Imię i Nazwisko
Sytuacja ekonomiczna
na Dolnym Śląsku
Prowadząca:
Imię i Nazwisko nauczyciela
EKONOMIA
Istotna cecha gospodarki dolnośląskiej jest jej różnorodność uodparniająca na wstrząsy ekonomiczne i społeczne, jakie może spowodować dekoniunktura jednej branży. Ta różnorodność charakteryzuje zarówno Wrocław - najważniejsze centrum przemysłowe w regionie - jak i cały Dolny Śląsk. W regionie dobrze rozwinięte jest górnictwo węgla brunatnego (Bogatynia), rud metali (Lubińsko-Głogowskie Zagłębie Miedziowe), bogate złoża tych surowców naturalnych, eksploatują i przetwarzają największe przedsiębiorstwa w regionie - KGHM Polska Miedz S.A., Kopalnia i Elektrownia Turów. Dobrze rozwinięte są również następujące dziedziny gospodarki: wydobycie surowców skalnych i mineralnych (Pogórze Sudeckie), produkcja tkanin (Bielawa) produkcja maszyn i urządzeń, komputerów, maszyn elektrycznych pojazdów mechanicznych, produkcja energii, przemysł chemiczny. Dobrze rozwinięty, różnorodny przemysł przyciąga inwestorów z kraju i z zagranicy. Na mapie przemysłowej Dolnego Śląska są dwa główne obszary o dużej aktywności gospodarczej: Wrocław z otaczającymi gminami: Kobierzycami, Środą Śląską, Jelczem-Laskowicami, Długołeką, Oławą, Oleśnicą i Legnica z zagłębiem miedziowym. Znaczącymi centrami przemysłowymi są również miasta: Świdnica, Wałbrzych, Bielawa, Jelenia Góra, Bogatynia, Brzeg Dolny. W całym regionie zarejestrowanych jest około 215 tys. podmiotów gospodarczych (w tym około 75 tys. we Wrocławiu), 98 % z nich należy do sektora prywatnego. W tej liczbie jest przeszło 10 tys. spółek prawa handlowego. Liczba prywatnych podmiotów gospodarczych w stosunku do ludności w wieku produkcyjnym stawia Dolny Śląsk w trójce regionów gdzie ludzie wykazują największą inicjatywę gospodarcza. W stosunku do początku lat 90 zmieniła się sytuacja ekonomiczna wielu firm. Wśród największych firm dobra pozycje zachowały zakłady sprywatyzowane takie jak: ABB Dolmel, Cussons-Pollena, Adtranz-Pafawag, Hutmen, Polar, Polifarb, Viscoplast, Wrozamet. Znaczące miejsce na mapie przemysłowej regionu zajmują ponadto Jelczańskie Zakłady Samochodowe należące do Grupy Zasady, zakłady farmaceutyczne Jelfa i Polfa, zakłady produkcji włókienniczej Bielbaw, Bieltex, Zakłady Chemiczne Rokita w Brzegu Dolnym, oraz duże inwestycje zagraniczne Cargill, Cadbury, Coca Cola, Volvo, SCA, GKN. Miedzy innymi ze względu na znakomite położenie geograficzne regionu, zlokalizowały tu swoje siedziby duże sieci zagranicznych "hipermarketów" - TESCO, OBI, CASTORAMA, MAKRO, IKEA, HIT SELGROS. W dużych miastach regionu, na terenach o powierzchniach dziesiątek hektarów powstały centra handlowe np. w stolicy Dolnego Śląska "Centrum Bielany". Znakomitymi terenami pod inwestycje dysponują Specjalne Strefy Ekonomiczne - w regionie dolnośląskim znajdują się 3 takie strefy, Legnicka, Kamiennogórska, Wałbrzyska. Wrocław stał się w ostatnich latach regionalnym centrum targowym oraz liczącym się w kraju centrum różnych usług finansowych. Na terenie województwa znajduje się około 300 placówek bankowych. Najbardziej rozbudowana siec posiada Bank Zachodni którego centrala znajduje się w stolicy Dolnego Śląska. Także tu posiadają swoje centrale Gospodarczy Bank Południowo-Zachodni, Cukrobank oraz Dolnośląski Bank Regionalny. Po kilkanaście swoich placówek w regionie dolnośląskim maja znaczące banki w Polsce a także kilka zagranicznych banków ma w województwie swoje placówki m.in. Citibank, Deutsche Bank, BNP Dresdner Bank, Bank Austria Creditanstalt. Omawiając gospodarkę regionu nie można zapomnieć o rolnictwie. Warunki klimatyczne w połączeniu z dobrymi glebami powodują, iż województwo dolnośląskie należy do najbardziej uprzywilejowanych agroklimatycznie terenów w kraju. Mimo, ze województwo dolnośląskie posiada wyższy od krajowego współczynnik jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej to rolnicza produkcja globalna jest niższa od krajowej. Świadczy to o dużym, ale nie wykorzystanym potencjale regionu w zakresie produkcji rolnej.
