WYCHOWANIE W RODZINIE - JANKE

- wychowanie stanowi wiązkę procesów, skierowanych na rozwój psychiki i osobowości członków rodziny, występujących w roli wychowywanych, jego wielostronne doskonalenie, kształtowanie poczucia tożsamości osobistej i zmianę postępowania - znajdujących ugruntowanie w obrębie samej rodziny ( w stosunkach wychowania w rodzinie ) i jej wieloaspektowych (społeczno-kulturalnych i naturalno-przyrodniczych uwarunkowaniach), ale także zaznaczających się poza nią - umożliwiających przede wszystkim członkom rodziny (również innym osobom pozostającym w bliskim kontakcie z rodziną) kształtować się na drodze autokreacji wraz z enkulturacją i wpływami środowiska przyrodniczego, jako jednostki ludzkie w wymiarze indywidualnym i społecznym.

PROCES WYCHOWANIA RODZINNEGO

Model humanistyczny

Model tradycyjny

podmiotowość wychowujących u wychowywanych; tworzenie autokreacji oraz doświadczania siebie i świata; osiąganie dobra wspólnego; respektowanie dążeń do samorealizacji; podtrzymywanie ciągłości trwania wychowywania.

asymetryczność stosunku wychowawczego - nierówność dorosły - dziecko; stawianie dobra jednostkowego bądź społecznego ponad dobro wspólne; dużą rolę odgrywał świat wartości; aprobata dla adaptacji, urabiania, nierzadko manipulacji oraz bezpośrednie oddziaływanie wychowawcze (wykorzystywanie nagradzania i karania); uznanie momentu osiągania prawnej dojrzałości fizycznej, psychicznej i społecznej jako wynik działalności wychowawczej.

Płaszczyzny wychowania rodzinnego:

• wychowanie w rodzinie, dla rodziny, przez rodzinę.

Wychowanie to również:

• socjalizacja;

• wychowanie na przestrzeni społeczeństwa globalnego;

• edukacja;

• wychowanie w środowisku lokalnym;

• wychowanie w bliskim sąsiedztwie rodziny.

Czynniki składające się na wychowanie:

1. przygotowanie do życia rodzinnego;

2. kultura pedagogiczna rodziców;

3. przygotowanie jednostki do życia w społeczeństwie poprzez rodzinę;

4. rodzinne obcowanie wychowawcze.

Proces kształtowania się człowieka jako jednostki ludzkiej rozpatrywanej w aspekcie pedagogicznym:

1. autokreacja - aktywny udział tworzeniu własnej drogi życiowej;

2. socjokreacja - wpływy różnych środowisk na kształtowanie drogi życiowej;

3. enkulturacja - proces wzrastania jednostki w kulturę społeczeństwa i nabywanie kompetencji kulturowej;

4. wpływy przyrody - zależność człowieka i zbiorowości, w których egzystuje.

Korzystając z opcji zmiany wychowawczej, proces wychowania w rodzinie to ciąg zmian wychowawczych dokonujących się we współdziałających wychowawczo członkach rodziny - stanowiących podmiotowe składniki naturalnych bądź celowo organizowanych sytuacji wychowawczych, połączonych stosunkiem interakcyjnym, a wywołanych dla osiągania bliskich i dalekich celów wychowania, które określają zmiany w psychice, osobowości, poczuciu tożsamości i postępowaniu członków rodziny, usytuowanych na pozycji wychowanka bądź wychowawcy.

---