cyrk, Archeo, Rzym


Cyrk- łac. Circus- koło, począrkowo była to budowla ksztaltem zbliżona do koła, później ewoluowała, kształt zawdzięcza greckim hipodromom. W cyrkach odbywały się wyścigi, zarówno jezdzcow jak i rydwanow(dwukonne-bigi, czterokonne-kwadrygi), odbywały się tu także polowania na dzika zwierzyne, zawody gladiatorskie oraz tzw. jazda numidyjska, podczas ktorej zeskakiwano z konia w pelnym galopie i chwytano rozne przedmioty rozstawione po torze.

Jeden z ktotszych bokow cyrku zawsze był zaokraglony, natomiast drugi ukosnie sciety-w celu wyrownania roznic dystansu pokonywanego przez zawodnikow, to wlasnie z tego ukosnego boku startowały rydwany by kilka razy(zazwyczaj 7) okrazyc murowany fragment cyrku biegnacy po srodku toru- spine. Na obydwu krancach spiny znajdowaly się slupki nazywane metami, meta prima-polozona blizej zaokraglonego bolu, meta secunda-polozona blizej ukosnego boku. To własnie na owym ukosnym boku miescily się stajnie i wozownie-carceres. Widownie nazywano cavea, usytuowano ja zazwyczaj na stokach wzgorz, albo na systemach konstrukcji drewnianych, pozniej kamiennych. Na wzor stolicy cyrki budowano w wielu prowincjach cesarstwa.

Budowe pierwszego rzymskiego cyrku, nazwanego Najwiekszym- Circus Maximus rozpoczal Tarkwiniusz Stary w IV w.pne,cyrk ten zostal usytuowany w dolinie miedzy wzgorzami Palatymu i Awentynu, o jego formie zadecydowało uksztaltowanie doliny dlugiej na 600 i szerokiej na 150metrow. Żaden cyrk wybudowany w czasach pozniejszych nie przycmil swoimi rozmiarami owej budowli. Początkowo wszystkie konstrukcje wznoszono z drewna. Najstarsza zachowaną czescia cyrku sa pozostalosci drewnianego budynku stajni pochodzace z 329r.pne. Po srodku toru znajdowala się spina, ktorą ozdabiano poczatkowo posagami bostw zyczliwych igrzyskom. Spina w roznych czasach była bardzo roznorodnie przyozdabiana, w 174r. pne, ustawiono na niej 7jaj symbolizujacych 7 okrazen, w 33r.pne ustawiono na niej 7 figurek delfinow, w czasach Nerona znalazla się tam fontanna, także w ksztalcie delfinow, natomiast w czasach republiki spine zdobily obeliski przywiezione z Egiptu oraz male kapliczki. Możemy przpuszczac, ze czesci murowane cyrku powstaly w 174r pne i były to murowane stajnie. Cezar kontynuowal rozbudowe cyrku. Z blokow tufu wybudowal nowe stajnie. Liczba miejsc siedzacych w cyrku wzrosla za jego panowania do 150tys. Circus M. zostal wykonczony przez Augustusa. Widownia posiadala 3 czesci(najnizsza z kamienia, dwie wyzsze z drewna), zarówno wewnatrz jak i zewnatrz cyrk był ozdobiony marmurem. W 36r ne wybuchl pozar jadnak szybko naprawiono zniszczenia. W pozniejszych czasach Klaudiusz zastapil drewniane mety nowymi z pozłacanego brązu. Pod koniec Iw ne wybuchl kolejny pozar, za Trajana odnowiono cyrk, który osiagnal niespotykana wczesniej wielkosc-liczba widzow w tym czasie mogla siegac 300tys, sciany cyrku zbudowano z cegiel i trawertynu, zewnatrz pokryto marmurem. Świetnosc cyrku zaczela podupadac stopniowo po wybudowaniu koloseum, przeniesiono tam czesc zawodow, a cyrk powoli stawał się jedynie miejscem wyscigow. Za czasow Konstantyna probowano jeszcze wskrzesic swietnosc owej budowli jednak sukces nie był dlugotrwaly.

Inne cyrki:

-Kaliguli i Nerona- zbudowany w latach 37-41 ne a ogrodach Agryppiny na watykanie, na wzor Circus Maximusa umieszczono tam obelisk, który stoi dzis przed bazylika sw.Piotra, owy cyrk był miejscem meczenstwa pierwszych chrzescijan.

-Cyrk Maksencjusza przy Via Appia - 309r

-Cyrk Flaminiusza- na P. Marsowym- 221 pne



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Mumizmatyka, Archeo, Rzym
monety w ces rzym, archeologia, Archeologia - studia
rzym 3 ostatnie wyklady, Archeo, ARCHEOLOGIA STAROŻYTNEGO RZYMU
pojęcia związane z rzeźbą, Archeologia, Grecja i Rzym
Architektura starożytna - pojęcia, Archeologia, Grecja i Rzym
II D+W Rzym Bodzek wyk 08-09, Archeo, ARCHEOLOGIA STAROŻYTNEGO RZYMU
BODZEK rzym cesarstwo, Archeo, ARCHEOLOGIA STAROŻYTNEGO RZYMU
II D+W - Rzym - 15g w - Machowski 08-09, Archeo, ARCHEOLOGIA STAROŻYTNEGO RZYMU
II D+W Rzym ćw Ochał 08-09, Archeo, ARCHEOLOGIA STAROŻYTNEGO RZYMU
rzym
Gdy marzenia stają się rzeczywistością Etnografia wykopalisk archeologicznych
Archeologia Powszechna Neolit wykłady
czerwona, archeologia, propedeutyka
MALAKOLOGIA, Archeologia
kamien1 -testy, archeologia, epoka kamienia, testy
Geofizyczne metody prospekcji, Archeologia
Mąka part 2, Archeologia, II Rok
lengauer-19.01, archeologia, Archeologia - studia
Czasownik, Archeo, JĘZYK ŁACIŃSKI

więcej podobnych podstron