Około 17% powierzchni regionu stanowią obszary o wysokich wartościach przyrodniczych, tj. parki narodowe, rezerwaty przyrody, chronione krajobrazy. Walory i lokalizacja lasów, ukształtowanie terenu, predysponują je do pełnienia funkcji rekreacyjnej i turystycznej. Znakomite walory turystyczne i rekreacyjne Karkonoszy oraz Pogórza Sudeckiego, uzdrowiska Kotliny Kłodzkiej, unikatowe zabytki Wrocławia, szlaku cysterskiego - Lubiąża, Trzebnicy, Krzeszowa i Henrykowa - Świdnicy, Jawora, Książa i innych miejscowości oraz znane imprezy kulturalne - m.in. festiwale we Wrocławiu, Dusznikach , Kudowie i Szczawnie są oferta która ściąga na Dolny Śląsk coraz więcej turystów krajowych i zagranicznych. Walory historyczne i krajobrazowe zespołów urbanistycznych, liczne i cenne zabytki architektury dużych miast regionu, stanowią o jego potencjale turystycznym. W licznych miejscowościach województwa istnieją wspaniale warunki do rekreacji, a okoliczne wsie oferują tak modna dzisiaj agroturystykę. Od początku lat 90 notuje się znaczący rozwój usług hotelarko - gastronomicznych oraz rekreacyjno - sportowych. Rozbudowana została baza noclegowa o wysokim standardzie, oczekiwanym przez zagranicznych turystów.
Stolica Dolnego Śląska - Wrocław jest jednym z najsilniejszych w kraju centrów naukowo-kulturalnych. Region dolnośląski oferuje znakomite możliwości kształcenia się na uniwersytetach, oraz w prywatnych szkołach średnich i wyższych. Na wrocławskich uczelniach oraz w filiach w Jeleniej Górze, Wałbrzychu, Legnicy studiuje około 80 tys. osób. Działają tu liczne placówki Polskiej Akademii Nauk, branżowe instytuty badawcze. Środowisko naukowe Dolnego Śląska o bogatych tradycjach oraz uznanych szeroko w świecie osiągnięciach stanowi podstawę do tworzenia nowych wykształconych kadr oraz wdrażania nowych technologii na potrzeby dynamicznego rozwoju regionu. Ranga Uniwersytetu Wrocławskiego i Politechniki Wrocławskiej doceniana jest w całej Europie. Oferta kulturalna stolicy regionu oraz największych jego miast obejmuje propozycje artystyczne o zasięgu regionalnym, krajowym i międzynarodowym. Wydarzenia kulturalne stawiają województwo na czołowym miejscu w kraju. Tutaj rocznie odbywa się około 30 znanych festiwali, z których wiele ma międzynarodową rangę (miedzy innymi: Międzynarodowy Festiwal Oratoryjno-Kantatowy Vratislawia Cantans, Międzynarodowy Festiwal Teatrów Ulicznych). Różnorodność oferty teatralnej, muzycznej, wystaw plastycznych, zapewnia znaczące miejsce Dolnego Śląska na mapie kulturalnej regionów Polski. Ilość obiektów będących zabytkami w skali światowej, zbiory eksponowane w kilkudziesięciu muzeach stanowią dziedzictwo wielonarodowej historii Śląska.
Świeża krew na Dolnym Sląsku
Atutem Dolnego Śląska jest nowoczesna i dynamicznie rozwijająca się gospodarka, Łącząca tradycje przemysłowe z najnowszymi technologiami. Rozwój gospodarczy regionu opiera się głównie na wysokokwalifikowanych, wykształconych zasobach ludzkich, bogactwach naturalnych regionu oraz inwestorach, którzy docenili stworzone tu możliwości osiągnięcia sukcesów w biznesie.
