WYKAZ ZAGADNIEŃ DO EGZAMINU Z POETYKI I TEORII LITERATURY - II ROK LICENCJAT FILOLOGII POLSKIEJ

I. Wstęp do poetyki

• Przedmiot badań literackich, podstawowe dyscypliny literaturoznawcze i nauki pomocnicze; wieloznaczność terminu poetyka; miejsce krytyki literackiej; literaturoznawstwo po strukturalizmie.

• Literatura i literackość: problem tzw. wyznaczników literatury.

• Fikcja literacka i mimesis.

• Autor - podmiot wypowiedzi literackiej - odbiorca dzieła literackiego (instancje wewnątrz- i zewnątrztekstowe).

• Sposób istnienia dzieła literackiego; zagadnienie psychologizmu.

• Pojęcie struktury i formy; struktura dzieła literackiego, forma i treść w dziele literackim (współczesne przebrania terminologiczne).

• Podstawy typologii form literackich.

• Teorie znaku i znaczenia, semantyka wypowiedzi literackiej.

• Pojęcie tekstu i intertekstu; intertekstualność i intertekstualizm

• Miejsce literatury wśród innych sztuk; jej związki z innymi sztukami.

• Teoretyczne problemy analizy, interpretacji i wartościowania dzieła literackiego; współczesne spory o interpretację.

• Pojęcie realizmu, fantastyki, groteski, tragizmu i komizmu.

• Pojęcie chwytu. (W. Szkłowski, Wskrzeszenie słowa. W: Rosyjska szkoła stylistyki, wyb. i opr. M. R. Mayenowa i Z. Saloni, Warszawa 1970; W. Szkłowski, Sztuka jako chwyt. W: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, wybór, rozpr. wst., komentarze S. Skwarczyńskiej, t.II, cz.III;

II. Stylistyka

• Przedmiot i zadania stylistyki. Język jako tworzywo dzieła literackiego.

• Pojęcie stylu. (R. Jakobson, Poetyka w świetle językoznawstwa. W: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, opr. H. Markiewicz, t.II, Kraków 1976;

• Organizacja brzmieniowa wypowiedzi.

• Wersyfikacja.

• Rymy i strofy.

• Środki stylistyczne - słowotwórcze i składniowe.

• Tropy i figury - podstawowe definicje.

• Metafora.

• Ironia.

• Symbol i alegoria.

• Styl i stylizacja. Parodia i pastisz.

III. Genologia

• Przedmiot, zadania, problemy genologii.

• Charakterystyka typologiczna rodzajów literackich. Podstawowe formy podawcze.

• Najnowsze propozycje systematyki genologicznej.

A. Liryka

• Liryka, poezja, wiersz. Ogólna charakterystyka rodzaju.

• Fikcja w liryce. Podmiot liryczny.

• Gatunki liryczne i inne taksonomie form lirycznych.

• Ewolucja liryki. Liryka nowoczesna.

B. Epika

• Epika, poezja, proza. Ogólna charakterystyka rodzaju.

• Narracja i narrator.

• Typologie narracji.

• Sposoby przedstawiania myśli i wypowiedzi postaci.

• Konstrukcja i semantyka czasu w epice.

• Gatunki epickie.

• Problemy formalne epiki XX wieku.

• Strumień świadomości.

• Monolog wypowiedziany.

• Autotematyzm

• Nouveau Roman..

• Powieść postmodernistyczna.

C. Dramat

• Dramat. Ogólna charakterystyka dramatu.

• Teorie dramatu. Dramat a teatr.

• Gatunki dramatyczne.

• Ewolucja dramatu.

D. Elementy teorii literatury (metodologii badań literackich)

- Przełom antypozytywistyczny.

- Fenomenologiczna teoria dzieła literackiego Romana Ingardena. (R. Ingarden. Z teorii dzieła literackiego (Dwuwymiarowa budowa dzieła sztuki literackiej; Schematyczność dzieła literackiego; Dzieło literackie i jego konkretyzacje). W: Problemy teorii literatury, opr. H. Markiewicz, seria I, Wrocław 1967;

- Psychologia głębi w badaniach literackich, krytyka archetypowa i mitograficzna.

- Psychoanaliza w badaniach literackich (Z. Freud, Pisarz a fantazjowanie W: Teoria badań literackich za granicą, t. II, cz. I.

- Hermeneutyka

- Teoria aktów mowy a literaturoznawstwo (R. Ohmann, Akty mowy a definicja literatury, „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 2).

- Pojęcie błędu intencjalności (W.K. Wimsatt Jr., M.C. Beardsley, Błąd intencji W: Teorie literatury XX wieku. Pod red. A. Burzyńskiej i M.P. Markowskiego. Antologia. Kraków 2006)

- „Śmierć autora” według R. Barthes'a (R. Barthes, Śmierć autora, „Teksty Drugie” 1999, z. 1 - 2).

- Pojęcie tekstu według S. Fisha (S. Fish, Czy na tych ćwiczeniach jest tekst? w: Interpretacja, retoryka, polityka, pod red. A. Szahaja, Kraków 2002).