LINKOZAMIDY
Klindamycyna Dalacin krem dopochwowy, gran. do przyg. syropu, inj., kaps., Klimicin kaps., Clindacne żel
półsyntetyczna pochodna linkomycyny
działanie: bakteriostatyczne
mechanizm działania: blokowanie biosyntezy białka przez wiązanie z podjednostką 50S rybosomu
spektrum przeciwbakteryjne - beztlenowce: pałeczki Gram-ujemne łącznie z Bacteroides fragilis, tlenowe ziarenkowce Gram-dodatnie: gronkowce, paciorkowce, w tym S. Pneumoniae, wykazuje także pewną aktywność wobec pierwotniaka Toxoplasma gondii oraz Pneumocystis carinii.
dobrze się wchłania po podaniu p.o.,
stosowany jest p.o., pozajelitowo oraz miejscowo
dobrze przenika do narządów i tkanek, w tym do kości, nieco gorzej do wydzieliny drzewa oskrzelowego, słabo przenika do płynu mózgowo-rdzeniowego, nawet w przypadku stanu zapalnego opon mózgowych; przenika do wnętrza komórek fagocytarnych, potęgując wewnątrzkomórkowe zabijanie drobnoustrojów
Wskazania:
zakażenia układu wywołane przez bakterie beztlenowe, Streptococcus pneumoniae i inne paciorkowce oraz Staphylococcus aureus;
zakażenia skóry i tkanek miękkich wywołane przez Streptococcus pyogenes, Staphylococcus aureus i beztlenowce,
ostre i przewlekłe zapalenie szpiku, zakażenia kości i stawów wywołane przez Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis i beztlenowce,
zakażenia wewnątrzbrzuszne, głównie wywołane przez beztlenowce, zakażenia w ginekologii wywołane przez beztlenowce,
zakażenia zębów i jamy ustnej wywołane przez beztlenowce,
miejscowo w leczeniu trądziku (Propionibacterium acnes).
w postaci kremu dopochwowego: bakteryjne zakażenie pochwy
Przeciwwskazania: ostrożnie u chorych w podeszłym wieku, w ciężkiej niewydolności nerek i(lub) niewydolności wątroby, chorobach żołądka i jelit (zapalenie jelita grubego, także w wywiadzie), nie stosować u chorych otrzymujących leki znoszące przewodnictwo w płytce nerwowo-mięśniowej oraz u chorych z zaburzeniami przewodnictwa nerwowo-mięśniowego (myasthenia, choroba Parkinsona)
działanie niepożądane:
Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego: metaliczny smak w ustach, bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka, rzekomobłoniaste zapalenie jelit, zapalenie jelita grubego wywołanym przez C. difficile.
Reakcje alergiczne
Zaburzenia układu krwiotwórczego:
Zaburzenia czynności wątroby
hamowanie kurczliwości mięśni i może przedłużać blokadę przewodnictwa nerwowo-mięśniowego wywołaną przez środki zwiotczające
linkomycyna Lincocin kaps., inj
Antybiotyk naturalny, w terapii wyparty przez klindamycynę.
CHLORAMFENIKOL
Chloramfenikol
Rp. Cusí Chloramphenicol maść do oczu, Detreomycyna maść 1 i 2 %
Mechanizm działania: blokowanie biosyntezy białka przez wiązanie z podjednostką 50S rybosomu
Działanie: bakteriostatyczne wobec gronkowców i pałeczek Gram-ujemnych z rodziny Enterobacteriaceae, natomiast bakteriobójcze wobec Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae oraz Neisseria meningitidis, ale nie wobec Streptococcus grupy B.
Spektrum przeciwbakteryjne - bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne: beztlenowce
dobrze przenika do płynu mózgowo-rdzeniowego, tkanki mózgowej, płodu,
miejscowo - w zakażeniach skóry, gałki ocznej, ucha.
ze względu na ryzyko ciężkich działań niepożądanych ogólnie lek należy stosować wyjątkowo- jest antybiotykiem alternatywnym w leczeniu: zagrażających życiu zakażeń pałeczką Haemophilus influenzae (zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych), ropni mózgu, zakażeń bakteriami beztlenowymi duru brzusznego, brucelozy, riketsjozy, tularemii.
nie należy stosować u wcześniaków i noworodków (tylko w przypadkach zagrożenia życia, gdy nie ma możliwości zastosowania innego antybiotyku, nie stosować w ciąży
Działanie niepożądane:
supresyjne działanie na szpik kostny zwykle związane jest z dużymi dawkami lub przedłużoną terapią
Niedokrwistość aplastyczna niezależna od dawki
zespół szarego dziecka (sinica, wymioty, obniżona temperatura ciała)
nadkażenia drożdżakami
zapalenie jamy ustnej i języka,
zapalenie nerwu wzrokowego,
zaburzenia oun
ANTYBIOTYKI PEPTYDOWE
Ze względu na znaczną toksyczność stosowane miejscowo
polimyksyny
polimyksyna B
bacytracyna + neomycyna + polimyksyna B Rp. Multibiotic maść, OTC Tribiotic maść
hydrokortyzon + oksytetracyklina + polimyksyna B Rp. Atecortin zaw. do oczu i uszu
polimyksyna E (kolistyna)
działają bakteriobójczo na bakterie Gram -
mechanizm działania: uszkodzenie błony cytoplazmatycznej
stosowane miejscowo (polimyksyna B) lub pozajelitowo (kolistyna- zakażenia układu moczowego o etiologii Pseudomonas aeruginosa oporne na leczenie innymi antybiotykami, posocznica.)
silnie nefro- i neurotoksyczne
Peptydy stosowane wyłącznie miejsacowo
Bacytracyna
bacytracyna + neomycyna Rp. Baneocin maść, Rp. Bivacyn puder w aerozolu
gramicydyna
fludrokortyzon + gramicydyna + neomycyna Rp. Dicortineff maść do oczu
bakteriobójcze względem bakterii Gram +
hamują syntezę ściany komórkowej (bacytracyna) lub uszkadzają błonę komórkową (gramicydyna)
stosowane miejscowo w zakażeniach wywołanych gronkowcami i paciorkowcami
silnie toksyczne
Antybiotyki glikopeptydowe
Wankomycyna LZ
działa głównie na bakterie Gram-dodatnie
w leczeniu rzekomobłoniastego zapalenia jelit, wywołanego przez C. difficile