Organizacja i zarządzanie
Szkoły organizacji i zarządzania:
- naukowa (współpraca pracodawca - robotnik, każdy robi to co umie najlepiej, doskonalenie umiejętności pracownika)
- klasyczna (podział pracy, menedżer wydaje polecenia, dyscyplina)
- behawioralna (samorealizacja ludzi)
- ilościowa
Trzy kierunki rozwoju zarządzania:
- kierunek systemowy (menedżer musi postrzegać firmę jako system)
- kierunek sytuacyjny (zarządzanie zależy od sytuacji)
- kierunek dynamicznego rozwoju (szukamy innowacji, wygrywają najlepsi)
Zarządzanie - to sztuka osiągania celów za pośrednictwem innych ludzi.
Planowanie - proces, który polega na decyzji o podjęciu działania, które skierowane są na wywołanie zjawisk. Celowość (cele strategiczne i pośrednie)Ⴎ Pryzmat planowania (bez planowania nie ma kontroli) Ⴎ Kompletność planowania (biznes plan) Ⴎ Skuteczność we wdrożeniu (plan jest skuteczny gdy osiąga się przez niego zysk)
planowanie strategiczne Ⴎ strategia firmy
planowanie taktyczne Ⴎ biznes plan
planowanie operacyjne
5 sił Michaela Portera:
Siła oddziaływania dostawców i możliwości wywierania wpływów na przedsiębiorstwa sektora.
Siła przetargowa nabywców i możliwości, wywieranie wpływu na możliwości sektora.
Natężenie walki konkurencyjnej wewnątrz sektora.
Groźba pojawienia się nowych produktów i substytutów.
Możliwości rozwojowe sektora są tym mniejsze im silniejsza jest presja na sektor ze strony dostawców i nabywców.
Menedżerowie muszą uwzględnić:
- cele organizacji;
- plany strategiczne;
- zdolność organizacji do realizacji planów;
Struktura organizacyjna - układ określający sposób w jaki dzieli się działania organizacji, które się grupuje.
Departamentalizacja - decyzja o czynnościach podzielonych na zadania, które można łączyć w podobne grupy.
Rozpiętość kierowania - liczba osób oraz działów, podległych bezpośrednio jednemu kierownikowi.
Mała rozpiętość kierowania powoduje opóźnienie podejmowania decyzji;
Duża rozpiętość kierowania zmniejsza liczbę szczebli pośrednich i przyspiesza podejmowanie decyzji;
Koordynowanie - proces integrowania działalności odrębnych działów, aby skutecznie zarządzać firmą.
Projektowanie - proces podejmowania decyzji
Strategia firmy - wybranie rynku i skierowanie oferty na rynek; o jej wyborze decyduje:
- wielkość firmy
- rodzaj prowadzonej działalności
- forma prawna podmiotu
- poziom i kwalifikacje kadry menedżerskiej
- stopień koncentracji produktu i kapitału
1) domena działania;
2) strategiczna przewaga;
3) cele do osiągnięcia;
4) funkcjonalny program działania;
Strategia - przewidywanie sytuacji na rynku, skutków decyzji rywali;
Domena firmy: klient i rynek.
Zasada Pareta - Wybrać 20% produktu, która przyniesie 80% zysku
Zarządzanie Przez Cele (ZPC) - menedżer musi zajmować się tylko 10% przedsiębiorstwa, które dadzą mu 90% efektu pracy kierowniczej. Wartość menedżera polega na tym, by umiał wybrać te 10%.
- jasne określenie celów
- aktywne uczestnictwo kierowników niższych szczebli
- elastyczne kierowanie
- stosowanie zasady Pareta
Zarządzanie przez wyniki - polega na odchodzeniu od administracyjnych metod zarządzania na rzecz metod pośrednich, ekonomicznych przy silnej orientacji na wyniki działalności będące celem jak i podstawowym kryterium oceny.
