Wykład dwunasty, trzynasty

Rachunek zysków i strat

1.Rachunek zysków i strat w wariancie kalkulacyjnym

2.Rachunek zysków i strat w wariancie porównawczym

Drugim podstawowym elementem sprawozdania finansowego jest rachunek zysków i strat. Ujmuje się w nim oddzielnie przychody i koszty, zyski i straty nadzwyczajne, a także obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego za dany i poprzedni rok obrotowy. Nie wolno przy tym kompensować pozycji różnych rodzajowo.

Rachunek zysków i strat jest rozwinięciem bilansu, gdyż pokazuje elementy kształtujące wynik finansowy ujęty w bilansie.

Rachunek zysków i strat dostarcza odpowiedzi na następujące pytania:

1. W jakiej wysokości kształtowały się przychody i koszty działalności w minionym roku obrotowym?

2. Co składa się na przychody z podstawowej działalności oraz w jakiej branży działa firma prezentująca rachunek wyników?

3. Jakie wyniki zostały osiągnięte na wykonanej działalności operacyjnej, jakie na działalności finansowej oraz ile wyniósł wynik ze zdarzeń nadzwyczajnych?

4. Z jakich elementów i rodzajów składają się koszty?

5. Jaki podatek dochodowy, należny urzędowi skarbowemu, obciąża działalność firmy?

Poszczególne elementy rachunku powinny być przedstawione w kolejności i w sposób określony we wzorach będących załącznikami do ustawy o rachunkowości. Jednostki inne niż banki i ubezpieczyciele mogą dokonywać wyboru jednego z dwóch wariantów, rachunku zysków i strat, a mianowicie: wariantu porównawczego albo wariantu kalkulacyjnego.

Różnica między porównawczym a kalkulacyjnym wariantem rachunku zysków i strat dotyczy sposobu ujęcia kosztów wytworzenia sprzedanych produktów.

W wariancie porównawczym grupuje się koszty według rodzajów z uwzględnieniem zmiany stanu produktów, przy czym zmiana ta jest wykazywana w grupie „Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi”. Zwiększenie stanu produktów występuje ze znakiem plus, a zmniejszenie - ze znakiem minus.

W wariancie kalkulacyjnym koszty wytworzenia ustala się dla sprzedanych produktów oraz wyodrębnia się koszty sprzedaży i ogólnego zarządu.

Prezentacja kosztu własnego sprzedaży w rachunku zysków i strat w obu wariantach

Koszt własny sprzedaży jest kosztem złożonym obejmującym koszt wytworzenia sprzedanych produktów oraz koszty danego okresu, czyli koszty sprzedaży i koszty ogólnego zarządu.

Koszt własny sprzedanych wyrobów gotowych

Koszt wytworzenia sprzedanych wyrobów gotowych

+

Koszty sprzedaży

+

Koszty ogólnego zarządu

Zmiana stanu produktów występuje w przypadku stosowania porównawczego wariantu rachunku zysków i strat.

Ustalenie zmiany stanu produktów przebiega dwojako:

1. w sposób księgowy poprzez porównanie wartości kosztów rodzajowych z wartością kosztu własnego sprzedaży,

2. w sposób pozaewidencyjny poprzez porównanie sald końcowych z saldami początkowymi następujących kont:

• „Produkcja podstawowa” dla produkcji w toku,

• „Wyroby gotowe” dla wyrobów gotowych,

• „Odchylenia od cen ewidencyjnych wyrobów gotowych” dla wartości korygujących zapas wyrobów gotowych,

• „Rozliczenia międzyokresowe kosztów zakupu”

Zmiana stanu produktów, w przypadku kiedy koszt własny sprzedaży jest większy od kosztów rodzajowych, nazywana jest „ubytkiem remanentów produktów”. Oznacza to , że w danym roku obrotowym sprzedano więcej aniżeli wyprodukowano w tym roku, czyli upłynniono część wyrobów gotowych z poprzedniego roku.

Gdy koszty rodzajowe poniesione w danym roku obrotowym będą większe od kosztu własnego sprzedaży (kiedy sprzedane zostanie mniej niż wyprodukowano w danym roku obrotowym) zmiana stanu produktów będzie dodatnia i zostanie ujęta po stronie kredytowej konta „Wynik finansowy” (przyrost remanentów produktów).

Wariant porównawczy

A. Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi:

I. Przychody neto ze sprzedaży produktów

II. Zmiana stanu produktów (+) zwiększenia (-) zmniejszenia

III. Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów

B. Koszty działalności operacyjnej:

I-VII. Koszty według rodzajów

VIII. Wartość sprzedanych towarów i materiałów

C. Zysk (strata) ze sprzedaży (A-B)

D. Pozostałe przychody operacyjne

E. Pozostałe koszty operacyjne

F. Zysk (strata) z działalności operacyjnej (C+D-E)

G. Przychody finansowe

H. Koszty finansowe

I. Zysk (strata) z działalności gospodarczej (F+G-H)

J. Wyniki zdarzeń nadzwyczajnych

K. Zysk (strata) brutto (I+/-J)

L. Podatek dochodowy

M. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)

N. Zysk (strata) netto (K-L-M)

Wariant kalkulacyjny

A. Przychody neto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów

B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów

C. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (A-B)

D. Koszty sprzedaży

E. Koszty ogólnego zarządu

F. Zysk (strata) ze sprzedaży (C-D-E)

G. Pozostałe przychody operacyjne

H. Pozostałe koszty operacyjne

I. Zysk (strata) z działalności operacyjnej (F+G-H)

J. Przychody finansowe

K. Koszty finansowe

L. Zysk (strata) z działalności gospodarczej (I+J-K)

M. Wyniki zdarzeń nadzwyczajnych

N. Zysk (strata) brutto (L+/-M)

O. Podatek dochodowy

P. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)

Q. Zysk (strata) netto (N-O-P)

Rachunkowość wykład dwunasty, trzynasty

Rok akademicki 2009/2010 System niestacjonarny

4

Koszt pozyskania przychodu ze sprzedaży produktów

Koszt własny sprzedaży

=

Koszt własny sprzedaży

w rachunku porównawczym

w rachunku kalkulacyjnym

Koszty rodzajowe

+/- zmiana stanu produktów

Koszt wytworzenia sprzedanych produktów

+ koszty sprzedaży

+ koszty zarządu

---