Chleb domowy pszenno-żytni
Składniki:
380-400 g mąki pszennej
180 g mąki żytniej
350 ml wody
4 g drożdży (1 łyżeczka drożdży)
1,5 łyżeczki soli
80 g zakwasu naturalnego
Zakwas naturalny:
300 g mąki żytniej
300 ml wody (filtrowanej, przegotowanej)
Sposób przyrządzania:
Przygotuj zakwas: 100 g mąki żytniej zmieszaj z 100 ml letniej wody, aby otrzymać dość gęstą papkę konsystencji kwaśniej śmietany. Nakryj ściereczką kuchenną lub folią spożywczą i pozostaw na 3-4 dni w ciepłym miejscu (np. w pobliżu grzejnika lub na półce w kuchni obok kuchenki - optymalna temperatura dla zakwasu to 25-30°) Po ok. 12 godz., kiedy pojawią się pierwsze pęcherzyki powietrza, dokładnie wymieszaj zakwas, a następnie przykryj i odstaw go do dalszej fermentacji (warto co 12 godzin regularnie mieszać zakwas, dzięki temu powstanie więcej pęcherzyków powietrza). Każdego dnia dodawaj 100 g mąki i 100 ml ciepłej wody. Gotowy zakwas zamknij szczelnie w bardzo czystym pudełku z przykrywką (warto wygotować naczynie i pokrywkę przez 15 min we wrzątku) i przechowuj w lodówce na niskiej półce. W miarę zużywania "dokarmiaj" zakwas stałą porcją mąki żytniej (100 g) i wody (100 ml), minimum raz na tydzień.
Składniki na chleb wymieszaj w misce i wyrabiaj ok. 5 minut, aż otrzymasz gładkie i elastyczne ciasto. Ciasto powinno swobodnie odklejać się od miski (polecamy wykorzystać mikser planetarny z hakiem do wyrabiania ciast, który skraca czas mieszania do ok. 8 min, ale możesz użyć też tradycyjnego miksera). W razie potrzeby dodaj mąki lub dolej wody. Odstaw ciasto w misce na 30 min, a potem wyrabiaj jeszcze przez 3-4 minuty.
Przygotuj formę, w której planujesz upiec chleb. Jeśli używasz formy teflonowej, nie musisz smarować jej tłuszczem i posypywać mąka, tego wymagają formy stalowe. Przełóż ciasto z miski do formy (możesz podsypać niewielką ilością mąki wierzch i brzegi ciasta, aby łatwiej było przełożyć je do formy). Warto na tym etapie odłożyć ok. 50 g ciasta chlebowego jako zaczątek przy następnym chlebie: zaczątek chleba przełóż do miski i przykryj folią, przechowuj w lodówce. Przy kolejnym przygotowaniu chleba wykorzystaj to ciasto. Nada wyjątkowy smak i aromat przyszłemu bochenkowi.
Pozostaw chleb w formie do wyrośnięcia na 3-4 godziny lub do podwojenia objętości. Nagrzej piekarnik bez termoobiegu do 230⁰. Włóż chleb i piecz przez 10-15 min, a następnie obniż temperaturę do 190⁰ i piecz jeszcze przez ok. 20 min do zbrązowienia skórki. Gotowy wyjmij z formy, kiedy jest jeszcze gorący. Podczas stygnięcia chleb z każdej strony powinien mieć dostęp do powietrza - w tym czasie możesz go położyć, np. na kratce z piekarnika opartej o talerz.