Metody pracy opiekuńczo-wychowawczej (Kamińska)
Metoda wychowania to element składowy procesu wychowawczego - sposób postępowania wychowawcy z wychowankiem w określonej sytuacji wychowawczej.
Cztery grupy metod wychowania wg H. Muszyńskiego:
metody wpływu osobistego - wynikają z naturalnej skłonności człowieka do naśladowania innych osób mających uznanie i autorytet
metody wpływu sytuacyjnego - polegają na oddziaływaniu pośrednim za pomocą sytuacji, które wychowawca może tworzyć, aby organizować doświadczenia wychowanków
metody wpływu społecznego - polegają na znaczącym wychowawczo i atrakcyjnym oddziaływaniu zespołu wychowawczego
metody kierowania samowychowaniem - polegają na czynnym ustosunkowaniu się do procesu własnego rozwoju.
Metody wychowania opiekuńczego, charakteryzując się takimi właściwościami jak metody wychowania w ogóle, różnią się jednak pewnymi cechami, specyficznymi dla tego rodzaju wychowania.
Metoda wychowania opiekuńczego to każdy wyodrębniony sposób postępowania wychowawcy, zmierzający do zaspokajania istniejących i kształtowania coraz to nowych potrzeb wychowanków, przy aktywnym ich uczestnictwie w tym procesie.
Metody wychowania opiekuńczego wg Z. Dąbrowskiego:
Działania bezpośrednie opiekuna: moralne, werbalne, mimiczne i odruchowo-emocjonalne, zmierzające „wprost" do zaspokojenia wielorakich potrzeb podopiecznych
Działania pośrednie: stworzenie warunków materialno-organizacyjnych, psychologicznych, społecznych i kulturowych, służących zaspokajaniu potrzeb podopiecznych
Działania pośrednie przez rozbudzanie, kształtowanie stosunków opiekuńczych między podopiecznymi w układach heterogenicznych
Stymulowanie i organizowanie różnych form samoobsługi podopiecznych, zaspokajających ich wielorakie potrzeby
Do metody pracy opiekuńczo-wychowawczej zaliczają się także metody pracy z dzieckiem zagrożonym wg M. Łopatkowej:
metody izolujące i uodparniające-
metody chroniące, leczące i kształtujące sferę emocjonalną dziecka
metody zapobiegające porażkom i usuwające niepowodzenia szkolne
Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej korzysta także z klasycznych metod pracy socjalnej:
metoda indywidualnego przypadku
metoda pracy grupowej
metoda środowiskowa
metoda uprawy infrastruktury socjalnej
metoda pielęgnowania rozwoju podopiecznych
metoda ratowania osób zagrożonych w rozwoju
Bibliografia:
Kamińska U. (2005), Zarys metodyki pracy opiekuńczo - wychowawczej w rodzinnych i instytucjonalnych formach wychowania, Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śląskiego.
Metody pracy opiekuńczo - wychowawczej
1