ROZBICIE DZIELNICOWE W POLSCE
Rozbicie dzielnicowe trwało w Polsce prawie dwieście lat. Od śmierci Bolesława Chrobrego i sporządzenia przez niego testamentu ( w 1138r), w którym wprowadza zasadę senioratu do zjednoczenia Polski przez Władysława Łokietka. Jednak o całkowitym zjednoczeniu Polski mówi się dopiero po koronacji Władysława Łokietka w 1320r. Zasada senioratu istniała już wcześniej na Rusi i w Cechach. Zasada ta dotyczyła zasad dziedziczności tronu, miał on przypadać najstarszemu z synów, później zaś najstarszemu z dynastii Piastów. Istniała także tzw. dzielnica senioralna, była to dzielnica niepodzielna, położona centralnie, dostawał ją najstarszy z synów, miał on nad nimi przewagę, wszystkie dzielnice były podporządkowane dzielnicy senioralnej. Bolesław Krzywousty wprowadzając zasadę senioratu chciał nie dopuścić do bratobójczych walk, a jednocześnie mógł uwzględnić interesy wszystkich spadkobierców.
Rozbicie dzielnicowe było zjawiskiem typowym dla Europy tego czasu. Wiąże się je słusznie ze wzrostem znaczenia możnowładztwa, dążącego do osłabienia władzy centralnej i umocnienia swego znaczenia w państwie.
Dzielnicę senioralną dostał Władysław, Bolesław Kędzierzawy dostał (Mazowsze, i Kujawy), Mieszko (Wielkopolskę), , Henryk (Ziemię Sandomierską), najmłodszy Kazimierz został z matką Salomą. Senior w myśli testamentu miał dodatkowe prerogatywy: wyłącznego prowadzenia polityki zagranicznej, sprawował naczelne dowództwo nad zjednoczonymi siłami na wypadek wojny, współdecydował o obejmowaniu urzędów, utrzymywał załogi w największych grodach, w dzielnicach braci.
Władysław próbował opanować dzielnice braci, ale jednak to mu się nie udało, ponieważ niezadowoleni możni stanęli po stronie młodszych braci i wygnali Władysława z kraju. Dzielnicę senioralną otrzymał Bolesław Kędzierzawy. Władysław jednak poszedł po wsparcie do cesarza Fryderyka I Barbarosy, który dotarł aż pod Poznań. Bolesław zdołał utrzymać się na tronie, ale musiał podpisać układ z cesarzem. Na mocy układu w Kszyszkowie Bolesław musiał uznać zwierzchnictwo cesarza, zapłacić trybut cesarzowi oraz zwrócić synom Władysława Śląsk. Po śmierci Bolesława dzielnicę senioralną otrzymał Mieszko III. Chciał przywrócić jedność terytorialną państwa i ukrócić samowolę możnowładztwa. Możni podnieśli bunt i wygnali go z Krakowa. Było to jawne złamanie testamentu Bolesława i zasady senioratu. Tron zaś przypadł Kazimierzowi. Kazimierz był prawie całkowicie uzależniony od możnych. Na zjeździe w Łęczycy nadał im wiele przywilejów. Po śmierci Kazimierza i kilkuletnich walkach pomiędzy synami Kazimierza, a pozostałymi pretendentami tron objął Leszek Biały. Leszka Białego trudno było nazwać królem ponieważ nie miał od żadnego wpływu na politykę zagraniczną i rządy książąt w innych dzielnicach. Po śmierci Leszka Białego władza centralna zanikła definitywnie. Państwo i dzielnice zaczęły dzielić się coraz mniejsze dzielnice i państewka. W 1181r Polska utraciła Pomorze Zachodnie po złożeniu hołdu cesarzowi Fryderykowi I przez Bogusława I, który był księciem Pomorza Zach. Konflikty wewnętrzne, ciągłe walki o tron, zła sytuacja gospodarcza w kraju, wzrost znaczenia możnych spowodowała ogromne zagrożenie z zewnątrz. Szczególnie ze stromy Marchi Brandenburskiej i Zakonu Krzyżackiego. Do Polski Zakon Krzyżacki sprowadził w 1226r Konrad Mazowiecki, który chciał posłużyć Zakonem w celu podbicia Prusów. Nadał im
w lenno Ziemię Chełmińską. Krzyżacy stworzyli państwo zakonne ze stolicą w Malborku. Wacław II i Przemysław II walczyli o tron krakowski, tron zdobył Wacław II, a koronowany przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Jakuba Świnkę został Przemysław II. Kilka miesięcy później Przemysław II został zamordowany, a rządy objął Władysław Łokietek, opanował on wielkopolskę, ale jednak jego wojska były tak brutalne toteż Wielkopolanie powołali na tron Wacława II. Wacław miał w swoich rękach dużą część Polski (Wielkopolskę, Małopolskę i Pomorze Gdańskie, które otrzymał w spadku). Po śmierci Przemysława II tron objął Władysław Łokietek, opanował on na razie Małopolskę i Pomorze Gdańskie. W tym czasie Brandenburczucy skorzystali ze złej sytuacji wewnętrznej Polski i wkroczyli na Pomorze i zajęli Gdańsk. Łokietek wezwał na pomoc Krzyżaków, którzy mieli wypędzić Brandenburczyków z Gdańska, a Łokietek zwrócił by im koszty wyprawy. Krzyżacy wypędzili Brandenburczyków z Pomorza i sami je zajęli. Doszło do wojny z Zakonem 1326-1333r. Sojusznikiem zakonu był Jan Luksemburski, po stronie Polski stał węgierski król Karol Robert Andygaweński. Wojna nie przebiegała dobrze. Krzyżacy złupili Wielkopolskę i zagarnęli Kujawy. W 1333r zawarto rozejm. Kazimierz III Wielki dokończył zjednaczać państwo i wprowadził wiele praw, które poprawiły Polką gospodarkę. Wprowadził prawo składu, prawo przymusu drogowego. Wzmocnił obronność kraju, ożywił polskie rolnictwo. Stworzył Akademię Krakowską w 1364r.
Moim zdaniem rozbicie dzielnicowe Polki doprowadziło tylko do osłabienia wewnętrznego kraju, niepotrzebnej utraty ziem, kryzysu gospodarczego. Podczas rozbicia dzielnicowego możni otrzymali wiele praw, które dawało im sprawowanie większej kontroli nad państwem. Podczas rozbicia dzielnicowego była źle prowadzona polityka zagraniczna jak i wewnętrzna co w późniejszych okresach odbije się na państwie.