Odtrutki:
Ogólne:
- powietrze
- woda
- zawiesina węgla aktywowanego
(1 tabletka na kg masy ciała na szklankę wody).
Należy pamiętać, że węgiel wchłania nie tylko truciznę, ale także wszelkie leki odtruwające! Dlatego należy go podawać dopiero po około 30 minutach od podania właściwego leku odtruwającego
Osłaniające
- odtłuszczone mleko - w przypadku zatrucia kwasami, zasadami oraz szczawianami
- białko jaja kurzego (4 białka na 2 szklanki wody) w przypadku zatrucia metalami ciężkimi, fenolem oraz substancjami żrącymi
- zawiesina mąki - w przypadku zatrucia jodem (podajemy zawiesinę i wywołujemy wymioty dopóki będą miały niebieskawe zabarwienie), dodatkowo skrobia chroni błonę śluzową żołądka przed żrącym działaniem kwasów, mocna herbata - w - przypadku zatrucia alkaloidami (np. wilcza jagoda).
Specyficzne
- mogą być stosowane tylko przez lekarza
Usuwanie trucizn:
Trucizny kontaktowe spłukać z ciała, jeżeli trucizna nie powoduje oparzeń zdjąć przesiąkniętą nią odzież.
W przypadku zatrucia gazami należy przytomnego poszkodowanego wyprowadzić na świeże powietrze, rozluźnić odzież, zastosować pozycję półsiedzącą lub przeciwwstrząsową (w zależności od stanu).
W przypadku zatrucia drogą pokarmową - spowodować wymioty przez podanie lekko osolonej wody
(2-4 łyżeczki soli na szklankę)
Wymiotów nie wywołujemy!!!!!!!!!!!!!!
- u osób nieprzytomnych,
- przy zatruciach substancjami żrącymi, przy zatruciach detergentami
(w przypadku ich połknięcia).
RODZAJE ZATRUĆ
Zatrucia doustne:
Kwasami i zasadami:
nie zobojętniać
nie powodować wymiotów - możliwość powtórnego uszkodzenia ścian przełyku
podać odtrutki osłaniające: mleko odtłuszczone, białko jaja kurzego, zawiesinę węgla aktywowanego
wezwać pogotowie.
Alkoholem etylowym:
Zagrażające życiu stężenia zaczynają się
od 3 promili (choć u niektórych osób mogą one sięgać 4-5 promili).
Granica ta obniża się do 2 promili, gdy ciało człowieka jest oziębione.
Dawka śmiertelna to 3-6 gramów na kilogram masy ciała osoby dorosłej oraz 1-2 gramy w przypadku dziecka.
Toksyczność alkoholu zwiększają niektóre leki.
Objawy:
obniżenie wrażliwości na ból i zimno
zaburzenia w odbiorze wrażeń zmysłowych
utrudniona artykulacja, niezborność ruchów
zaburzenia w oddychaniu
Śpiączka
Pierwsza pomoc:
u poszkodowanego przytomnego wywołać wymioty, podać zawiesinę węgla
poszkodowanego nieprzytomnego ułożyć w pozycji bocznej ustalonej.
Alkoholem metylowym:
Śmiertelna dawka to 1 g na 1 kg ciała.
Nawet dużo mniejsza dawka powoduje silne zatrucie i utratę wzroku.
Objawy:
sina i zimna skóra
suchy kaszel
drgawki
zaburzenia widzenia
duszność
utrata przytomności
Pierwsza pomoc:
u przytomnego wywołać wymioty, podać zawiesinę węgla aktywowanego
u nieprzytomnego ułożyć w pozycji bezpiecznej
założyć opatrunek osłaniający na oczy
wezwać lekarza.
Detergentami:
Objawy:
nudności
ból brzucha
podrażnienie i zaczerwienienie błon śluzowych
Pierwsza pomoc:
nie powodować wymiotów
nie podawać nic do picia.
Lekami nasennymi:
Objawy:
senność
zaburzenia świadomości (odurzenie, utrata przytomności)
obniżenie temperatury ciała
zaburzenia oddechu i krążenia
Pierwsza pomoc:
wywołać wymioty
podać zawiesinę węgla aktywowanego
okresowo kontrolować czynności życiowe
wezwać pogotowie
Grzybami:
W zależności od gatunku i ilości spożytych grzybów objawy mogą występować w różnym czasie (od godziny do kilkudziesięciu godzin).
Objawy:
ból brzucha
nudności, wymioty, biegunka
ślinotok
zaczerwienienie twarzy
znaczne podniecenie, zamroczenie i odurzenie
Pierwsza pomoc:
wywołać wymioty
podać zawiesinę węgla aktywowanego
wezwać pogotowie
Jadem kiełbasianym:
0,01 mg powoduje śmierć. Objawy pojawiają się dopiero po 1 dniu:
Objawy:
zawroty głowy,
zaburzenia wzroku (podwójne widzenie)
trudności w przełykaniu
na przemian ślinotok i suchość w ustach
bezgłos
zaburzenia w oddychaniu prowadzące do bezdechu
Pierwsza pomoc
jak najszybciej wezwać pogotowie.
Wilczą jagodą:
Dawka śmiertelna: 7 owoców dla dziecka, 20 dla dorosłego.
Objawy:
zaczerwienienie twarzy
rozszerzenie źrenic, światłowstręt
suchość w ustach
przyspieszone tętno
podwyższenie temperatury ciała (do 40° C)
złudzenia wzrokowo - słuchowe
Niepokój
Pierwsza pomoc:
wywołać wymioty,
podać mocną herbatę i zawiesinę węgla aktywowanego
stosować zimne okłady na głowę
wezwać pogotowie
ZATRUCIA PRZEZ DROGI ODDECHOWE:
Tlenkiem węgla:
Objawy:
ból i zawroty głowy
zaburzenia widzenia
szum w uszach
utrata przytomności
duszność, bezdech
Pierwsza pomoc:
pamiętać o własnym bezpieczeństwie
wynieść poszkodowanego na świeże powietrze
sprawdzić czynności życiowe
ułatwić oddychanie (rozcięcie koszuli, paska, pozycja półsiedząca)
wezwać pogotowie
Gazami drażniącymi:
Najczęściej spotykanymi zatruciami są zatrucia: chlorem, oparami lakierów, gazami nitrozowymi.
Objawy :
duszność, kaszel,
ból oczu, łzawienie,
ból głowy
Pierwsza pomoc:
wyniesienie poszkodowanego na świeże powietrze
zdjąć ubranie, spłukać skórę, przemyć oczy (w przypadku kontaktu)
zapewnić spokój
wezwać pogotowie.
Nikotyną
Objawy:
nudności, wymioty, biegunka
ból i zawroty głowy
nadmierna potliwość
ślinotok
Pierwsza pomoc:
ułatwić oddychanie (rozluźnić koszulę, pasek, posadzić)
podać mocną herbatę
w razie potrzeby wezwać pogotowie
Śmiertelność w poszczególnych zatruciach
muchomor sromotnikowy w ok. 40%
pestycydy 8-20%
metale 5-17%
substancje żrące 5-14%
alkohole 3-10%
tlenek węgla 3-7%
Najczęstsze zatrucia
lekami - ok. 60%
alkoholem - ok. 12% (tendencja wzrostowa)
tlenkiem węgla - ok. 9%
pestycydami - ok. 7%
rozpuszczalnikami - ok. 3%
substancjami żrącym - ok. 3%
grzybami - ok. 2%
detergentami, gazami drażniącymi, metalami
i ich związkami - ok. 4%