Ćwiczenia czynne w odciążeniu

• wykonywane samoczynnie przez pacjenta

• bez pokonywania siły grawitacji

• Wskazania :

• zanik i znaczne osłabienie siły mięśni ( +1, 2,+2 w skali Lovetta)

• słaby zrost kostny

• zmiany chorobowe powierzchni stawowych

• Przeciwwskazania:

• ostre stany zapalne stawów

• stany zapalne tkanek okołostawowych

• stany zapalne żył

• wysoka gorączka

• złamania, stany pourazowe, po złamaniach kości z niepełnym zrostem

• stany po zwichnięciu

• urazy skóry, mięsni, innych tkanek

• bezpośrednio po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów

• występowanie bólu podczas ćwiczenia

• Cel:

• przeciwdziałanie zanikom mięśniowym

• przyrost siły

• zapobieganie przykurczom

• zwiększenie zakresu ruchu w stawach

• Sposoby odciążenia:

◦ przez kinezyterapeutę

◦ przez zawieszenie na taśmach („podwieszki”)

• osiowe (punkt zaczepienia nad stawem)

• wahadłowe (punkt zawieszenia poza rzeczywistą osią ruchu)

◦ przez zmniejszenie tarcia podłoża (np.: posypanie stołu talkiem)

◦ przez zmianę kąta nachylenia płaszczyzny

◦ przez zanurzenie w wodzie

Ćwiczenia czynne z oporem

• siła mięśni większa niż 3

• rodzaje oporu:

◦ stawiany ręką kinezyterapeuty

◦ zwiększenie tarcia podłoża

◦ zmiana kąta nachylenia płaszczyzny

◦ rozciąganie sprężyny

◦ ciężarki na bloczkach

Ćwiczenia czynne wolne / właściwe

• siła mięśnia co najmniej 3, a przy 4 - 5 jako kształtujące

• przy słabych mięśniach pozycje izolowane

• etapy ruchu:

◦ pozycja wyjściowa

◦ skurcz i ruch w pełnym zakresie

◦ rozkurcz i powrót do poz. wyjściowej

◦ odpoczynek - przerwa

• Wskazania:

• utrzymanie / poprawa zakresu ruchu

• kształtowanie koordynacji ruchowej

• likwidacja spoczynkowego wzmożonego napięcia mięśni

• poprawa koordynacji nerwowo - mięśniowej

Ćwiczenia czynno - bierne

• oparte o siłę usprawnianego; siła zewnętrzna charakter wspomagający

• Wskazania:

• stany po chirurgicznych zabiegach rekonstrukcji w narządzie ruchu

• choroby reumatoidalne

• unieruchomienie kończyn na wyciągach redresyjnych

• atrofia tkankowa

• demineralizacja kości

• Przeciwwskazania:

• czynne procesy zapalne w obrębie stawów

• świeże blizny i inne rany

• stany wymagające bezwzględnego unieruchomienia

• Metodyka:

• ruch w niepełnym zakresie (do granicy bólu)

• wolne tempo ćwiczeń

Ćwiczenia izokinetyczne

• forma treningu dynamicznego

• stała prędkość kątowa

• pacjent otrzymuje taki opór jaki sam wytwarza na urządzeniu

• prowadzenie ruchu ze stałą nadana prędkością umożliwia dynanometr

• zmieniający się opór w pełni dopasowuje się do układu mieśniowo - szkieletowego, bólu, zmęczenia

Ćwiczenia izometryczne

• czynne napinanie mięsni bez zmiany długości włókien

• statyczna praca mięsni ( bez efektu ruchowego)

• Zastosowanie :

• przeciwdziałanie zanikom

• przyrost masy siłowej

• utrzymanie aktywności w obrębie unieruchomionego odcinka ciała

• zasadą ćwiczeń jest sekwencja: napięcie - trzymanie - odprężenie

Ćwiczenia synergistyczne

• wykorzystanie zjawisk promieniowania ruchowego

• istotą wywołanie napięcia mięśni odległych topograficznie, w wyniku skurczu zupełnie innego zespołu mięśniowego

• synergizmy tworzą się drogą łuku odruchowego

• wyróżniamy synergizmy:

◦ bezwzględne - wrodzone (każdy je posiada); przykład: w leżeniu tyłem zgięcie grzbietowe stopy napięcie m. czworogłowego uda, w leżeniu tyłem uniesienie głowy napięcie m. prostego brzucha, w leżeniu przodem uniesienie głowy napięcie m. pośladkowego wielkiego

◦ względne - niezależne od bezwzględnych, u różnych osób w innym stopniu

• ćwiczenia mogą być

◦ kontralateralne (w trakcie unieruchomienia chory ćwiczy zdrową kończynę)

◦ ipsilateralne (niepełne unieruchomienie chory ćwiczy odsłonięte odcinki)

