Goraczka Q, Epi, Bydlo


Gorączka Q

Koksielloza, łac.pneumorikettsiosis,
ang. Q-fever, query fever (gorączka ze znakiem zapytania), Queensland fever, niem.Q-Fieber, Balkangrippe, Siebentagefieber

WYSTĘPOWANIE

ETIOLOGIA

Czynnikiem przyczynowym choroby jest Coxiella burnettii (Rząd: Rickettsiales; Rodzina: Rickettsiaceae; Rodzaj: Coxiella). Często określana jest jako drobnoustrój riketsjopodobny. Jest to wewnątzrkomórkowy pasożyt, pozbawiony możliwości ruchu, pleomorficzny. Opisano dwie formy morfologiczne, większą określaną jako większy wariant komórkowy - LCV (0,4-1,0 μm) oraz mniejszą określaną jako mniejszy wariant komórkowy - SCV (0,2-0,4 μm). Jest oporny na warunki środowiska zewnętrznego, w którym może przeżywać miesiącami. Dla przykładu należy nadmienić, że w kale ludzkim przeżywa do 2 lat (w kale kleszczy do 6 lat - wyschnięty kał w postaci aerozolu stanowi główne zagrożenie dla ludzi i zwierząt jeśli chodzi o kleszcze, NIE ukłucie!), w wodzie 2-3 lata, w sierści do 1 roku, w mięsie 1 miesiąc, natomiast w produktach mlecznych 1-2 miesiące

W odróżnieniu od innych riketsji rodzaj Coxiella cechuje zjawisko zwane zmiennością faz, polegające na występowaniu tych drobnoustrojów w dwóch odmianach antygenowych. W warunkach naturalnych oraz po zakażeniach doświadczalnych patogen ten występuje w fazie I. Natomiast pasaż przez woreczek żółtkowy zarodka kurzego lub hodowlę tkankową prowadzi do utraty antygenów powierzchniowych i szczep fazy I przechodzi w mniej zjadliwy szczep fazy II. Ponowny pasaż przez zwierzęta prowadzi do zmiany szczepu fazy II w fazę I. Zjawisko to prawdopodobnie powodowane jest zmiennością powierzchniowych struktur antygenowych

Zarazek namnaża się na hodowlach komórek lub 7-8 dniowych zarodkach kurzych. Na podstawie różnic genetycznych plazmidów wyróżniamy 6 grup o różnej patogenności: grupa I (szczep Hamilton), II (szczep Vacca), III (szczep Rasche) odpowiedzialne za ostrą postać gorączki Q u ludzi. Grupę IV (szczep Biotzere), wywołującą chroniczną postać choroby u ludzi oraz grupę V (szczep Corazon) odpowiedzialne są za wywoływanie chronicznych postaci zapalenia wsierdzia (endocarditis). Grupa VI (szczep Dod) izolowana od gryzoni i dotąd uważana za niepatogenną dla ludzi

ŹRODŁA I DROGI ZAKAŻENIA

Głównym rezerwuarem i źródłem zakażenia, zwłaszcza w ognisku przyrodniczym, jest ok. 30 gatunków kleszczy, przekazujących transowarialnie i transstadialnie zarazki z pokolenia na pokolenie. Do zakażenia kleszczy dochodzi po spożyciu krwi zakażonego ssaka, znajdującego się w okresie riketsemii.

Źródłem zakażenia są również nosiciele i chore zwierzęta domowe oraz dzikie (np. susły, chomiki, dzikie króliki oraz dzikie ptaki). Zakażenie szerzy się drogą zarówno alimentarną, jak i inhalacyjną. Źródło stanowi łożysko, błony płodowe, wydzieliny z dróg rodnych, mleko, krew, mocz, kał, ślina. Np. psy pasterskie zjadające łożysko rozsiewają z moczem i kałem

PATOGENEZA

Coxielle po wtargnięciu do organizmu fagocytowane są przez komórki żerne gospodarza (gł. makrofagi). W fagolizosomach dochodzi do ich namnażania, po czym przepełnione komórki pękają, rozsiewając patogeny po całym organizmie

Najczęściej usadawiają się one w płucach, gruczole mlekowym, jądrach, węzłach chłonnych, zwłaszcza w węzłach nadwymieniowych oraz macicy i łożysku. Proces chorobowy może przenosić się również na wątrobę i układ krążenia. Prawdopodobnie infekcja trwa przez cały okres życia zwierzęcia i w większości przypadków przebiega w formie utajonej. Do namnożenia większej liczby bakterii, a tym samym nasilenia objawów choroby, dochodzi podczas ciąży lub w wyniku działania czynników immunosupresyjnych

OBJAWY KLINICZNE

Gorączka Q przebiega najczęściej w formie utajonej, bez wyraźnych objawów klinicznych. Zakażone bydło, owce i kozy wykazują niekiedy nieznaczne podwyższenie wewnętrznej ciepłoty ciała (7-14 dni), ogólne osłabienie i apatię, spadek apetytu. Ponadto stwierdza się stan zapalny gałek ocznych, objawiający się większą ilością płynu surowiczo-śluzowego wypływającego z worka spojówkowego i nosa a także odoskrzelowe zapalenie płuc, obrzęki stawów, spadek masy ciała, mastitis

Tylko u owiec i kóz występują ronienia w 2 połowie ciąży. W łożysku zakażonych zwierząt można wtedy stwierdzić obrzęki oraz lokalne wylewy krwawe