Dogodne warunki do inwestowania stwarzają strefy przemysłowe oraz parki technologiczne, w których zainwestowały największe firmy z całego świata. Dominujace branże to motoryzacja, wyroby z porcelany i kryształu, leki i elektronika.
Największą polską firmą działającą na Dolnym Śląsku jest holding KGHM Polska Miedź S.A - lider na światowych rynkach miedzi.
Przedsiębiorstwa zagraniczne to m.in: Toyota, Volvo, Volkswagen, Bosch, PepsiCo, McCain, SCA, ABB, Ikea, 3M, BP, Shell, Allied Irish Bank PLC, ARS, Cargill, McDonald's, GKN oraz wiele innych znanych koncernów międzynarodowych.
Stref ci u nas dostatek
Jedną z najdynamiczniej rozwijających się gmin są Polkowice. Od 1997 r. działa tu Podstrefa Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Tereny objęte strefą charakteryzują się doskonałą, najnowocześniejszą infrastrukturą techniczną. Inwestorzy lokujący swoje przedsiębiorstwa na terenie strefy mogą liczyć na szeroko zakrojoną pomoc, ulgi i zwolnienia podatkowe. Powierzchnia całkowita terenów położonych w LSSE Podstrefie Polkowice liczy 91 ha. Grunty położone są blisko centrum miasta, do którego jest około 1 km oraz drogi krajowej nr 3 (północ - południe). W strefie ulokowało się kilka znaczących światowych oraz polskich firm: Royal Europa Sp. z o.o. (USA/Kanada, branża budowlana), Volkswagen Motor Polska Sp. z o.o. (Niemcy, branża motoryzacyjna), Sitech Sp. z o.o. (Niemcy, branża motoryzacyjna), CCC Production L. Chudy (Polska, branża obuwnicza), Ruda Trading International (Polska, usługi), C.E.P. Sherdel Sp. z o.o. (Niemcy, branża metalowa), Kaczmarek Sp. z o.o. (Polska, tworzywa sztuczne).
Wśród gmin o dużej sile przyciągania kapitału obcego przoduje Środa Śląska. Swoje fabryki wybudowały tu firmy: Röben Sp. z o.o., Coca - Cola Beverages, Armacel Insulation Produkt sp. z o.o., Vibracoustic Polska Sp. z o.o., Gotec Sp. z o.o. Elmsteel Polska Sp. z o.o., Messer Polska Sp. z o.o. Obok Środy Śląskiej dużą umiejętność przyciągania inwestorów wykazują się Kąty Wrocławskie. W ostatnich trzech latach zainwestowało tu wiele nowych podmiotów gospodarczych m.in. Scania, Araj, Centrum Logistyczne Plusa, Schneider Utz, Cedo itp. Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna “Invest-Park” należy do najlepiej rozwijających się w kraju. Położona na obrzeżach miasta zajmuje obszar 224,3 ha, w pełni uzbrojony w infrastrukturę techniczną i dostępny komunikacyjnie. W podstrefie wałbrzyskiej zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej posiada 12 firm, które dotychczas zainwestowały 624,3 mln zł i zatrudniły 3 146 osób. Firmy, które już zainwestowały w Wałbrzychu, to: Toyota Manufacturing Poland, Takata Petri Sp. z o.o., Grossman Polska Sp. z o.o., Metzeler Automotive HS Sp. z o.o. Wałbrzych, Folstop EXPORT - IMPORT Sp. z o.o., Glaverbel Pamarglav Sp. z o.o., Migapol Sp. z o.o., Cersanit III S.A., Faurecia Wałbrzych Sp. z o.o.,WADEX - INWEST Sp. z o.o., FH FART, NSK Steering Systems Europe (Polska) Sp. z o.o. Kolejnym dużym ośrodkiem gospodarczym na mapie Dolnego Śląska jest Jelenia Góra. W mieście działa 11,5 tys. podmiotów gospodarczych. Dominuje: przemysł chemiczny, produkcja leków (Jelfa S.A.), produkcja szkła optycznego (JZO sp. z o.o.), produkcja maszyn i urządzeń (PMPoland S.A., Dolfamex sp. z o.o.), przemysł motoryzacyjny (DSE Draexlmaier - producent systemów elektrycznych oraz elementów wnętrza do pojazdów) oraz przemysł włókienniczy.
