Encyklopedyczna interpretacja pojęcia technologii przyjmuje ze jest to naukowo uzasadniony sposób posługiwania środkami technicznymi. Przy tym na miano technologii zasługuje tylko taki sposób, który jest oparty na teoretycznych, naukowo opracowanych i zweryfikowanych podstawach z uwzględnieniem praktycznych aspektów stosowania tych środków.
Termin technologia oznacza wiec sposób korzystania ze środków technicznych ale rożni się od terminu technika, ponieważ termin technika oznacza same środki techniczne.
Technologia składa się z dwóch podstawowych elementów:
środków technicznych
wiedzy na temat sposobów posługiwania się tymi środkami.
Warstwa pierwsza zajmuje się padaniem własności technicznych czyli potencjalnych możliwości sprzętu. Zadaniem warstwy drugiej jest opracowanie zasad, warunków i procedur korzystania z tego sprzętu.
Funkcja technologii jest służenie człowiekowi w organizowaniu i realizowaniu określonych prac za pomocą danego sprzętu w warunkach jak najpełniejszego wykorzystania jego technicznych (potencjalnych) możliwości w sposób racjonalny u efektywny.
W technologiach informatycznych wyróżnia się następujące warstwy:
sprzęt informatyczny.
struktury danych.
procedury związane z realizacja szeroko rozumianych prac przetwarzania danych.
Warstwa sprzętowa opisuje urządzenia informatyczne w zakresie ich użyteczności w procesach informacyjnych i w zasadzie nie zajmuje się, ani problemami budowy, ani naprawa tych urządzeń, o ile nie wiąże się to ściśle z budową i eksploatacją systemów informatycznych
Warstwa danych obejmuje problemy przystosowania danych do ich zapisu, przechowywania, przesyłania i przetwarzania w warunkach stosowania sprzętu informatycznego.
Warstwa proceduralna są to warunki posługiwania się techniką informatyczną, organizowanie i realizacja konkretnych prac w zakresie przetwarzania danych.
Wszystkie te trzy warstwy tworzą całość określoną technologia informatyczna - TI
Biorąc pod uwagę urządzenia, które wykorzystujemy w informatyczne możemy wyróżnić cztery rodzaje TI, a mianowicie:
technologie przetwarzania danych
technologie baz danych
technologie multimedialne
technologie sieci komputerowych
Technologie informatyczne
Stosowane środki techniczne |
Technologia informacyjna |
Sprzęt komputerowy |
Przetwarzania danych |
Masowe pamięci wewnętrzne |
Bazy danych |
Środki transmisji danych + komputery |
Sieci komputerowe |
Środki multimedialne |
Multimedialne |
Do funkcji TI zalicza się:
ułatwianie organizowania i realizacji procesów informacyjnych, przyspieszanie zbierania , przetwarzania , udostępniania i przesyłania danych
zwiększenie wydajności tych procesów.
odciążenie człowieka w zakresie wykonywania prac, zwłaszcza rutynowych, związanych z organizacją i realizacją tych procesów i przyczynienie się do zwiększenia aktywności i efektywności pracy człowieka.
wspomaganie procesów zarządzania przedsiębiorstwem.
TI rozwijają się wraz z doskonaleniem wszystkich trzech warstw, czyli sprzętu, wiedzy na temat informacji i danych oraz ich reprezentacji w urządzeniach technicznych, a także wiedzy proceduralnej („know how”) na temat kierunków i sposobów użytkowania sprzętu. Ocenia się ze wśród tych trzech składników TI najszybciej, zmienia się sprzęt, zaś najwolniej - zakres i sposoby jego zagospodarowania.
Zmiany sprzętu wynikają z szybkiego postępu technologicznego, co owocuje nieustannym pojawianiem się wciąż nowych urządzeń. Natomiast wiedza człowieka i jego doświadczenia, a także pewna inercja myślowa i przyzwyczajenia ewoluują z dużym trudem.
Stąd też można sformułować tezę, że najpoważniejszą barierą rozwoju technologicznych jest postawa rozwoju człowieka.
WARSTWY SYSTEMÓW TECHNOLOGII INFORMACYJNYCH
Podsystem interfejsu. Podsystem jest odpowiedzialny za utrzymanie wszystkich interakcji z użytkownikiem.
Podsystem reguł. Ten podsystem zajmuje się logią aplikacji z punktu widzenia zdefiniowanego modelu reguł działania.
Podsystem transakcji. Działa on jako połączenie miedzy podsystemem danych a interfejsu. Tutaj przeprowadzane są działania wyszukiwania, wstawiania , aktualizacji, sprawdzane są przez system reguł i łączone w jednostki, które będą inicjować odpowiedzi lub zmiany w podsystemie danych.
Podsystem danych. Podsystem ten jest odpowiedzialny za zarządzanie danymi potrzebnymi do aplikacji.
