PEDAGOGIKA DIALOGU
„Dialog to wzajemna wymiana myśli co najmniej dwóch osób, w której dochodzi do wymienności ról nadawcy i odbiorcy z pełnym poszanowaniem prawa do podmiotowości ich uczestników, z poszanowaniem prawa do własnych poglądów, celem wzajemnego poznania się i zrozumienia prowadzącego do wzajemnego zbliżenia się osób” (M. Śnieżyński)
Rodzaje dialogu
metoda - sposób komunikacji, w której podmioty dążą do wzajemnego rozumienia, zbliżenia się i współdziałania
proces - zachodzi, gdy chociażby jeden z elementów zawartych w metodzie został urzeczywistniony
postawa - gotowość otwierania się na rozumienie, zbliżenie się i współdziałanie w stosunku do otoczenia
Cele dialogu:
Najbardziej ogólnym celem dialogu jest uczynienie skłóconego współczesnego świata bardziej ludzkim, braterskim i solidarnym
Cele dialogu (szczegółowe) odnoszą się do międzyludzkiego zbliżenia w różnych środowiskach i grupach, głównie o odmiennych orientacjach światopoglądowych i kulturowych.
W dialogu chodzi głównie o odkrycie i poszerzenie stanowisk zbieżnych w rozwiązywaniu problemów kulturowych, społecznych, czy ekonomicznych.
Formy dialogu:
Gdy chodzi nam o poznanie rzeczywistości posługujemy się wówczas dialogiem rzeczowym. Wartością, ku której zmierzamy, jest Prawda.
Jeżeli otwieramy swoje „wnętrze” przed partnerem, ujawniamy nasze najgłębsze przeświadczenie, intymne uczucia, wprowadzając niejako w „tajniki naszego ja” posługujemy się dialogiem personalnym. Jego warunkiem i wartością, na której się opiera, są Wolność i Dobro.
Dialog egzystencjalny wyraża się nie tylko słowami, lecz całą osobą, oddaniem swego „ja” do dyspozycji partnera, aż do poświęcenia własnego życia. Wartością właściwa dla tej formy dialogu jest Miłość.
Warunki zaistnienia dialogu i jego powodzenia:
obustronna autentyczność
spotkanie
zaangażowanie
Dialog edukacyjny -nie jest to tylko interakcja między nauczycielem a uczniem zawiązująca się w toku szkolnego nauczania i nie jest tylko metodą kształcenia młodzieży. Natomiast jest realną bądź możliwą wymianą między wszelkimi ”podmiotami” edukacyjnymi, w pełnej gamie ich powiązań.
Charakterystyka dialogu edukacyjnego wynika z odpowiedzi na pytania:
Kto z kim (prowadzi dialog)?
O czy (go prowadzi)?
Po co (go prowadzi)?
Przedstawiciele pedagogiki dialogu:
Sokrates - prekursor dialogu
Martin Buber - współczesny nauczyciel dialogu