Wrocław przyciąga
Wrocław to stolica regionu, a także miasto o największej sile przyciągania. Ogromną zaletą miasta jest jego położenie geograficzne, bliskość zachodniej granicy i dużych ośrodków zagranicznych (Berlin). Wrocław jest jednym z najwyżej ocenianych miast pod względem atrakcyjności inwestycyjnej. Wśród jego atutów wskazuje się na duży lokalny rynek i jego chłonność, powiązane z zamożnością społeczności lokalnej i jej aktywnością gospodarczą, czynnik ludzki tj. jakość lokalnego rynku pracy oraz klimatu społecznego dla inwestycji; poziom wykształcenia i kwalifikacji zawodowych mieszkańców Wrocławia jest oceniany jako wysoki, a Wrocław uznawany jest za centrum oświaty, nauki, kultury i sztuki; infrastruktura techniczna oraz infrastruktura otoczenia biznesu; aktywne działania podejmowane przez władze lokalne zmierzają do poprawy jej stanu, a różnorodność branżowa przemysłu, handlu i usług uodparnia na wahania koniunktury gospodarczej, stwarzając jednocześnie szerokie możliwości współpracy gospodarczej; dostępność, interpretowana jako położenie miasta w stosunku do ważnych szlaków komunikacyjnych, biegnących z Europy Zachodniej na wschód i z północy na południe, planowanych autostrad, głównych linii kolejowych, lotnisk, portów i przejść granicznych; skuteczność transformacji systemowej i ekonomicznej miasta, uwzględniająca m.in. postępy w zakresie prywatyzacji i restrukturyzacji przemysłu; atrakcyjność turystyczna, interpretowana nie tylko jako bliskość terenów cennych pod względem przyrodniczym (parki narodowe, krajobrazowe), zabytków czy muzeów, ale także pod względem wielkości i jakości bazy noclegowej.
Wrocław plasuje się na 4 pozycji w grupie miast najbardziej atrakcyjnych dla inwestorów. Lepiej oceniono jedynie Warszawę, Poznań i Kraków. Inwestycje “green field” (budowa od podstaw) oraz oparte na współpracy z firmami polskimi lub związane z nabyciem już istniejących obiektów przemysłowych są dowodem wysokiej atrakcyjności inwestycyjnej miasta i najbliższych okolic. Zagraniczny kapitał inwestycyjny o dużym znaczeniu dla miasta ulokował się przy węźle autostradowym, gdzie powstały następujące inwestycje: brytyjskie Cadbury, szwedzka IKEA, holenderskie Makro Cach & Carry, francuska Castorama, amerykański Cargill oraz Generall Bottlers. W najbliższym czasie ruszy rozbudowa Castoramy, centrum Ikea oraz Tesco. Znaczącą inwestycję tuż przy granicy Wrocławia w Mirkowie uruchomiła niemiecka firma Bosch - Układy Hamulcowe Sp. z o.o., która zamierza zatrudnić około 1000 osób. Ponadto japoński koncern Toyota na terenach należących do strefy ekonomicznej w Jelczu - Laskowicach rozpoczął budowę fabryki silników wysokoprężnych.
Wiele zagranicznych podmiotów zdecydowało się na podjęcie współpracy z firmami polskimi lub na zakup już istniejących obiektów przemysłowych. Uczyniły tak m.in. firmy Volvo, WABCO, 3M, APSYS, Whirpool, Bombardier Transportation.
