrodnicze, preparat biologiczny - ROZWÓJ ŻABY, podręcznik oraz instrukcję z zadaniami.
Korzystając ze zgromadzonych materiałów oraz podręcznika (str.83) zbierzcie jak najwięcej informacji i ciekawostek na temat płazów jako mieszkańców środowiska wodnego, a następnie przygotujcie prezentację dla kolegów (opowiedzcie o płazach i pokażcie ilustracje).
Pytania i polecenia pomocnicze:
Jakie zwierzęta żyją na lądzie, ale ich potomstwo przychodzi na świat w wodzie?
Przedstaw rozwój żaby - pokaz preparatu.
GRUPA III: SSAKI, PTAKI I GADY
Na swoim stanowisku ma atlasy, albumy, tablice i encyklopedie przyrodnicze, podręcznik oraz instrukcję z zadaniami.
Korzystając z zebranych materiałów oraz podręcznika (str.84) zbierzcie jak najwięcej informacji i ciekawostek na temat ssaków, ptaków i gadów związanych ze środowiskiem wodnym, a następnie przygotujcie prezentację dla kolegów (opowiedzcie o tej grupie zwierząt i pokażcie ilustracje).
Pytania i polecenia pomocnicze:
Jakie znasz ssaki, które przystosowane są do życia w środowisku wodnym?
W jaki sposób bóbr przystosował się do poruszania w wodzie.
Wymień ptaki żywiące się rybami.
Jakie znasz gady związane ze środowiskiem wodnym?
GRUPA IV: OWADY, ŚLIMAKI, PAJĄKI I SKORUPIAKI
Na swoim stanowisku ma atlasy, albumy, plansze i encyklopedie przyrodnicze, podręcznik oraz instrukcję z zadaniami.
Korzystając z zebranych materiałów oraz podręcznika (str.85) zbierzcie jak najwięcej informacji i ciekawostek na temat owadów, ślimaków, pająków oraz skorupiaków związanych ze środowiskiem wodnym, a następnie przygotujcie prezentację dla kolegów (opowiedzcie o tej grupie zwierząt i przedstawcie plansze).
Pytania i polecenia pomocnicze:
Wymień nazwy ślimaków żerujących na roślinach wodnych.
Opowiedz o pająku topiku.
Cechy charakterystyczne skorupiaków oraz ich przedstawiciele.
Prezentacje poszczególnych grup - przedstawianie zwierząt żyjących w wodzie należących do różnych grup taksonomicznych.
Ocena przedstawionej prezentacji, umiejętności dokonania podziału pracy i zgodnego współdziałania w grupie - przyznanie naklejek żabek.
Uzupełnienie tabeli nazwami grup zwierząt (gady, płazy, ryby) na podstawie podanych cech - karta pracy 58 ćw. 2.
Praca wykonana zespołowo - ocena poprawności pracy i przyznanie żabek grupom.
Utrwalenie zdobytych wiadomości poprzez samodzielne wypełnienie kart pracy.
POZIOM I: Wpisz odpowiednią nazwę grupy zwierząt do podanych informacji. ( ZAŁĄCZNIK 3)
POZIOM II Spośród podanych nazw grup zwierząt, wybierz i dopasuj odpowiednią do załączonych informacji (ZAŁĄCZNIK 4)
POZIOM III: Wytnij ilustracje i wklej pod odpowiednią nazwą grupy zwierząt. (ZAŁĄCZNIK 5)
Sprawdzenie poprawności wykonania zadania.
Wklejenie do zeszytów rozsypanki wyrazowej jako tematu zajęć oraz uzupełnionej karty.
ĆWICZENIA ŚRÓDLEKCYJNE Zabawa bieżna: Szczupaki i karasie
Ciche czytanie ze zrozumieniem relacji Sobieradzika znad stawu, w celu zapamiętania nazw roślin i zwierząt wodnych - „Co w stawie piszczy?” ( podręcznik s.86).
Uzupełnianie nalepkami rysunku stawu zgodnie z tekstem pt.„Co w stawie piszczy?” ( karta pracy 58 ćw. 3)
Opowiadanie treści uzupełnionej ilustracji połączone z wyszukiwaniem i głośnym jednostkowym czytaniem odpowiednich fragmentów tekstu.
Scenki dramowe ilustrujące wydarzenia na stawie.
Tematy scenek, np. Lekcja pływania łabędzi, Rodzina perkozów na wycieczce, grupy losują i przygotowują w zespołach środkami werbalnymi i pozawerbalnymi. Ocena pracy zespołów - przyznanie nalepek.
Słuchanie wzorowego czytania relacji Sobieradzika pt. „Co słychać pod wodą?” (podręcznik s.87).
Układanie odpowiedzi na pytania dotyczące tekstu połączone z wyszukiwaniem odpowiednich fragmentów sprawozdania.
Jakie zwyczaje zwierząt poznałeś dzięki temu sprawozdaniu?
Które z nich szczególnie cię zainteresowały?
Jakie rośliny wodne zauważył Sobieradzik?
Uzupełnianie nalepkami rysunku stawu zgodnie tekstem pt. „Co słychać pod wodą?” (karta pracy 59 ćw. 1).
Uzupełnianie tekstu wyrazami pokrewnymi.
Kolorowanie pól z wyrazami należącymi do rodziny wyrazu ryba.
Tworzenie wyrazów pokrewnych (krewny, krewniak, pokrewny) (karta pracy 62 ćw. 3 - 6)
Podsumowanie lekcji i ocena pracy grup.
Jaki był temat dzisiejszych zajęć?