Podsystem komunikacji. We współczesnej infrastrukturze technologii informacyjnej każda z tych części aplikacji może być rozproszona na kilku maszynach w rożnych miejscach. Oznacza to że wszystkie te części muszą być powiązane za pomocą pewnego szkieletu komunikacyjnego. Dla zachowania spójności połączenia będziemy traktować je jako podsystem komunikacji .
WARSTWY APLIKACJI ROZPROSZONYCH
Systemy wsadowe - w pierwszej fazie rozwoju systemów TI wszystkie warstwy tego systemu były zlokalizowane na jednej maszynie, duże systemy typu mainframe wykonywały funkcje aplikacji, związane z zarządzaniem danymi, zarządzaniem transakcjami i regułami oraz większość funkcji dotyczących zarządzania. Podłączenie do takich systemów było realizowane przez tzw. „nieinteligentne” terminale. Określenie „nieinteligentne” wynikało z tego że miały one bardzo mało własnych funkcji i umożliwiały operatorom sterowanie systemami za pomocą interfejsów znakowych. Większość przetwarzania w takich systemach odbywała się w trybie wsadowym tzn. przetwarzania dużej liczby transakcji kolejno przy niewielkiej bezpośredniej interwencji użytkownika. Wprowadzaniem danych zajmował się wyspecjalizowany personel. Informacje były otrzymywane w postaci raportów papierowych tworzonych przez system.
Systemy interakcyjne (online) - rozwój techniki umożliwił rozmieszczenie interfejsu warstwy użytkownika oraz części warstwy zarządzania regułami na tzw. „inteligentnych” terminalach. Były one nazywane ”inteligentnymi” gdyż mogły przejąć cześć przetwarzania ze zcentralizowanych komputerów typu mainframe lub minikomputerów. Umożliwiło to stworzenie systemów interakcyjnych. Systemy takie umożliwiają użytkownikom wprowadzenie danych bezpośrednio do systemu informacyjnego w miejscu ich powstawania, a także w pewnym zakresie wyszukiwania danych w tym systemie. Powstawanie systemów interakcyjnych wpłynęło na rozwój systemów informacyjnych zarządzania oraz systemów wspomagania decyzji.
System klient-serwer - pojawienie się komputerów osobistych spowodowało przeniesienie większości funkcji technologii informacyjnej na te maszyny. Bardziej skomplikowane graficzne interfejsy użytkownika oznaczały, że do efektywnej ich obsługi była potrzebna coraz większa moc komputerów osobistych. Wraz z powstaniem oprogramowania dla tych komputerów osobistych, fragmenty ogólnej funkcjonalności systemu technologii informacyjnej, mogą być opracowane przy użyciu narzędzi tworzenia aplikacji dostępnych na tych komputerach.
PRZETWARZANIE DANYCH.
Przetwarzania danych (PD) to przekształcenie treści i systematycznych operacji w celu uzyskania wyników w postaci z góry zaplanowanej.
Termin ten oznacza pewien proces, którego zadaniem jest doprowadzenie do uzyskania określonych wyników przeznaczonych dla pewnego użytkownika.
Infologiczna interpretacja informacji i danych, oparta na pojęciu komunikatu, pozwala proces ten interpretować jako przekształcenia danych wejściowych (początkowych) na dane wyjściowe (wynikowe). Dane nie ulęgają przy tym zniszczeniu ani żadnemu zużyciu, co sprawa ze proces przekształcania danych przyczynia się do powiększenia posiadanych dotąd danych o owe wyniki.
Termin PD używany jest w rożnym znaczeniu:
w sensie szerszym PD oznacza wszelkie prace wykonywanie z wykorzystaniem komputera
w sensie węższym PD oznacza przetwarzanie danych masowych
PD oznacza tez dziedzinę zastosowań komputerów w obliczeniach ekonomicznych, gospodarczych, statystycznych czy społecznych.
O przetwarzaniu danych mówimy tylko w kontekście operacji wykonywanych na danych
O przetwarzaniu informacji będzie mowa w aspekcie obsługi informacyjnej użytkownika, którego interesują informacje, a nie dane jako surowiec.
W pojęciu ogólnym PD jest realizowane jako sekwencja następujących faz (technik):
Faza wstępna (technika ) - przygotowanie procesu PD:
ustalenie potrzeb informacyjnych użytkownika tzn. ustalenie potrzebnych wyników
ustalanie niezbędnych danych wejściowych, na podstawie których możemy uzyskać dane wyjściowe
wykonanie innych prac przygotowawczych, jak np. przygotowanie oprogramowania, odpowiednich dokumentów itp.
W niektórych przypadkach proces PD jest realizowany jednorazowo, np. w badaniach ankietowych czy statystycznych, na potrzeby doraźne użytkownika, a niekiedy ten proces jest powtarzany wielokrotnie. Niezależnie od przypadku faza wstępna jest realizowana tylko raz przed rozpoczęciem dalszych operacji przetwarzania tzn. w ramach projektowania systemu.
