Anatomia 4

Układ oddechowy Cd.

• Worki powietrzne 9,

• Nieparzysty - worek międzyobojczykowy (saccus clavicularis), posiada dużo zachyłków

• Część wewnątrzpiersiowa

• Część zewnątrzpiersiowa (rola miechów zastępujących ruchy klatki piersiowej podczas lotu)

• Parzyste

• Szyjne (sacci cervicales) - lezą pod tchawicą i przełykiem; pneumatyzują kręgi szyjne, piersiowe i żebra

• Piersiowe przednie (sacci thoracales craniales) - leżą pod płucami

• Piersiowe tylne (sacci thoracales caudales)- przylegają do wątroby, żołądka, jelit

• Brzuszne (sacci abdominales) - największe, pneumatyzują kręgi lędźwiowe, krzyżowe, kk. Obręczy miednicznej, oraz kość udową

• ROLA

• Wymiana gazowa (podczas wdechu i wydechu)

• Pomagają przy wydawaniu dźwięku

• Ucisk na stek ułatwia wypróżnianie

• Stanowią swoisty aparat wentylacyjny zapobiegający przegrzaniu

Narządy układu moczowego

• Nerki - leżą w zagłębieniach k. lędźwiowo-krzyżowej i kości biodrowej

• Zanercze, brak podziału na warstwę korową i rdzenną (kłębuszki nerkowe rozprowadzone są równomiernie w miąższu)

• Podzielone są na 3 płaty: przedni, środkowy i tylny

• Cewki nerkowe - cewki nerkowe zbiorcze - moczowody - urodeum (środkowa część steku)

• Pęcher moczowy - brak

• Wydalają kwas moczowy, mało toksyczny i mocno zagęszczony

Narządy płciowe samicy

• Lewy jajnik - leży pod przednim płatem lewej nerki, w formie grona, występują kule żółtkowe otoczonej własną błoną, na zwróconej w kierunku jamy ciała powierzchni jajnika tworzy się łukowata linia - sigma (tu ulega przerwaniu błony surowiczej, gdy komórka jajowa wydostaje się na zewnątrz jajnika)

• Jajowód - tylko lewy, tworzy osłonki komórki jajowej; 4 odcinki

• Lejek (infundibulum) - dochodzi do zapłodnienia, ok. 4cm

• Cieśń (istmus)- tworzy się gruba warstwa białka i cienka błona pergaminowa - membrana testae ok. 5cm

• chalazy utrzymują kulę żółtkową wewnątrz białka

• Część maciczna - do 6-7cm, powstaje tu skorupka wapienna - testa

• Lanie jaj - zaburzenia powodujące znoszenie jaj bez skorupki w samej błonie pergaminowej

• Część pochwowa - 8-10cm, przesuwa jajo do urodeum

Narządy płciowe samcze

• Moszna - brak

• Jądra - nieco z przodu i dolnie od przednich płatów nerek (kształt ziarna bobu), czasami lewe większe od prawych, powiększają się w okresie godowym: na wklęsłym brzegu jądra leży (tylko w okresie godowym) najądrze

• Nasieniowody - długie, cienkie, biegną wzdłuż moczowodów, przebieg zygzakowaty

• Prącie - dobrze wykształcone u kaczora, gąsiora, strusia (os penis, nawet do 20cm); podobnie jak u gadów stanowi fałd dolnej części końcowej steku;

• Gruczoły płciowe dodatkowe - brak

• Kopulacja poprzez zetknięcie steku, samice przechowują nasienie (nawet do 6 tygodni po zapłodnieniu samica może znosić zapłodnione jaja)

Układ krwionośny i chłonny

• Serce - 4 jamowe, występuje prawy łuk aorty

• Aorta brzuszna - oddaje 2 tt. biodrowe zewnętrzne i wewnętrzne, następnie oddaje prawą i lewą tętnicę kulszową i przedłuża się w tętnicę krzyżową

• Żyły czcze - 2 przednie, jedna tylna

• Żyły wrotne - 2

• Układ chłonny

• brak węzłów chłonnych

• śledziona - owalna bądź okrągła, leży po prawej stronie żołądka

TECHNIKI OBRAZOWANIA - ULTRASONOGRAFIA

• ultradźwięki - o wyższej częstotliwości niż 20 000Hz

• słyszane przez nietoperze, delfiny, psy, świnia (do 44 000)

• 3,5-7,5MHz - częstotliwości stosowane w normalnej diagnostyce

• do detekcji ultradźwięków wykorzystuje się zjawisko odwrotnego efektu piezoelektrycznego polegające na zmianach pola magnetycznego pod wpływem zmian naprężeń

• prędkość fali akustycznej w różnych ośrodkach

• krew - 1570m/s

• mózg - 1540

• kość - 4700

• wątroba - 1550

• wyemitowana fala przechodząc przez ciałko wprawia w drgania napotkane tkanki. Gdy trafia na przeszkodę jej część zostaje odbita i wraca do źródła, część podąża dalej aż trafi na kolejną przeszkodę. Różnica gęstości ośrodków powoduje drastyczną zmianę kierunków rozchodzenia się fali. Właśnie dlatego używany jest żel, eliminując w ten sposób niepotrzebną ze względów diagnostycznych granicę między ośrodkami

• fala emitowana przez płytkę kwarcową odbija się od narządu i wraca z inną prędkością. Oddziałuje na płytkę, która przez falę wytwarza prąd przekazywany do przetwornika w postaci rozjaśnienia na monitorze. Miejsce, w którym się ono pojawia zależy od drogi przebytej przez falę, odpowiada wiec głębokości, na jaką wniknęła w głąb ciała. Warstwy o różnych własnościach akustycznych leżące jedna pod drugą mogą być rozróżnione, gdy odległość między nimi nie przekracza ¼ długości fali. Im większa częstotliwość tym lepsza rozdzielczość. Kłopot w tym, że równocześnie zmniejsza się skuteczny zasięg. Fala dźwiękowa w zależności od natężenia, przedstawiana jest w postaci punktów świetlnych o różnym stopniu szarości

• 2,5MHz - 18cm, rozdzielczość do 3mm

• 7,5MHz - 5cm w głąb ciała, rozdzielczość do 0,2mm

• niektóre tkanki nie są badane

• nie można badać mózgu za pomocą USG, ponieważ fale odbijają się od kości czaszki

• ewentualnie przez otwory trepanacyjne

• nie można badać tkanek wypełnionych powietrzem - np. płuca

• można badać topielce

• aby przeprowadzić USG brzucha należy pozbyć się gazów z jelit

---