(+)
- elastyczna, dostosowuje sie do potrzeb klientów i rynku
- szybsza ekspansja rynkowa firmy
- szybszy rozwój zawodowy kierowników
- kreacja naturalnych kryteriów ocen i awansów
- konsolidacja menedżmentu i pracowników
- eliminacja nieudaczników
(-)
- trudna do wprowadzenie
- wysokie koszty wprowadzenia
- zwiększone ryzyko niepowodzeń
- nastawienie na szybki zysk, omija rozwój firmy
Zarządzanie przez motywacje
Zarządzanie przez wyjątki - menedżer nie zajmuje sie codziennymi sprawami, bo robią to samodzielnie pracownicy, menedżer pomaga gdy powstają sytuacje nietypowe; (+) oszczędność czasu menedżera, sprzyja rozwojowi pracownika.
Zarządzanie ofensywne - szybka analiza konkurencji, wykorzystanie szans jakie daje szybkie działanie
(+)
- pozwala na szybką reakcję
- uczy elastyczności
- duże pole działania
(-)
- ciągłe zmiany w firmie
- ryzykowne prowadzenie może doprowadzić do kłopotów finansowych
Trzy szczeble kierowania: (3) kierownik działu, (2) kierownik kierowników, (1) dyrektor główny;
Organizacja - grupa ludzi, którzy współpracują ze sobą w sposób uporządkowany i skoordynowany aby osiągnąć pewien cel.
Zarządzanie - to dokładne poznanie tego czego oczekuje się od ludzi, a następnie dopilnowanie by wykonali to w najlepszy i najtańszy sposób.
Przedsiębiorca - osoba, która posiada predyspozycje psychiczne, wysoki stopień inteligencji, zdolność myślenia
Funkcje zarządzania
PLANOWANIE |
ORGANIZOWANIE |
KIEROWANIE LUDŹMI |
KONTROLA |
celów |
struktur |
przewodzenie |
określenie obszarów i kryteriów |
zasobów |
zespołów |
motywacja |
ustalenie standardów |
wyników |
działań |
komunikowanie |
? |
działań |
współpracy |
reprezentowanie |
wnioski i działania korygujące |
Decyzja - zobowiązanie do działania, postanowienie, że pewne sprawy powinny układać się tak a nie inaczej. Decyzje różnią się różnorodnością i znaczeniem.
Ostro walczyć z nadmiarem decyzji, bo każda decyzja to określony skutek.
Decyzje trzeba podjąć gdy zachodzi obawa, że:
- gdy nie zrobimy nic, to będzie jeszcze gorzej niż jest
Szybkie podejmowanie decyzji, sprawa jednoznaczna i krótka
Różnicowanie wariantów, trzeba mieć wariant zapasowy.
Decyzja musi być:
- wykonalna
- zrozumiała
- nie powinna powodować zbyt dużych nakładów pracy i czasu
Czas w procesie decyzyjnym - określenie czasu realnego, krótki czas to pogorszenie jakości i wzrost kosztów.
Struktura decyzji zależy od:
- stylu kierowania;
- wielkości firmy
- rodzaju prowadzonej działalności
- tradycji i zwyczajów
Ryzyko - możliwość niepowodzenia niezależnego od podmiotu niemożliwego do przewidzenia. Im większe ryzyko tym większa szansa na zysk.
Komunikacja interpersonalna
Nawiązanie kontaktów, rozumienia i motywowania zarówno jednostek, jak i grup.
Różnice między planami strategicznymi a planami operacyjnymi.
Plan strategiczny - ogólny plan decyzyjny dotyczący alokacji zasobów, priorytetów i działań niezbędnych do osiągnięcia celów strategicznych. Plany te są ustalane przez zarząd i najwyższe kierownictwo. Długi czas realizacji. Planowanie operacyjne - realizacja planów taktycznych dla osiągnięcia celów operacyjnych. Plany te ustalane są przez kadrę niższego kierownictwa i mają wąski zasięg. Krótki okres realizacji.