Reedukacja mięśni

• ćwiczenia mające na celu przywrócenie czynności mięśni

• zalecana przy porażeniach mięśni z dobrym rokowaniem

• postępowanie polega na pobudzeniu ośrodkowego układu nerwowego OUN (czyli rozwijaniu pamięci ruchowej) i torowaniu drogi dla bodźców ruchowych (czyli pobudzaniu i odtwarzaniu łuku odruchowego)

• sposób postępowania:

◦ przygotowanie i ułożenie pacjenta

◦ objaśnienie choremu i pokazanie ruchu + przy sile 0 prośba o usiłowanie wykonania ruchu (czyli o wysłanie bodźca)

◦ lekkie bierne rozciągnięcie mięśnia (bodziec proprioceptywny)

◦ ruch bierny w pełnym zakresie przy współudziale pacjenta (ma myśleć, jakby to robił)

◦ przerwa - odpoczynek

◦ 2 - 3 razy dziennie, max 15 min.

◦ w miarę wzrostu siły mięśnia od chorego wymaga się coraz bardziej czynnego udziału w ćwiczeniach

Reedukacja metodą Kenny

◦ ćwiczenia prowadzone przez terapeutów (bez sprzętu!)

◦ podstawowym ćwiczeniem we wczesnym okresie choroby - stymulacja

◦ stymulacja - ruch bierny + drgania i wibracje naśladujące skurcz mięśnia drażnienie głębokiego czucia mięśniowego bodziec proprioceptywny

◦ stymuluje się poszczególne mięśnie, w niepełnym zakresie ruchu

Reedukacja metodą wzorów Kabat - Kaiser, czyli PNF

◦ opiera się na założeniu, że ruchy stosowane w powszechnych metodach reedukacji nie są zgodne z naturalną codzienną pracą mięśni oraz, że ruchy dowolne mają charakter diagonalny i spiralny

◦ podstawą metody - wzory ruchu (osobne dla różnych części ciała), naśladujące ruchy z życia codziennego

◦ nazwa wzoru określona przez ruch, który odbywa się w proksymalnym stawie kończyny

Metoda Bobath

• stosowana głównie u dzieci z porażeniem spastycznym (uszkodzeniem OUN)

• uszkodzenie OUN powoduje nie tylko zahamowanie / opóźnienie wytworzenia prawidłowego odruchu postawy, ale także wytworzenie nieprawidłowych odruchów postawy

• metoda opiera się na ćwiczeniach:

◦ hamujących nieprawidłowe odruchy

◦ ułatwiających wykształcenie prawidłowych odruchów postawy i dowolnych

• bodźce dla nieprawidłowej postawy wynikają najczęściej ze złego ułożenia i ruchów punktów kluczowych (głowy, szyi i obręczy barkowej); zmiana ich położenia hamuje odruchy patologiczne

• dwie podstawowe grupy ćwiczeń:

◦ regulujące położenie ciała i kończyn w stosunku do głowy i szyi za pomocą ruchów głowy lub obręczy kończyny górnej

◦ regulujące ułożenie głowy w przestrzeni oraz w stosunku do tułowia za pomocą ruchów tułowia

Postawa prawidłowa:

• głowa ustawiona wprost nad klatką piersiową, biodrami i stopami lub podana nieco ku przodowi

• klatka piersiowa wysklepiona ku przodowi, przy zachowaniu swobodnego oddychania

• brzuch lekko wciągnięty lub płaski

• plecy łagodnie wygięte, przy czym łopatki nie wystają poza linię pośladków

• ręce i nogi prawidłowo ukształtowane

• stopy wysklepione

Wady postawy

• Plecy okrągłe

• cały kręgosłup nadmierne wygięcie ku tyłowi (hiperkifoza)

• powiększenie się kifozy piersiowej pochylenie sylwetki ku przodowi

• głowa wysunięta znacznie ku przodowi

• odstające łopatki

• zapadnięta klatka piersiowa

• Plecy wklęsłe

• kręgosłup na całej długości silnie uwypuklony (hiperlordoza)

• miednica ustawiona niemal poziomo

• największe zmiany w odcinku lędźwiowym

• Plecy okrągło-wklęsłe

• kifoza piersiowa i lordoza lędźwiowa nadmiernie zaakcentowane

• głowa i barki wysunięte do przodu

• klatka piersiowa zapadnięta

• uwypuklenie brzucha

• Plecy płaskie

• kifoza pierś. i lordoza lędźw. zmniejszone

• kręgosłup nie spełnia resorującej roli

• głowa jest lekko wysunięta do przodu

• barki silnie ściągnięte do tyłu

• klatka piersiowa wyraźnie uwypuklona

• Drogie Niewiasty i Szanowni Samcowie!

• nie wiem czy to wszystko, co będzie, a czego nie będzie

• nie wnikam czy to jest dobrze opracowane i czy nie ma błędów

• brakuje chodu, więc może ktoś wykaże trochę inicjatywy i go opracuje

• jeśli macie jakieś inne materiały - nie wstydźcie się ich wrzucać, taki był cel wspólnego konta

• nie pytajcie o co chodzi, bo tego nie rozumieją nawet ćpuny z wieloletnim stażem

• amen