Jakie grupy zwierząt związanych ze środowiskiem wodnym dziś wyróżniliśmy?
Wymień tych przedstawicieli poszczególnych grup, których zapamiętałeś?
Z jakich miejsc zdawał nam relacje Sobieradzik?
Jakich ciekawostek dostarczył nam Sobieradzik poprzez swoje relacje?
Co to są wyrazy pokrewne?
Podliczenie ilości zebranych żabek w stawie, wyłonienie najbardziej aktywnej i zgodnie pracującej grupy.
Zadanie pracy domowej.
Karta pracy 60 ćw.1
Karta pracy 61 ćw.4-6
ZAŁĄCZNIK 1:
Piosenka pt. „ŻABY”
Słowa: Joanna Kulmowa
Muzyka: Zbigniew Ciechan
Żaby mają zachrypnięte głosy,
bo na łąkach za dużo rosy,
bo w bajorku za zimno jeszcze,
bo padają, bo padają
za chłodne deszcze,
bo padają, bo padają
za chłodne deszcze.
Siedzą żaby w wilgotnym błotku,
Bez deszczowych płaszczyków, bez botków.
Przemakają od głowy po piętę
i dlatego, i dlatego są zachrypnięte,
i dlatego, i dlatego są zachrypnięte.
ZAŁĄCZNIK 2:
CE RZĘ W DZIE JĄ TA ZWIE ŻY W
ZAŁĄCZNIK 3:
POZIOM I:
Wpisz odpowiednią nazwę grupy zwierząt do podanych informacji.
......................................
- są zwierzętami wodnymi. Doskonale przystosowały się do życia w wodzie. Ciało ich ma kształt opływowy, jest spłaszczone po obu bokach. Pokryte jest łuskami oraz śluzem, który ułatwia pływanie. Płetwa ogonowa umożliwia im poruszanie się do przodu i pełni rolę steru. Oddychają skrzelami, przez które przepuszczają wodę, w której zawarty jest tlen. Do najczęściej spotykanych w rzekach i jeziorach należą:.................................................................
......................................
- potomstwo ich może przyjść na świat tylko w wodzie. Zwierzęta te składają jaja do wody i nazywamy je skrzekiem. Z jaj wykluwają się larwy (kijanki) podobne do ryb, a z nich wyrastają dorosłe osobniki, które będą mogły żyć na lądzie. Ich przedstawiciele to: ...................................................................................................
.......................................
- wąż zaskroniec i żółw błotny to przedstawiciele tej grupy zwierząt. Nie składają one jaj w wodzie. Pozostałe zwierzęta z tej grupy, czyli węże i jaszczurki, unikają wody.
........................................
- zwierzęta te zdobywają pokarm i schronienie w wodzie. Są chronione w Polsce. Przedstawicielami tego gatunku są piżmaki i wydry, a także ........ , które mieszkają w nawodnych domach - żeremiach.
. ......................................
- potrafią brodzić po wodzie, ale też są takie, które świetnie pływają i nurkują w poszukiwaniu pokarmu. Często mają dziób spłaszczony, a palce u nóg spięte błoną. Cenione ze względu na puch i mięso.
......................................
- posiadają one dwie pary czułków oraz pancerzyk, nazywany skorupą. Do wodnych zwierząt tego gatunku należą: rak, kiełż, rozwielitka (dafnia).
ZAŁĄCZNIK 4:
POZIOM II:
Spośród podanych nazw grup zwierząt, wybierz i dopasuj odpowiednią do załączonych informacj
SKORUPIAKI SSAKI PŁAZY
RYBY PTAKI GADY
.......................................
- są zwierzętami wodnymi. Doskonale przystosowały się do życia w wodzie. Ciało ich ma kształt opływowy, jest spłaszczone po obu bokach. Pokryte jest łuskami oraz śluzem, który ułatwia pływanie. Płetwa ogonowa umożliwia im poruszanie się do przodu i pełni rolę steru. Oddychają skrzelami, przez które przepuszczają wodę, w której zawarty jest tlen. Do najczęściej spotykanych w rzekach i jeziorach należą: ..............................
.......................................
- potomstwo ich może przyjść na świat tylko w wodzie. Zwierzęta te składają jaja do wody i nazywamy je skrzekiem. Z jaj wykluwają się larwy (kijanki) podobne do ryb, a z nich wyrastają dorosłe osobniki, które będą mogły żyć na lądzie. Ich przedstawiciele to: ..............................................
......................................
- wąż zaskroniec i żółw błotny to przedstawiciele tej grupy zwierząt. Nie składają one jaj w wodzie. Pozostałe zwierzęta z tej grupy, czyli węże i jaszczurki, unikają wody.
- zwierzęta te zdobywają pokarm i schronienie w wodzie. Są chronione w Polsce. Przedstawicielami tego gatunku są piżmaki i wydry, a także ........ , które mieszkają w nawodnych domach - żeremiach.
....................................
- potrafią brodzić po wodzie, ale też są takie, które świetnie pływają i nurkują w poszukiwaniu pokarmu. Często mają dziób spłaszczony, a palce u nóg spięte błoną. Cenione ze względu na puch i mięso.
.....................................
- posiadają one dwie pary czułków oraz pancerzyk, nazywany skorupą. Do wodnych zwierząt tego gatunku należą: rak, kiełż, rozwielitka (dafnia).
ZAŁĄCZNIK 5:
POZIOM III:
Wytnij ilustracje i wklej pod odpowiednią nazwą grupy zwierząt.
RYBY PŁAZY GADY
SSAKI PTAKI SKORUPIAKI
|