Faza zbierania danych:
zbieranie danych wejściowych
analiza jakości danych wejściowych (ręczna kontrola kompletności i poprawności danych)
wstępne, przed maszynowe przygotowania danych wejściowych do dalszego przetwarzania, jak na przykład uporządkowanie zebranego materiału, zastąpienie niektórych danych tekstowych odpowiednimi symbolami. Itp.
Kompletowanie zebranych dokumentów źródłowych.
Zbieranie danych odbywa się metoda obserwacji, pomiaru i rejestracji.
Faza przygotowania danych wejściowych do przetwarzania komputerowego:
zapisywanie danych wejściowych na nośniku maszynowym - dyskietce, taśmie, magnetycznej itp. Na którym można zapisać dane w sposób czytelny komputerowo i które można swobodnie przemieszczać niezależnie od urządzeń niezbędnych do ich wprowadzenia.
maszynowe sprawdzenie poprawności danych na MND oraz korekta wykrytych błędów.
ustalenie pomocniczych danych pochodnych, które można wprowadzić na podstawie danych wejściowych, a które są niezbędne do wyliczenia danych wyjściowych
przeprowadzenie tzw. symbolizacji danych szczególnie tekstowych, które zostały automatycznie odczytane np. za pomocą skanera i nie mogą być poddane procesom przetwarzania danych.
uporządkowanie zbioru wejściowego, aby dalsze procesy przetwarzania danych przebiegały sprawniej.
Kompresja danych czyli zapisanie tych samych informacji mniejsza ilością znaków.
Wykonanie innych niezbędnych prac przygotowawczych na danych wejściowych.
Faza przetwarzania zasadniczego - oznacza wykonanie takich operacji na danych wejściowych które doprowadza do uzyskania informacji wynikowych oraz zredagowanie wyników i udostępnienie ich użytkownikowi.
Faza końcowa - wykonanie operacji związanych z zakończeniem procesu PD, na przykład przekazania danych wejściowych i wyników do archiwum w celu ich przechowania lub wykonania uzupełniających prac obliczeniowych zgodnie z dodatkową prośba użytkownika
TECHNOLOGIE PRZETWARZANIA DANYCH
Przetwarzania wsadowe- technologia ta przyjmuje następujące założenia:
wymaga przygotowania wsadu czyli skompletowania pełnego zbioru wejściowego oraz oprogramowania
proces przetwarzania nie wymaga i nie dopuszcza sterowania z zewnątrz
każdy rekord jest opracowywany wedle tego samego algorytmu
Przetwarzania transakcyjne (interakcyjne): opiera się na transakcji - jest to zestaw danych (rekord) wymagających niezwłocznego przetworzenia
Cechy transakcji:
transakcje wykonują się w całości
skutki realizacji transakcji nie naruszają systemu niezależnie od tego czy była ona wykonana do końca czy też nie.
Transakcje są nie zależne względem siebie
Zrealizowania transakcja pozostawia trwale skutki w bazie danych w razie poprawnego wykonania wyniki są trwale zapisane w bazie danych
Cechy przetwarzania transakcyjnego:
duża liczba użytkowników
duże bazy danych (50 -100 TB)
predefiniowany zestaw funkcji standardowych do obsługi transakcji
duża intensywność wykonywanych transakcji
- konieczna jest duża wydajność sytemu, wrażliwość na awarie, rozproszenie geograficzne
Ta technologia znajduje zastosowanie np. w systemach bankowych i systemach rezerwacji miejsc
Przetwarzanie scentralizowane - technologia ta zakłada skupienie sił i środków oraz realizacje pracy w jednym miejscu.
Zalety:
prosta organizacja pracy
ułatwiony proces zarządzania zasobami, w tym zasobami informacyjnymi (ochrona, spójność, kompletność)
Wady:
konieczność zgromadzenia w jednym miejscu wszystkich danych
konieczność koncentracji dużych mocy obliczeniowych w jednym miejscu
Przetwarzanie rozproszone - rozśrodkowanie sil i środków oraz dekoncentracja procesów przetwarzania danych.
Zalety:
wykorzystanie środków przetwarzania danych dostępnych w rożnych węzłach
możliwość przetwarzania danych w pobliżu miejsca ich powstawania
Wady:
dodatkowe trudności w zapewnieniu kompletności danych
trudności w zapewnieniu spójności wyników
zwiększone trudności organizacyjne
konieczność koordynacji pracy
Przetwarzanie współbieżne - opiera się na pojęciu procesów współbieżnych, czyli takich gdzie proces pierwszy się zaczął , a drugi proces zaczyna się przed jego zakończeniem. System współbieżny - system w którym są realizowane procesy współbieżne, przykładem takiego systemu jest system operacyjny komputera, który pracuje współbieżnie z innymi programami.
Warunki pracy współbieżnej:
istnieje więcej niż jedne moduł wykonawczy
jeżeli występuje tylko jeden moduł wykonawczy to możliwy jest podział czasu.