Wykład czwarty
Ogólna charakterystyka konta księgowego
Budowa i funkcjonowanie konta
Zasada podwójnego zapisu
Rodzaje kont
cechy specyficzne oraz zasady ewidencji na kontach bilansowych:
kontach aktywnych
kontach pasywnych
kontach aktywno - pasywnych
Konto jest specyficznym dla rachunkowości urządzeniem ewidencyjnym, które służy do bieżącego ujmowania operacji gospodarczych w wyrażeniu pieniężnym.,
Każde konto posiada następujące elementy:
nazwa konta,
strony konta
Nazwa konta jest dostosowana do istoty ujmowanych na nim składników lub zjawisk gospodarczych, na przykład: „Środki trwałe”, „Kasa”, „Materiały”, „Rozrachunki” itp.
Konto ma dwie przeciwne strony:
stronę lewą nazwaną „Winien” (Wn) lub z łaciny „Debet” (Dt),
stronę prawą określaną jako „Ma” lub „Credit” (Ct)
Uproszczony schemat konta przedstawia tzw. konto teowe, które ma następującą postać:
Wn Nazwa konta Ma
Założenie konta polega na wpisaniu jego nazwy i symbolu nadanego mu w planie kont.
Otwarcie konta może nastąpić poprzez:
wpisanie stanu początkowego z bilansu otwarcia,
zaksięgowanie pierwszej operacji dotyczącej danego konta, jeżeli nie występowało ono w bilansie otwarcia.
Operacje gospodarcze, powodujące zmiany stanu konta, księguje się w ciągu okresu gospodarczego po stronie Winien lub Ma w zależności od charakteru konta i sposobu oddziaływania operacji.
Zapisy księgowe:
po stronie Wn to inaczej:
obciążenie konta
zapisanie w ciężar konta
księgowanie po stronie Winien (Debet)
debetowanie konta
po stronie Ma to inaczej:
uznanie konta
zapisanie na dobro konta
księgowanie po stronie Ma (Credit)
kredytowanie konta
Każdy zapis księgowy składa się z następujących elementów:
informacyjnych: nazwa (symbol) i strona konta oraz kwota operacji gospodarczej,
identyfikacyjnych: treść operacji (zapisu), podstawa zapisu (dowody księgowe), data operacji i ewentualnie jej numer.
Księgowanie operacji gospodarczych nie może powodować naruszenia równowagi bilansowej. W związku z tym w ewidencji księgowej stosuje się zasadę podwójnego zapisu, zgodnie z którą każda operacja musi być ujęta:
na co najmniej dwóch kontach (podwójny zapis),
na jednym koncie po stronie Winien, a na drugim po stronie Ma, czyli po przeciwnych stronach (dwustronny zapis),
w identycznej wysokości na obu kontach (jednakowy zapis).
Stosowanie zasady podwójnego zapisu prowadzi do relacji między kontami określonej mianem korespondencji kont. Może ono przyjmować zapis:
zapisów prostych - tylko na dwóch kontach
zapisów złożonych - na więcej niż dwóch kontach
Na koniec roku obrotowego następuje zamknięcie konta. Jego procedura jest następująca:
podsumowuje się obie strony konta
ustala się różnicę między nimi
różnicę zapisuje się po stronie wykazującej mniejszą sumę, dzięki czemu łączne kwoty po obu stronach stają się równe
zrównoważone obroty podkreśla się dwukrotnie
Ustalona w trakcie zamknięcia konta różnica między obrotami obu stron wyraża stan konta na koniec okresu i nosi nazwę salda końcowego.
Może ono być:
debetowe, jeżeli większa jest suma po stronie Winien,
kredytowe, gdy większa jest suma po stronie Ma,
zerowe, gdy sumy zapisów po obu stronach są równe (saldo końcowe nie występuje).
W praktyce konta mogą mieć różną postać. Najczęściej są to tabele w układzie:
folio (dwustronnym)
pagina (jednostronnym)
Konto w układzie tabeli dwustronnej (folio)
Winien Kasa Ma
Data |
Nr dok. |
Treść operacji |
Kwota |
Data |
Nr dok. |
Treść operacji |
Kwota |
01.02 |
1/BO |
Stan z bilansu otwarcia |
200 |
01.03 |
Lp 14 |
Wypłata zaliczki na delegację |
300 |
01.03 |
Kp/1 |
Podjęcie gotówki z banku do kasy |
500 |
|
|
|
|
Konto w układzie tabeli jednostronnej (pagina)
Kasa
Data |
Nr dok. |
Treść operacji |
Kwota |
|
|
|
|
Wn |
Ma |
01.02 |
1/BO |
Stan z bilansu otwarcia |
200 |
|
01.03 |
Kp/1 |
Podjęcie gotówki z banku do kasy |
500 |
|
01.03 |
Lp 14 |
Wypłata zaliczki na delegację |
|
300 |
Rodzaje kont:
konta bilansowe,
konta wynikowe - służą do ewidencji operacji wynikowych, tj. do operacji gospodarczych związanych z kosztami i przychodami, stratami i zyskami nadzwyczajnymi oraz wynikiem finansowym,
konta korygujące - mają charakter kont pomocniczych, związanych z kontami podstawowymi, którymi są odpowiednie konta bilansowe,
konta rozliczeniowe - są to konta, które na koniec okresu nie wykazują sald, gdyż w ciągu okresu dokonano rozliczenia kwot ujętych na tych kontach.
Konta bilansowe tworzą zasadniczą grupę kont stosowanych w rachunkowości. Są to konta, których salda umieszcza się w bilansie. Dzielą się one na trzy grupy:
konta aktywne, które występuje wyłącznie w aktywach bilansu,
konta pasywne, które występuje wyłącznie w pasywach bilansu,
konta aktywno - pasywne, które mogą występować zarówno w aktywach, jak i w pasywach bilansu (nawet jednocześnie po obu stronach, jeżeli wykazują dwa salda).
Konta aktywne służą do ewidencji rzeczowych składników majątku i środków pieniężnych . Przykładowo są to takie konta, jak „Środki trwałe”, „Długoterminowe aktywa finansowe”, „Materiały”, „Towary”, „Produkty gotowe”, „Rachunki bankowe”, „Kasa”.
Konto pasywne służą do ewidencji własnych oraz obcych źródeł pochodzenia majątku. Są to na przykład, następujące konta: „Kapitał (fundusz) podstawowy”, „Kredyty bankowe”, „Fundusze specjalne”.
Konta aktywno - pasywne mogą wykazywać jednocześnie dwa salda, w tym jedno o charakterze aktywnym, a drugie - pasywnym. Odpowiednio do tego konta te będą należały do aktywów lub pasywów bilansu.
Taki dwoisty charakter mają, przede wszystkim, konta rozrachunków („Inne rozrachunki z pracownikami”, „Pozostałe rozrachunki”). Rozrachunki obejmują bowiem należności, czyli środki w rozrachunkach (składnik aktywów) i zobowiązania, czyli obce źródła pochodzenia majątku (składnik pasywów).
Rachunkowość wykład czwarty
Rok akademicki 2009/2010 System niestacjonarny
5