U zakażonych naturalnie psów mogą wystąpić odoskrzelowe zapalenie płuc i obrzęki śledziony

ZAKAŻENIA U LUDZI

U ludzi gorączka Q występuje najczęściej u pracowników mających bezpośredni kontakt ze zwierzętami w rzeźniach, zakładach futrzarskich oraz u lekarzy weterynarii

W ognisku epizootycznym podstawowy rezerwuar i źródło zakażenia człowieka stanowią zwierzęta domowe, najczęściej bydło, owce i kozy. Natomiast do zakażenia przez ukłucie kleszcza dochodzi niezmiernie rzadko

Do infekcji dochodzi najczęściej drogą oddechową, poprzez wdychanie unoszących się z pyłem zarazków, rzadziej przez uszkodzoną skórę oraz przez przewód pokarmowy

Inną drogą infekcji jest kontakt bezpośredni, np. w czasie udzielania pomocy przy porodzie, podczas dojenia, przy obróbce mięsa, podczas strzyży owiec oraz obróbki skór i wełny. Zakażenia horyzontalne z człowieka na człowieka występują bardzo rzadko (z plwociną)

W zależności od skali zakażenia okres inkubacji choroby wynosi od 10 do 14-35 dni. Ze względu na przebieg kliniczny wyróżniamy postacie:

DIAGNOSTYKA

POSTĘPOWANIE, PROFILAKTYKA, LECZENIE

Gorączka Q jest choroba podlegającą obowiązkowi zgłaszania ale nie należy do listy A i B OIE.

Profilaktyka gorączki Q polega przede wszystkim na ujawnianiu nosicieli i siewców drobnoustrojów z rodzaju C. burnetii zarówno u ludzi, jak i zwierząt. Udowodniono wysoką skuteczność szczepionki Q-Vax. Jedna dawka (30 μg) powoduje powstanie po ok. 2 tygodniach odporności utrzymującej się do 5 lat. Szczepienie powinno być poprzedzone śródskórnym testem uczuleniowym polegającym na podaniu 0,02 μg szczepionki. W leczeniu ludzi i zwierząt stosowana jest tetracyklina

Zakaźne zapalenie rogówki i spojówek bydła

„Pastwiskowe zapalenie rogówki”, „zakaźne zapalenie oczu”; Infectious bovine keratoconiunctivitis- IBK, „pink eye”, ”New Forest disease”, „blight”-ang.

WYSTĘPOWANIE

ETIOLOGIA

Czynniki predysponujące do wywołania IBK:

ETIOLOGIA Ov, Cap

Zakaźne zapalenie oczu występuje również u owiec i kóz, jednak choroba ta różni się etiologią. I tak u owiec wywołuje ją najczęściej:

U kóz natomiast najczęstsze są zakażenia wywołane przez mykoplazmy, szczególnie Mycoplasma agalactiae

u młodych kóz a także Mycoplasma conjunctivae i bakterie tlenowe

PATOGENEZA

Szerzenie odbywa się za pomocą zakażonej wydzieliny z oka poprzez:

Okres inkubacji: od kilku dni do 3 tygodni

Szerzenie się w stadach narażonych: 2-8 tygodni

Zachorowalność: 50-80% i więcej pogłowia

Przechorowanie powoduje powstanie odporności (prawdopodobnie trwałej), która nie powoduje jednak zwalczenia obecności bakterii w błonie śluzowej nosa.

Cielęta otrzymują prawdopodobnie krótkotrwałą odporność bierną przekazywaną za pośrednictwem siary

OBJAWY KLINICZNE

pojawia się centralne, punktowe lub okrągłe zmętnienie rogówki koloru szarobiałego, otoczone szaroniebieską, połyskująca obwódką, które niekiedy ulega samowyleczeniu

PRZEBIEG

ROKOWANIE

ROZPOZNAWANIE

ROZPOZNAWANIE HISTOLOGICZNE

Wyróżniamy cztery stadia IBK:

  1. Przywarcie bakterii do nabłonka rogówki

  2. Cytotoksyczne zniszczenie nabłonka rogówki

  3. Upłynnianie miąższu rogówki

  4. Fibroplastyczne procesy naprawcze rogówki

DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA

Niezakaźne:

Zakaźne:

LECZENIE

Przed przystąpieniem do leczenia wykonać antybiogram, gdyż występują duże różnice we wrażliwości na leki!

Ogólnie:

Miejscowo:

Leczenie wspomagające:

Leczenie chirurgiczne:

ZAPOBIEGANIE



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PRYSZCZYCA, Epi, Bydlo
EPI - Bo, Epi, Bydlo
pytania epi bydlo zeszly rok (2010)
lepto moje, Studia, IV ROK, Bydło, Zakaźne, zakazy bydło, koło 2, EPI koło II
epi-pyt-SW, Studia, IV ROK, Bydło, Zakaźne, 3 kolo zakazy
epi male prze, Pomór małych przeżuwaczy (peste des petisruminants)księgosusz rzekomy, ostra, wirusow
Goraczka o nieustalonej etiologii
Bydło z Bednarskim
Kulawizny bydło
epi w10 zasady dekontaminacji malych i duzych powierzchni
Aujeszki3, Epi, Epizootiologia, Epi wwa, ściągi
Owce 4, Epi, Owce
bydło sciaga got, Szkoła Rolnictwo studia, Szkoła
Janion Gorączka romantyczna, kulturoznawstwo
Wzdęcie żwacza bydło

więcej podobnych podstron