Janusz Petrykowski - wiceprezes zarządu ABB Sp. z o.o.:
- ABB była jedną z pierwszych firm zachodnich, która rozpoczęła starania o związki kapitałowe z polskim przemysłem elektroenergetycznym. W 1990 roku rozpoczęła ona swoją działalność w Polsce od kupienia większościowych udziałów w Zakładach Mechanicznych Zamech w Elblągu, następnie utworzyła spółkę typu joint venture z Dolmelem z Wrocławia. W kolejnych latach ABB zakupiło większościowe udziały w Elcie i zakładzie Aparatury Wytwórczej Wysokiego Napięcia ZWAR. ABB we Wrocławiu zajmuje się automatyką dla przedsiębiorstw produkcyjnych i dystrybucyjnych użyteczności publicznej (elektrownie, ciepłownie, elektrociepłownie, oczyszczalnie ścieków, zakłady energetyczne, PEC-e itp.) oraz dostarczaniem rozwiązań w zakresie technologii informatycznych dla przedsiębiorstw użyteczności publicznej. Biuro ABB we Wrocławiu od początku swojej działalności jest twórcą i dostawcą światowej klasy oprogramowania i systemów automatyki dla wielu przedsiębiorstw w Polsce. Początkowo były to systemy sterowania i kontroli dla elektrowni i elektrociepłowni. Obecnie dostarczamy też systemy sterowania, kontroli i monitoringu dla innych przedsiębiorstw użyteczności publicznej. Specjalizujemy się również w tworzeniu sieci neuronowych. Prowadzimy również prace nad oprogramowaniem dla rynku energii, pozwalającym na obrót energią elektryczną pomiędzy wytwórcą, dystrybutorem a użytkownikiem.
Roberto Teixeira, prezes Volvo Polska:
-Volvo rozpoczęło działalność produkcyjną w 1993 r. we współpracy z polskim producentem samochodów ciężarowych i autobusów, którego fabryka znajdowała się w okolicach Wrocławia. W połowie 1994 koncern zdecydował się jednak na samodzielne kontynuowanie działalności. Pierwsze doświadczenia z polską załogą okazały się bardzo pozytywne. Pracownicy posiadali wysokie kwalifikacje i dużą motywację. Wrocław - ze swoimi wieloma specjalistycznymi szkołami i uczelniami wyższymi - zapewniał dobrą bazę rekrutacyjną. Po przeprowadzeniu dokładnych badań lokalizacja we Wrocławiu okazała się bardzo korzystna także z biznesowego puntku widzenia: miasto znajduje się na skrzyżowaniu dróg handlowych z południa na północ, zachodu na wschód, blisko granicy z Niemcami, a także Czech. Innym ważnym czynnikiem była gęstość sieci komunikacyjnej - zarówno drogowej, jak i kolejowej - w tej części Polski, co różniło ją od innych regionów kraju. Niezwykle istotny był również fakt, iż Wrocław dysponował portem lotniczym, co umożliwiało szybkie połączenia podróżne pomiędzy fabryką oraz centralą w Szwecji. Władze miasta okazały się niezwykle pomocne w znalezieniu nowej lokalizacji, gdzie Volvo mogłoby kontynuować działalność.Wykazały się autentycznym zainteresowaniem i zaangażowaniem w sprawne przeprowadzenie niezbędnych procedur. W tej materii mogliśmy zawsze liczyć na wsparcie miasta. Kiedy w 1998 r. Volvo Bus Corporation zastanawiało się nad lokalizacją budowy Europejskiego Centrum Przemysłowego Autobusów, głównym czynnikiem decydującym była jakość. Produkty schdzące z linii produkcyjnej w fabryce we Wrocławiu charakteryzowały się najwyższą jakością, co potwierdzało dobrą pracę ludzi. I tak powstało we Wrocławiu centrum przemysłowe. Taka sama sytuacja zaistniała w roku 2000, kiedy to Volvo Construction Equipment decydowało, gdzie produkować nowy model maszyny budowlanej. Zarząd ponownie wybrał zakład w Polsce. Obecnie w skład naszej organizacji wchodzi także zespół Volvo IT (Volvo Information Technology) składający się z ponad 80 osób (grupa wciąż rośnie). Grupa ta świadczy usługi informatyczne dla innych firm Volvo na całym świecie. Istnieje także możliwość rozwinięcia tu tzw. Sektora Biznesowego dzięki wykształconym i wysokowykwalifikowanym pracownikom rekrutowanym w tym regionie. Do dzisiaj Volvo zainwestowało we Wroclawiu ok. 85 milionów dolarów. Obecnie firma zatrudnia ponad 1000 pracowników.
BIBLIOGAFIA:
www. Integracja Europejska (c) Euromedia, Katowice 2003-2005.htm
www. Województwo Dolnośląskie - Aktualności.htm